is. [fars.] 1. köhn. Keçmişdə yoxsul, aşağı təbəqədən olan adamlara verilən ad. Kükrər dağlar, bir-birinən deyini; Seçmək olmaz gədasını, bəyini… Aşıq
is. 1. Əsil-nəsəbi olmama, aşağı təbəqədən olma. Əl versə gədayə padişahlıq; Sanman ki, qılır dəxi gədalıq
is. dan. 1. Nökər. [Asya:] Gülçöhrə bir gədəyə aşiq olubdur. Ü.Hacıbəyov. [Əbdürrəhim:] Xanım, doğrudur, mən özüm İskəndər bəyin gədəsini gördüm
top. nifr. Keçmişdə aşağı təbəqələrə mənsub adamlara verilən təhqirli ad. [Xırdaxanım:] …Başın qarışıb gədə-güdəyə, uşaq-muşağa, gecələr qumar, gündüz
is. köhn. Keçmişdə xan, bəy, dövlətli evinin nökərlərinə başçılıq edən adam; baş nökər
“Gədə”dən (2-ci mənada) oxş. Oğlancığaz, uşaqcığaz. [Gülpəri:] Mənim gədəciyəzim evdə bekar oturub. Ə
məh. bax balağ2
is. 1. Nökərçilik, nökərlik. Sən bu qədər də kövrəkləşmə, Ələmdar, – deyə Müqim bəy dəsmalını çıxarıb gədəliyə götürdüyü Leyləyin gözlərini sildi
is. Dağın beli; aşırım. Dəlilər ancaq Çənlibelin gədiyində onun tozunu gördülər. “Koroğlu”. [Toğrul:] Savalan dağlarının gədiklərində Ərtoğrul basılmı
klas. bax gah. Gəh zülfün öpər, gəh düşər ayağına; Sənsən mənə həm qibləvü, həm Məkkə, Mədinə. M.P.Vaqif
klas. bax gah-gah. Gəh-gəh içib sərxoş olaq şərabı; Gündə sürək vəhdət ikimiz belə. M.P.Vaqif. Qaldı, mən getdimsə, ey namehriban, kuyində dil; Bari g
sif. Tərs, inadkar, inadcıl
klas. bax gahı. Gəhi babi, gəhi mürtəd, gəhi kafir adlandım; Döyüldüm, şaşqalandım, güllələndim, bəlkə odlandım
bax get-gəl. Gəl-get kəsilib
is. Bir yerə çağırış, dəvət, çağırma. Adama gəl-gəl deyən çox olar. □ Gəlgəl etmək (eləmək) – əlini tərpədərək çağırmaq, dəvət etmək
sif. Müvəqqəti, daimi olmayan, qeyri-sabit. [Molla Xəlil:] Bunların hamısı gəldi-gedər adamlardır. S
bax gəldi-gedər
bax getdikcə. …Pristavın yanında on yeddi il mirzəlik elədim və gəldikcə şöhrət qazandım. C.Məmmədquluzadə
1. sif. Zaman baxımından hələ çatmamış, lakin çatması gözlənilən, indi yox, sonra olacaq; gözlənilən
zərf Gələndən sonra, gələndən bəri, gəlmişkən. [Nəbi:] Bir gün görmədin mənə gələli; Nə gərdənlik taxdın, nə üzük taxdın
1. sif. Bundan sonrakı, gələcək, gözlənilən, növbədəki. [Tahir:] Ana, Lətifə, məktəbi gələn il qurtarır
is. 1. Hər hansı bir münasibətlə bir yerə gəlib-gedən, qonaq-qara. Bu evin gələn-gedəni çoxdur. 2. Yoldan ötən, hər kəs
sif. məh. Gəlirli, gəliri, verimi, barı çox olan. Gələsər yer. Gələsər torpaq. – [Seyidli kəndinin] üzüm bağları Gürcüstan bağları kimi gələsər deyild
