Arxaikləşmiş içki adıdır. Mahmud Kaşğari bu sözün “darıdan düzəldilən bir içki, darı pivəsi” mənasında izah etmişdir (8, 466)
S.Altaylının lüğətində həm “bulama”, həm də “bulamac” yemək adları qeydə alınmışdır. “Bulama”, yəni yeni doğan heyvanların ilk günlərdə sağılan südü /
İnək və qoyunun ağız südündən hazırlanır. Azərbaycan dilinin bəzi dialekt və şivələrində işlənməkdədir
Rus dilindən alınan çörək adıdır. Bəyaz buğda ununun bir az şəkərlə qarışığından hazırlanır. S.Altaylının lüğətində qeydə alınmışdır (21, 155)
Bu çörək növü daha çox Qubada hazırlanır. Quba dialektində bu söz “qoz və əriştədən bişirilən şirin çörək” mənasında işlənir
Azərbaycan dilinin bəzi dialekt və şivələrində çörək növü mənasında işlənir. Bu qida məhsulu adının əsasında “bükmək” feili dayanır
Azərbaycan dilinin bəzi dialekt və şivələrində “birişdə” formasında işlədilir (Gəncə) (27, 186). “Bürüşdə” formasında və “qızarmış, yaxşı bişmiş çörək
Yazın əvvəllərində qar altından çıxan bitki adı “cacıx” adlanır. Qazayağı qovurması kimi hazırlanır. Dağlıq yerlərdə daha çox istifadə olunur
Bu xörək növü qurut, yağ və kartofdan hazırlanır. Qərbi Azərbaycanın Hamamlı, Vedi, Zəngibasar şivələrində “qurut, yağ və kartofdan hazırlanmış xörək”
Qərbi Azərbaycanın Amasya şivəsində bu söz iki mənada işlənir: 1)“Göyərti və yarma qarışığından bişirilmiş xörək”; -Leyla xala cılbır pişirif
Bu söz Ağdaş, İsmayıllı şivələrində “göyərtidən bişirilən xörək adı” mənasında həm “cırdala”, həm də “cırdalı” formalarında işlənir: - Cijim yaxşı cır
Səs təqlidi sözlər əsasında yaranmış xörək adıdır. “Cızz” sözü “ət kimi maddələrin yağda qızardılan zaman çıxardığı “səs”ə deyilir
Bu xörək adı “Bakı dialekti” əsərində qeydə alınmışdır. “Cikləmə” sözü Bakı dialektində “südlü plovdan bir qədər duru” anlamında işlənir
Bu xörəyin hazırlanma qaydası belədir: Əvvəl un ilə yağ qarışdırılıb qovrulur, sonra su tökülür, kartof və müxtəlif meyvə qatılır
Bu yemək adı daha çox Bakı zonasında işlənir. Döyülmüş cirə, duz və döyülmüş qara istiotu qarışdırıb süfrəyə verirlər
“Mayasız xəmirdən bişirilən çörək” mənasında Quba dialektində işlənir. (25, 272)
Təbriz mətbəxində bu xörək növünə üstünlük verilir. Resepti belədir: Doğranmış ciyərə soğan və pomidor artırıb qovururlar
Bu az “çağır” şəklində “şərab” mənasında Mahmud Kaşğarinin “Lüğət”ində qeydə alınmışdır. Müasir Azərbaycan ədəbi dilində bu söz “şərab növü” mənasında
Bu xörək adı bildirən şivə sözünün əsasında “çalmaq” feili dayanır. “Xəşil” mənasında Qazax dialektində işlənir: - Çalma çalın, yeəx
İçki növünün adıdır. Sadə quruluşa malikdir. Azərbaycanda daha çox qara rəngli çay növünə üstünlük verilir
Qazax dialektində “bişmiş dələmə, pendirin bir növü” mənasında işlənir: - Çəçil çox şirin olur. (1, 443)
Bu söz Culfa və İrəvan şivələrində iki mənada işlənir: 1) yarma və ərişdədən bişirilən xörək; 2) südlü aş
Bu xörək südlə düyünün qarışığından bişirilir. “Xörək adı” mənasında Qərbi Azərbaycanın Ağbaba şivəsində işlənir
“Düyü və süddən hazırlanan xörək” mənasında Gəncə dialektində işlənir: Bu gün qonaxlıxda çəymə yidix
Bu sözün yayılma arealı genişdir. Xüsusən toyuq ətindən bişirilir. Badımcanla da bişirilə bilər. Soğanı yağda qızardandan sonra ora duz, istiot və toy
