Поиск по словарям.

Orqanizmin ekoloji dözümlülük həddi daxilində böyüməsi və inkişafı eyni deyildir. Orqanizim üçün hər bir faktorun zəiflədici təsir bölgələri arasında optimal təsir bölgəsi yerləşir.Həmin optimal bölgədə orqanizim özünü ən yaxşı hiss edir. Lakin bəzi növlərin müəyyən ekoloji faktorlara qarşı optimal tələbi onun ekoloji dözümlülük həddi diopozonunun orta hissəsinə yox, bir tərəfinə düşə bilir. Məsələn qızılxallı (forel) körpələri üçün çayda optimal şərait oksigenin orta miqdarda olduğu yer deyil, ən çox zəngin olduğu hissədir. Bioloji növ elə şəraitdə yaşayıb qala bilir ki, onu təşkil edən fərdlər ekoloji dözümlülük həddinin optimal bölgəsində yerləşmiş olsun. Belə şəraitdə həmin fərdlər mövcud olmaqla kifayətlənməyib, nəsil verə bilirlər. Məhz optimal ekoloji şəraitdə yerləşmiş fərdlər xəstəliyə, parazitlərə, təbii düşmənlərə və müxtəlif antropogen təsirlərə müqavimət göstərib yaşaya bilirlər. Hər bir faktorun canlılara təsiri səciyyəvi elementlərə malikdir. Elə faktor yoxdur ki, onun canlılara təsirində müəyyən bir ana xətt görünməsin. == İstinadlar == Mustafayev Q. T. Ekologiyadan konspekt.Bakı, Şərq-Qərb,1993, 184 s.

== Məzmun == Elmi-kütləvi filmdir. Filmdə kimya kombinatlarının işindən və kimya texnologiyasının inkişaf problemlərindən danışılır. Azərbaycan EA Kimya Texnologiyasının Nəzəri Problemləri İnstitutunun direktoru, akademik M. Nağıyev filmdə aparıcı rolunda çıxış edir. Burada texniki multiplikasiyadan geniş istifadə olunmuşdur. == Film haqqında == Film Azərbaycan Elmlər Akademiyası Kimya Texnologiyası Nəzəri Problemlər İnstitutunun sifarişi ilə çəkilmişdir. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Ağanağı Axundov Ssenari müəllifi: İtta Qardaş Operator: Aleksandr Milov Multiplikasiya üzrə rəssam: Nazim Məmmədov, Bəhmən Əliyev Səs operatoru: Vladimir Savin Aparıcı: M.Nağıyev (Azərbaycan EA Kimya Texnologiyasının Nəzəri Problemləri İnstitutunun direktoru, akademik) == Sponsor == Azərbaycan Elmlər Akademiyası Kimya Texnologiyası Nəzəri Problemlər İnstitutu == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər.

Optimallaşdırma (bəzən Optimizasiya və ya Riyazi proqlamlaşdırma da adlanır) — riyaziyyat, informatika və iqtisadiyyatda verilən çoxluqlar içərisindən ən optimal variantının seçilməsinə dair bölmədir. Optimallaşdırma (lat. optimus – ən yaxşı) mümkün variantlardan ən yaxşısını və ya müəyyən funksiyanın ekstremumunun tapılmasıdır. Plan tutarkən, layihə qurarkən, müəyyən prosesi idarə edərkən və s. meydana çıxır. Optimal sistem müəyyən qayda üzrə seçilmiş meyarları (kriterləri) optimal qiymətlər alan sistemdir. == Ədəbiyyat == R.Əliquliyev, S.Şükürlü, S.Kazımova. Elmi fəaliyyətdə istifadə olunan əsas terminlər. Baki, İnformasiya Texnologiyaları, 2009, 201 s.

