Поиск по словарям.

Müəzzin (və ya azançı) (türk. müezzin ərəb. مؤذن‎, mu’aḏḏin) — məscidlərdə azan, namazlarda salam və təsbeh dualarını oxuyan şəxs. Müəzzinlik mövqeyi, İslam peyğəmbəri Məhəmməd bin Abdullah zamanından bəri var. İlk müəzzin Bilal-i Həbəşidir.

Vədud Müəzzin — azərbaycanlı heykəltaraş, rəssam və musiqiçi. == Həyatı və təhsili == Vədud Səlim oğlu Müəzzin 1960-cı il avqust ayının 11-də Ərdəbil şəhərində anadan olmuşdur. Ali təhsil almaq üçün Tehrana gedib. Lakin İran inqilabından sonra oxuduğu universitet bağlanır. Daha sonra ali təhsil almaq üçün Türkiyəyə gedib Memar Sinan Universitetində rəssamlıq üzrə təhsil alıb. == Fəaliyyəti == 1980-ci ildə peşəkar rəssamlıq fəaliyyətinə başlayıb. Bir sıra rəssamlıq və incəsənət kurslarında iştirak edib. Vətənə geri döndükdən sonra da həm ölkədə həm də ölkə xaricində sərgiləri keçirilir. 1990 və 2000-ci illərdə Los-Anceles şəhərində, 1992–ci ildə Fransada, 1995–ci ildə Kanadada, 1997 – 1999 - 2012-ci illərdə Tehranda, 1998-ci ildə Dubayda, 2000 - 2013 - 2018-ci illərdə Bakıda, 2004–cü ildə Təbrizdə, 2005 - 2007-ci illərdə Ərdəbildə fərdi sərgiləri keçirilmişdir. Rəsm əsərlərindən ibarət 4 albom-kataloq işıq üzü görüb.

Mehmet Müəzzinoğlu (9 yanvar 1955) — Türkiyənin səhiyyə naziri (2013–2016). == Həyatı == Mehmet Müəzzinoğlu 1955-ci ildə Yunanıstanın Komotini (Gümülcinə) şəhərində anadan olub. İstanbul Universitetinin Cərrahpaşa Tibb Fakültəsindən məzun olan Müəzzinoğlu son seçkidə İstanbuldan millət vəkili seçilib.

Müəzzilər sülaləsi və ya Məmlüklər sülaləsi 1206-cı ildən 1290-cı ilədək Dehlidə hökmranlıq etmiş türk sülaləsi. Dövlətin qurucusu Qütbəddin Aybəkdir. O, Qurlular dövlətinin Hindistanda valisi idi. Onun süzereni Məhəmməd Qurlu varissiz vəfat edincə Aybək siyasi rəqiblərini sıradan çıxarıb idarəni əlinə aldı. Öncə Lahoru paytaxt etdi. Sonra Qütb kompleksini inşaatına başladı. Bir az sonra Dehli şəhərini dövləti üçün mərkəz seçdi. == Tarixi == Hindistanda Məmlük Türk dövlətini quran sərkərdənin adı da Aybək idi və o da Qıpçaq türklərindən idi. Misirdə necə çox türk Məmlükləri toplanmışdısa, Hindistanda da o cür idarəetməni ələ alacaq vəziyyətə gəlmişdilər. Qütbəddin Aybək Qurlu dövlətinin hökmdarı Məhəmmədin sərkərdəsi idi və bu hökmdar tərəfindən Dehli valisi təyin edilmişdi.

Müəzzilər sülaləsi və ya Məmlüklər sülaləsi 1206-cı ildən 1290-cı ilədək Dehlidə hökmranlıq etmiş türk sülaləsi. Dövlətin qurucusu Qütbəddin Aybəkdir. O, Qurlular dövlətinin Hindistanda valisi idi. Onun süzereni Məhəmməd Qurlu varissiz vəfat edincə Aybək siyasi rəqiblərini sıradan çıxarıb idarəni əlinə aldı. Öncə Lahoru paytaxt etdi. Sonra Qütb kompleksini inşaatına başladı. Bir az sonra Dehli şəhərini dövləti üçün mərkəz seçdi. == Tarixi == Hindistanda Məmlük Türk dövlətini quran sərkərdənin adı da Aybək idi və o da Qıpçaq türklərindən idi. Misirdə necə çox türk Məmlükləri toplanmışdısa, Hindistanda da o cür idarəetməni ələ alacaq vəziyyətə gəlmişdilər. Qütbəddin Aybək Qurlu dövlətinin hökmdarı Məhəmmədin sərkərdəsi idi və bu hökmdar tərəfindən Dehli valisi təyin edilmişdi.

Rəhim Müəzzinzadə Ərdəbili (fars. رحیم موذن زاده اردبیلی‎; 1925, Ərdəbil – 25 may 2005) — görkəmli şiə müəzzin. Ərdəbildə dünyaya gəlibdir və atası Əbdülkərim Müəzzinzadə Ərdəbilidə müəzzin idi. Rəhim Müəzzinzadə Ərdəbilinin məşhur azanı Bayatı-Türk də söylənib və İran radio və televiziyasından yayılar.Səlim Müəzzinzadə Ərdəbilinin qardaşıdır.

Səlim Müəzzinzadə Ərdəbili — Məşhur məddah, Əhli-Beyt (ə) şairi. 1936-cı ildə Ərdəbil şəhərində dünyaya gəlmişdir. Növhələrinin çoxunu azərbaycan dilində yazıb. O, görkəmli müəzzin Rəhim Müəzzinzadə Ərdəbilinin qardaşıdır. Atası Əbdülkərim Müəzzinzadə Ərdəbilidə İran radiosunun ilk müəzzini idi. Ustad Səlim ərəb dilini və azərbaycan dilini tam mükəmməl bildirdi. 22 noyabr 2016-cı ildə Ərdəbildə vəfat etmişdir.

Müezza (ərəb. معزة‎) Məhəmməd peyğəmbərin (s.a.s) pişiyi olduğu nəql edilir. Hz. Məhəmməd Uhud səfərində, ordunun önünə balalarını emizdiren bir pişik çıxınca, pişiyin yanına bir gözətçi qoymuşdur. Böyük bir ordunu o pişiyin ətrafından keçirmişdir. Səfərdən dönərkən pişiyə sahiblənmiş və adını Müezza qoymuşdur. Hz. Məhəmməd pişiyi Müezzanı o qədər çox sevərmiş ki, Müezza bir gün kölgəlikdə oturan Hz. Məhəmmədin paltarının ucunda yatıbmış. Hz.

Araqatsotn mərzi (erm. e.ə. Արագածոտնի մարզ, l.ə. Araqatsotni marz) — Ermənistan Respublikasında I dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. İnzibati mərkəzi Əştərək şəhəridir.

Araqatsotn mərzi (erm. e.ə. Արագածոտնի մարզ, l.ə. Araqatsotni marz) — Ermənistan Respublikasında I dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. İnzibati mərkəzi Əştərək şəhəridir.

