[fars.] bax dilavərcəsinə
zərf Qəhrəmancasına, qoçaqcasına, mərdcəsinə. Dilavərcəsinə hərəkət
“Dilavərlənmək”dən f.is
f. Dilavər olmaq, cəsarətlə danışmaq
f. Daha cəsarətli olmaq, ürəklənmək, qoçaqlaşmaq
is. 1. İgidlik, cəsarət, qoçaqlıq, mərdlik. Dilavərlik göstərmək. 2. Dillilik, gözəl danışmaq qabiliyyəti, danışmaqda mahirlik
sif. [fars.] klas. Ürəyi cəlb edən, ürəyə yapışan, ruhu oxşayan, xoşagələn. Buxağı bərgi-gül, zülfü dilaviz; Dəhanı mirvarid xəzinəsidir
sif. Ayrı dildə danışan, ayrı millətdən olan. Mən onu dinləyirəm böyük iş meydanında; O yerdə ki arzusu böyük həqiqət olur; Dilayrı bacının da, dilayr
sif. [fars.] İnsafsız, rəhmsiz, şəfqətsiz, mərhəmətsiz, könülincidən, könülə cəfa verən (klassik şeirdə adətən gözəlin epitetlərindən biri)
is. İnsafsızlıq, rəhmsizlik, şəfqətsizlik, mərhəmətsizlik
is. bayt. Xüsusilə qaramalda baş verən xəstəlik. Mal dilbaş olub
sif. [fars.] klas. Ürəkaçan, dilbər, dilara
zərf klas. Dil-dilə, səmimiyyətlə, sədaqətlə. Tutmuş idim səri-kuyində mənzil; Gecə-gündüz danışırdım dilbədil
sif. [fars.] şair. Gözəl, sevgili, canan. Dilbər qız. Dilbər gəlin. – Zeynal özünü yalnız dilbər bir qadının ağuşunda əyləndirə biləcəyini iddia edird
[fars.] şair. bax dilbərcəsinə. Ey dilbəranə tərzdə cövlan edən çocuq. M.Ə.Sabir
zərf Dilbər kimi, dilbər ədası ilə
is. Gözəllik, canalıcılıq
sif. [fars.] klas. Könlü bağlı, ürəyi bağlı; aşıq, vurğun
sif. və is. Düşüncəli, yolbilən, təcrübəli. Bahardır, nə bilir zövqü hər naşı; Çağır dilbiləni, yarı, yoldaşı
sif. və is. Başa düşməyən, anlamayan, söz qanmayan, gec başa düşən. Dilbilməzin bir sözü; Sinəmdə qəm bağladı
is. Başa düşməməzlik, söz qanmamazlıq
sif. və zərf Sözü, fikri, sirri bir; əlbir, həmrəy, həmfikir. [Xudayar bəy:] Yox, Vəliqulu, mən dəxi sənin sözünə inanmıram
is. Söz birliyi, fikir birliyi, həmrəylik; sözləşmə
zərf və sif. Şifahi, ağızdan. Macəranın təfsilini, inşallah, özüm gələndə dilcavabı nağıl edərəm. C.Məmmədquluzadə
is. Kiçik dil. // Dilə oxşar çıxıntı. Ayanın qına keçən hissəsində pərdəşəkilli dilcik adlanan çıxıntı olur
sif. Dilciyə (kiçik dilə) oxşayan
is. Kiçik dil; dil şəklində olan şey, alət və s
is. 1. Ağız boşluğunda üst damağın dal tərəfində konusşəkilli çıxıntı. □ Dilçəyi gəlmək – dilçəyi şişmək
is. Dilçilik alimi, dilçilik mütəxəssisi; dilşünas
is. Dil haqqında elm; dilşünaslıq
sif. və is. [fars.] klas. Birisinə könül vermiş, vurulmuş, ürəyini bağlamış; məftun, vurğun, aşiq. Dildadələrin dadrəsi, yavəri sənsən
is. bot. Mal yemi kimi işlədilən beşyarpaqlı ot bitkisi
[fars.] Bax dilbər. Şəmsəddin elində, Tovuz çayında; Gözüm bu gün bir dildarə düşübdür. Aşıq Dilğəm. Mənə əvvəlcə özün yar oldun; Sevgilimsən deyə, di
is. köhn. Təsəlli, təskinlik. □ Dildarlıq vermək – arxayın etmək, təskinlik vermək. Məmmədbağır ona dildarlıq verirdi: – Əsmər, sən mənə inan!… Mən al
is. Eyni dildə danışanlardan hər biri, eyni dildə danışan adam. …Vətənin, həmcinslərin, həmvətənlərin və dildaşların təəssübü fərzdir, necə ki avropal
zərf Ağızdan-ağıza, ağızlardan, camaatın ağzından, başqalarından. Hicran, əgərçi görməmişəm mübtəlaların; Dildən-dilə eşitmiş idim macəraların
is. ədəb. Aşıq şeir formalarından biri (bu şeir formasında sözlər elə seçilir ki, dil səsləri, demək olar ki, iştirak etmir)
[yun.] İki mümkün (adətən arzu olunmayan) şeydən birini seçmə zərurəti
is. [fr.] Xüsusi hazırlığı, sistematik biliyi olmadan hər hansı bir elm və ya sənətlə məşğul olan adam; həvəskar
is. Xüsusi hazırlığı, biliyi olmadan bu və ya digər elm, ya sənətlə məşğul olma; həvəskarlıq. // Bir şeyə səthi münasibət
sif. və is. [fars.] klas. Könlü yaralı; dərdli, fikirli
sif. [fars.] klas. Ürəkaçan, sevindirən, sevimli
is. İstək, arzu, xahiş, tələb, təmənna. Onların da var biz kimi ürəyi; Bir arzusu, bir eşqi, bir diləyi
sif. Diləyi olan, təmənnası olan; arzulu. Bir diləkli min ürəklə; Alqış deyir bütün dillər. S.Vurğun
sif. Heç bir diləyi, təmənnası, arzusu, istəyi olmadan
is. Heç bir diləyi, təmənnası, arzusu, istəyi olmama
“Diləmək”dən f.is
f. Arzu etmək, istəmək. Zahid ölməkdən qabaq məqsudinə çatmaq dilər. M.Ə.Sabir. Sitarənin könlü daha əyləncələr diləməzdi, fikrindən də uşaqlar ilə la
is. 1. Dilənmək yolu ilə dolanan adam; yolçu. [Şamama Cadu:] Doğrusu budur ki, mən dilənçi … deyiləm
“Dilənçiləşdirilmək” dən f.is