BƏHR I is. [ ər. ] Musiqi vəzninin təşəkkül sistemi. Şerin üçüncü və beşinci bəndləri ayrı bəhrdədir (M
BƏHRƏ I is. [ fars. ] tar. Keçmişdə kəndlilərdən alınan natural vergi. Torpaqdan, mülkdən aldığınız bəhrə sizə bəs eləmirmi? (“Qaçaq Nəbi”)
BƏHS I is. [ ər. ] Bir məsələ haqqında ətraflı danışmaq, fikir yürütmə. İçərkən ortalığa belə bəhs düşdü (S
BƏLƏNMƏK I f. Bələyə bükülmək, sarğı ilə sarınmaq. Körpə əsgiyə bələndi. BƏLƏNMƏK II f. Bulaşmaq, bulanmaq
BƏLGƏ I is. etnoqr. El arasında evlənən oğlan tərəfindən qız evinə göndərilən birinci nişan – üzük və örpək
BƏM I is. [ ər. ] mus. Musiqidə aşağı səs. Pərdələr üstünə barmağın ensin; Bəmdə çox dayanma, qaldır zilə sən (Ə
BƏND I is. [ fars. ] anat. Skelet sümüklərinin oynaq yerləri; buğum, məfsəl. Qazan xan başında, bədəninin bəndlərində bir ağırlıq və sızıltı duydu
BƏRƏ I is. Ov gözlənilən yer, pusqu yolu. Ceyranın güzgüsü; Ovçunun bərəsi; Dərənin gözüydün, ay bulaq… (M
BƏRİ I zərf Bu tərəfə, buraya, yaxına. Bəri gəl, ay zalım, bir qucaqlaşaq; Unut bu tərsliyi, gəl Allaha bax! (S
BƏS I ədat [ fars. ] Yetər, kafi, kifayət. İş apar, baş gedərsə qoy getsin; Ad qalır bəs deyilmi millət ilə (M
BƏSTƏ I is. [ fars. ] Musiqi kompozisiyası, musiqinin bəstəsi; nəğmə, hava, mahnı. Seyr et bu varlığı, şeyda bülbülüm! Həyata müjdədir hər yeni bəstən
BİC I is. dan. Ağac və kolların kötüyündən, yaxud gövdəsindən çıxan xırda zoğ, pöhrə. Əncir ağacının bici çoxdur, kəsmək lazımdır
BİNA I is. [ ər. ] Tikili, mülk, ev. Hər küçə alışan bir boyunbağı; Hər bina bəzəkli bir mirvaridir (M
BİR I say Əşyanın konkret miqdarını bildirən ədəddir. Yəni mən o qədər ölü oldum ki, bir qorodovoyun da öhdəsindən gələ bilmədim (Mir Cəlal)
BİRLİK I is. Bir olmaq; bütövlük, vəhdət, ittifaq. Sənə çalışmaq yaraşır; Birlik uğrunda vuruşmaq yaraşır (S
BİRYERLİ I sif. Həmyerli, bir yerdə olan. O, Həsənlə biryerlidir. BİRYERLİ II sif. Bir yeri olan, bir adamlıq
BİŞMƏK I f. Odda qızartmaq və ya suda qaynatmaqla yeyiləcək hala gətirilmək. Qulplu qazanlarda xörək bişər, qara zurna dilə gələrdi
BİŞMİŞ I is. Xörək. Bir neçə gün idi ki, bişmiş yeməmişdim, dünən bir parça yavan çörəyi güclə tapmışdım (Çəmənzəminli)
BİTİRMƏK I f. Axıra çatdırmaq, tamamlamaq, qurtarmaq. Hədiyyə naharını təzəcə bitirmişdi ki, qapıda maşın səsləndi (Mir Cəlal)
BİTMƏK I f. Tamam olmaq, başa çatmaq. Səd şükür ki, qış tükəndi, bitdi; Novruz gəlib, bahar yetdi (A
BİZ I is. Deşik açmaq üçün ucu şiş metal alət. Usta, bu daşdan mənə bir biz qayır (Dastanlar). BİZ II əvəz
BLOK I is. [ fr. ] Dövlətlərarası, partiyalararası ittifaq; birlik. BLOK II is. [ ing. ] tex. Ağır şeyləri qaldırmaq üçün sadə mexanizm
BOĞAZ I is. anat. Boyunun, qida borusunun başı və nəfəs yollarının yerləşdiyi ön hissəsi. Boğazını cırırdı, yadlar millət adından (S
BOĞAZLIQ I is. Boğaza sarınan şal və ya boğaza keçirilən qadın zinəti. Gəldiyev əlini boğazlığına atdı, düzəltdi (Mir Cəlal)
BOKS I is. [ ing. ] idm. Əllərə xüsusi əlcəklər geyilərək, müəyyən qayda ilə icra edilən yumruq döyüşündən ibarət idman növü