Ararat mərzi (erm. Արարատի մարզ) — Ermənistan Respublikasında I dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. İnzibati mərkəzi Artaşat şəhəridir.

Armavir mərzi (erm. Արմավիր) — Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü olan 10 mərzindən (əyalətindən) biri. Ölkənin qərbində Ağrı və Alagöz dağları arasındakı dərədə yerləşir. Mərkəzi Armavir şəhəri olan mərz şimaldan Araqatsotn, cənub-şərqdən Ararat mərzləri ilə, şərqdən İrəvan şəhər-mərzi ilə, qərbdən və cənubdan isə Türkiyə Respublikası ilə həmsərhəddir. Türkiyə ilə sərhədin uzunluğu 50 km-ə yaxındır.

Geğarkunik, Göyçə mahalı — Qərbi Azərbaycannda Göyçə gölünü hər tərəfdən əhatə edən bir vilayətdir (marz). Bu mahal Kəvər (Kəvər) (Gavar), Bəyazid (Göyçə rayonu), Qırmızıkənd (Çəmbərək), Aşağı Qaranlıq (Martuni), Basarkeçər (Vardenis) rayonlarından ibarətdir. İnzibati mərkəzi Kəvər (Gavar) şəhəridir. Bu vilayət Göyçə mahalını və Qaraqoyunlu mahalının Çəmbərək rayonuna aid olan 6 kəndi əhatə edir. Mahal şimaldan Tovuzqala (Tovuz mahalı), cənubdan Dərələyəz mahalı (Vayots dzor mərzi), qərbdən Dərəçiçək və Qırxbulaq mahalları (Kotayk mərzi), Vedibasar mahalı (indiki Ararat mərzinin ərazisində mövcud olmuş 3 mahaldan biri), şərqdən isə Azərbaycan rayonları olan Gədəbəy, Dəşkəsən, Kəlbəcər ilə əhatələnib. == Vilayətdəki kəndlər == Çəmbərək rayonu — Qaraqaya, Yanıqpəyə, Çaykənd, Gölkənd, Bəriabad, Əmirxeyir, Toxluca, Ardanış, Ağbulaq, Cil, Şorca, Qoturbulaq, Cıvıxlı Basarkeçər rayonu — Daşkənd, Nərimanlı, Ağkilsə, Pəmbək, Qızılvəng, Şişqaya, Zod, Qanlı, Yuxarı Zağalı, Sətənağac, Kəsəmən, Göysu, Dərə, Subatan, Sarıyaqub, Çaxırlı, Zərkənd, Canəhməd, Yarpızlı, Böyük Məzrə, Kiçik Məzrə, Qaraqoyunlu, Qoşabulaq, İnəkdağı, Babacan, Kərkibaş, Qayabaşı, Qaraiman, Ağyoxuş, Yuxarı Şorca, Aşağı Şorca, Qırxbulaq, Gödəkbulaq, Tüskülü, Qamışlı, Aşağı Zağalı Aşağı Qaranlıq rayonu — Kolagirən, Mədinə, Aşağı Alıcalı, Əliqırıq, Vəliağalı, Yuxarı Qaranlıq, Göl kəndi, Yuxarı Adıyaman, Aşağı Adıyaman, Dəlikdaş, Təzəkənd, Əbdülağalı, Aşağı Gözəldərə, Zolağac Kəvər rayonu — Ağzıbir, Əyrivəng, Ağqala, Başkənd, Qul Əli, Küzəcik, Dəliqardaş, Kərimkənd, Hacı Muxan, Kosa Məmməd, Noradüz Sevan rayonu — Zeynalağalı, Şəhriz, Ördəkli, Əfəndi, Çubuqlu, Çırçır, Yayçı == Göycə mahalı kəndlərinin siyahısıBu siyahı 1829–1832-ci illərdə İ.Şopen tərəfindən aparılmış kameral siyahıyaalınmanın nəticələrinə əsasən tərtib edilmiş siyahılardan götürülmüşdür.1.Bığlı Hüseyn, 2.Zeynalağalı, 3.Rəhmankənd, 4.Ağqala, 5. Əyrivəng, 6. Qızılcıq (Əbulkəndi), 7.Noradüz, 8.Qışlaq, 9.Kəvər, 10. Qul Əli, 11.Kosa Məmməd, 12.Paşakənd, 13.Dəliqardaş, 14.Küzəcik, 15. Başkənd, 16.Heyranıs, 17.Atamxan, 18.Vəliağalı, 19. ==

Kotayk mərzi (erm. Կոտայքի մարզ) — Ermənistan Respublikasında I dərəcəli inzibati–ərazi vahidlərindən biri. İnzibati mərkəzi Hrazdan şəhəridir.

Loru mərzi (erm. Լոռու մարզ Lorru marz) — Ermənistan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. Şimalda Gürcüstanın Aşağı Kartli diyarı, şərqdə Tovuz mərzi, cənubda Dərəçiçək mahalı və Karbi mahalı, qərbdə Şirak mərzi ilə həmsərhəddir. Gürcüstanla sərhəd xətti 110 km–dir. İnzibati mərkəzi Böyük Qarakilsə şəhəridir. == Tarix == Mərz ölkənin şimalında Gürcüstanla sərhəddə, tarixi Loru mahalı ərazisində yerləşir. 7 noyabr 1995-ci ildə Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qərarı ilə Alaverdi, Quqark, Taşir, Spitak, Stepanavan və Tumanyan rayonları ləğv edilərək onların hesabına Loru mərzi təşkil edilmişdir. == Coğrafiya == Mərzin ərazisi 2011–ci il siyahıyaalınması zamanı 3.789 km² idi. Yeni inzibati dəyişikliklərdən sonra mərzin ərazisi 10 km² artaraq 1 yanvar 2012–ci il tarixindən etibarən 3.799 km² təşkil edir. Ərazinin 251.154 hektarı kənd təsərrüfatı üçün yararlı hesab edilən torpaqlardır, ondan 42.075 hektarı əkin sahələridir.

Sünik mərzi (erm. Սյունիք) — Ermənistan Respublikasının 10 mərzindən (əyalətindən) biri. Ölkənin cənubunda, tarixi Zəngəzur mahalı ərazisində yerləşir. Mərkəzi Qafan şəhəri olan mərz şimaldan Vayoc dzor mərzi, cənubdan İran, qərbdən Naxçıvan Muxtar Respublikası, şərqdən Kəlbəcər, Laçın, Qubadlı, Zəngilan rayonları ilə həmsərhəddir. == Tarixi == 7 noyabr 1995-ci ildə Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qərarı ilə Qafan,Sisiyan,Meğri, Gorus rayonları ləğv edilmiş və onların hesabına Sünik mərzi təşkil edilmişdir. == Coğrafiyası == Mərz Ermənistanın cənubunda dağlıq ərazidə yerləşir, qərbdən Zəngəzur dağları ilə əhatə olunub. Oxçuçay, Bazarçay, Meğri çayları əsas çaylarıdır.

