Поиск по словарям.

Şabran rayonu (əvvəlki adı: Dəvəçi rayonu) — Azərbaycan Respublikasında inzibati-ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Şabran şəhəridir. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 2 aprel 2010-cu il tarixli, 983-IIIQ saylı Qərarı ilə rayon Şabran rayonu adlandırılmışdır. == Tarixi == 1578-ci ildə Osmanlı İmperiyası tərkibində Cənubi Qafqazda Dərbənd əyalətinin Şabran sancağı olmuşdur. Mərkəzi Şabran (qədim şəhər) idi. Dəvəçi rayonu 1930-cu ildə təşkil edilmişdir. 1959-cu ildə Siyəzən rayonu ləğv edilərək ona birləşdirilmiş və rayon ərazisi genişləndirilmişdir. 1992-ci ildə Siyəzən yenidən ondan ayrılmış və müstəqil rayon olmuşdur. Dəvəçi rayonu 1963-cü ildə ləğv edilərək ərazisi Abşeron rayonuna verilmiş (Dəvəçi və Siyəzən şəhərləri respublika tabeliyində şəhər kimi qalmışlar), 1965-ci ildə yenidən Dəvəçi adı ilə müstəqil rayon olmuşdur. Lap əvvəllər Dəvəçi rayonunun adı Dəvəçibazar olmuşdur.

Ələşgird (türk. Eleşkirt) — Ağrı ilinin ilçəsi. == Etimologiya == Ələşgird adı köhnə erməni mənbələrində Alaşkert olaraq adı çəkilir. Ancaq erməni mənbələri bu adı, dövrün ilçə mərkəzi olan Topraqqala kəndi üçün istifadə etmişdir. Çünki tarixdə Ələşgird ilçəsi, Urartu qalası ilə əhatə olunmuşdur. Osmanlı mənbələrində, Şəmsəddin Saminin Kamus-ül Alam'ın kitabında, ilçə mərkəzini Alaşkerd olaraq istifadə edir. Digər tərəfdən bölgədə Axısqa türkləri və azərbaycanlılar yaşayır. Kürdlər, rayon mərkəzini də əhatə edən Zêtka düzənliyini Elajgir adlandırırlar. == Tarixi == İlçəyə bağlı 3 şəhər, 61 kənd və 8 məhəllədən ibarətdir. 1926-cı ilə qədər rayon mərkəzinin indi kənd statusu daşıyan Topraqqala tərəfində olduğu deyilir.

Abovyan rayonu (1937–1961-ci illərdə Kotayk rayonu) — Ermənistan SSR və Ermənistan Respublikası ərazisində rayon. Mərkəzi Abovyan şəhəridir. == Tarixi == Rayonun ərazisi tarixi Qırxbulaq mahalının ərazilərini əhatə edirdi. 9 sentyabr 1930-cu ildə yaradılıb. 12 oktyabr 1961-ci ilə qədər Kotayk rayonu, həmin tarixdən etibarən isə Abovyan rayonu adlandırılıb. Ərzisi 844 kv km olmuşdur. Rayon mərkəzi respublika tabeli Ellər (dəyişdirilmiş adı Abovyan) şəhəri idi. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 16 km-dir. Göyçə (dəyişdirilmiş adı Geğam) yaylasının bir hissəsi rayon ərazisinə düşür.Əjdaha dağı (h.3598 m) həmin yaylanın bu rayon ərazisindəki ən hündür zirvəsidir. 1948–1951-ci illərin etnik təmizləmə siyasətinə ən çox məruz qalan rayonlardan biridə Ellər rayonudur.