zərf Uzun yol gələrək, böyük məsafə qət edərək; gələ-gələ. Gəlhagəl kəndə çatdılar. – Gəlhagəl gəlib yetişdilər arvadın həyətinə
is. Ardı-arası kəsilməyən bol gəlir. Elə gəlhagəlin belə də gethagedi olar. (Ata. sözü). Bir il, dava düşən ili tacirlərin gəlhagəli idi
bax gələn-gedən. Şərur qəzasında da, Dəhnə deyilən yerdə Maku xanları … gəlib-gedənə aman vermirdilər
is. Artım, məhsul artımı, qazanc, gəlir. Gəlimi yoxdur. – [Manqanın qızları] pambığın builki gəlimindən, keçən il rayonda ən çox pambıq götürən adamla
sif. Artımlı, çox məhsul verən, gəlirli, bol. Bəziləri bu səslərdə ilin bolluğunu, gəlimli məhsul mahnısını oxuyardı
is. 1. Toyu keçirilən, ərə gedən qız. Gəlini məclisə gətirmək. – [Məşədi İbad:] Amma bu gəlin kişi çıxdı
is. Qız uşaqlarının gəlinciklə oynadıqları oyun (adətən “oynamaq” feli ilə). Tubu qonşu evində qonşu qızları ilə gəlingəlin oynamaqla məşğuldur
top. Gənc qızlar və gəlinlər, qız-gəlin. Kəndlilər uşaqlarına, gəlin-qızlarına tuman, köynək, yaylıq, şal və qeyri paltarlıq alacaqlar
is. etnoqr. Keçmişdə xalq adətincə gəlinin, ata evindən çıxıb ata minməsi mərasimi. // Bu mərasim vaxtı çalınan hava
is. dan. Cavan gəlinə qohumları tərəfindən verilən ad
is. Şərbət içilən qab, şərbətqabı
is. İri, uzunsov giləli üzüm növü
is. Gecyetişən bərk armud növü
is. zool. Məməlilər sinfinin yırtıcılar dəstəsindən balaca heyvan
is. Uşaq oyuncağı; kukla. Dizinin üstündəki gəlincik qəribə gəlincik idi. Ağarəhim ömründə belə gəlincik görməmişdi
bax gəlin-gəlin
is. etnoqr. Təzə gəlinin ailə üzvləri və yeni qohumlarla tanış olması mərasimi. Gəlingörməsinə getmək
is. məh. Uzunburun çarıq
1. is. Gəlin olma halı. Gəlinlik illəri. – Qız gəlinlik yaşında; Nə çovğun görmüş, nə qar. S.Vurğun. 2
is. Əldə edilən qazanc, mədaxil. [Zeynalın] ayda yüz manatdan artıq gəliri vardı. S.Hüseyn. [Hacı Əhməd:] Bəs o bağın gəliri kimə yetişəcək? C
sif. Yaxşı gəliri, qazancı olan, qazanclı, mədaxilli, gəlir gətirən. Gəlirli sənət. Gəlirli iş. Tərəvəzçilik gəlirli sahədir
is. Gəlirli olma; qazanclılıq, mədaxillik
sif. Gəliri olmayan; qazancsız, mədaxilsiz. Gəlirsiz iş. Gəlirsiz sahələr
is. Gəliri olmama; qazancsızlıq, mədaxilsizlik
is. 1. Gəlmək işi, gəlmə. Dost gəlişi bayram olar. – Heç o qədər də arzulamadığı və rəqibi olan qonağı – Aslan bəyin gəlişi Qasım bəyi açmadı
is. 1. Hərəkət, gedib-gəlmə, o tərəf-bu tərəfə hərəkət etmə. Gəlişgediş kəsildi. – Dəyirman işləməz, donar, gəliş-gediş çətinləşər; Bazarda nırxı şeyl
sif. və zərf Elə-belə, xoş gəlmək üçün. Gəlişigözəl söz. Gəlişigözəl danışmaq