Tovuz mərzi (erm. Տավուշ) — Ermənistan Respublikasının 10 mərzindən biri. Ölkənin şimal-şərqində Azərbaycan və Gürcüstanla sərhəddə yerləşir. Tarixi Qazax qəzasının tərkibində olmuşdur. Mərkəzi İcevan şəhəri olan mərz şimaldan Gürcüstan, cənubdan Geğarkunik (Göyçə mahalı), cənub-qərbdən Kotayk (Dərəçiçək mahalının ərazisi), qərbdən Loru (Dağlıq Borçalı və Pəmbək mahalı) mərzləri ilə, şərqdən isə Azərbaycan rayonları olan Qazax, Ağstafa, Tovuz, Gədəbəy ilə əhatələnib. Keçmiş İcevan, Dilican, Şəmşəddin və Noyemberyan rayonlarını əhatə edir. Azərbaycanlılar yaşamış Qaraqoyunlu mahalının bir hissəsi bu ərazidə yerləşir. Qaraqoyunlu mahalının digər hissəsi isə Göyçə mahalının Krasnoselsk rayonu (indiki Çəmbərək rayonu) ərazisində yerləşir. == Etimologiyası == 1995-ci ildən sonra əraziyə, ermənilər tərəfindən tarixi saxtalaşdırmaq üçün verilmiş ad. Ərazinin əsl adı Tavus adlanmışdır.

Şirak mərzi (erm. Շիրակ) — Ermənistan Respublikasının inzibati-ərazi bölgüsü olan 10 mərzindən (əyalətindən) biri. Ölkənin şimal-qərbində yerləşən mərz şərqdən Loru, cənubdan Araqacotn mərzləri ilə, qərbdən Türkiyə, şimaldan isə Gürcüstan respublikaları ilə həmsərhəddir. Mərzin mərz mərkəzi Gümrü şəhəridir. Şirak mərzi 1995-ci ildə Amasiya rayonu, birləşməsi nəticəsində əmələ gəlmişdir.

Vayots dzor mərzi (erm. e.ə. Վայոց ձորի մարզ, l.ə. Vayots dzori marz) — Ermənistan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Yeğeqnadzor şəhəridir. Mərz ölkənin cənub-şərqində keçmiş Yeğeqnadzor və Əzizbəyov rayonları, tarixi Dərələyəz mahalı ərazisində yerləşir. Qərbdən Naxçıvan Muxtar Respublikası, şərqdən Kəlbəcər rayonu, şimaldan Kəvər, şimal-qərbdən Ararat, cənubdan Sünik mərzləri ilə əhatələnmişdir. == Ümumi məlumat == 7 noyabr 1995-ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qərarı ilə Yeğeqnacor və Vayk rayonları ləğv edilərək onların hesabına Vayots dzor mərzi yaradılmışdır.Ümumi sahəsi 2,308 km² olan mərz şimaldan Basarkeçər yaylası, qərbdən Zəngəzur silsiləsi, cənubdan Ələyəz dağları, şərqdən isə Səlim aşırımı yerləşən hündür dağlarla əhatə olunmuşdur. 2011-ci ilin göstəricilərinə görə mərzin əhalisi 52,324 nəfər olmaqla sıxlığı 23/km²-dir. == Yaşayış məntəqələri == 44 yaşayış məntəqəsindən ibarət olan Vayots dzor mərzində bu məntəqələrdən 3-ü şəhər, 41-i isə kənddir.

Xədicə Müəzzəz Sultan (v. 12 sentyabr 1687, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — 18-ci Osmanlı sultanı Sultan İbrahimin xanımı və II Əhmədin anası. Oğlunun səltənətini görə bilmədiyi üçün Validə sultan ola bilməmişdir. == Həyatı == Həyatının ilk illəri və saraya necə alındığı bilinməsə də, Sultan İbrahimin taxta çıxdığı ilk günlərdə hərəminə alındığı ehtimal olunur. 1642-ci ilin yanvarında ilk övladı Ümmügülsüm Sultanı, 25 fevral 1643-cü ildə isə oğlu Şahzadə Əhmədin dünyaya gəlməsiylə Sultan İbrahimin üçüncü hasəkisi oldu. Bu dövrdə 1000 axca günlük məvacib alan Müəzzəz Sultan, bir çox tarixi mənbədə Sultan İbrahimin hərəmindəki ən gözəl qadın olduğu qeyd olunur. 8 avqust 1648-ci ildə Sultan İbrahimin taxtdan endirilərək öldürülməsinin ardından onun Turhan Sultandan doğulan oğlu IV Mehmed taxta çıxarıldı. Ancaq yeni sultan hələ 7 yaşında idi və Validə sultan olan Turhan Sultan taxt naibəsi olmaq üçün çox təcrübəsiz idi. Bu səbəblə dövlət adamları və saray əyanları yeni sultanın nənəsi Mahpeykər Kösəm Sultanın taxt naibəliyinə gətirilməsini istədilər. "Valide-yi kəbir" ünvanıyla hakimiyyəti yenidən ələ alan Mahpeykər Kösəm Sultanın istəyilə, Sultan İbrahimin bütün hərəmi Köhnə saraya göndərilsə də, Şahzadə Süleymanın anası Dilaşub Sultan və Şahzadə Əhmədin anası Müəzzəz Sultan Topqapı sarayında övladlarıyla birlikdə qaldılar.

Əhməd ibn Əbdullah ibn Süleyman Əbüləla əl-Məərri (ərəb. أبو العلاء المعري‎; 973[…], Məərrət ən-Nöman, İdlib mühafəzəsi – 1057, Məərrət ən-Nöman, İdlib mühafəzəsi) — Ərəb şairi. == Həyatı == O, Ərəb ədəbiyyatının ən məşhur simalarından biri, ərəb dilçiliyi və filologiyasının nəhəng bilicisi idi. Sonralar Xətib Təbrizi onun haqda deyəcəkdi ki," ərəblərin dilində Əbüləlaya məlum olmayan bircə söz də yoxdur. Bu sözlər ona məxsusdur: "Bəşər cinsi iki qismə bölünür: bir qismində ağıl var, din yoxdur, o biri qismində din var, ağıl yoxdur." Alimin gözləri kor olsa da, o, fenomenal yaddaş sahibi idi. Xətib Təbrizi onun iri mətnləri yadda saxlamaq bacarığından bəhs edərkən belə bir hekayə danışır: "Nümanda (şəhər adı), Məərrə məscidində mən onun qarşısında oturub, ona (Əbüləlaya) kitab oxuyurdum. O (Xətib Təbrizi) dedi: "Mən iki il onun yanında qaldım. Bu müddət ərzində öz vətənimdən heç kəsi görməmişdim. Birdən namaz qılmaq üçün içəri girənlərin arasında bir qonşumu gördüm. Sevincdən halım dəyişdi.

Paduka Sri sultan I Müəzzəm şah ibni Mərhum sultan Müzəffər şah (v. 1202) — ikinci Kedah sultanı. Onun hakimiyyəti 1179–1202-ci illəri əhatə edir.