BORC I is. Qaytarmaq şərti ilə alınan, ya birinə verilən pul və s. BORC II is. Vəzifə. Borcunu bilməyənlər həqiqətdən gen olar (B
BORCLU I is. Borcu olan, başqasından borc almış olan. Hacı Bayram indiyədək bu camaatın qanını soyubdur
BOŞ I sif. İçində heç bir şeyi olmayan. Boş kürsü ilə nə qədər çalışdım bir şey çıxmadı (Ə.Haqverdiyev)
BOY I is. Bədənin uzunluğu; qədd-qamət. Bir balaca boyu var; Ev dolusu toyu var (Tapmaca) BOY II is. folk
BOYA I is. Bir şeyə müəyyən rəng vermək, yaxud rəsm çəkmək üçün işlədilən rəng maddəsi; rəng. Ətli dodaqlarına elə bil çəhrayı boya sürtmüşdü (Anar)
BOYLU I sif. Ucaboy, boylu-buxunlu, qədd-qamətli. Sona hündür boylu, gülümsər, gözəl, tən yerişli, şux gülüşlü bir qız idi (C
BOZ I is. Dişi qırqovul. BOZ II is. dan. Dəmrova oxşar dəri xəstəliyi, keçəllik. Uşağın başında boz var, onu həkimə göstərmək lazımdır
BOZAQ I is. bot. Şoran torpaqlarda bitən birillik yem bitkisi. BOZAQ II is. zool. Qabayunlu Azərbaycan qoyun cinsi
BÖLMƏ I is. riyaz. Bir sayda neçə dəfə başqa say olduğunu bilmə əməli. Bölmə cədvəli. BÖLMƏ II is. hərb
BÖLÜK I is. hərb. Piyada və bəzi xüsusi qoşun hissələrində batalyon tərkibinə daxil olan əsgəri hissə; rota
BÖYÜR I is. Bədənin çiyindən ombaya qədər olan sağ və sol tərəfi. Amma mən ayaqlarımı onun qabarıb yatan böyürlərinə elə sıxmışdım ki, qırsaqqız kimi
BUCAQ I is. Künc, guşə. Qorxusundan bir bucağa qısılar; Dinə bilməz, mat-mat baxar, ağlarsan (M.P.Vaqif)
BULAMAQ I f. Batırmaq, çirkləndirmək. Elxan girdi palçığa; Üstbaşını buladı (T.Elçin). BULAMAQ II f. Tərpətmək, yellətmək
BULANMAQ I f. Batmaq, kirlənmək, duruluğunu itirmək. Yaralı alqana boyanmış idim; Yıxılıb torpağa bulanmış idim (A
BULUD I is. Havada toplanan kəsifləşmiş su buxarı, yığını. Buludlar axışır səmayə lay-lay; Sönür göy üzündə rəngi solmuş ay (B
BULUDLU I sif. Buludla örtülmüş. ...Buludlu səmada tutqun görünən günəş aşağıya enməkdə idi (M.Cəlal)
BURUQ I is. Neft və yaxud mədən suları çıxarmaq üçün xüsusi üsullarla qazılan quyu. Gecə ay nur səpərkən buruqlar meşəsinə; Qulaq verdi ney çalan külə
BURUN I is. anat. İnsan və heyvanların üzündə iybilmə və tənəffüs orqanı. BURUN II is. coğr. Qurunun sivri bucaq şəklində dənizə, gölə və ya çaya uzan
BÜRÜNCƏK I is. Bürünməyə yarayan örtü, üst paltarı. Bu gecə məndən yatdı yoxdu, gərək bir bürüncək götürəm (C
CAĞ I is. Çəpər, hasar. Bu bağın cağını niyə söküb yandırmırsınız? (Çəmənzəminli). CAĞ II is. Arabanın yanları
CALAMAQ I f. Peyvənd etmək; bağlamaq. Keçən günə gün çatmaz, calasan günü günə (Ə.Haqverdiyev). CALAMAQ II f
CAN I is. [ fars. ] Bədən. Arif olan, bir od düşüb canıma; Əridib döndərir a yağa məni (Aşıq Ələsgər)
CANLI I sif. Güclü, qüvvətli, sağlam; yoğun. CANLI II is. Diri, ölməmiş. Xəzərdə canlı varmış; Onu ikiayaqlı canlılar; Qırıb qurtarmış (M
CƏBR I is. [ ər. ] riyaz. Riyaziyyat elmlərindən birinin adı. Bu cəbr, həndəsə bilməm nə demək? Uğraşan beynini incitmiş olur (H
CƏMİYYƏT I is. [ ər. ] Birlik, ittifaq. Əhməd Cavad ədəbiyyat cəmiyyətinin məsul katibi idi. CƏMİYYƏT II is