Optimallıq meyarı (optimallaşdırma meyarı) — tapılan həll yolunun optimallığının dəyərinə görə qiymətləndirilən problemin həllinin xarakterik göstəricisi, yəni müəyyən edilmiş tələblərin maksimum dərəcədə ödənilməsi. Bir tapşırıqda bir neçə optimallıq meyarı müəyyən edilə bilər. == Optimizasiya tapşırıqları == Optimizasiya — verilən kriteriyalar üçün problemin (parametrlər dəsti) ən yaxşı və ya optimal həll yolunu tapmaqdır. Bir obyekti xarakterizə edərkən tələblərin bütövlüyünü təmin edəcək belə meyarı seçmək çətindir. Və hərtərəfli bir həll yolu tapmaq və çox sayda meyar təyin etmək vəzifəni çox çətinləşdirir. Bu səbəbdən fərqli tapşırıqlarda meyarların sayı fərqli ola bilər. Tək meyarlı optimallaşdırma problemləri (bir optimallaşdırma meyarı ilə) bəzən skaler, çox meyarlı isə vektor optimallaşdırması adlanır. Bundan əlavə, optimallaşdırılan obyekti (tapşırığı) xarakterizə edən parametrlərin sayı da fərqli ola bilər və parametrlər davamlı və ya diskret olaraq dəyişə bilər (diskret optimallaşdırma). Məhdud halda praktik problemlərin həlli meyarları "qiymət" və "keyfiyyət" (sözdə "qiymət-keyfiyyət") olan iki meyarlı optimallaşdırma probleminə endirilə bilər. Bu açıq şəkildə həm iqtisadi (qiymət), həm də istehsal və texniki (məhsul keyfiyyəti) tələbləri nəzərə almağa imkan verir.

Optical line termination və ya qısaca OLT — passiv optik şəbəkə provayderinin son nöqtəsi kimi xidmət göstərən cihaz. İki əsas funksiyanı təmin edir: provayderin avadanlığı tərəfindən istifadə edilən elektrik siqnalları ilə passiv optik şəbəkənin istifadə etdiyi fiber-optik siqnallar arasında çevrilməni həyata keçirmək. həmin şəbəkənin digər ucunda (optik şəbəkə terminalları və ya optik şəbəkə vahidləri adlanır) çevrilmə cihazları arasında multipleksləşdirməni əlaqələndirmək. == Xüsusiyyətləri == OLT-yə aşağıdakı xüsusiyyətlər daxildir: Aşağı axın kadrının işlənməsi, aşağı axın kadrını yaratmaq üçün ATM xanasını qəbul etmək və aşağı axın kadrının paralel məlumatını onun seriya məlumatına çevirmək üçün vasitə. Dalğa uzunluğuna bölünən multipleksasiya, aşağı axın kadrının seriya məlumatlarının elektro/optik çevrilməsini həyata keçirmək və onların dalğa uzunluğuna bölünən multipleksasiyasını həyata keçirmək üçün vasitələr. Dalğa uzunluğuna bölünən multipleksasiya vasitəsindən məlumatların çıxarılması, əlavə sahənin axtarışı, yuva (slot) sərhədinin təyin edilməsi və fiziki təbəqə əməliyyatlarının idarəsi və texniki xidməti (PLOAM) xanasını və ayrıca bölünmüş yuvanı emal etmək üçün yuxarı axın kadrının emal vasitəsi. MAC protokolunu yerinə yetirmək və yuxarı/aşağı axın kadrının emal vasitələri üçün istifadə olunan dəyişənlər və vaxt siqnalları yaratmaq üçün idarəetmə siqnalının yaradılması vasitəsi. Dəyişənlər və idarəetmə siqnalı yaratma vasitələrindən gələn vaxt siqnallarından istifadə etməklə aşağı və yuxarı axın çərçivə emal vasitələrinə nəzarət etmək üçün idarəetmə vasitəsi.

Ehtimal (alm. Wahrscheinlichkeit‎; fr. Probabiltè; ing. Probability; lat. Probabilitas; osm. tr. probabilitas; osm. tr. ihtimaliyet; ər. إحر اًن دُّ ) – mümkün ola biləcək, baş verə biləcək hadisənin, vəziyyətin və s.