Paduka Şri Sultan Muzzil Şah ibni əl-Marhum Sultan Məhəmməd Şah (v. 1280) — dördüncü Kedah sultanı. Onun hakimiyyəti 1237–1280-ci illəri əhatə edir. O, dövlətin paytaxtını Kota Meryamdan Kota Sunqay Mas şəhərinə köçürmüşdür.

Vayots dzor mərzi (erm. e.ə. Վայոց ձորի մարզ, l.ə. Vayots dzori marz) — Ermənistan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Yeğeqnadzor şəhəridir. Mərz ölkənin cənub-şərqində keçmiş Yeğeqnadzor və Əzizbəyov rayonları, tarixi Dərələyəz mahalı ərazisində yerləşir. Qərbdən Naxçıvan Muxtar Respublikası, şərqdən Kəlbəcər rayonu, şimaldan Kəvər, şimal-qərbdən Ararat, cənubdan Sünik mərzləri ilə əhatələnmişdir. == Ümumi məlumat == 7 noyabr 1995-ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qərarı ilə Yeğeqnacor və Vayk rayonları ləğv edilərək onların hesabına Vayots dzor mərzi yaradılmışdır.Ümumi sahəsi 2,308 km² olan mərz şimaldan Basarkeçər yaylası, qərbdən Zəngəzur silsiləsi, cənubdan Ələyəz dağları, şərqdən isə Səlim aşırımı yerləşən hündür dağlarla əhatə olunmuşdur. 2011-ci ilin göstəricilərinə görə mərzin əhalisi 52,324 nəfər olmaqla sıxlığı 23/km²-dir. == Yaşayış məntəqələri == 44 yaşayış məntəqəsindən ibarət olan Vayots dzor mərzində bu məntəqələrdən 3-ü şəhər, 41-i isə kənddir.

Vayots dzor mərzi (erm. e.ə. Վայոց ձորի մարզ, l.ə. Vayots dzori marz) — Ermənistan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Yeğeqnadzor şəhəridir. Mərz ölkənin cənub-şərqində keçmiş Yeğeqnadzor və Əzizbəyov rayonları, tarixi Dərələyəz mahalı ərazisində yerləşir. Qərbdən Naxçıvan Muxtar Respublikası, şərqdən Kəlbəcər rayonu, şimaldan Kəvər, şimal-qərbdən Ararat, cənubdan Sünik mərzləri ilə əhatələnmişdir. == Ümumi məlumat == 7 noyabr 1995-ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qərarı ilə Yeğeqnacor və Vayk rayonları ləğv edilərək onların hesabına Vayots dzor mərzi yaradılmışdır.Ümumi sahəsi 2,308 km² olan mərz şimaldan Basarkeçər yaylası, qərbdən Zəngəzur silsiləsi, cənubdan Ələyəz dağları, şərqdən isə Səlim aşırımı yerləşən hündür dağlarla əhatə olunmuşdur. 2011-ci ilin göstəricilərinə görə mərzin əhalisi 52,324 nəfər olmaqla sıxlığı 23/km²-dir. == Yaşayış məntəqələri == 44 yaşayış məntəqəsindən ibarət olan Vayots dzor mərzində bu məntəqələrdən 3-ü şəhər, 41-i isə kənddir.

Vayots dzor mərzi (erm. e.ə. Վայոց ձորի մարզ, l.ə. Vayots dzori marz) — Ermənistan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Yeğeqnadzor şəhəridir. Mərz ölkənin cənub-şərqində keçmiş Yeğeqnadzor və Əzizbəyov rayonları, tarixi Dərələyəz mahalı ərazisində yerləşir. Qərbdən Naxçıvan Muxtar Respublikası, şərqdən Kəlbəcər rayonu, şimaldan Kəvər, şimal-qərbdən Ararat, cənubdan Sünik mərzləri ilə əhatələnmişdir. == Ümumi məlumat == 7 noyabr 1995-ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qərarı ilə Yeğeqnacor və Vayk rayonları ləğv edilərək onların hesabına Vayots dzor mərzi yaradılmışdır.Ümumi sahəsi 2,308 km² olan mərz şimaldan Basarkeçər yaylası, qərbdən Zəngəzur silsiləsi, cənubdan Ələyəz dağları, şərqdən isə Səlim aşırımı yerləşən hündür dağlarla əhatə olunmuşdur. 2011-ci ilin göstəricilərinə görə mərzin əhalisi 52,324 nəfər olmaqla sıxlığı 23/km²-dir. == Yaşayış məntəqələri == 44 yaşayış məntəqəsindən ibarət olan Vayots dzor mərzində bu məntəqələrdən 3-ü şəhər, 41-i isə kənddir.

Vayots dzor mərzi (erm. e.ə. Վայոց ձորի մարզ, l.ə. Vayots dzori marz) — Ermənistan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Yeğeqnadzor şəhəridir. Mərz ölkənin cənub-şərqində keçmiş Yeğeqnadzor və Əzizbəyov rayonları, tarixi Dərələyəz mahalı ərazisində yerləşir. Qərbdən Naxçıvan Muxtar Respublikası, şərqdən Kəlbəcər rayonu, şimaldan Kəvər, şimal-qərbdən Ararat, cənubdan Sünik mərzləri ilə əhatələnmişdir. == Ümumi məlumat == 7 noyabr 1995-ci il tarixində Ermənistan Respublikası Milli Məclisinin qərarı ilə Yeğeqnacor və Vayk rayonları ləğv edilərək onların hesabına Vayots dzor mərzi yaradılmışdır.Ümumi sahəsi 2,308 km² olan mərz şimaldan Basarkeçər yaylası, qərbdən Zəngəzur silsiləsi, cənubdan Ələyəz dağları, şərqdən isə Səlim aşırımı yerləşən hündür dağlarla əhatə olunmuşdur. 2011-ci ilin göstəricilərinə görə mərzin əhalisi 52,324 nəfər olmaqla sıxlığı 23/km²-dir. == Yaşayış məntəqələri == 44 yaşayış məntəqəsindən ibarət olan Vayots dzor mərzində bu məntəqələrdən 3-ü şəhər, 41-i isə kənddir.