Eçmiədzin rayonu (1945-ci ilədək Vağarşapat rayonu) — Ermənistan SSR və Ermənistan tərkibində 1930–1995-ci illərdə mövcud olmuş inzibati-ərazi vahidi. == Tarixi == 1930-cu il sentyabrın 9-da yaradılıb. 1945-i il martın 12-nə qədər Vağarşapat rayonu, həmin tarixdən etibarən isə Eçmiədzin rayonu adlandırılıb. Ərazisi 379 kv km-dir. Rayon mərkəzi respublika tabeli Üçkilsə (dəyişdirilmiş adı Vağarşapat, Eçmiədzin) şəhəridir. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 20 km-dir. Rayon mərkəzindən Abaran (Kasax) çayı, Güney Azərbaycanla sərhəddindən isə Araz çayı axır. Qədim xəritələrdə qeyd olunan Kasax çayının adı (Qazax sözündə olduğu kimi) qədim Kaz+as (kas+as) tayfa adı ilə bağlı olub,xəzər-azər tayfaları adı ilə eyni kökdəndir. 1932-ci ilin inzibati bölgüsünə görə Üçkilsə rayonu ərazisində olan kəndlərdən 52-də sırf azərbaycanlılar yaşayırdılar, lakin Zəngibasar rayonunun tez-tez yaradılıb ləğv edilməsi Üçkilsə rayonu da ərazi dəyişikliyinə məruz qalıb. Eçmiədzin toponiminin qədim türk dilində "Əcdad", "ata", "baba" mənasını verən "eçi" (m- I şəxsin təkinə aid mənsubiyyət şəkilçisidir) və "çöl" mənasını verən "yazı" komponentlərindən ibarət olduğu ehtimal edilir.

Füzuli rayonu — Azərbaycan Respublikasında inzibati – ərazi vahidi. Mərkəzi Füzuli şəhəridir. Birinci Qarabağ müharibəsi'ndə 1993-cü ildə Füzuli rayonu Ermənistan Silahlı Qüvvələri tərəfindən işğal edilir. 1994-cü il Horadiz əməliyyatı zamanı rayonun bir hissəsi 1 şəhəri Horadiz və 21 kəndi Araz Zərgər, Araz Dilağarda, Araz Yağlıvənd, Birinci Mahmudlu, İkinci Mahmudlu, Əhmədbəyli, Murtuzalılar, Aşağı Kürdmahmudlu, Yuxarı Kürdmahmudlu, Alxanlı, Qarabağ, Bala Bəhmənli, Böyük Bəhmənli, Kərimbəyli, Şükürbəyli, Babı, Arayatılı, Mollaməhərrəmli, Əhmədalılar, Qazaxlar, Mirzənağılı işğaldan azad edilib. 2020-ci il 17 oktyabr tarixində Füzuli şəhəri işğaldan tam azad olunmuşdur. Füzuli Qarabağ dağ silsiləsinin cənub şərq ətəklərindən Araz çayına qədər maili düzənlik və alçaq sahələri əhatə edir. Ayıdağ (Azərbaycan), Xəzər dağı Məngələnata dağı yerləşir. O, Cəbrayıl, Xocavənd, Ağcabədi, Beyləqan rayonları və Araz çayı boyunca İranla həmsərhəddir. Füzuli rayonunun ərazisi 1386 km², əhalisi isə təxminən 144 min nəfərdir. Rayonda 2 şəhər, 16 qəsəbə, 82 kənd və başqa yaşayış məntəqələri vardır.

Fəlavərcan şəhristanı— İranın İsfahan ostanının şəhristanlarından biridir. Şəhristanın inzibati mərkəzi Fəlavərcan şəhəridir. 2006-cı il əhalinin siyahıya alınmasına əsasən, şəhristanın əhalisi 232,019 nəfər və 60,613 ailədən ibarət idi.

Fərze rayonu — Əfqanıstanın Kabil vilayətində rayon. == Haqqında == 18.000 nəfər əhalisi var. Kabil vilayətinin ən yaşıl rayonlarından biridir. Mərkəzi Dehnouye Fərze olan bu rayon 1991-ci ildə Mir Baça Kot vilayətindən müstəqil rayon kimi ayrılmışdır. Fərze rayonu 18 kənddən ibarətdir. Əhalinin əsas gəliri əsasən kənd təsərrüfatındandır. İstalif rayonundan cənubda, Güldərə rayonundan şimalda, Kələkan rayonundan qərbdə, Mir Baça kot rayonundan isə qərb və şimal qərbdə yerləşir.

