“Şişmək”dən f.is
f. 1. Xəstəlik, zədə və s. nəticəsində qalxmaq, köpmək, qabarmaq. Ayağı şişmək. Üzü şişmək. – Gözün üstü şişib olubdu qovuq; Zahirən bu gecə dəyibdi s
sif. 1. Papağı dik, şiş olan, başına şiş papaq qoymuş. Şişpapaq kişi. – Hər dəvənin örkəni şişpapaq, beli qəməli bir sarbanın əlində idi
is. coğr. Dağın şiş təpəsi, zirvəsi; pik. // sif. Təpəsi şiş. Şiştəpə dağ
sif. 1. Duz qatılmamış, duzsuz. Şit pendir. Şit kərə. – [Mahmud:] Bir kətəyə bax, şit yağı da basıblar arasına, adamın ağzının suyu axır
zərf Şit, qeyri-ciddi, yüngülyüngül. Şit-şit danışmaq. Şit-şit gülmək. // məc. Yüngüllük, bayağılıq, qeyri-ciddilik; yüngül, bayağı, qeyri-ciddi hərək
şitini-şorunu çıxarmaq dan. – Bax şitini çıxar(t)maq (“şit”də)
[fars.] klas. Tələsmə, sürət, tezlik. □ Şitab etmək (eyləmək) klas. – tələsmək. Sonradan olur peşiman; Hər kimsə ki, şitab eylər
sif. Nadinc, dəcəl, şuluq, üzlü, şit. Şitəngi uşaq. – Sevdim isə şitəngi, dəcəl, həm də mollanın qələmini tutan, üzünə deyən idi
is. Nadinclik, dəcəllik, şuluqçuluq, üzlülük, şitlik. □ Şitəngilik etmək – nadinclik etmək, şitlik etmək
“Şitənmək”dən f.is
f. Nadinclik etmək, dəcəllik etmək, şitlik eləmək. Şitənmək, dalaşmaq və barışmaq – onların yoldaşlığı belə başlamışdı
is. Sonradan çıxarılıb başqa yerdə əkilmək üçün parnikdə (istixanada) və ya xüsusi ləklərdə yetişdirilən bitki
is. Şitil əkməyə məxsus maşın, alət
1. “Şitilləmək”dən f.is. 2. k.t. Bitki becərmə üsullarından biri (bax şitilləmək). Respublikamızın cənub-şərq tərəfində olan Astara, Lənkəran və Masal
f. k.t. Bitkini seyrəltmək, çıxarıb seyrək əkmək
is. Şitil yetişdirilən yer; tinglik. [Eyvaz:] Mən ondan ayrılaraq, təzə bağın qurtaracağında saldığımız şitilliyə getdim
“Şitlənmək”dən f.is
f. Yüngüllük eləmək, qeyriciddi hərəkətlər göstərmək, şit-şit danışmaq
is. 1. Şit, duzu az şeyin halı, keyfiyyəti. Şitliyindən xörəyi yemək olmur. 2. məc. Qeyri-ciddi, yüngül, bayağı, duzsuz hərəkət, söz
is. Ağacın nazik, kiçik budağı, cavan budaq. Qonaqlar Gülşənin göstərdiyi şivlərə, tez-tez qoparıb atdığı qönçələrə uzun müddət baxdılar
is. Hindistanda dağıdıcı allah Şivanın adından dini cərəyan
is. [fars.] 1. Danışma tərzi, tələffüz tərzi, tələffüz. Dostum haman kitabı bükdü, qoydu stolun üstə və durdu, getdi, şkafdan yenə bir köhnə kitab çıx
sif. [fars.] Şivəli, nazlı, ədalı
is. İşvəbazlıq; naz satma, işvə satma xasiyyəti
bax işvəkar. Hər əhli hüsn kim, mən bədbəxtə yar olur; Bilməm, nə rəmzdir ki, dönüb şivəkar olur. S.Ə
sif. Yazlı, qəmzəli, ədalı, cilvəli, işvəkar. Şivəli gözlər
is. [fars.] Fəryad, fəğan, nalə, bərk ağlaşma, matəm, yas. Seyyid, aşiq olalı bilmişəm aşiqlər işin; Ah imiş, nalə imiş, giryə imiş, şivən imiş
sif. Faciəli, dəhşətli, məşum. Şivənli səs. – Axşam çökdü şəhərə; Bir südlü, aylı axşam; Çoxlu xəbər gətirdi; Şivənli, vaylı axşam
sif. Düz, uzun və nazik. Şivərək ağac. Şivərək budaq. – İndi getdikcə kolkosluq azalır, meşənin dibi açılaraq, yanyörədə şivərək boz puf ağacları göyə
is. bot. Xalq təbabətində toxumu yanğıkəsən dərman kimi işlədilən ot bitkisi
“Şivləmək”dən f.is
f. Şiv əmələ gəlmək, şiv qalxmaq, şiv çıxmaq. Şil-küt olmuş ağaclar yarpaqlarını sağaldır, şivləyirdi
[yun. schizophren] Səbəbi bəlli olmayan ruhi xəstəlik
is. Paltar, kitab, qab-qacaq və s. qoymaq üçün irili-xırdalı gözləri olan qapılı mebel növü; dolab. Divar şkafı
[lat.] 1. Müxtəlif ölçü cihazlarında dərəcələrə bölünmüş lineyka və ya siferblat. Manometr ilə seçilməlidir ki, təzyiq işlək halda olduqda əqrəb şkala
is. [holl.] Qayış və ya kanat vasitəsilə hərəkət ötürücü çarx
is. [holl.] köhn. 1. Ticarət gəmisi kapitanı. 2. Gəmi əmlakına baxan
is. [alm.] 1. Metal kəfi və daş kömür külü. 2. Gərəksiz şey
[alm.] Dəmir yolunu kəsib keçən şose yolunu qatar gələndə, yaxud adi yollarda hər hansı bir səbəbə görə onları açıbbağlamaq üçün endirilib qaldırılan
is. [alm.] Qiymətli hissələrindən istifadə etmək üçün xırdalanan filiz və ya kömür
[alm.] tex. Maye, qaz və s. kimi şeyləri sorub çəkmək və ya keçirmək üçün rezin, yaxud su keçirməyən materialdan qayrılmış boru
[rus.] bax dəbilqə
sif. Başında şlem olan, başına şlem qoymuş, dəbilqəli. İçəridə qızınan şlemli qızıl əsgər nədənsə çox ərinə-ərinə cavab verdi
is. [alm.] Qadın paltarının arxadan sürünən ətəyi
is. [alm.] Mədən süxurunun və yaxud mineralının yaxşı pardaxlanmış lövhəciyi
is. [alm.] 1. Kənar qarışıqlardan təmizlənmək üçün xəlbirdən keçirilən yuyulmuş qızıl və ya platinli qum
[alm.] 1. tex. Gəmilərin suyu müxtəlif səviyyədə olan çay və kanallardan keçməsi üçün xüsusi hidrotexniki qurğu
“Şlüzləmək”dən f.is
f. tex. 1. Şlüz düzəltmək, şlüz qurmaq. 2. Şlüzdən buraxmaq, keçirmək. Gəmiləri şlüzləmək