is. [fars.] 1. Yarasa, gecəquşu. Şəbpərə gecə gəzər, gündüz gəzməz; Elə bilər, özü bilər, özgə bilməz
is. [ər.] Bir sülalənin, xanədanın və s. nəsil qollarını (qollu-budaqlı ağac şəklində) göstərən cədvəl
is. [ər.] 1. bax təşdid. 2. Sapa düzülmüş mirvari, inci. Qətibə əlini atıb, kiçik cəbədən bir şəddə iridənəli inci çıxarıb Səba xanımın boynuna saldı
sif. [ər.] klas. Şiddətli, sərt, çox ağır. …Nadanlığa yaşlı gözlərilə baxa-baxa biçarə Məryəm saraldı, soldu, bir gün də şədid həyatından aralanıb rah
is. Şiddətlilik, şiddət. Bu təzyiq [kişilərin qadınlar üzərində təzyiqi] tarixin hər pilləsində bir şədidlikdə olmayıb və ayrı-ayrı qövmlərin dərəceyi
is. [ər.] Xəstəlikdən qurtarma, sağalma, yaxşılaşma. Şirin, meyxoş meyvələri; Min bir dərdə şəfa bağlar! Qoynu dolu səfa bağlar! R
[ər. şəfa və fars. …bəxş] klas. bax şəfaverici
is. [ər.] klas. Bir günahkarın bağışlanması və ya bir möhtacın ehtiyacının yerinə yetirilməsi üçün başqası tərəfindən edilən vasitəçilik, iltimas
is. klas. Şəfaət edən, rəhm edən, mərhəmət göstərən, yazığı gələn, dərdinə əlac edən. Hər kəs qəzet oxusa, istəyir müsəlman qəzeti, istəyir qeyri bir
is. [ər. şəfa və fars. …xanə] köhn. Xəstəxana, müalicəxana. [Yusif Sərrac buyurdu:] …Hər yerdə yollar təmir olunsun və lazımi məqamlarda və mənzillərd
is. [ər.] köhn. Səhiyyə, sağlamlıq. …Rusların cəmi mülki idarələri millət vəkillərinin əlində idi ki, rusca həmin vəziidarənin adı Zemstvodur, məsələn
“Şəfalanmaq”dan f.is
f. Şəfa tapmaq, sağalmaq. Xəstə şəfalanar təri gələndə; Təbib ona yönü bəri gələndə. A.Şəmşir
sif. Şəfa verən, şəfaverici, sağaldıcı. Şəfalı hava. Şəfalı əl. Günəşin şəfalı şüası. – Bilmirəm, İsti suyun; Şəfalıdır qaynağı; Yoxsa onun hüsnüdür;
sif. Şəfa verən, şəfalı, sağaldan, sağaldıcı. Şəfaverici dağ havası. Şəfaverici mədən suları
is. [ər.] 1. Gün çıxmadan və ya batarkən göydə görünən qızartı. Od tutub qırmızı atəşlə yenə yandı üfüq; Şəfəqin qırmızı rəngilə işıqlandı üfüq
bax şəfqət. Madərləriniz etdi sizə mehrü məhəbbət; Ağuşi-şəfəqqətdə sizi bəslədi rahət. M.Ə.Sabir. [Xarrat:] Məncə bütün məxluq … mümkün olan şəfəqqət
“Şəfəqləndirmək”dən f.is
f. İşıqlandırmaq, şölələndirmək. …Axşamdan yanan çırağın saralmış alovu birdən titrəyib uzandı, yuxarıya doğru qanad çalıb bir an ətrafı daha artıq şə
“Şəfəqlənmək”dən f.is
f. İşıqlanmaq, şölələnmək, parıldamaq, şəfəq saçmaq, bərq vurmaq. Günəşin işığından şəfəqlənən qılınclar qırx min ildırımın birdən şığıdığını andırdı