Goranboy rayonu (əvvəlki adı: Qasım İsmayılov rayonu) — Azərbaycan Respublikasında İnzibati-ərazi vahidi. Mərkəzi Goranboy şəhəridir. Goranboy rayonu ilə Bakı arasında məsafə 317 km-dir. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 14 aprel 2009-cu il tarixli, 793-IIIQ saylı Qərarı ilə Goranboy rayonunun inzibati ərazisindən 574,82 ha (o cümlədən, Qaşaltı Qaraqoyunlu kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Qaşaltı Qaraqoyunlu kəndinin ərazisindən bələdiyyə mülkiyyətində olan 26,4 ha və Qasımbəyli kəndinin ərazisindən bələdiyyə mülkiyyətində olan 11,9 ha, Tatarlı kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Tatarlı kəndinin ərazisindən bələdiyyə mülkiyyətində olan 2,5 ha, habelə meşə fonduna aid 534,02 ha) torpaq sahəsi Naftalan şəhərinin inzibati ərazisinə verilmişdir. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 31 may 2010-cu il tarixli, 1018-IIIQ saylı Qərarı ilə Goranboy rayonunun inzibati ərazisindən 489,0 ha (o cümlədən Tap Qaraqoyunlu kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Tap Qaraqoyunlu kəndinin ərazisindən bələdiyyə mülkiyyətində olan 133,84 ha, Tatarlı kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki Tatarlı kəndinin ərazisindən bələdiyyə mülkiyyətində olan 229,68 ha və xüsusi mülkiyyətdə olan 125,48 ha (cəmi — 355,16 ha) torpaq sahəsi Naftalan şəhərinin inzibati ərazisinə verilmiş, Goranboy rayonunun Qaşaltı Qaraqoyunlu kənd inzibati ərazi dairəsi əhatə etdiyi ərazi vahidləri (ərazisi müvafiq olaraq 1321,1 ha və 882,7 ha təşkil edən Qaşaltı Qaraqoyunlu və Qasımbəyli kəndləri) ilə birlikdə Naftalan şəhər inzibati ərazi vahidinin tərkibinə daxil edilmişdir. = Ümumi məlumat = Sahəsi 1790 km², əhalisi 107,900 nəfərdir.(01.01.2024). Mərkəzi Goranboy şəhəridir. Rayonda 2 şəhər, 6 qəsəbə, 79 kənd var. (ümumilikdə, 87 yaşayış məntəqəsindən 85-də yaşayış var, 2 məntəqədə Gülüstan və Baş Qışlaq kəndlərində yaşayış yoxdur.) = Şəhərlər və iri qəsəbələrin adları = Goranboy rayonunda 2 şəhər (Naftalan istisna), 7 şəhər tipli qəsəbə var. = Kəndləri = Goranboy rayonunda 79 kənd var.

Gorus rayonu — Qərbi Azərbaycanda (indiki Ermənistan Respublikası) Zəngəzur mahalı ərazisində rayon. Mərkəzi Gorus şəhəridir. Azərbaycan Rusiyaya birləşdirildikdən sonra o dövrün ərazi inzibati bölgüsünə görə yaradılmış Yelizavetpol quberniyasının Zəngəzur qəzasının mərkəzi Gorus şəhəri olmuşdur. Zəngəzur Ermənistana verildikdən sonra isə Ermənistan SSR-in tərkibində 1930-cu il sentyabrın 9-da Gorus rayonu yaradılmışdır. Rayonun ərazisi 752 km²-dir. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 250 km-dir. 1988-ci ilə kimi azərbaycanlıların yaşamaqda davam etdikləri və həmin il tərk etməyə məcbur olduqları yaşayış məntəqələri: Şurnuxu, Ağbulaq, Şamsız, Qurdqulaq, Şahverdilər, Gorus. Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət heyətinin müxtəlif fərmanları ilə rayon üzrə dəyişdirilmiş tarixi yer adları: == Tarixi == Gorus Qafqazda ən qədim yaşayış məskənlərindən biri olmuşdur. Orta əsrlərdə Qədim İpək yolunun bir hissəsi sayılan, Naxçıvandan Xəzəryanı şəhərlərə, Qarabağa və başqa yerlərə duz daşıyan karvanların yolu Gorusdan keçib gedərmiş. Qarabağ xanları Gorus ermənilərinə qarşı həmişə xoş münasibət bəsləmişlər.