Optika (q.yun. ὀπτική "görünənlər haqında elm") — işığın yaranma mexanizmini, təbiətini, onun yayılma və maddə ilə qarşılıqlı təsir qanunlarını öyrənən fizika bölməsi. İşıq dedikdə dalğa uzunluğu 0,01÷105 nm aralığında yerləşən elektromaqnit dalğaları başa düşülür. Dalğa uzunluqları 400÷760 nm intervalında yerləşən elektromaqnit dalğaları gözə görmə təsiri göstərir və bu səbəbdən görünən işıq adlanır. Optikanı şərti olaraq aşağıdakı bölmələrə ayırmaq olar: Həndəsi optika Dalğa optikası Molekulyar optika Kvant optikasıBir çox hallarda optikanın həndəsi optikadan başqa qalan bölmələrini birlikdə fiziki optika adlandırırlar. Optika elmi astronomiya, müxtəlif mühəndislik sahələri, fotoqrafiya və tibb (oftalmologiya və xüsusən də fizioloji optika adlanan optometriya) daxil olmaqla bir çox fənlərlə əlaqəli şəkildə öyrənilir. Optikanın praktiki tətbiqləri müxtəlif texnologiyalarda və gündəlik əşyalarda, o cümlədən güzgülər, linzalar, teleskoplar, mikroskoplar, lazerlər və lifli optikada mövcuddur. == Klassik optika == Klassik optika iki əsas budağa ayrılır: həndəsi optika və dalğa optikası. Həndəsi optikada işığa şüa kimi, dalğa optikasında isə elektromaqnit dalğası kimi baxılır. Şüa dedikdə işıq enerjisinin yayılma istiqamətini müəyyən edən xətt başa düşülür.

U = { E 1 , E 2 , … , E n } {\displaystyle U=\{E_{1},E_{2},\ldots ,E_{n}}\} elementar hadisələr çoxluğunun hər bir E k {\displaystyle E_{k}} hadisənin onun ehtimalı adlanan yeganə P ( E k ) {\displaystyle P(E_{k})} ədədi uyğundur, belə ki, bu ədədlər üçün ∑ k = 1 n P ( E k ) = P ( E 1 ) + P ( E 2 ) + … + P ( E n ) = 1 {\displaystyle \sum \limits _{k=1}^{n}P(E_{k})=P(E_{1})+P(E_{2})+\ldots +P(E_{n})=1} şərti ödənir. Onda U {\displaystyle U} hadisələr çoxluğuna ehtimal fəzası deyilir. Ədəbiyyat 1. M.Mərdanov, S.Mirzəyev, Ş. Sadıqov Məktəblinin riyaziyyatdan izahlı lüğəti. Bakı 2016, "Radius nəşriyyatı", 296 səh.

