[ər.] 1. is. Dediyi sözün, tələb etdiyi şeyin, irəli sürdüyü fikir və ya iddianın üstündə durma, təkid göstərmə, dediyindən dönməmə; inad, təkid
sif. Sözünün üstündə israr edən, dediyindən dönməyən; inadlı
is. məh. Qənaətçilik, haqq-hesabını bilmək
sif. Heç bir insan yaşamayan, əhalisiz, boş, xali, şenliksiz. [Knyaz:] Həp düşündükcə boğar ruhu soyuq; Qaba, issız və dərin bir boşluq
bax issız. [Gənc çadırçı:] O parlaq möhtəşəm kaşanələrdən; Bu gün issızca bir viranə qaldı. H.Cavid
is. Boşluq, xalilik, adamsızlıq, tənhalıq
is. məh. Yayda istinin təsirindən bədəndə əmələ gələn qırmızı səpgi, qızartı. İssilıq tutmaq
is. [ər.] 1. Fitri qabiliyyət, bir şeyi tez mənimsəmə qabiliyyəti; zəka, talant. Şairlik istedadı. – Ey Füzuli, müttəsil dövran müxalifdir mana; Qalib
sif. İstedadı, fitri qabiliyyəti olan; talantlı. İstedadlı bəstəkar. – Azərbaycan mətbuatı tarixində [C
is. İstedadlı adamın hal və keyfiyyəti. Onun istedadlılığına söz ola bilməz
sif. İstedadı olmayan. İstedadsız adamlar onsuz da özlərinə yol tapırlar
is. İstedadı, qabiliyyəti, bacarığı olmama; qabiliyyətsizlik, bacarıqsızlıq
is. [ər.] Öz xoşu ilə vəzifəsindən, işindən çıxma, əl çəkmə. Mitinqçilər istefa tələb edirlər. □ İstefa vermək, istefaya çıxmaq – öz xoşu ilə vəzifəsi
sif. İstefada olan, istefa vermiş. İstefalı general
is. [ər.] hərb. Düşməndən qorunmaq məqsədi ilə düzəldilən səngər, sədd, qala, divar və s. müdafiə tikintiləri
is. hərb. İstehkam hissələrində qulluq edən hərbi xidmətçi; istehkam qurma mütəxəssisi. // İstehkam işləri ilə məşğul olan, istehkam hissəsində qulluq
sif. Müdafiə üçün istehkamları, lazımi hərbi tikintiləri olan. İstehkamlı yer. İstehkamlı sahil
is. [ər.] Tələbatı, ehtiyacı təmin etmək üçün işlətmə, sərf etmə, istifadə etmə, işlədərək sərf etmə, yox etmə
is. iqt. 1. Hər hansı istehsalatın məhsulundan istifadə edən, bu məhsulatı işlədən şəxs və ya təşkilat
is. [ər.] Hasil etmə, hazırlama, əldə etmə. Elektrik enerjisi istehsalı. Çuqun istehsalı. Maddi nemətlər istehsalı
is. [ər.] 1. Sənaye müəssisəsi, fabrik, zavod, karxana və s. İstehsalatda çalışmaq. İstehsalat qabaqcılları
is. İstehsalatda işləyən şəxs. Yaxşı istehsalatçı. İnstitutun axşam şöbəsinə xeyli istehsalatçı qəbul edilmişdir
is. İstehsal edən, hazırlayan adam
is. [ər.] 1. Ələ salma, rişxənd etmə, masqaraya qoyma; masqara. Tövsiyənin son cümləsində qürurdan çox incə bir istehza duyulurdu
bax istehzalı
sif. İstehza bildirən, istehza ifadə edən. İstehzalı söz. İstehzalı gülüş. – Kənardan İblisin mənalı və istehzalı qəhqəhələri eşidilir
bax istehzalı. Sitarə … hələ bir qədər istehzayana nazlarla Mansurun yaralarına duz səpirdi. C.Cabbarlı
is. [ər.] İşlətmə, istifadə etmə, tətbiq etmə. [Mirzə:] On gün ki siz dərman istemalına məşğul olacaqsınız, o gərək gecə və gündüz sizin yanınızda ols
[yun.] bax isteriyalı. İsterik boğulma. İsterik pozğunluqlar
[yun.] Qıc olma, bəzən gah gülmə, gah ağlama şəklində təzahür edən ürəkkeçmə
[yun. hystera – uşaqlıq] tib. Psixika, hərəkət sferası, həssasiyyət və s. cəhətdən bir sıra müxtəlif pozğunluqlar şəklində təzahür edən funksional əsə
sif. İsteriya xəstəliyi olan. İsteriyalı adamlar əmək fəaliyyətini itirmirlər
zərf Doyunca, ürəyi istəyən qədər
is. Arzu, dilək, murad; yerinə yetirilməsi (başqası tərəfindən) arzu edilən şey. İstək gözdə olar. (Məsəl)
[rus.] Stəkan. Dərviş bir-iki istəkan çay içəndən sonra mənim sualıma cavab verdi. A.Divanbəyoğlu. Böyükxanım şad və xürrəm gümüş podnos içində iki is
1. is. Sevgili. [Fərman:] Ata, mənə dövlət lazım deyil, … mənə ancaq öz istəklim lazımdır. Ə.Haqverdiyev
is. İstənilmə, sevilmə; sevgi münasibəti
zərf 1. Könülsüz, istəmədən, həvəssiz. İstəksiz getmək. İstəksiz danışmaq. 2. Məhəbbətsiz
is. Könülsüzlük, könüldə istək olmaması; məhəbbətsizlik
“İstəmək”dən f.is
zərf İstəmədiyi, arzu etmədiyi halda; ürəksiz, könülsüz. İstəmədən almaq. İstəmədən getmək. // Qeyri-iradi, özü istəmədən, istəməyərək
f. 1. Arzu etmək, ürəyindən keçirmək, bir şeyin qəsd və niyyətində olmaq, ürəyində bir istək duymaq. – Bala, mən gördüm ki, sən bir yeniyetmə yaxşı oğ
sif. İstənilməyə, sevilməyə layiq; xoşqılıq, mehriban, üzügülər; qanışirin. İstəməli qız. İstəməli uşaq
“İstənilmək”dən f.is
“İstəmək”dən məch
“İstənmək”dən f.is
bax istənilmək
bağl. Sintaktik vəzifəsinə görə həm həmcins üzvləri, həm də cümlələri birbirinə bağlayır – gərək, həm
zərf Yarımkönül, ürəksiz, könülsüz, özü istəmədiyi halda, istəmədən. [Gülbadam] ağ donunu geyindi, əsnədi, istər-istəməz ayağa durdu
“İstətmək”dən f.is