Xədicə Müəzzəz Sultan (v. 12 sentyabr 1687, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — 18-ci Osmanlı sultanı Sultan İbrahimin xanımı və II Əhmədin anası. Oğlunun səltənətini görə bilmədiyi üçün Validə sultan ola bilməmişdir. == Həyatı == Həyatının ilk illəri və saraya necə alındığı bilinməsə də, Sultan İbrahimin taxta çıxdığı ilk günlərdə hərəminə alındığı ehtimal olunur. 1642-ci ilin yanvarında ilk övladı Ümmügülsüm Sultanı, 25 fevral 1643-cü ildə isə oğlu Şahzadə Əhmədin dünyaya gəlməsiylə Sultan İbrahimin üçüncü hasəkisi oldu. Bu dövrdə 1000 axca günlük məvacib alan Müəzzəz Sultan, bir çox tarixi mənbədə Sultan İbrahimin hərəmindəki ən gözəl qadın olduğu qeyd olunur. 8 avqust 1648-ci ildə Sultan İbrahimin taxtdan endirilərək öldürülməsinin ardından onun Turhan Sultandan doğulan oğlu IV Mehmed taxta çıxarıldı. Ancaq yeni sultan hələ 7 yaşında idi və Validə sultan olan Turhan Sultan taxt naibəsi olmaq üçün çox təcrübəsiz idi. Bu səbəblə dövlət adamları və saray əyanları yeni sultanın nənəsi Mahpeykər Kösəm Sultanın taxt naibəliyinə gətirilməsini istədilər. "Valide-yi kəbir" ünvanıyla hakimiyyəti yenidən ələ alan Mahpeykər Kösəm Sultanın istəyilə, Sultan İbrahimin bütün hərəmi Köhnə saraya göndərilsə də, Şahzadə Süleymanın anası Dilaşub Sultan və Şahzadə Əhmədin anası Müəzzəz Sultan Topqapı sarayında övladlarıyla birlikdə qaldılar.

Abtayberq Muzeyi — Almaniyanın Münhenqladbax şəhərində yerləşən incəsənət muzeyi. == Haqqında == Abtayberq Muzeyinin memarı Hanz Holleyndir. Marsel Duçamp, Endi Uorhol, Roy Lixtenşteyn kimi sənətçilərin əsərləri də burada sərgilənir. 1901–1904-cü illəri arasında Münxenqladbax Bələdiyyə Binasında yerləşən muzey 1904–1925-ci illəri arasında Fliyşerberqdə yerləşən bir Protestan kilsəsində fəaliyyətini davam etdirdi. 1925–1928 illəri arsında bir çox binada fəaliyyət göstərən muzey 1982-ci ildə Abteistraßdə yerləşən və memar Hanz Holleynin işi olan yeni binaya köçdü. 1982-ci ildən muzey bu binada fəaliyyət göstərməkdədir.

Abtayberq Muzeyi — Almaniyanın Münhenqladbax şəhərində yerləşən incəsənət muzeyi. == Haqqında == Abtayberq Muzeyinin memarı Hanz Holleyndir. Marsel Duçamp, Endi Uorhol, Roy Lixtenşteyn kimi sənətçilərin əsərləri də burada sərgilənir. 1901–1904-cü illəri arasında Münxenqladbax Bələdiyyə Binasında yerləşən muzey 1904–1925-ci illəri arasında Fliyşerberqdə yerləşən bir Protestan kilsəsində fəaliyyətini davam etdirdi. 1925–1928 illəri arsında bir çox binada fəaliyyət göstərən muzey 1982-ci ildə Abteistraßdə yerləşən və memar Hanz Holleynin işi olan yeni binaya köçdü. 1982-ci ildən muzey bu binada fəaliyyət göstərməkdədir.

Allium munzii (lat. Allium munzii) — bitkilər aləminin qulançarçiçəklilər dəstəsinin nərgizçiçəyikimilər fəsiləsinin soğan cinsinə aid bitki növü.

Alman Muzeyi (alm. Deutsches Museum‎) — Almaniyanın Münhen şəhərində yerləşən dünyanın ən böyük texnologiya və elm muzeyidir. Bu həm də Münhen şəhərinin ən böyük muzeyidir. Hər il təxminən 1,5 milyon ziyarətçi qəbul edən bu muzeydə elm və texnologiyanın 50 müxtəlif sahəsinə aid 28 min müxtəlif obyekt sərgilənir. Muzey 28 iyun 1903-cü ildə Oskar fon Millerin rəhbərliyi altında Alman Mühəndislər Palatası (VDI) tərəfindən təsis edilmişdir.

Aloe Muzeyi — Arubada yerləşən muzeydir.Muzey və fabrikin ətrafı insanda Arubada aloe istehsal prosesi ilə yanaşı, Arubada aloenin 160 illik becərilmə tarixi haqqında da təsəvvürlər yaradır.

Arken muzeyi (danimarka dilində:Arken) — Danimarkanın paytaxtı Kopenhagendən 20 km cənubda İsxoy kommunasında yerləşən müasir incəsənət muzeyi == Tarix == Arken muzeyi 15 mart 1996-cı ildə açılmışdır. Muzeyin binası Danimarka arxitektoru Seren Robert Lunn tərəfindən layihələşdirilmişdir. Muzeydə müasir Danimarka, Skandinaviya və zarici sənətkarların əsərləri nümayiş etdirilir. Onların arasında Asqer Yorn, Jan Arp, Tal R, Per Kirkenyu, Damien Xirst və digər rəssamların əsərləri mühüm yer tutur. 2008-ci ildə muzeyin binası xeyli genişləndirilmişdir.

Atatürk Muzeyi və ya digər adıyla İnqilab Muzeyi, İstanbulun Şişli rayonunda yerləşən və 1942-ci ildə İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsi tərəfindən muzeyə çevrilmiş Mustafa Kamal Atatürkün yaşadığı evdir. Burada Atatürkün şəxsi əşyaları, Atatürk və Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi ilə bağlı müxtəlif materiallar həmçinin fərqli rəssamlara aid tablolar sərgilənməkdədir. == Keçmişi == Mustafa Kamal, Birinci Dünya Müharibəsinin sona çatmasından sonra Suriya cəbhəsindən ayrılaraq 13 noyabr 1918-ci ildə İstanbula gəldi. Bir müddət Pera Palasda qaldıqdan sonra dostu Salih Fansanın Bəyoğlunda yerləşən evində qonaq oldu. Bu arada Şişlidə, bu gün ki, Halaskarqazi Prospektində Osep Kasabyanın 1908-ci ildə tikdiyi 3 mərtəbəli evi kirayə aldı. Mustafa Kamal, Akaretlerdə yaşayan anası Zibeydə xanım və bacısı Makbuleni yanına gətirdi. Özü ikinci mərtəbədə, yavəri isə alt mərtəbədə otururdu. İstanbulun işgal olunduğu günlərdə Mustafa Kamal dostlarıyla bu evdə tez-tez toplaşırdı. Samsuna doğru hərəkət etdiyi gün, 16 may 1919-cu ilə qədər bu evdə yaşadı. Mustafa Kamal Ankaraya yerləşdiyində anasını və bacısını yanına gətirdi.