Bu söz daha çox Naxçıvan dialekt və şivələrində işlənir. Təndirdə bişirilən “qalın çörək” deməkdir. Daha doğrusu lavaşın “qalın və kiçik” formasında o
“Yağ, mərcimək, əriştə və düyü ilə bişirilən” xörək mənasında S. Altaylının lüğətində qeydə alınmışdır
Arxaikləşmiş xörək adıdır. Azərbaycan dilinin dialekt və şivələrində müşahidə edilmir. Mahmud Kaşğarinin “Lüğət”ində bu söz “doyuran, yağlı aş” mənası
Bu söz Qərbi Azərbaycanın dialekt və şivələrində daha çox işlənir. “Bişirilməmiş südün üzü” deməkdir
“Keçi piyi ilə bişirilən xörək” mənasında Zaqatala şivəsində işlənir: -Anam bizə çobal bişirdi. (1, 448)
Kök+ kök+ şəkilçi modeli əsasında formalaşmış xörək adıdır. Bu xörək adının birinci komponentində işlənən “çoban” sözü qədim peşə ilə bağlı yaranmış l
Mürəkkəb quruluşa malik bu xörək adının birinci komponentində işlənən “çoban” sözü də qədim peşə ilə bağlıdır
Müxtəlif tərəvəz (xiyar, pomidor, bibər, soğan, kişniş, şüyüd və s.) məhsullarından hazırlanır. Sintaktik üsulla formalaşmış bu salat növünün adı II n
Bu yemək növü qatığın şora qarışdırılması yolu ilə hazırlanır. İrəvan şivəsində “qatıq qarışdırılmış şor” mənasında işlənir: -Bu qaba bir az çortman q
Adətən bu çörək növü bayramlarda bişirilir. Naxçıvan dialekt və şivələrində “yağ, yumurta, süd və qozla hazırlanan çörək” mənasında işlənir: -Bayram o
Bu “xörək adı” dır. Naxçıvan zonasına məxsusdur. Piti yalnız çölməkdə (saxsı qabda) bişirilir.
Kənd çolpası hissələrə ayrılır, duz, istiot və cem formalı alça turşusu vurulur. 300 qr qoz çəkilir, 0,5 kq qırmızı soğan ət maşınından keçirilir və s
Arxaikləşmiş xörək növünün adıdır. Mahmud Kaşğari qeyd edir ki, “qurabiyyə” şəklində bişirilən bir çörəkdir
Çay növlərindən birinin adıdır. Müalicəvi əhəmiyyəti olan bu çay növünə Təbriz kulinariyasında daha çox üstünlük verilir
Təndirdə bişirilən çörək növünün adıdır. Ordubad şivəsində bu söz “təndir çörəyi” mənasında işlənir. – Anam mənim üçün dasdana bişirmişdi
Sintaktik üsulla yaranmış xörək adıdır. Təbriz mətbəxində bu xörək növünə daha çox üstünlük verilir. Belə ki, daş kələmləri doğrayıb qovururlar, sonra
Bu “xörək adı” dır. Bu küftənin adından da göründüyü kimi ət daşda toxmaqla döyülür. Ədvalar, noxud, soğan ətin içinə tökülür və küftə salınır
Bu söz “yenicə maya tutan pendir” mənasında Zəngilan, Qazax, Tovuz, Naxçıvan dialekt və şivələrində işlənir
Azərbaycan kulinariyasında geniş yayılmış qutab növləri var: mal ətinin qutabı, göy qutabı, şomun qutabı, quzu ətinin qutabı və s
Mənşəcə bu söz “dolmaq” feilindən düzəlmiş isimdir. “Dol” və “ma” komponentlərindən ibarətdir. Bir çox növləri var
Bu ad “donmaq” feili ilə bağlıdır. “Dondurma” qida məhsulu “süd, şəkər, meyvə suyunun bir-birinə qarışdırılması və onların birlikdə dondurulması yolu
Fars dilindən alınma sözdür. Doşab üzüm, tut, əncir və digər meyvələrin öz suyunun qaynadılması nəticəsində əldə edilir və bir az qatı halda, maye şək
Qatığa su qatılaraq nisbətən duruldulur və odun üstünə qoyulur. Zövqə görə bura 1 yumurta, 1 qaşıq un da əlavə edilə bilər
Hərəkət adı ilə motivləşən xörək adıdır. Dönər sözünün əsasında “dönmək” feili dayanır. S.Məmmədova qeyd edir ki, bir çox yemək adları xörəyi hazırlay
Bu sözün əsasında “döymək” feili dayanır, yəni mənşəcə feildən düzəlmiş isimdir. “Buğda yarması ilə süddən hazırlanmış yemək” mənasında Cəbrayıl şivəs