[fr. typoge, əsli yun. typos] 1. tex. Hər hansı məmulat növlərinin, modellərinin məcmusu. Təyyarələrin tipajı
sif. 1. Müəyyən tipə xas olan, müəyyən tipi təmsil edən. 2. Müəyyən xüsusiyyətlərə malik olan; səciyyəvi
“Tipikləşdirmək”dən f.is
f. Tipik etmək, tipik şəklə salmaq
is. 1. Tipik olma. 2. ədəb. və inc. Bir çox şəxs və ya hadisə üçün səciyyəvi olan fərdi əlamət və xüsusiyyətlərin bir şəxs və ya hadisədə birləşməsi
“Tipləşdirmək”dən f.is
f. 1. xüs. Müəyyən tipə uyğunlaşdırmaq. Texnoloji prosesləri tipləşdirmək. Tikinti obyektlərini standartlaşdırmaq və tipləşdirmək
[yun.] 1. Mətbəə işi mütəxəssisi, mətbəə işçisi; mətbəəçi. 2. köhn. Sətirtökən, mətnyığan maşın növü
[yun. typos və grapho] bax mətbəə
[yun. typos və logos] Şeylərin və ya hadisələrin hər hansı ümumi xüsusiyyətlərinə görə təsnifi
sif. [yun.] Şeylərin, hadisələrin hər hansı tipinə aid olan. Tipoloji fərq. Tipoloji xüsusiyyətlər. // Şeylərin, hadisələrin əlamətlərinin ümumiliyini
is. 1. Kəsilmiş böyük ağacın budaqlardan təmizlənmiş və başı kəsilmiş gövdəsi: şalban, diniş. Bir vaqon tir
[fars.] klas. bax ox2. Ətrafım tir, kaman, oxdu; Dəlilər yanımda yoxdu. “Koroğlu”. Versəydi əgər dəstimə tir ilə kamanın; Seyd olmaz idim, mən dəxi se
[fr.] Təlim məqsədilə odlu və ya pnevmatik əl silahlarından nişana atmaq üçün xüsusi avadanlıqla təchiz edilmiş yer, bina
zərf : tir-tir titrəmək (əsmək) – soyuqdan, qorxudan, həyəcandan bərk titrəmək, əsim-əsim əsmək. [Ərən:] Hər kəs Nəbini dəhşətlə dinləyir, qorxudan ti
[fr.] Buraxılmış çap nəşrləri nüsxələrinin sayı. Qəzetlərin tirajı. Bədii əsərlərin böyük tirajla çap edilməsi
[fr.] 1. İstiqraz və ya lotereya uduşlarının oynanması. Dövlət istiqrazının növbəti tirajı. 2. İstiqraz vərəqlərinin və ya başqa kağızları buraxan ida
is. [yun.] 1. Qədim Yunanıstanda və XIII-XVI əsrlərdə İtaliyada hakimiyyəti zorla ələ keçirən şəxs. 2
is. Nəhəng yırtıcı dinozavr cinsi
is. Tirin başından kəsilmiş parça (bax tir1 1-ci mənada)
is. Balaca tir
[fr.] 1. Uzun üfüqi xətt (–) şəklində durğu işarəsi. 2. Morze əlifbasında belə işarə, habelə həmin işarəyə uyğun səs siqnalı
is. [yun.] Qaramalın qurudulmuş qalxanabənzər vəzisindən alınan dərman preparatı
is. 1. Nəsil, tayfa. [Dadaş Lələşov:] El bilir ki, onların törəməsi ilə bizim tirə əmiuşağı olubdur. S
is. 1. Arx, xəndək və s.-nin kənarlarında tökmə torpaq; azacıq hündür yer, təpəcik, təpəlik, dikdir. Çayırlı tirə
“Tirələnmək”dən f.is
f. Dəstələrə, bloklara ayrılmaq. Səs-küy qopdu. Xırmançılar tirələnib tərəfbətərəf oldular. S.Rəhimov
“Tirlənmək”dən f.is
f. Tir çəkmək, sərələnmək, uzanmaq. Bozdar da divarın dibinə tirlənərək dilini çıxarmış, ləhləyirdi. Ə
sif. Tiri (tirləri) olan, üstünə tir qoyulmuş, yaxud tir dayağı olan
is. Şərqdə: yun və ya ipəkdən toxunma naxışlı qiymətli şal parça; tirməşal. 5 metr tirmə. // Həmin parçadan olan
sif. Tirmədən tikilmiş paltar geymiş və ya şal örtmüş. Tirməli gəlin lap cavan idi. Mir Cəlal
bax tirmə. Bu küçənin tirməşal qurşaq tacirləri ilə boğazı qalstuklu fabrikant və mədənçiləri… bir müqəddərat daşıyırdılar
zərf : tirtap düşmək (uzanmaq) – çox yorğun olduğundan əl və ayaqlarını uzadaraq uzanmaq, bərk yatmaq
is. [fars.] Yetişməmiş xaşxaşın qüvvətli narkotik maddə olan qurudulmuş şirəsi (bəzən dərman maddələri istehsalında istifadə olunur)
bax tiryəki. Burada köhnə tiryəkçilər var, otuz illik stajı olanlar var. B.Talıblı
is. [fars.] Tiryək çəkilən yer. Abkənarda çayxana olmadığı kimi, tiryəkxana da yox idi. S.Hüseyn. Bir kimsə qalmadı tiryəkxanada; Azacıq halına yoxdur
sif. [fars.] Tiryək çəkən adam; tiryəkçi, narkoman. [Qadın:] Bu mənim oğlumdur, … tənbəl, biqeyrət, biar və tiryəkinin birisidir
“Tisəkləmək”dən f.is
f. Çisəmək, çiskinləmək, narın-narın yağmaq (yağış haqqında). Bəzən tisəkləyən, bəzən də güclənən bahar yağışı belə [Tərlangili] yerlərindən tərpədə b
is. [fars.] 1. Daş və s. üzərində naxış qazımaq üçün ucuiti alət; qələm. 2. Külüng. [Səfərin] cavanlıq vaxtında… ağ sal daşlara vurduğu tişənin ahəngd
[yun.] 1. kim. Boz-gümüşü rəngli bərk metal-kimyəvi element. 2. Su qaynatmaq üçün xüsusi quruluşlu böyük qab, cihaz
is. [yun.] Şəffaf növləri yarımqiymətli daş olan mineral
is. Bəzi adamların göz bəbəyində olan ağ ləkə
sif. Titəsi olan, ləkəli. Titəli göz
[fr.] 1. Kinolentdə yazı, izahedici və ya danışıq mətni. 2. kim. Titrləmə üçün işlədilən məhlulun qatılığı
sif. Sarsıdıcı. Araz çayı körpüsündən İrana keçən ağır topların gurultusu hava gurultusu qədər dəhşətli və titrədici idi
sif. 1. Titrəyən, titrər, əsən. Arvad zəif, titrək əlilə uşağın başını oxşayıb ovutmağa çalışırdı. M
is. dan. Soyuğa həssas olan, azacıq soyuqdan titrəməyə başlayan adam. Titrəquşun biridir
“Titrəmək”dən f.is. İşığın titrəməsi. Monometr əqrəbinin titrəməsi. – [Mələyin] canı sızıldayır və ağladığı səsinin titrəməsindən anlaşılırdı