Aviasiya muzeyi, hava muzeyi və ya hava və kosmos muzeyi — aviasiyanın tarixini və artefaktlarını nümayiş etdirən muzey. Faktiki, replika və ya dəqiq reproduksiya təyyarələrinə əlavə olaraq, eksponatlara aviatorların istifadə etdiyi fotoşəkillər, xəritələr, modellər, dioramalar, geyimlər və avadanlıqlar daxil ola bilər. Aviasiya muzeylərinin ölçüləri bir və ya iki təyyarənin yerləşdiyi yerdən tutmuş yüzlərlə təyyarəyə qədər dəyişir. Onlar milli, regional və ya yerli hökumətlərə məxsus ola bilər və ya şəxsi mülkiyyətə malik ola bilərlər. Bəzi muzeylər aeronavtika və astronavtika arasındakı sıx əlaqəni nümayiş etdirərək, kosmik tədqiqatların tarixinə və artefaktlarına da müraciət edir. Bir çox aviasiya muzeyləri hərbi və ya mülki aviasiyaya və ya müəyyən bir dövrün aviasiya tarixinə, məsələn, ilkin təyyarələrin meydana gəldiyi aviasiya tarixinə, Dünya Müharibəsi arasındakı dövrə onun ardınca gələn İkinci Dünya Müharibəsi dövrü və ya “qızıl dövr” təyyarələrinə və ya xüsusi bir aviasiya növünə, məsələn, uçuşa diqqət yetirir. Aviasiya muzeyləri öz təyyarələrini yalnız yerdə nümayiş etdirə və ya bəzilərini uçura bilərlər. Təyyarələrini uçurmayan muzeylər ya təyyarənin uça bilməyəcəyi, ya da çox nadir və ya qiymətli hesab edildiyi üçün bunu etməməyə qərar vermiş ola bilərlər. Muzeylər öz təyyarələrini hava şoularında və ya digər aviasiya ilə bağlı tədbirlərdə uçura bilərlər, onların uçması riskini qəbul edə bilərlər. Bəzi muzeylərdə dövri nəşrlər, texniki təlimatlar, fotoşəkillər və şəxsi arxiv dəstləri mövcuddur.

Ayasofiya və ya Müqəddəs Sofiya məbədi (yun. Αγία Σοφία, türk. Ayasofya) — Türkiyənin İstanbul şəhərində yerləşən, əvvəl provoslav kilsəsi, daha sonra məscidə çevrilən məbəd. Qısa müddət muzey kimi istifadə olunub. 2020-ci il 11 iyul tarixindən yenidən məscid kimi fəaliyyət göstərir. Bizans dövrünə aid olan Aya Sofya Bizansın "qızıl əsrinin" simvoludur. Hazırda rəsmi olaraq Ayasofya Böyük Məscidi (türk. Ayasofya-i Kebir Camii) adlanır. == Ümumi məlumat == 1935-ci ildən indiyə qədər muzey kimi fəaliyyət göstərən Aya Sofya Bizansa şahidlik edib, Osmanlı dövrünün möhtəşəm və tarixi abidələrindən biri olaraq il boyunca bütün ölkələrdən gələn turistlər tərəfindən ziyarət edilir. Zamana meydan oxuyan nəhəng ölçüdə, iqlim şərtləri, zəlzələlər kimi təsirlərlə yaranan aşınmaların günümüzdə çox incə və ehtiyatlı halda aparılan bərpa işləri ilə aradan qaldırılmasına çalışılır.

Azərbaycan muzeyi — müasir İranın şimal-qərbində ən böyük arxeologiya muzeyidir. Muzey Təbrizdəki Xaqani parkı və Göy məscid yaxınlığında yerləşir. == Haqqında == 1958-ci ilin aprel ayında yaradılmışdır. Muzey 3 böyük zaldan, həyətyani ərazidən, ofis otaqlarından və kitabxanadan ibarətdir. Muzeydə əsasən Cənubi Azərbaycan ərazisində aparılmış qazıntılardan aşkar edilmiş tapıntılar, incəsənət nümunələri və heykəllər nümayiş etdirilir. Muzeyin kitabxanasında əlyazma və çap formasında olmaqla 2500-dən çox kitab saxlanılır. Kitabların əksəriyyəti tarix, arxeologiya, incəsənət və İran mədəniyyəti haqqındadır. Azərbaycan muzeyində İran tarixinin müxtəlif dövrləri haqqında olan kitabların sayı təkcə İran Milli Muzeyində qorunan kitabların sayından geri qalır. == Qalereyalar == Azərbaycan muzeyində 3 qalereya vardır: Həmçinin muzeyin həyətində daş insan fiqurları, heykəllər, qoç fiqurları və kitabələr saxlanılır. === I qalereya === Birinci qalereya e.ə.

Aşiyan muzeyi (türk. Aşiyan Müzesi) — İstanbulun Beşiktaş mahalının Aşiyan məhəlləsində məşhur türk şairi Tofiq Fikrətin (1867–1915) evidir. 1906-cı ildə tikilib, daha sonra 1945-ci ildə muzeyə çevrilib. Muzey İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyəsinə məxsusdur. == Tikilmə tarixi == Tofiq Fikrət 1906-cı ildən 1915-ci ildə vəfat edənə qədər bu evdə yaşayıb. Bina 1940-cı ildə İstanbul valisi və bələdiyyə başqanı Lütfi Kırdarın təşəbbüsü ilə T. Fikrətin həyat yoldaşı Nazimədən bələdiyyə tərəfindən alınıb və Yeni Ədəbiyyat Muzeyi (Osmanlı türkcəsində: Edebiyat-ı Cedide Müzesi)adlı muzeyə çevrilib və 1945-ci ildə açıldı. 1961-ci ildə Eyüp qəbiristanlığında dəfn edilən Tofiq Fikrətin qalıqları Boğaza panoraması ilə çox bəyəndiyi evinin həyətinə aparıldıqdan sonra muzeyin adı dəyişdirilərək Aşiyan Muzeyi adlandırıldı. Evin memarlıq layihəsini Tofiq Fikrət özü hazırlayıb və evinə fars dilindən tərcümədə "yuva" mənasını verən "Aşiyan" adını verib. Ev bağın içində üç mərtəbəli taxta tikilidir. == Muzeyin strukturu == Birinci mərtəbə inzibati ofislərdən ibarətdir.

BMW Muzeyi — Almaniyanın Münhen şəhərində yerləşən avtomobil muzeyi. 1972-ci ildə – Yay Olimpiadalarından əvvəl açılmışdır. Muzey BMWnin tarixi haqqındadır və muzeydə BMW-nin köhnə avtomobilləri nümayiş olunur. == BMW muzeyi rəqəmlərdə == Hər il muzeyə 250.000-dən çox insan baş çəkir. Belə kiçik davamiyyət reklamın praktiki olaraq tam yoxluğuyla izah olunur.

Baksı Muzeyi — Türkiyədə fəaliyyət göstərən muzeylərdən biri. == Haqqında == Kitabxana, konfrans, sərgi salonlarından ibarət 40 hektarlıq bir ərazidə yerləşir. 2005-ci ildə tanınmış Türk alimi, professor Hüsaməddin Koçanın təşəbbüsü ilə Baksı Mədəniyyət Vəqfi yaradılmışdır və uzun sürən çalışmalardan sonra məhz bu vəqfin bazası əsasında Baksı Muzeyi müstəqil olaraq 2010-cu ildə istifadəyə verilmişdir. Muzey bir sıra yerli və beynəlxalq mükafatlara layiq görülmüşdür.