Ehtimal nəzəriyyəsi — riyaziyyatın bir bölməsi olub, təsadüfi hadisələri analiz edir. Təsadüfi ədədlər, stoxastik proseslər və hadisələr ehtimal nəzəriyyəsinin əsas obyektlərindəndir. Ehtimal nəzəriyyəsinin kökü 16-cı əsrdə Cerolamo Kardano, 17-ci əsrdə isə Blez Paskal və Pyer Ferma tərəfindən bəxt oyunlarının (qumar oyunlarının) analizdən başlayır. == Ehtimal haqqında == Ehtimal nəzəriyyəsi və riyazi statistika elminin formalaşmış bir sahə kimi inkişafında, XX əsrin 30-cu illərində akademik A. N. Kolmoqorovun təklif etdiyi və elmin bu sahəsinin əsaslarını təşkil edən aksiomatika yeni inkişaf dövrü yaratdı. Bu aksiomatikanın yaranmasına və ümumiyyətlə, ehtimal nəzəriyyəsinin inkişafına dünyanın tanınmış riyaziyyatçılarının nəşr etdirdikləri müxtəlif elmi əsərlərin tə siri danılmazdır. Bu əsərlər arasında P. Laplasın «Essai philosophique sur les probabilités», V. Ya. Bunyakovskinin «Oснования математической теории вероятностей», S. N. Bernşteynin «Oснования математической теории вероятностей» adlı əsərlərini xüsusi qeyd etmək olar. Qeyd olunan əsərlər və A. N. Kolmoqorovun ehtimal nəzəriyyəsi haqqında yazdığı «Большая Советская энциклопедия»-da (birinci nəşr) dərc olunmuş ensiklopedik məqalələr həmin sahə haqqında geniş məlumat verən, bu sahənin incəliklərini dərindən əks etdirən, zəngin və tamamlanmış elmi əsər kimi təqdim oluna bilər. Bütün hadisə və ya proseslər, hətta özünün əhəmiyyətsizliyi ilə guya ki, təbiətin ali qanunlarından asılı olmayanları belə, o dərəcədə də məhz bu qanunların zəruri nəticələridir, məs., günəşin dövr etməsi kimi. Bu nəticələri bütün kainat sistemi ilə əlaqələndirən bağları bilmədən, bunların birinin digərinin ardınca məlum bir düzgünlüklə və ya görünməz bir qayda ilə baş verib-vermədiklərindən asılı olaraq, onların son səbəblər və ya təsadüf nəticəsində baş verdikləri fərz olunur, lakin xəyalın məhsulu olan bu səbəblər, bizim bilik hüdudlarımız genişləndikcə, nəzərə alınmayaraq sağlam fəlsəfə qarşısında tamamilə itmiş oldu, belə ki, bu fəlsəfəyə görə, bu səbəblər – həqiqi səbəbi yalnız özümüz olan – bilgisizliyin təzahürüdür.

Optimum qanunu — hər-hansı ekoloji amilin orqanizmlərə müsbət təsir göstərdiyi bir hədd. == Ümumi məlumat == Optimum — ekoloji amilin müsbət təsir gücü verilmiş orqanizmdir. Ekoloji amilin çatışmazlığı kimi izafi təsiri də fərdlərin həyatında mənfi nəticələrə səbəb olur. Belə ki, ekoloji amilin maksimal və minimal qiymətləri böhran nöqtələri adlanır. Böhran hədlərindən kənarda orqanizmlər mövcud olmayıb, hətta məhv olur. Ekoloji amilin böhran həddinə yaxın qiymətləri isə pessimum adlanır. Böhran nöqtələri arasındakı dözümlülük həddinə konkret ekoloji amilə görə orqanizmin valentliyi deyilir. Növün mühit amillərinin dəyişkənliyinə uyğunlaşma dərəcəsi orqanizmlərin plastikliyi və ya ekoloji valentliyi adlanır. Ekoloji valentlik ekoloji amillərin elə bir diapazonu ilə ifadə olunur ki, bu diapazonda verilmiş növ normal həyat fəaliyyətini saxlaya bilir. Bu diapazon nə qədər geniş olarsa, ekoloji valentlik də bir o qədər yüksək olar.

Optimus Praym (ing. Optimus Prime) — Transformers dünyasında insanyönümlü olan avtobotların lideri. Transformers dünyasında pis tərəf olan deseptikonlarla olan müharibədə məhv olan Sibertrondan sonra mübarizə dünyaya daşınmışdır. Optimus Praym burada da lider olaraq qalmaqdadır.

Optimus Praym (ing. Optimus Prime) — Transformers dünyasında insanyönümlü olan avtobotların lideri. Transformers dünyasında pis tərəf olan deseptikonlarla olan müharibədə məhv olan Sibertrondan sonra mübarizə dünyaya daşınmışdır. Optimus Praym burada da lider olaraq qalmaqdadır.

Aberrasiya (latınca. aberrateo-meyletmə, kənara çıxma) — optik sistemdə alınan təsvirlərin təhrif olunması. Üç növ aberrasiya müşahidə olunur: Sferik Xromatik Astiqmatizm == Linza və güzgülərdə aberrasiyalar == Real optik sistemlərdə nöqtəvi işıq mənbəyinin xəyalı yalnız dəqiq seçilməyən dairə və ya asimmetrik formalı ləkə şəklində olur. Buna səbəb optik sistemdə aberrasiya adlanan xətaların baş verməsidir. Müasir astrofizikada müşahidə zamanı fotoqrafik lövhələrlə yanaşı yük əlaqəli cihazlar (YƏC) da istifadə edilir. Belə qəbuledicilərdə xəyalın ölçüsü 10-12 mkm olarsa, onda optik sistem aberrasiyalardan azad mükəmməl sistem hesab olunar. Bu da fotoemulsiyanın zərrəciyinin və ya YƏC qəbuledicilərində bir elementin-pikselin xətti ölçüləri ilə müəyyən olunur.