Gulrıpş bölgəsi (gürcü: გულრიფშის რაიონი, Abxaz: Гәылрыҧшь араион) Gürcüstanın ayrılmış respublikalarından biri olan Abxaziyanın rayonudur. Eyni adlı Gürcüstan bölgəsinə uyğundur. Paytaxtı eyni adlı bir şəhər olan Gulrıpşdır. 2008-ci ilin Avqustunda Kodori Vadisi Döyüşünə qədər, Gulrıpş rayonunun şimal-şərq hissəsi Gürcüstanın nəzarət etdiyi Abxaziyanın bir guşəsi olan Yuxarı Abxaziyanın bir hissəsi idi. Yuxarı Abxaziyada, əksəriyyəti etnik Svanlar (gürcü xalqının bir alt qrupu) olan 19.918 rayon əhalisinin 1.956 -sı yaşayırdı. Onların çoxu döyüşdən əvvəl qaçdı və geri qayıtmadı. Abxaziyanın əsas hava limanı olan Suxumi Dranda Hava Limanı da Gulrıpş rayonunda yerləşir. == İdarəetmə == Adqur Xarazia, 2001 -ci ilin Mart ayında rayonda keçirilən yerli seçkilərdən sonra 10 May 2001 -ci ildə yenidən İdarə Başçısı təyin edildi. 18 dekabr 2002 -ci ildə Prezident Ardzinba, Xaraziyanı İdarə Başçısı olaraq azad etdi və onu Kənd Təsərrüfatı və Ərzaq Naziri təyin etdi. 16 iyun 2003 -cü ildə Prezident Ardzinba Tamaz Qoqiayı İdarə rəisi təyin etdi.

Gədəbəy rayonu — Azərbaycan Respublikasında inzibati – ərazi vahidi. Mərkəzi Gədəbəy şəhəridir. == Tarixi == Gədəbəy rayonu Azərbaycanın ən qədim insan yaşayış məskənlərindən biridir. Ərazidə olan tarixi mədəniyyət abidələri eramizdan əvvəl 12–7-ci əsrləri əhatə edən Xocalı-Gədəbəy mədəniyyətinin bir hissəsi kimi tariximizə daxil olmuşdur. XIX əsrin ortalarında Gədəbəy rayonu ərazisində mis filizi yataqları kəşf edilmiş və 1855–1856-cı illərdə yerli sahibkarlar tərəfindən Mis əritmə zavodu tikilmişdir. Daha sonra həmin zavod Almaniyanin "Simens" şirkəti tərəfindən alınaraq, 1865-ci ildə yenidən qurulmuşdur. "Simens" şirkəti tərəfindən 1883-cü ildə Qalakənd misəritmə zavodu tikilmiş, 1879-cu ildə Zaqafqaziyada ilk dəfə uzunluğu 28 km olan Gədəbəy-Qalakənd arasında dəmir yolu çəkilmişdir. Bu dəmir yolunda 4 lokomotiv, 33 vaqon hərəkət etmişdir. Bu gün də həmin yol ilə bağlı salınmiş körpülər tarixi abidə kimi qalmaqdadır. 1883-cü ildə Qalakənd kəndində Çar Rusiyası ərazisində ilk su-elektrik stansiyası tikilmiş, Qalakənd misəritmə zavodunda elektroliz üsulu ilə mis əridilmişdir.

Hümbətov rayonu – Rusiya Federasiyasının subyekti olan Dağıstan Respublkasının rayonlarından biri. == Coğrafiyası == Rayonun sahəsi 730 km², inzibati mərkəzi Mexelta kəndidir. == Əhalisi == Rayonun əhalisi 22.388 nəfərdir (2015-ci il).

Kabarda mahalı — Rusiya imperiyası, Terek vilayətinin 1860–1870-ci illərdə mövcud olan inzibati ərazi vahidi. Mahal tarixi Kabarda vilayətinin bir hissəsini əhatə edirdi. Onun ərazisində mahalının əhalisinin əsas hissəsini düzən ərazilərdə yaşayan kabardalılar və dağətəyi və dağlıq ərazilərdə yaşayan balkarlar təşkil edirdi. Buna baxmayaraq, mahal ərazisində köçürülmə kazak kəndləri də var idi. Mahal 1870-ci ildə ləğv edilərək Georgiyevski rayonuna birləşdirildi. == Coğrafi yerləşməsi == Şimali Qafqazın mərkəzi hissəsində, müasir Kabardiya-Balkar ərazisinin çox hissəsini əhatə edən Terek, Baksan, Çeqem, Çerek, Urux və Malka çaylarının hövzəsində yerləşirdi. Mahala: Böyük Kabarda, Kiçik Kabarda və Balkariya kimi tarixi ərazilər daxil idi. Sərhədləri şimalda Stavropol vilayəti, şərqdə Osetiya mahalı, şimal-şərqdə İnquş mahalı, cənubda Qafqaz silsiləsi boyunca Tiflis quberniyası, qərbdə Kuban bölgəsinə qədər uzanırdı. == Tarixi == 1860-cı ildən Rusiya imperiyası Şimali Qafqazda yeni inzibati ərazi islahatı həyata keçirdi. Nəticədə həmən il imperator II Aleksandrın fərmanı ilə Terek vilayəti yaradıldı.