Barbarizm Muzeyi — Şimali Kiprin Nikosiya rayonunda yerləşən bir muzeydir. 4 Dekabr 1963-cü ildə başlayan hadisələrdən sonra Kipr Türk Qüvvələri Alayının rəisi olan mayor Nihat İlhanın evi EOKA-ya məxsus Yunan dəstələri tərəfindən basqın edildi hadisədən sonra muzeyə çevrildi və 1966-cı il yanvarın 1-də ziyarətə açıldı. 25-26 Dekabr 1963-cü ildə Nikosiyada baş verən hadisələrdə, mayor Nihat İlhanın iki ay əvvəl aldığı ev EOKA dəstələri tərəfindən basqın edildi və ailəsi burada vurularaq öldürüldü.

Benfika muzeyi və ya Cosme Damião — Portuqaliyanın tanınmış futbol komandası sayılan "Benfika" klubunun titullarını və tarixini özündə əks etdirən bir idman muzeyidir. Muzey həmçinin klubun yaradıcılarından birinin şərəfinə "Kosme Damian" adlanır. Muzeyin açılışı Luis Felipe Vieyranın rəhbərliyi altında 2013-cü ilin 26 iyul tarixində olmuşdur və iyulun 29-da ictimaiyyətin istifadəsinə verilmişdir. Muzeyin tikintisi 1 il 3 ay vaxt çəkmişdir. Muzey stadionun yaxınlığında yerləşir, 4000 kv metr ərazini əhatə edir və 3 mərtəbədən ibarətdir. Burada 500-dən artıq mükafat sərgilənir. Muzeydə həmçinin 29 müxtəlif mövzunu özündə əks etdirən otaqlar fəaliyyət göstərməkdədir. Buraya klubun digər idman növlərində qazandığı 1000-dən artıq mükafat və buna dair 20.000-dən artıq sənədlər, əşyalar, şəkillər, audio və video fayllar daxildir. Həmçinin muzeydə Portuqaliya və dünya ilə bağlı önəmli hadisələrin (Lissabon zəlzələsi (1755). Qərənfil inqilabı, Apollon 11) ekran toxunuşlu görüntüləri yayınlanmaqdadır.

Bode muzeyi (1904-cü il adı ilə Kaiser Friedrich muzeyi) — Almaniyanın paytaxtı Berlindəki Muzeylər adasında tarixi qoruma altındakı bir bina daxilində qurulan muzeydir. 1904-cü ildə Kaiser Friedrich muzeyi adı ilə açılan muzeydə heykəl, medal və sikkə kolleksiyasından əlavə, həmçinin Bizans sənəti də yerləşir. Təxminən 6 il davam edən bərpadan sonra 17 oktyabr 2006-cı ildə yenidən açıldı. O vaxtdan etibarən muzeyin adı qurucularından biri olan Vilhelm fon Bodenin şərəfinə dəyişdirildi. Anadoluda arxeoloji qazıntılar zamanı tapılan bir çox əsər burada nümayiş olunur. == Muzeyin inşası == 1840-cı illərdən bəri bir sənət muzeyi yaratmaq ideyaları mövcud idi. Bu mövzuda fikir söyləyən şəxs sənət tarixçisi Vilhelm von Bode idi. Saray memarları Ernst von İhne və Maks Hasak tərəfindən 1897-1904-cü illər arasında inşa edilmiş bu bina içərisində Vilhelm von Bode tərəfindən toplanmış heykəl və şəkil kolleksiyasının sərgilənməsi planlaşdırılırdı. 18 oktyabr 1904-cü ildə III Fridrixin doğum günündə açılan muzey, onun anısına Kaiser Friedrich muzeyi kimi tanınmağa başladı. Muzeyin girişində Monbijou körpüsünün üzərinə 1904-cü ildə təxminən 6,80 metr yüksəkliyindəki III Fridrixin süvari heykəli ucaldılmışdır.

Britaniya muzeyi (ing. British Museum) — Böyük Britaniyanın və dünyanın ən böyük muzeylərindən biri, ikinci ən çox ziyarət edilən sənət muzeyi. == Tarixi == Bu muzey 1753-cü ildə hazırlanmışdır, lakin açılışı 1759-cu ildə edilmişdir. Bina isə 1823 – 47-ci illərdə tikilmişdir, memarı R. Smyork olmuşdur. Oxu zalınının tikintisi 1854 – 57-ci illərdə başladılmış, həmin hissənin memarı isə S. Smyork hesab edilir. XVII əsrdən etibarən İngiltərənin ən mühüm mərkəzlərindən birinə çevrildi. İlk muzey təsis edildiyi dövrdə Montaqyo (Montagu House) adlandırılan binada fəaliyyətə başlamışdır. Müasir zamanımızdakı binaya köçənə qədər bir çox korpuslarda yerləşdirilmişdir. Bina ilk əvvəl Qədim Misir, Qədim Yunanıstan, Assuriya və bir çox digər ölkələrin müzakirə zalı kimi açılmışdı. Hazırkı dövrdə məhz bu muzeydə məşhur Rozetta daşı saxlanılır.

Bələdiyyə muzeyi — Təbrizdə muzey 2007-ci ildə Təbrizdə açılıb. Muzey Təbrizin bələdiyyə binasının zirzəmisində yerləşir. Muzeyə giriş pulsuzdur.

Diaspor muzeyi — Yəhudi xalqının muzeyi (ivrit dilində:‏בית התפוצות‏) — Ramat-Əvivdəki (Tel-Əviv, İsrail) Tel-Əviv muzeyinin kampusu ərazisində yerləşən Naxum Qoldman adına yəhudi diasporunun muzeyi == Tarixi == Diaspor muzeyi 1978-ci ilin mayında təşkil olunmuşdur və bu dövrün ən müasir incəsənət muzeylərindən biri hesab olunur. Diaspor evinin yaradılması ideyasını keçmiş və müasir yəhudi diasporunun abidəsini yaratmağa səy göstərən Ümumdünya yəhudi konqresinin banisi və prezidenti Naxum Qoldman təklif etmişdir. Audio-vizual displeylərdən istifadə olunmaqla yəhudi xalqının 2600 il bundan əvvəl İsrail torpaqlarından qovulmasından bu günədək əsrlər boyu bütün dünyaya səpələnmiş yəhudi diasporunun tarixini nümayiş etdirir. Şair Abba Kovnerin təklifi ilə muzey 6 tematik hissəyə bölünmüşdür. Sərgilər mərtəbələr və mövzular üzrə yerləşdirilmişdir. İsrail hökuməti 2011-ci ildə yeni texnologiyalardan istifadə olunmaqla muzeyin genişləndirilməsi və moderizasiyası planını bəyənmişdir. Muzeydə eksponatların bərpası da həyata keçirilir. 2015-ci ildə yeni sinaqoq zalının açılması və 2017-ci ildə yenidən qurulmasının başa çatdırılması planlaşdırılmışdır. Muzeyin yenidən qurulması proqramında yəhudi və İsrail cəmiyyətində baş verən əhəmiyyətli dəyişikliklər, həmçinin muzey texnologiyasının ən yeni nailiyyətləri öz əksini tapmışdır. Muzey tamaşaçılara yəhudi xalqının Bibliya dövründən müasir dövrədək olan tarixini, mədəniyyətini, yəhudi həyat tərzini bütün dolğunluğu ilə çatdırmağa çalışır.

