[fr.] 1. is. Bir işi yerinə yetirmək üçün ali orqan tərəfindən aşağı orqanlara verilən göstəriş, əmr, təlimat və s
is. [lat.] Müəssisə, idarə, yaxud məktəb müdiri. Zavod direktoru. Teatr direktoru. – Dərs hissə müdirinin, məktəb direktorunun kabinetlərində dayanmad
[lat.] bax direktorluq 2-ci mənada
[fr.] Bəzi hökumətlərin, məsələn, Fransada Fransa inqilabı vaxtındakı (1795-1799) hökumətin adı
is. 1. Direktor vəzifəsi, direktorun fəaliyyəti. Direktorluq etmək. Direktorluq vəzifəsi. 2. bax direksiya
[fr.] riyaz. Analitik həndəsədə: konus kəsiyi əyrilərinin oxuna şaquli olan ikinci tərtibli əyri
dirə çəkmək (tutmaq) – əzab vermək, divan tutmaq. O məhkum insana tutulan dirə; Özün görürsən ki, bir faciədir
is. Kütləvi uşaq oyunlarından birinin adı. [Nəsib] daha dirədöymə oynamaqdan yorulmurdu. S.Rəhimov. …Dirədöymə oynayan cavan uşaqlar Veysi görəndə nə
sif. [fars.] klas. Parlayan, işıq saçan, parlaq. Verib ayinə kimi arizi-zibayə səfa; Hüsnü gör, şövkətə bax, mehri-dirəxşan gəldi
is. 1. Bir şeyi saxlamaq üçün altına vurulan tir, sütun, dayaq. Ağac dirək. Daş dirək. – Şirəli daxmanın dirəyinə qısıldı
is. Kiçik dirək, dirəkcik
sif. Dirəkcəsi olan. O addımlayıb nazik dirəkcəli eyvanda dayandı. S.Rəhimov
is. Kiçik dirək, qısa dirək, nazik dirək
“Dirəkləmək”dən f.is
f. Dirək vurmaq, dirək salmaq, dayaq vurmaq, dirəklə bərkitmək, dirəklə saxlamaq
“Dirəklənmək”dən f.is
f. 1. məch. Dirək salınmaq, dirək vurulmaq, dayaq vurulmaq, dirəklə bərkidilmək. 2. Dirək kimi qalxmaq, ucalmaq, yüksəlmək
“Dirəklətmək”dən f.is
icb. Dirək vurdurmaq, dirək saldırmaq
sif. Dirəyi, yaxud dirəkləri olan, dirək salınmış, dirək vurulmuş. Dirəkli çadır. Dirəkli dam. Dirəkli divar
sif. Dirək üçün yararlı. Dirəklik ağac
sif. Dirəyi olmayan, dirəklə bərkidilməmiş. Dirəksiz çadır. Dirəksiz ev
“Dirəmək”dən f.is
f. 1. Dayamaq, söykəmək. [Xədicə] əllərini yerə dirədi, qalxıb oturmaq istəyirdi. S.Hüseyn. [Fərhad] əvvəlcə sağ əlinə söykənib güclə qalxdı, sol əlin
“Dirənmək”dən f.is
f. 1. Söykənmək, dayanmaq. Dirənmiş çomağa, Osman dururdu; Ürəyi nehrətək gup-gup vururdu. H.K.Sanılı
“Dirəşmək”dən f.is
f. dan. Gözlərini dirəmək, dirənib baxmaq (bir çoxları). Üzünə dirəşmək
is. [ər.] 1. 3,12 qrama bərabər çəki ölçüsü. 2. Bəzi ərəb ölkələrində gümüş pul vahidi. Hər nə versən, ver, məbadə vermə bir dirhəm zəkat
sif. 1. Canı olan, canlı, sağ, yaşayan (ölü ziddi). Diridir, ölməmiş Simon hala; Ona fürsət verərmiyim? H
zərf 1. Diri halda, öldürmədən, ölməmiş. Quşu diri-diri tutmaq. – Amma razı olduqda özümü diri-diri od içinə salmış olurdum
sif. Cəld, çevik, zirək, bacarıqlı. [İskəndər bəy:] Xala, sən nə diribaş qarısan? N.Vəzirov. [Qəhrəman:] Yoldaşlarımın biri nazik, arıq, alagözlü, … q
“Diribaşlaşmaq”dan f.is
f. Diribaş olmaq, diribaşlığı daha da artmaq; çevikləşmək, zirəkləşmək
bax diribaş
is. Cəldlik, çeviklik, zirəklik, bacarıqlılıq. Zeynəb xanım … cavankən diribaşlığı və müdrikliyi ilə ata-anasının heyrətinə səbəb olardı
“Diri”dən oxş
sif. 1. Canlı, diri. [Əsgər:] Mən arşını iki şahılıq çiti görməmiş almayıram; Halbuki dirigözlü arvad ola! Ü
[fr.] İçərisi qazla doldurulmuş korpusu olan, xüsusi mühərrikli, havadan yüngül, uçucu aparat; idarə olunan aerostat
[fr.] Orkestri, xoru, opera, ya balet tamaşasını idarə edən şəxs. Balet dirijoru. Orkestr dirijoru. – Səbri dirijor çubuğunu yuxarı qaldırarkən salon
is. Dirijorun işi, sənəti, vəzifəsi. Dirijorluq etmək (orkestri, xoru idarə etmək)
sif. Dirildən, can verən, ruh verən, həyat verən
is. 1. Diri, canlı cismin halı, diri halda olma; sağlıq. Ölü öldü, diriyə dirilik gərək. (Ata. sözü)
“Dirilmək”dən f.is
f. 1. Canlanmaq, cana gəlmək, dirçəlmək; qüvvəsi, gücü, cəsarəti özünə qayıtmaq. Bənnasız hörgü hörülməz; Təbibsiz xəstə dirilməz
“Diriltmək”dən f.is
f. 1. Canlandırmaq, həyata qaytarmaq, yenidən enerji və qüvvət vermək, ruhlandırmaq. Orqanizmi diriltmək
is. 1. bax diringi. Arabir diringə (oyun havası) çalanda mütrüb oynamağa başlardı. H.Sarabski. [Nazlı] elə bil, çalğısız, diringəsiz də olsa, bu dəqiq
is. mus. Muğamat hissələri arasında çalınan yüngül və oynaq musiqi parçaları. Azərbaycan xalq musiqisi ölçülərindən ən çox inkişaf edən, sazəndələr ar
is. dan. Amansız, rəhmsiz, insafsız. // Həddindən artıq tamahkar adam haqqında