Kadamjay rayonu (qırğ. Кадамжай району) — Qırğızıstan Respublikasının Batken vilayətinin üç rayonundan biridir. Rayonun inzibati mərkəzi Batken şəhəridir (2012-ci ilə qədər inzibati mərkəz Pulqon kəndi idi). == Coğrafiya == Qərbdə Özbəkistanın Sox rayon eksklavı və Batken vilayətinin Batken rayonu, şərqində və cənubunda Qırğızıstanın Oş vilayəti, şimalında Özbəkistanın Fərqanə vilayətinin Fərqanə rayonu ilə həmsərhəddir. Bölgə Özbəkistanın Fərqanə vilayətinin Fərqanə rayonuna aid olan Şahimərdan eksklavının ərazisini də əhatə edir. == Tarix == 2 mart 1938-ci ildə Xalmion rayonu olaraq yenidən təşkil edilir. 19 oktyabr 1940-cı ildə rayonun adı Frunzen rayonu olaraq adlandırılır. 26 noyabr 1959-cu ildə ləğv edilmiş Üç-Korgon rayonu ərazisinin bir hissəsi Kadamay rayonuna birləşdirildi. 1992-ci ildə isə rayonun adı müasir adını alır. == Əhali == Qırğızıstanda aparılan 2009-cu il siyahıyaalınmasına görə, qırğızlar rayonun 157.597 sakinindən 116.312 nəfərini (ya da 73.8%), taciklər 19.448 nəfərni və ya 12.3%-ni, özbəklər - 19.163 nəfər və ya 12.2%, ruslar - 1239 nəfər və ya 0.8% , Türklər - 318 nəfər və ya% 0,2, tatarlar - 245 nəfər və ya% 0,2, hemşillər - 232 nəfər və ya % 0,2-ni təşkil edir.

Vorontsovka rayonu, Kalinino rayonu — Ermənistan Sovet Sosialist Respublikasında və Ermənistan Respublikasında mövcud olmuş inzibati-ərazi vahidi. Qərbi Azərbaycanın Loru mahalının Dağlıq Borçalı ərazisində yerləşirdi. Daha sonra Tiflis quberniyasının Borçalı qəzasının tərkibində olmuşdur (1880-1922). 31 dekabr 1937-ci ildə təşkil edilmişdir. 1991-ci ildə adı dəyişdirilmiş və Taşir rayonu adlıandırılmış, 5 noyabr 1995-ci ildə isə ləğv edilərək ərazisi yeni yaradılmış Loru mərzinin tərkibinə qatılmışdır. Ərazisi 690 kv.km-dir. Rayon mərkəzi Vorontsovka qəsəbəsidir. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 174 km-dir. Rayonun Soyuqbulaq kəndi yaxınlığında Armudlu və Qaçaqqıran dərələrində əsrlərin yadigarı olan Soyuqbulaq qayaüstü rəsmləri var. Bu rəsmlər Qobustan qayaüstü rəsmlərini xatırladır.

Kalininski rayonu (rus. Калининский район) — Rusiya Federasiyası, Krasnodar diyarının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Kalininskaya kəndidir. == Coğrafiyası == Krasnodar diyarının şimal-qərb hissəsində yerləşir. Rayonun şərqində Timaşevski rayonu, cənubunda — Dinski və Krasnoarmeyski rayonları, uzaq qərbində Slavyanski, şimalında — Primorsko-Axtarski rayonları yerləşir. Rayonun sahəsi 151 605 ha-dır. Sərhədlərin ümumi uzunluğu 300 kilometrdir. === Relyef === Rayon ərazisinin relyefi düzəndir, Kuban-Priazov ovalığı ilə məhdudlaşmışdır. Şərq və şimali-şərqdə şumlanmış qaratorpaq çölləri geniş ərazi tutur. == Əhali == Əhalinin ümumi sayı — 50,370 nəf.

