Словарь лексики азербайджанских дастанов

  • CƏBBƏ

    əsli: ərəb. cəbhə sözündən Silah, sursat. Məndə o cəbbə hanı, mən gedim Dahaduruz bəyin başını gətirəm

    Полностью »
  • CƏBBƏXANA

    ər. cəbbə – əsli: cəbhə sözündən və fars. xana Silah və hərbi sursat saxlanan yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yaxşı, bəs oğulu atanın yanına aparma

    Полностью »
  • CƏBR ƏRƏB

    Zor, zülm, əziyyət. Cəbrinə siz baxın çərxi-qəhharın, Zülmünü artırdı mən dil-əfkarın, Cəfasın mən çəkdim gülüzlü yarın, Axır nəsib etdin xoryada, fəl

    Полностью »
  • CƏFA ƏRƏB

    Əzab, əziyyət, üzüntü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgid olan cəfa çəkər, Dost yolunda qanın tökər, Ağlaşmağın bağrım sökər, Ağlama, Nigar, ağlama!

    Полностью »
  • CƏHL ELƏMƏK

    Tərslik etmək, inad etmək. Flektivlik cəhətdən cəhalət sözü ilə eyniköklüdür. Seydi şəhərə çıxdı, bir məscidə getdi

    Полностью »
  • CƏHL ƏRƏB

    1. Cahillik, cəhalət, nadanlıq. 2. Tərs, inad.

    Полностью »
  • CƏLƏ

    At quyruğu qılından ilmək şəklində düzəldilən tələ; duzaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CƏLƏ QURMAQ

    Birinə qarşı hiylə qurmaq, tor qurmaq, tələ qurmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəlilərim, səf-səf durun! Su üzündə cələ qurun! Bu abdalın boynun vu

    Полностью »
  • CƏMİSİ

    Hamısı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • CƏNG-CİDAL ƏRƏB

    Dava, döyüş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qalxıb Çənlibeldən düşmüşəm yola, Ərzurumun bazarına gəlmişəm, Əcəl köynəyini geyib əynimə, Cəng-cidalın g

    Полностью »
  • CƏNG FARS

    Dava, müharibə, vuruş, döyüş. Əbdülkəbir xeyli qoşun cəm edib haramıların cənginə getdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)                                      

    Полностью »
  • CƏNG FARS

    Dava, müharibə, vuruş, döyüş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Düşər hərdəm paşalarla davası Kəsilməz savaşı, cəngi, qovğası, Cünun deyər Çənlibelin ağas

    Полностью »
  • CƏRDƏK

    Qara, arıq (at haqqında). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Eyvaz cərdək atını çəkib Dəmirçioğlunu da götürdü, birbaş gəldilər Hasan paşa gölünə

    Полностью »
  • CƏSİR

    Körpü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Axtarın Hələbi, gəzin Misiri, Bağlayın yolları, kəsin cəsiri, Əl-qola bağlayın, tutun əsiri, Səğirin kəbirə qatın

    Полностью »
  • CƏVCƏ

    Cəhəng (ağızın küncü). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yüyəni qorxudan elə dartır ki, dəhnə az qalır atın cəvcələrini kəssin

    Полностью »
  • CƏZƏ-FƏZƏ

    ər. cəzə – fəryad, haray, qışqırıq, bağırtı, fəzə – qorxu, birindən ehtiyat etmə (“Koroğlu” dastanının lüğəti)  Oğul, cəzə-fəzə eləməkdən bir şey çıxm

    Полностью »
  • CƏZƏ-FƏZƏ ƏRƏB

    Cəzə – fəryad, haray, qışıqırıq, bağırtı; fəzə – qorxu, birindən ehtiyat etmə. Anası nə qədər cəzə-fəzə elədisə, Abbas oxumağa getmədi

    Полностью »
  • CƏZİRƏ ƏRƏB

    Ada. Deyirlər, Aslan şahın ölkəsində dəryanın ortasında cəzirədə yaşayan bir Gavdan adlı paşa varıdı

    Полностью »
  • CƏZİRƏ ƏRƏB

    Ada. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cəfər paşa, bu gün döyüş günüdür, Yığıbsan başına nə löhüləngi? Yarpaq kimi baş bədəndən tökərəm, Mənəm cəzirənin ə

    Полностью »
  • CƏZR ƏRƏB

    Dəniz suyunun çəkilməsi. Daha çox mədd və cəzr (dənizin qabarması və çəkilməsi) şəklində işlənir. Mən də düşdüm eşqin cəzri, məddinə, Nə olaydı yetəm

    Полностью »
  • CIĞA

    ərəb. ciqqə Başın ön və yan tərəflərinə tökülən tellər. Qurbaniyəm, dərd cəkmişəm nəhanlar, Xəyalım sevməkdi səntək cananlar, Yanaşsa üzünə müştaq dəh