sif. Şəfəqsaçan, parlayan, işıqsaçan, bərq vuran, şöləsaçan. Şəfəqli almaz. Şəfəqli çilçıraq. – [Rüstəm bəy:] … Pürqiymət daşlar cərgəsində [almaz] ən
sif. [ər.] Baxdıqda o biri tərəfi görünən, işığı asanlıqla buraxan, içindən keçirən. Şəffaf şüşə. Şəffaf cisim
“Şəffaflaşdırmaq”dan f.is
f. Şəffaf hala salmaq
“Şəffaflaşmaq”dan f.is
f. Şəffaf olmaq, açılmaq, aydınlaşmaq, aydın görünmək
is. Duruluq, təmizlik, aydınlıq; şəffaf şeyin halı. Suyun şəffaflığından çayın dibi görünür. // Məc. mənada
is. [ər.] klas. Şəfqətli, mərhəmətli, ürəyinazik. Fəğan ki, tez yetir əncamə, dustlər, şəbi-vəsl; Rəfiq çox ki, şəfiq oldu, yol iraq gərək
is. [ər.] Rəhm, mərhəmət, acıma, yazığı gəlmə, ürəyi yanma, riqqət. [Hatəmxan ağa:] Sənə lazım olan ərəb, fars, türki, rus dilləridir ki, Allaha şükür
sif. Mərhəmətli, riqqətli, mehriban, şəfqəti olan. Qadın! Ey sevgilim, şəfqətli mələk! Bu qədər səbrü təhəmmül nə demək? H
sif. Rəhmsiz, mərhəmətsiz, amansız, daşürəkli. Şəfqətsiz adam
zərf İnsafsızcasına, rəhmsizcəsinə, amansızcasına, qəddarcasına
is. Rəhmsizlik, mərhəmətsizlik, insafsızlıq, amansızlıq, qəddarlıq
[ər. şihab] klas. Alov, şölə, şərarə, qığılcım; ildırım. Düşdü şəhablar, ildırımlar, odlar. A.Səhhət
is. [ər.] 1. Şahidlik. [Ağa Salman:] …Gedim, sərbazları görüm, əhvalat xəbər alım ki, mürafiə vaxtında şəhadətlərini əda etsinlər
is. [ər. şəhadət və fars. …namə] Bir şeyi təsdiq edən, bir şeyə icazə verən sənəd, rəsmi kağız; vəsiqə
is. [ər.] Şan balı, bal, şirə. Üst-üstə yığılan pətəklərdən və bağçada qoyulan qırmızırəngli yeşiklərdən arılar dəstə-dəstə çıxır, dərələrə yayılır, ş
is. [fars.] İnzibati idarələr, sənaye, ticarət və mədəniyyət mərkəzi olan böyük yaşayış məntəqəsi. Sənaye şəhəri
sif. Şəhərlər arasında olan, işləyən. Şəhərlərarası telefon stansiyası. Şəhərlərarası avtobuslar işləyir
zərf Bir-bir şəhərləri gəzərək, bir şəhərdən digərinə, şəhər-şəhər. Şəhərbəşəhər gəzmək. Şəhərbəşəhər axtarmaq
is. 1. Balaca şəhər. 2. Hər hansı bir məqsədə xidmət edən yaşayış və ya müəssisə binaları qrupu. Fəhlə şəhərciyi
sif. Şəhərə yapışıq olan, şəhərin ətrafında, kənarında olan. Şəhərətrafı bağlar. Şəhərətrafı dəmir yolu
bax şəhərətrafı
sif. Şəhər əhli, şəhərdə yaşayan. Şəhərli qız. – Səlim … yağışa düşmüş bir şəhərliyə bələdçilik etdiyini danışdı
is. Şəhər bina etmə, şəhər yaratma
sif. və zərf Şəhər qaydasında, şəhərdəki kimi. Şəhərsayağı geyinmək. – Qərənfil bacının əynində indi yaşıl parçadan şəhərsayağı tikilmiş tuman-kofta v
sif. Şəhərə oxşar, şəhər kimi, şəhərdəki kimi. Şəhərtipli qəsəbə. Şəhərtipli xəstəxana. Şəhərtipli yaşayış məntəqələri