Kaltasin rayonu (başq. Ҡалтасы районы) — Başqırdıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayonun inzibati mərkəzi Kaltası kəndidir. == Coğrafi yerləşməsi == Başqırdıstanın şimal-qərbində yerləşir. Rayonun ərazisi 1564 km² təşkil edir. Ərazisi şimaldan cənuba 47 km, şərqdən qərbə 63 km məsafədə uzanır. Şimalda Yanaul, şərqdə Buraev, cənubda Dyurtyurlin, qərbdə Krasnokamski rayonu ilə sərhədlənir. İqlimi kontinental, isti və bir az quraqdır. Ərazisində əsasən boz meşə torpaqları geniş sahə tutur. İynə və geniş yarpaqlı meşələr ərazisinin 33,6 % tutur.

Kaybiç rayonu (tatar. Кайбыч муниципаль районы) — Rusiya Federasiyası, Tatarıstan Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. Rayon respublikanın qərbində yerləşir. İnzibati mərkəzi Böyük Kaybiç kəndidir. == Coğrafiyası == Respublikanın Zelenodol, Yuxarı Oslan, Apas rayonları və Çuvaşıstan (Urmarski, Yantikovski, Kanaşski, Komsomolski, Yalçikski rayonları) ilə həmsərhəddir. Ən böyük çay Sviyaqadır. Ümumi uzunluğu 30 km-dən çox olan digər böyük çaylar (Sviyaqa hövzəsi): Bunya, Birlya, Uryum, Biya, Çeremşan, İmelli, Al. Sviyaqanın sağ sahilində Müqəddəs Qeorqe dağları yerləşir. Hazırda bölgədə neft yataqları bağlı kəşfiyyat işləri aparılır. == Tarixi == 1920-ci ilə qədər rayon Sviyajsk və Təteş qəzalarına, 1920-1927-ci illərdə yalnız Sviyajsk kantonuna aid idi.

Qaytaq rayonu – Rusiya Federasiyasının subyekti olan Dağıstan Respublikasında inzibati ərazi vahidi. == Coğrafiyası == Rayonun sahəsi 699 km², inzibati mərkəzi Məcəlis kəndidir. == Əhalisi == 2002-ci ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən rayonun 26.870 nəfər əhali yaşayır. Bu siyahıya almaya əsasən əhalisinin sayına görə rayonun ən iri yaşayış məntəqəsi Macalis kəndidir (5.766 nəfər). 1989–cu ildə aparılmış siyahıya almaya əsasən rayon əhalisinin 75%-ni darginlər, 9%-ni qumuqlar, 16%-ni isə digər xalqlar təşkil edir. == Kəndləri == Rayonda 46 yaşayış məntəqəsi var və onların hamısı kənd tipli yaşayış məntəqəsidir.

Kazbek rayonu – Rusiya Federasiyasının subyekti olan Dağıstan Respublikasının rayonlarından biri. == Coğrafiyası == Rayonun sahəsi 560 km², inzibati mərkəzi Dılım kəndidir. == Əhalisi == Rayonun əhalisi 45.772 nəfərdir (2015-ci il).

Kazığurt rayonu (qaz. Қазығұрт ауданы) — Qazaxıstan Respublikasının Türkistan vilayətinin (keçmiş Cənubi Qazaxıstan vilayətinin) rayonu. İnzibati mərkəz Kazığurt şəhəridir. == Tarixi == 1928-ci ildə Leninski rayonu quruldu. Rayonun mərkəzi Turbat kəndi idi, sonra mərkəz Şarapxan kəndinə verildi. 1931-ci ildən bəri inzibati mərkəz Kazığurt kəndidir. Daha sonra Lenger şəhəri mahalın mərkəzi oldu və 2 yanvar 1967-ci ildə Leninskoye kəndinə köçürüldü. 4 may 1993-cü ildə Qazaxıstan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə Leninski rayonu Kazığurt rayonu olaraq dəyişdirildi == Coğrafiyası == Sahə 4.8 min km²-dir. Relyefi əsasən dağlıqdır (Kazığurt, Karjantau, Ugam silsilələri), qərbdə, şimal-qərbdə dağlıq-yastı. İqlim kontinentaldır.