Adaptiv optika — idarəolunan optik elementlərdən istifadə etməklə qeyri-bircins mühitdə işığın yayılması nəticəsində yaranan qeyri-müntəzəm təhriflərin aradan qaldırılması üsullarını öyrənən optika bölməsi. Adaptiv korreksiyanın məqsədi optik cihazların ayırdetmə qabiliyyətini yüksəltmək, qəbuledicidə şüalanmanın konsentrasiyasını artırmaq, işıq dəstəsini hədəfə maksimal dərəcədə iti fokuslamaq və ya şüalanmanın intensivliyinin verilən paylanmasını almaqdır. Adaptiv optika yerüstü astronomik teleskoplarda, optik rabitə sistemlərində, lazer texnologiyasında, oftalmologiyada, mikroskopiyada və s. istifadə olunur ki, bu da müvafiq olaraq atmosfer təhriflərini, optik sistemlərin aberasiyalarını kompensasiya etməyə imkan verir. == Tarix == Adaptiv optika ideyası ilk dəfə 1953-cü ildə Hores U. Bebkok tərəfindən irəli sürülmüşdür və Paul Andersonun Tau Zero (1970) romanında olduğu kimi elmi fantastikada da nəzərdən keçirilmişdir. Lakin 1990-cı ildə kompüter texnologiyası həmin texnikanı praktik hala gətirənə qədər ümumi istifadəyə daxil olmamışdır. Adaptiv optika ilə bağlı ilkin inkişaf işlərinin bəziləri Soyuq Müharibə zamanı ABŞ ordusu tərəfindən həyata keçirilmiş və Sovet peyklərinin izlənməsində istifadə üçün nəzərdə tutulmuşdu. Mikroelektromexaniki sistemlər (MEMS) deformasiya olunan güzgülər və maqnit konseptli deformasiya olunan güzgülər, onların çox yönlülüyü, vuruşu, texnologiyanın yetkinliyi və yüksək rezolyusiyaya malik dalğa cəbhəsinin korreksiyası nəzərə alınmaqla, adaptiv optika üçün dalğa cəbhəsi formalaşdırma proqramlarında hazırda ən geniş istifadə olunan texnologiyadır. == Maili korreksiya == Ən sadə adaptiv sistemdə mailliyini dəyişmək mümkün olan bir müstəvi güzgü yerləşir ki, onun köməyilə burulğanlı atmosferin müşahidəsi zamanı təsvirin titrəməsini aradan qaldırmaq olur. Daha mürəkkəb sistemlərdə yüksək tərtibli aberrasiyaları kompensə etməyə imkan verən böyük sayda sərbəstlik dərəcələri olan korrektorlardan istifadə olunur.

