is. [lat.] 1. Günəş sisteminin Günəşdən məsafəsinə görə səkkizinci planeti. 2. Qədim Roma mifologiyasında bulaqlar və çaylar allahı
[lat.] dan. Sinir, əsəb. Burada Gülzarın artıq bütün nervləri, bütün ilikləri parçalanıb, boğuq səslə inlədi
is. [fars.] 1. Sancan heyvanlarda (əqrəb, arı və s.-də) sancdıqları yerə zəhər buraxmaq üçün orqan. Əqrəb kimi neştər gücü var dırnağımızda
“Neştərləmək”dən f.is
f. 1. Neştərlə deşmək, kəsmək, yarmaq. Xan Əsliyə həsrət qoydun Kərəmi; Xəncər alıb neştərlədin yaramı
“Neştərlənmək”dən f.is
məch. Neştərlə deşilmək
sif. Neştəri olan. Neştərli heyvanlar (arı, əqrəb və s.)
[ital.] 1. Əmtəənin qabsız xalis kütləsi. 2. İtkilər, ayırmalar və s. çıxıldıqdan sonra mənfəətin, büdcənin həcmi
[yun. neuron – damar və algos – ağrı] Hər hansı bir sinirin və onun qabığının zədələnməsi nəticəsində həmin sinirin keçdiyi yerdə əmələ gələn ağrı
[yun.] tib. Zədə, soyuqdəymə, infeksiya və s. nəticəsində törəyən sinir iltihabı
[yun. neuron – damar və logos – elm] Sinir sistemi və onun xəstəliklərindən bəhs edən elm
[yun.] Daxili üzvlərin funksiyalarının, mübadilə prosesinin pozulması və s. şəklində təzahür edən mərkəzi sinir sistemi xəstəliyi
is. [fars.] 1. Qarğıdan, qamışdan düzəldilən, nəfəslə çalınan musiqi aləti. Çobanın çaldığı neyin səsi də qoyun mələşmələrinə qarışaraq bir musiqi ans
is. [ər.] Çirkin, kifir, eybəcər. Ağ üzdə qara xal ziynətdir, qara üzdə ağ xal – neybət. (Ata. sözü)
is. Çirkinlik, kifirlik, eybəcərlik. [Ələkbər:] Yox canım! Qumru hara, belə kifirlik, neybətlik hara! Mir Cəlal
is. Ney çalan musiqiçi
is. [fars.] klas. Qamışlıq, çoxlu qamış bitən yer. Üz qoyuram gah neyistanlara; Bir sürü aslan görürəm, qorxmuram
[ing.] Süni lif növü, habelə lifdən toxunmuş parça. // Belə lifdən toxunmuş. Neylon kofta. Neylon paltar
[yun.] Sinir sisteminə aid mürəkkəb sözlərin tərkib hissəsi; məs.: nevralgiya, nevropotologiya, nevropsixologiya və s
is. [yun.] Sinir sisteminin əsas funksional və quruluş vahidi
bax niysan. Biri nökər, biri ağa; Göydən yerə neysan yağa. Aşıq Əli. Dağa qalxır dumanlar; Tez-tez yağır neysanlar
[lat. neuter – nə o, nə bu] 1. kim. Nə turşu, nə qələvi reaksiyası verməyən. Neytral məhlul. 2. xüs. Orqanizmə nə müsbət, nə də mənfi təsir edən (madd
is. və sif. kim. Neytral edən, neytral hala salan, neytrallaşdıran (bax neytral)
kim. “Neytrallaşdırmaq” dan f.is
f. kim. Məhlulun turşu xassəsini qələvi, qələvi xassəsini isə turşu vasitəsilə yox etmək
“Neytrallaşmaq”dan f.is
f. kim. fiz. Neytral hala keçmək, neytral olmaq (bax neytral)
[lat. neutum – nə o, nə bu] Atomun nüvəsinin tərkibinə daxil olan elektrik yükündən məhrum hissəcik
bağl. Sadə cümlələrdə həmcins üzvləri, mürəkkəb cümlələrdə isə onun tərkibinə daxil olan cümlələri bir-birinə bağlayır (əsasən təkrar edilərək işlədil
1. sual əvəz. Bu və ya digər əşyanı, vəziyyəti, halı, hadisəni müəyyənləşdirmək üçün sual məqamında işlədilir
[fars.] dan. bax məbadə. [Dəşgüvar:] Gərək siz evləri gəzib, taza anadan olan oğlan uşaqlarını oğurlayıb öldürəsiz
is. [ər.] klas. Bitki
is. [ər. “nəbat” söz. cəmi] 1. Bitki, bitki aləmi. Səbr ilə verir zəmin nəbatat. Xətayi. …Nə olardı insan da bu nəbatat kimi, qış daxil olanda yuxuya
bax botanik
[ər. nəbatat və fars. …şünas] bax nəbatatçı
sif. [ər.] 1. Nəbata aid olan, bitkidən alınan, bitki mənşəli. 2. Nəbat (bitki) şəklində olan. Nəbati ornament
is. [ər.] klas. Peyğəmbər. Ya nəbi, lütfün Füzulidən kəm etmə… Füzuli
is. [ər.] 1. Ürəyin fəaliyyəti nəticəsində arteriya (qan damarları) divarlarının ritmik vurması (adətən biləyin yuxarı hissəsində duyulur)
is. [ər.] Nəciblik, əsillilik, təmiz bir nəslə mənsubiyyət, soyluluq. [Naçalnik:] Oğlan, sözünü de, nəcabətini isbat eləmək qoy sonraya qalsın? M
sif. Təmiz və əsil bir nəslə mənsub olan; soylu, əsilli, əsilli-nəsəbli, adlısanlı. Nəcabətli adam. – [Leyli:] İbn-Salam, sən nəcabətlisən, uca ruhlus
klas. bax nicat. Ey mənşəyi-cövhəri-həyatım; Xoşnudluğundadır mənim nəcatım! Füzuli. …Min il yuxuda olan camaat hökumətin əsarət zəncirini qırıb, özlə
is. [ər.] köhn. Dülgər, xarrat
is. köhn. Dülgərlik, xarratlıq
sif. [ər.] 1. Nəcabəti, əsli olan; əsilli, soylu, nəcabətli. [Heydər bəy:] Amma sizə lazımdır ki, bizim kimi nəcib kimsənələrə bir çörək yolu göstərəs
sif. [ər. nəcib və fars. …anə] Nəciblərə məxsus, nəcib adamlar kimi. Nəcibanə sifət. Nəcibanə təbiət
bax nəcibanə
“Nəcibləşmək”dən f.is
f. Nəcib olmaq, incələşmək, zərifləşmək, qəşəngləşmək
is. 1. Nəcabət, əsillilik, alicənablıq. …Mən Bahadırın nəcibliyinə, kamalına ümid bağlayıb, yəqin edirdim, birlikdə çarə tapıla