Keriya rayonu (Uyğurca: كېرىيە ناھىيىسى, Kériye Nahiyisi, Keriyə Nah̡iyisi, Çincə: 于田县/於田縣; Pinyin: Yútián Xiàn) — Çin Xalq Respublikası ərazisində yerləşən, Sintszyan-Uyğur Muxtar Rayonunun cənubunda yerləşən, Hotan regionuna aid rayondur. == Yerləşməsi == Qərbində Zira rayonu, şimalında Sayar rayonu, şərqində Niya rayonu və cənubunda Tibet Muxtar Vilayəti yerləşmişdir. Bu bölgədən axan Keriya çayı və Keriya qəsəbəsi rayonda yerləşmişdir. Qərbi Han sülaləsi dövründə xaraba qalan şəhərlər oaln Yuanşa və ya Şumbulak Qum (Çincə: 圆沙古城, Yuansha gucheng) burada yerləşir. Keriya qəsəbəsinin 170 kilometr şimalındakı Tonqquzbastidə (T'ung-ku-tzu-pa-ßu-t'e) digər uyğurlardan çox fərqli dinə mənsub olan təxminən yüzə yaxın Uyğur ailəsi yaşayır. == Qəsəbə və kəndlər == Keriya ərazisi iki qəsəbə (镇 zhen), on üç çöl diyarı (乡 xiāng) və üç xüsusi çöl diyarı (虚拟 乡) kimi məskunlaşma vahidlərindən təşkil olunmuşdur. Mahalın əsas mərkəzi Keriya bir vahə sahəsidir. == Tarixi == Han sülaləsi dövründə Keriya ərazisində yaradılmış krallığa Jumi (拘 彌) adı verilmişdir. Juminin (Keriya ərazisi) Ninqmi (寧 彌) əsas mərkəzi hesab olunurdu. Bu krallıq Liuzonqdan (Lukçun) 4900 li (2037 km), Aide (qərb bölgəsindən) yaşayış məntəqəsindən və Luoyanqdan (洛陽 市) 12800 li (5325 km) uzaqlıqda yerləşmişdir.

Keç rayonu — Pakistanın Bəlucistan əyalətində rayon.İnzibati məkəzi Turbat şəhəridir.Əhalisi 909,916 nəfərdir (2017).

Keşişkənd rayonu, Mikoyan rayonu, Yeğeqnadzor rayonu — Qərbi Azərbaycanın (indiki Ermənistan Respublikası) Dərələyəz mahalı ərazisində rayon. Mərkəzi Keşişkənd şəhəridir. == Tarixi == 1931-ci il oktyabrın 15-də yaradılıb. 1935-ci il yanvarın 3-nə kimi Keşişkənd rayonu, həmin tarixdən 1957-ci il dekabrın 6-na kimi Mikoyan rayonu, ondan sonra isə Yeğeqnadzor rayonu adlandırılıb. Ərazisi 1134 kv km-dir. Rayon mərkəzi Keşişkənddir. Rayon mərkəzindən İrəvan şəhərinə olan məsafə 122 km-dir. Keşişkənd rayonunu Göyçə mahalından Səlim kəndi ayırır. Rayon ərazisindən Arpa və Herher çayları axır. Bir tərəfdən Basarkeçər yaylağı, digər tərəfdən isə Dərələyəz dağ silsiləsi ilə əhatələnmişdir.

Nərimanov rayonu — Bakıda rayon. Nəsimi, Xətai, Nizami, Binəqədi və Sabunçu rayonları ilə həmsərhəddir. Keçmiş adı Keşlə rayonu olmuşdur. Bakı şəhərinin mərkəzi rayonlarından biri olan Nərimanov rayonunun yaradılmasının əsası 1941-ci ildə qoyulmuşdur. Rayonun ərazisi 20,17 km², əhalisi 179800 nəfərdir. Rayon əhalisinin 179800 nəfərini, yəni 49.5 faizini kişilər, 50.5 faizini qadınlar təşkil edir. Rayon ərazisində işğal olunmuş rayondan məcburi köçkünlər yaşayır. Bunlardan 13124 nəfər məcburi köçkün bu günədək rayon İcra Hakimiyyətində qeydiyyatdan keçmişdir. Nərimanov rayonunda 8 ali, 2 orta ixtisas təhsili müəssisələri, 3 peşə məktəbi fəaliyyət göstərir. Rayonda yerləşən 19 tam orta məktəb, 3 lisey, 1 gimnaziyada 31192 şagird təhsil alır.