top. 1. Bostan meyvələri. 2. Xuşgəbar. Yer-yemişin yedim mən; Ürək sözüm dedim mən; Heç Allaha rəvadır; Ağsaqqala gedim mən? (Bayatı)
zərf Müxtəlif yerlərdə, bəzi yerlərdə: orada-burada, adda-budda. Buna pasyolka deyərlər, yer-yer; Doluşub qoynuna məxluq, ellər
zərf Müxtəlif yerlərdən, hər yerdən, hər tərəfdən. Nə zaman getsə məclisə; Qovular, döyülər kasıb; Danışmağa ağız açsa; Yer-yerdən söyülər kasıb
is. Yaşayış yeri, bir adamın olduğu yaşadığı yer, vətəni; ümumiyyətlə, yer. Yeri-yurdu məlum deyil. – [Nəbi:] Bəylərin yer-yurdu od tutub yansın; Bura
is. Kartofa oxşayan, yeməli kökü olan tərəvəz bitkisi. // məh. Kartof
sif. Yerin içində, yer səthinin altında olan. Yeraltı sərvətlər. Yeraltı sular. Yeraltı yol. Yeraltı mədən
zərf 1. Hər biri öz yerində; qaydada, müntəzəm. Məclis əhli yerbəyer əyləşdilər. “Aşıq Ələsgər”. [İlyas:] …O kişilərdən gələn kağızları yerbəyer saxla
“Yerbəyerləşdirmək” dən f.is
f. Hər birini öz yerinə qoymaq, yerbəyer etmək. Şeyləri yerbəyerləşdirmək
zərf və sif. Lazımi qaydada, lazımi surətdə, dəqiq surətdə. Qadir … yastı daş döşənmiş həyətə çıxaraq əzazil Əminənin əmrini yerbəyerli icra etməyə ba
sif. Torpağın altından, yerin içindən çıxan
1. bax yerdəyişmə 1-ci mənada. 2. Bir şeyi bir yerdən götürüb başqa yerə qoyma
is. 1. Olduğu və ya oturduğu yerdən başqa yerə keçmə, bir yeri buraxıb o birinə getmə. 2. dilç. Sözdə iki qonşu səsin qeyri-iradi olaraq yerini dəyişm
is. bot. Göbələklər qrupuna daxil olan kartofaoxşar kökümeyvəli tərəvəz bitkisi
is. zool. Həşəratyeyənlər dəstəsindən kiçik məməli heyvan
is. və sif. Zahirən sakit, dinməz, zərərsiz görünən, əslində isə hiyləgər, fitnəkar, xəbis adam haqqında
is. Vaxtından əvvəl yetişən əncir, tezyetişən əncir. Bu il yerənciri yoxdur
is. bot. Fındıq kimi meyvələri olan kol bitkisi və onun meyvəsi; araxis
bax yerfındığı
“Yeridilmək”dən f.is
“Yeritmək”dən məch
is. Hamilə qadınlarda ağız dadının azması halı. // Tamah mənasında
1. “Yerikləmək”dən f.is. 2. is. Hamiləlik dövründə ağız dadının azması nəticəsində hamilə qadının turşu və ya başqa şeylər istəməsi
f. 1. Hamiləlik dövründə ağız dadının azması nəticəsində turşu və ya başqa şeylərə ehtiyac hiss etmək
“Yerimək”dən f.is
f. 1. Ayaqlarını işə salaraq hərəkət etmək; addımlamaq. İrəli yerimək. Bərk yerimək. Yeriyə bilməmək
zərf Dayandığı yerdə, durduğu və ya oturduğu yerdə; oradaca. Təəccübdən yerindəcə qaldı. Yerindəcə canı çıxdı
is. 1. Yerimək tərzi, yerimək işi. Sallana-sallana gedən Salatın; O sərxoş yerişin yola yaraşır. Aşıq Ələsgər
sif. …kimi yeriyən, …kimi (adətən tərkib halında). Başında ağ şalı var; Yaşılı var, alı var; Ceyran yerişli yarın; Ağ buxaqda xalı var
“Yeritdirmək”dən f.is
məch. Yeriməyə məcbur etmək
“Yeritmək”dən f.is
icb. 1. Yeriməyə, hərəkət etməyə məcbur etmək. // Yeriməsinə kömək etmək, gəzdirmək. Ayaq açan uşaqları yeridirlər
is. bot. Torpaqüstü hissələrində zəhər olan yabanı bitki
is. Sarı-qırmızı rəngli, getdikcə incə-uzunsov yeməli kökü olan tərəvəz bitkisi və bu bitkinin meyvəsi
1. sif. Yer qazımaqla məşğul olan, torpaq işləri görən. Yerqazan fəhlə. – Həqiqətin qırmızı yanağını toz basmış, başının tükləri bir neçə yerdən pırtl
“Yerləşdirilmək”dən f.is
məch. 1. Bir yerə qoyulmaq. Şeylərin hamısı yerləşdirilmişdir. 2. Müvəqqəti və ya daimi qalmaq, yaşamaq, yerləşmək, sakin olmaq üçün bir yer verilmək
“Yerləşdirmək”dən f.is
f. 1. Bir şeyə bir yerdə yer etmək, bir yerə qoymaq, yerbəyer etmək. Şeyləri çamadana yerləşdirmək. Kitabları şkaflara yerləşdirmək
“Yerləşmək”dən f.is
f. 1. Bir sahəni, bir yeri tutmaq, mövqe tutmaq. Yuxarıbazarda isə bəzzazlar, xalçaçılar yerləşmişdi
sif. 1. Başqa yerdən gəlmə deyil, həmin yerdən olan, bu yerin əhalisindən olan. Yerli əhali. Yerli camaat
zərf 1. Bütünlükdə, tamamilə, kökündən. [Səkinə xanım:] Mənim haqqım yerli-dibli batsa da, mən Ağa Həsənə gedən deyiləm! M
zərf Dibindən, kökündən, tamamilə, büsbütün, yerli-dibli. [Surxay:] Allah onların yerli-köklü tifaqlarını dağıtsın
zərf 1. Geniş, ətraflı, hərtərəfli, təfsilatı ilə. Ballının yerli-yataqlı danışığı, köhnə kənd evlərini təsvir etməsi Budağı uzun müddət dərin fikirlə
zərf Münasib, məqamında, yerində olub-olmadığını nəzərə almadan, düz olub-olmadığını bilmədən. Yerli-yersiz irad tutmaq
is. Ümumi işin zərərinə olaraq, öz yerlisini himayə etmə, ona üstünlük vermə (yalnız mənfi mənada işlənir)
is. Döşəmə, yer. Yerliyi darısqal, içi bürkülü; O qamış komalar bəs indi hanı? S.Vurğun. // Ba x yer 19-cu mənada
“Yerliləşdirilmək”dən f.is