Aktiv optika — 1980-ci ildən teleskop-reflektorların yaradılması üçün istifadə edilən texnologiya; külək, temperatur, mexaniki gərginlik kimi xarici təsirlərdən qaynaqlanan deformasiyaları aradan qaldırmaq üçün teleskop güzgüsünün formasını dəyişməyə imkan verir. Aktiv optikadan istifadə etmədən 8 metrlik və daha böyük teleskopları yaratmaq qeyri-mümkün olardı. Bu texnologiyadan bir çox teleskoplarda, o cümlədən Şimal Optik Teleskopu, Yeni Texnologiya Teleskopu, Telescopio Nazionale Galileo və Keck teleskoplarında, həmçinin 1990-cı illərin ortalarından bəri inşa edilmiş böyük teleskoplarda istifadə olunur. Aktiv optika və adaptiv optika texnologiyaları qarışdırılmamalıdır: sonuncu daha qısa zaman intervalında tətbiq edilir və atmosfer təsirlərini korreksiya etməyə imkan verir. == Astronomiyada == Müasir teleskopların əksəriyyəti əsas elementi çox böyük bir güzgü olan reflektorlardır. Tarixən ilkin güzgülər külək və güzgünün öz çəkisi kimi onu deformasiya etməyə məcbur edən qüvvələrin təsirinə baxmayaraq düzgün səth şəklini saxlamaq üçün kifayət qədər qalın idi. Bu, Palomar Rəsədxanasının Heyl teleskopu kimi onların maksimal diametrini 5 və ya 6 metr (200 və ya 230 düym) ilə məhdudlaşdırırdı. 1980-ci illərdən bəri qurulan yeni nəsil teleskoplar köhnələrin əvəzinə nazik, daha yüngül çəkili güzgülərdən istifadə edir. Onlar özlərini düzgün formada saxlamaq üçün çox nazikdirlər, buna görə də güzgünün arxa tərəfinə bir sıra aktuatorlar bərkidilir. Ötürücülər güzgü gövdəsinə dəyişən qüvvələr tətbiq edərək qaytarıcı səthin vəziyyətini dəyişdirərək yenidən düzgün formada saxlayırlar.

Elektro-optika — elektrik sahəsinin təsirilə materialın optik xüsusiyyətlərinin dəyişməsini öyrənən elm və texnika sahəsi. İşığın müxtəlif xüsusi materiallarla yayılması və qarşılıqlı təsiri ilə işləyən komponentləri, cihazları (məsələn, lazerlər, LED-lər, dalğaötürənlər və s.) və sistemləri əhatə edən elektrik mühəndisliyi, elektronika mühəndisliyi, materialşünaslıq və materiallar fizikasının bir hissəsidir. Bu mahiyyət etibarilə bu gün insanlar arasında fotonika kimi təsvir olunanla eynidir. Yalnız "elektro-optik effekt" ilə əlaqəli deyil. Beləliklə, materialların elektromaqnit (optik) və elektrik (elektron) vəziyyətləri arasındakı qarşılıqlı əlaqəyə aiddir. == Elektro-optik cihazlar == Elektro-optik effekt dedikdə, optik aktiv materialın işıqla qarşılıqlı təsiri nəticəsində öz optik xüsusiyyətlərini dəyişməsi başa düşülür. Bu dəyişiklik, adətən, sadəcə mühitin sındırma əmsalında yox, həm də ikiqat şüasınmada da baş verir. Kerr elementində ikiqat şüasınmada baş verən dəyişiklik optik elektrik sahəsinin kvadratı ilə mütənasibdir və material, adətən, mayedir. Pokkels elementində isə ikiqat şüasınmadakı dəyişiklik elektrik sahəsindən xətti asılı olur və material, adətən, kristaldır. Kristal olmayan bərk elektro-optik materiallar aşağı istehsal xərcləri səbəbindən böyük maraq doğurur.

Fiziki optika və ya dalğa optikası — həndəsi optikanının çərçivəsinə daxil olmayan optik hadisələri öyrənən optikanın bölmələrindən biridir. Bu hadisələrə difraksiya, işığın interferensiyası, polyarlaşma effekti və s. bu kimi hadisələr daxildir. == Fiziki optika aproksimasiyası == İşığın yayılmasının dalğa xarakteri hələ 17-ci əsrin 2- ci yarısında X. Hüygens tərəfindən müəyyən edilmişdir. İşığın interferensiyasını, difraksiyasını və polyarizasiyasını yalnız müşahidə etmək yox, həm də izah etməyə imkan verən (həndəsi optika bu hadisələri izah edə bilmir) təcrübələr aparan T.Yunq, O. Fre nel və D. Araqonun tədqiqatlarında Dalğa optikası əhəmiyyətli dərəcədə inkişaf etdirilmiş dir. Dalğa optikası müxtəlif mühitlərdə işığın yayılmasını, iki mühiti ayıran sərhəddə işığın əks etməsini (qayıtmasını) və sınmasını, işığın maddədə dispersiyasını, səpilməsini və başqa hadisələri öyrənir. Elektromaqnit sahəsini təsvir edən işıq dalğaları klassik elektrodinamikanın ümumi tənlikləri ilə ifadə olunur. Bu tənliklər dielektik və maqnit nüfuzluğu kəmiyyətlərini mad - dənin molekul yar quruluşu və xassələri ilə əlaqələndirən kvant mexanikasının tənlikləri ilə tamamlanır. Belə yaxınlaşma Dalğa optikası hadisələrini müxtəlif mühitlərdə öyrənməyə imkan verir. İşıq dalğalarının hərəkət edən mühitlərdə və həmçinin güclü qravitasiya sahələrindəki xüsusiyyətləri xüsusi və ümumi nisbilik nəzəriyyəsi ilə izah edilir.

