is. [ər.] 1. İnsan, heyvan və ya bitkinin doğuluşundan ölümünə qədərki fizioloji vəziyyəti; həyat. Ömürdür, biri az yaşayır, o biri çox yaşayır
zərf [ər.] 1. İndiyə qədər, heç bir vaxt. Ömürbillah belə şey olmayıb. 2. Bütün ömrü boyu; həmişə, həmişəlik, daimi
sif. Uzun ömür sürən, ya sürmüş. Ömürlü adam
sif. Ömrünün axırına qədər davam edən, qüvvədə olan; həmişəlik. Ömürlük təqaüd. Ömürlük pasport. Ömürlük həbs cəzası
sif. Ömrü az olan, az yaşayan, ömrü uzun sürməyən. Ömürsüz ömürdən çox asılıyam; Gərəkdir söz deyəm, söz yastılayam
is. Ömrün az olması, az yaşama, az ömür sürmə
1. bax qabaq2 3, 4 və 6-cı mənalarda. Ön tərəf. Ön divar. Ön sıra. 2. is. Üzə tərəf olan cəhət; qabaq
zərf 1. Qabaqca, əvvəlcə, birinci olaraq. Öncə ona söz verdilər. – [2-ci kor:] Nə öncə öylə səadət, nə böylə zillət olaydı
zərf Qabaqcadan, irəlicədən, əvvəlcədən, öncə. [Sirat] işin … bitib-bitməyəcəyini öncədən bilmək istəyirdi
is. və sif. 1. Qabaqcıl. …Qəhrəman istəyir balaca Sabir … öncül adamlardan olsun. S.Rəhimov. Lakin Qüdrət heç şübhə etmirdi ki, Aslanov yoldaş onun ad
is. Qabaqcıllıq
dan. bax öncül 1-ci mənada. Önçü qız
dan. bax öncüllük
is. Rəhbər, başçı. Mənim öz ulduzumu bağrına basmış hilalım; Dedi öndər: “Yönü bayraqdakı üç rəngdən alım”
is. Əhəmiyyət, diqqət, fayda, xeyir
is. İş görəndə paltar çirklənməsin deyə üstdən taxılan geyim; döşlük. Ballı … göz yaşlarını önlüyünün ətəyi ilə qurudurdu
sif. Önlük geymiş, önlük taxmış; döşlüklü. Önlüklü uşaq. – Biləklər çirməkli, döşlər önlüklü; Hamısı torbalı, hamısı yüklü
“Öpdürmək”dən f.is
icb. Öpməyə məcbur etmək, təhrik etmək, ya icazə vermək
“Öpmək”dən f.is
f. 1. Sevgi, dostluq, sevinc əlaməti olaraq, yaxud görüşdükdə və ya ayrıldıqda dodaqlarını birinə və ya bir şeyə toxundurmaq; busə etmək, busə almaq
“Öpülmək”dən f.is
“Öpmək”dən məch. Dan yeri söküləndə; Zülf üzə töküləndə; Şeh düşmüş gülə bənzər; Ağ üzdən öpüləndə. (Bayatı)
is. Öpmək işi, öpmək tərzi; öpmə, busə. Mehriban məhəbbət qarışıq bir həyəcanla Rəmziyyəni öpüşləri ilə sanki yemək istəyirdi
“Öpüşdürmək”dən f.is
icb. Məcburi və ya xahişlə bir-birini öpdürmək. Küsülüləri öpüşdürüb barışdırmaq
“Öpüşmək”dən f.is
qarş. Bir-birini öpmək. Qadınlar anamla öpüşür, söyləşir, gülüşürdülər. A.Şaiq. Dodaq-dodaqda öpüşdükcə xeyli söz verdin; Nə oldu, üz çevirib qaçdın a
is. zool. Əti yeyilən vəhşi, ya əhli uzun boğazlı iri su quşu
is. zool. Sifəti ördək dimdiyi kimi enli, məməli heyvan (vətəni Avstraliya və Tasmaniyadır)
is. Əkilməmiş sahə
is. Minik heyvanlarının çulunu sarıyıb bərkitmək üçün başında doğanaq olan uzun ip; çatı. Örkən nə qədər uzun olsa, yenə də doğanaqdan keçər
sif. Örkəni olan
is. Nümunə, misal. [Elxan:] Biz hələlik vətənin yüksək dağlarına çəkiləcək, orada bütün bəşəriyyət üçün örnək ola biləcək bir ölkə düzəldəcəyik
is. Örnək, nümunə ola biləcək hər bir şey; nümunə
is. 1. Qadınların başlarına saldıqları iri ipək və ya başqa parçadan örtük, iri baş yaylığı. Şəhrəbanu xanım ərinin sağ böyründə çənəsini yaşmayıb, ağ
sif. Başına örpək örtmüş, başında örpək olan. Çəhrayı örpəkli bir gəlin ya da; Cavan bir qızsanmı, ey əlvan budaq? M
sif. və zərf Örpəyi olmayan; başıaçıq
ört-basdır etmək (eləmək) – gizlətmək, üstünü malalamaq. [Gənc:] Öz tərəfdarlarının zəifliyini ört-basdır eləyən bir adam rəhbər ola bilərmi? M
“Örtdürmək”dən f.is
icb. Örtmək işi gördürmək, örtməyə məcbur etmək
“Örtmək”dən f.is
f. 1. Örtük salmaq, üzərinə bir şey salmaq. Kəlağayı örtmək. – Bu vaxt eşikdən Qulamxan səslənir: – Durun, başınızı örtün
is. 1. Başa örtülən hər hansı bir şey. Başındakı örtünü götürmək. – [Sevda] başındakı ağ ipək örtünü bir yana atar
“Örtüb-basdırmaq”dan f.is
f. Üstünü örtmək, üstünü malalamaq, gizlətmək. Pis əməllərini örtüb-basdırmaq
sif. Bir şeyi örtən, pərdələyən, bir şeyin üzərinə çəkilən, üstünü örtən. Örtücü şüşə. Örtücü boya
is. 1. Hər hansı bir şeyin üzərinə çəkilən, salınan parça. Xonça örtüyü. – Pərinin anası ilə Əşrəf baba içəri girib ölünün üstünə bir örtük çəkdilər
sif. Örtüyü olan, bir şeylə örtülmüş. Bunların qarşısında azca kənar; Yaşıl örtüklü bir böyük miz var
“Örtülmək”dən f.is