    Полностью »
  • CIQQA FARS

    1. Kəkil. 2. Tacşəkilli, daş-qaşlı baş geyimi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Durna telini də ki sancıb başına, elə bil qeysər balasıdır başına cıqqa q

    Полностью »
  • CILASUN

    İgid, qəhrəman. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • CILASUNLUQ

    Qəhrəmanlıq, igidlik, bahadırlıq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • CILBIR

    Yüyən. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • CILXA

    Xalis, səlt // qatışıqsız, qarışıqsız, təmiz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İraxdı mənzilim, uzaqdı ara

    Полностью »
  • CİCİ

    Kiçik, zəif, cici-bacı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • CİCİ-BİCİ

    Xoş, gözəl, incə, gövdəli. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • CİDA DÜŞMƏK

    Ayrı düşmək, uzaq düşmək. Əylənmir ki, yardan xəbər sorayım, Əsib-əsib gedən badi-səba, hey!.. Qırılsın baisin qolu, qanadı, Heç kimsə düşməsin yardan

    Полностью »
  • CİDA1 ƏRƏB

    Sivri dəmir ucluqlu qədim silah; mizraq. fars, əsli: cüda Ayrı. Cida olub düşdüm qərib ellərə, Bülbül olub heç qonmaram güllərə

    Полностью »
  • CİDA ƏRƏB

    Sivri dəmir ucluqlu qədim silah; mizraq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəmirçioğlu getdi, qılınc, qalxan, cida, gürz, toppuz götürdü

    Полностью »
  • CİDALU

    Mizraqlı, nizəli, süngülü. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • CİFT

    Bax: ciftə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CİFTƏ FARS

    Cüt. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgid alçaq gərək, alçaq, Atı yüyrək, kəndi qoçaq, Hər yanında ciftə bıçaq, Belində qılıncı gərək

    Полностью »
  • CİGƏRHAL FARS

    Dərdli, qüssəli. Dilsuz, haqq yetişsin bu dəmdə dada, Vəhşilərtək çox kəşt etdin səhrada, Meyidlərlə gəl ülfət qıl burada, Bu dəhşətli haldan cigərhal

    Полностью »
  • CİKİ-BİKİ

    Ən xırda təfərrüatları. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CİKİNDƏN-BİKİNƏ QƏDƏR

    Hərtərəfli, ən kiçik təfərrüatına qədər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Aşıq Cünun bütün bu şeylərin hamısını cikindən bikinə kimi əl altından öyrənib,

    Полностью »
  • CİLAVI

    Cilov. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • CİLQAVA

    Qurdun və ya tülkünün dərisindən hazırlanan kürk. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cübbə-cilqava geyənlər, Ağır ölkələr yeyənlər, Kölgədə mənəm deyənlər

    Полностью »
  • CİLOV

    Qoşqu ləvazimatının atı idarə etmək üçün ağızlığa (kəmə) bənd edilmiş qayışdan ibarət uzun hissəsi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu Qıratı mindi

    Полностью »
  • CİLOV GƏMİRMƏK

    Birinin əlindən bərk hirslənmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CİLVƏ ƏRƏB

    Naz, qəmzə, işvə.

    Полностью »
  • CİLVƏ ƏRƏB

    Naz, qəmzə, işvə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CİLVƏLƏNMƏK

    Nazlanmaq, naz etmək, əzilib-büzülmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qaldırram meydanın göyə tozunu, Çıxardaram yamanların gözünü, Gərək görəm Dünya x

    Полностью »
  • CİLVƏLƏNMƏK

    Nazlanmaq, naz etmək, əzilib-büzülmək. Ay nainsaf, gəl məni sən O Şeyxi-Sənan eləmə, Dərd məni çox söylədir, Demə ki, hədyan eləmə

    Полностью »
  • CİYARPARA

    Bax: ciyərparə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CİYƏRPARƏ FARS

    Ən əziz, çox sevimli (adətən övlad haqqında deyilir). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda igidin atı ciyərparası hesab olunur

    Полностью »
  • CİYFƏ ƏRƏB

    1. Leş, cəmdək. 2. Məcazi mənada: var, dövlət. Dastanlarda 2-ci mənada rast gəlinir. – Qardaş, dünya ciyfəsindən hər bir şeyim var, amma züryətim yoxd

    Полностью »
  • COMƏRD

    1. Mərd, alicənab // əliaçıq, səxavətli. 2. İgid, qoçaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Xotkarlar bata bilməyən, Comərdlər tuta bilməyən, Köksünə yatıl

    Полностью »
  • COMƏRD FARS

    Mərd, alicənab, əliaçıq, səxavətli. Yaxşı oğul, comərd ata yaxşıdı, Beyveci xeyirdə, şərdə yaramaz!                            (“Şəmşir və Sənubər”)

    Полностью »