Optika mühəndisliyi (və ya optotexnika) — işığın yaranması, ötürülməsi, manipulyasiyası, aşkarlanması və istifadəsi ilə əlaqəli fiziki hadisələri və texnologiyaları əhatə edən elm və mühəndislik sahəsi. Optika mühəndisləri problemləri həll etmək və işığın yararlı bir iş görməsini təmin edən cihazların layihələndirilməsi və istehsalı üçün optikadan istifadə edirlər. Onlar linzalar, mikroskoplar, teleskoplar, lazerlər, detektorlar, lifli optik rabitə sistemləri və optik disk sistemləri (məsələn, CD, DVD) kimi fizika və kimyadan istifadə edərək işığın xüsusiyyətlərini tətbiq edən optik cihazları layihələndirir və idarə edirlər. Optik mühəndislik metrologiyası lazer ləkəsi interferometri kimi alətlərlə mikro-vibrasiyaları, ya da sınmanı ölçən alətlərlə kütlələrin xassələrini ölçmək üçün optik üsullardan istifadə edir.Nanoölçmə və nanoyerləşdirmə maşınları optika mühəndisləri tərəfindən hazırlanmış cihazlardır. Bu maşınlar nanometr dəqiqliyinə malikdir və buna görə də bu miqyasda məhsulların istehsalında istifadə olunur.

Othonna opima (lat. Othonna opima) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin othonna cinsinə aid biki növü.

Asferik optika-səthi sferik olmayan optik detallardan və ya onlardan qurulmuş sistemlərdən ibarətdir. Bir qayda olaraq “A.o.” termini optik oxa nəzərən 2-ci tərtib simmetriya səthinə malik (paraboloidal, ellipsoidal) və ya simmetriya oxu olmayan sistemlərə (silindrik) tətbiq olunur. Asferik optikanın (A.o) sferik optikaya nisbətən əsas üstünlüyü-aberrasiyaları düzəltmək mümkünlüyüdür. Verilmiş aberrasiyalı optik sistemin hesablanması zamanı bir asferik səth iki-üç sferik səthlə əvəz oluna bilər ki, bu da sistemin detallarının sayının kəskin azalmasına gətirib çıxarır. Bir sıra hallarda, məs., xüsusi genişbucaqlı obyektivlərin hesablanmasında A.o.-nı tətbiq etmədən məsələnin həlli mümkün olmur. Silindrik linzalı optik sistemlər (oxlu simmetriyası olmayan A.o.) optik oxdan keçən müxtəlif müstəvilərdə müxtəlif fokus məsafələrinə, yəni astiqmatizmə malikdirlər. Eynəklərdə gözün astiqmatizmini düzəltmək, anamorfot sistemlərdə isə mцxtəlif istiqamətlərdə, fərqli masştablı xəyalların (bax. Anamorfot taxma) alınması üçün tətbiq olunur. A.o.-nın hazırlanmasının və nəzarətin mürəkkəbliyi onun yayılmasını məhdudlaşdırır. == İstinadlar == Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası Физический энциклопедический словарь (1 тн) Martin L."Техническая оптика", ingilis dilindən tərcümə M.1960; Rusinov M.M, "Техническая оптика", L. 1979.