Diaspor muzeyi — Yəhudi xalqının muzeyi (ivrit dilində:‏בית התפוצות‏) — Ramat-Əvivdəki (Tel-Əviv, İsrail) Tel-Əviv muzeyinin kampusu ərazisində yerləşən Naxum Qoldman adına yəhudi diasporunun muzeyi == Tarixi == Diaspor muzeyi 1978-ci ilin mayında təşkil olunmuşdur və bu dövrün ən müasir incəsənət muzeylərindən biri hesab olunur. Diaspor evinin yaradılması ideyasını keçmiş və müasir yəhudi diasporunun abidəsini yaratmağa səy göstərən Ümumdünya yəhudi konqresinin banisi və prezidenti Naxum Qoldman təklif etmişdir. Audio-vizual displeylərdən istifadə olunmaqla yəhudi xalqının 2600 il bundan əvvəl İsrail torpaqlarından qovulmasından bu günədək əsrlər boyu bütün dünyaya səpələnmiş yəhudi diasporunun tarixini nümayiş etdirir. Şair Abba Kovnerin təklifi ilə muzey 6 tematik hissəyə bölünmüşdür. Sərgilər mərtəbələr və mövzular üzrə yerləşdirilmişdir. İsrail hökuməti 2011-ci ildə yeni texnologiyalardan istifadə olunmaqla muzeyin genişləndirilməsi və moderizasiyası planını bəyənmişdir. Muzeydə eksponatların bərpası da həyata keçirilir. 2015-ci ildə yeni sinaqoq zalının açılması və 2017-ci ildə yenidən qurulmasının başa çatdırılması planlaşdırılmışdır. Muzeyin yenidən qurulması proqramında yəhudi və İsrail cəmiyyətində baş verən əhəmiyyətli dəyişikliklər, həmçinin muzey texnologiyasının ən yeni nailiyyətləri öz əksini tapmışdır. Muzey tamaşaçılara yəhudi xalqının Bibliya dövründən müasir dövrədək olan tarixini, mədəniyyətini, yəhudi həyat tərzini bütün dolğunluğu ilə çatdırmağa çalışır.

Diyarşünaslıq muzeyi — müəyyən coğrafi və ya inzibati əraziyə aid tarixi abidələri, təbii-elmi və bədii kolleksiyaları, xalq sənətkarlığı nümunələrini toplayan, qoruyan, öyrənən və təbliğ edən elmi-tədqiqat və mədəni-maarif müəssisəsi. Azərbaycanda ilk diyarşünaslıq muzeyi 1920-ci ilin iyununda Bakıda yaradılmışdır. Bu indiki Azərbaycan Tarixi Muzeyidir.

Dmitri Konstantinoviç Muruzi (rum. Dumitru C. Moruzi; 1 iyul 1850, Yassı[d] – 9 oktyabr 1914, Yassı[d]) — Rusiya, Moldaviya və Rumıniya yazıçısı, bəstəkar, dövlət işçisi. == Bioqrafiya == Dmitri Konstantinoviç Muruzi, iyunun 1 və ya 2-də, 1850-ci ildə, Moldoviya padşahlığının paytaxtı Yaş şəhərində anadan olmuşdur. Fənərli olub tanınmış Muruzi nəslindəndir. 1863–1869-cu illərdə Fransada təhsil almaq üçün yola düşdü. Soroka rayonunda 1873-cü ildən dövlət qulluğunda çalışmışdır. 1877-ci ildə Rus İmperiyasının diplomatik xidmətinin tərcüməçisi olmuşdur. Daha sonra Rumıniyanın paytaxtı Buxarestə diplomatik işə göndərildi. Rumıniya millətçilik təsiri altında, o, diplomatik karyerasına son qoydu və 1882-ci və ya 1883-cü ildə Rumıniya vətəndaşlığını qəbul. 1887-ci ildə Dunay Deltasında Sülin Limanında idarəçi və müavinin köməkçisi seçilib, anti-daşqın tədbirləri alaraq Avstriya modelində könüllü bir xilasetmə briqadası təşkil etdi.

Film eyniadlı məşhur video oyunun motivləri əsasında çəkilib. Tobi Marşal qanunsuz maşın yarışlarına həvəsi olan istedadlı avtomexanikdir. Ailəsinin emalatxanasını qoruyub saxlamaq üçün, Tobi “İndikar” yarışının keçmiş avtopilotu zəngin və ərköyün Dino Brüsteri öz şəriki edir. Tobinin işlərində nəyahət irəliləyiş baş verdikdə, şəriki Dino ona “badalaq gələrək” bütün planlarını alt-üst edir. Onu törətmədiyi cinayətdə ittiham edirlər. İllər keçir və qisas hissi ilə yaşayan Tobi azadlığa çıxır. Öz məqsədinə çatmaq üçün indi o mümkünsüz olanı etməlidir. Sübut etməlidir ki, ən sürətli superkarlarla keçirilən yarışda ən az təcrübəli sürücü belə, finiş xəttini birinci keçə bilər.

Xədicə Müəzzəz Sultan (v. 12 sentyabr 1687, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — 18-ci Osmanlı sultanı Sultan İbrahimin xanımı və II Əhmədin anası. Oğlunun səltənətini görə bilmədiyi üçün Validə sultan ola bilməmişdir. == Həyatı == Həyatının ilk illəri və saraya necə alındığı bilinməsə də, Sultan İbrahimin taxta çıxdığı ilk günlərdə hərəminə alındığı ehtimal olunur. 1642-ci ilin yanvarında ilk övladı Ümmügülsüm Sultanı, 25 fevral 1643-cü ildə isə oğlu Şahzadə Əhmədin dünyaya gəlməsiylə Sultan İbrahimin üçüncü hasəkisi oldu. Bu dövrdə 1000 axca günlük məvacib alan Müəzzəz Sultan, bir çox tarixi mənbədə Sultan İbrahimin hərəmindəki ən gözəl qadın olduğu qeyd olunur. 8 avqust 1648-ci ildə Sultan İbrahimin taxtdan endirilərək öldürülməsinin ardından onun Turhan Sultandan doğulan oğlu IV Mehmed taxta çıxarıldı. Ancaq yeni sultan hələ 7 yaşında idi və Validə sultan olan Turhan Sultan taxt naibəsi olmaq üçün çox təcrübəsiz idi. Bu səbəblə dövlət adamları və saray əyanları yeni sultanın nənəsi Mahpeykər Kösəm Sultanın taxt naibəliyinə gətirilməsini istədilər. "Valide-yi kəbir" ünvanıyla hakimiyyəti yenidən ələ alan Mahpeykər Kösəm Sultanın istəyilə, Sultan İbrahimin bütün hərəmi Köhnə saraya göndərilsə də, Şahzadə Süleymanın anası Dilaşub Sultan və Şahzadə Əhmədin anası Müəzzəz Sultan Topqapı sarayında övladlarıyla birlikdə qaldılar.