1. Bu cür, bu təhər, bu kimi, bu sayaq. Mən belə adam görməmişəm. Belə işlərə yol vermək olmaz.
– Fikirləşirəm, … axırda yəqin edirəm ki, hələ gərək belə də olsun.
[Suraxanski:] Mən heç vaxt … demərəm ki, məni tərif et. Belə təvəqqe ancaq mənə əskiklik gətirib, mənim şənimə toxunar.
// Bu qədər, bunca.
Belə gec niyə gəldin? – Sən ki bu qaydada belə gözəlsən; Yoxdu gözəllikdə sənə tay, gözəl.
[Kərbəlayı Rəcəb:] Hacı, dərdin alım, nöşün belə kəmhövsələ olmusan?
2. “Hətta” mənasında bağlayıcı kimi işlənir.
Firidun sual belə vermədən xarabaya girdi.
Beş dəqiqə belə keçməmiş asfaltlı yolda təzəcə abı rəngə boyanmış … maşın göründü.
Burada ağaclar belə sınmış, bağçalar qurumuş, … heyvanlar belə sanki qaçıb bu kənddən uzaqlaşmışdılar.
3. Bu boyda, bu yekəlikdə. Belə ağacın başına qalxmaq çətindir.
4. dan. Bu tərəfə, bu yana, o tərəfə, o yana. Bir-birimizdən ayrıldıq, mən belə gəldim, o belə getdi.
5. “Bundan”, “bu gündən” sözləri ilə bərabər: bundan sonra, bundan etibarən, başlayaraq. Bundan belə mən sizə gəlməyəcəyəm.
– Nə yaraşır sana, divanə könül; Həmdəm olmaq yara bu gündən belə.
6. Yalnız cəm şəklində: belələr(i) – bu cür adamlar.
Belələrinə söz kar eləmir.
7. Qoşa şəkildə: belə-belə – bax belə 1-ci mənada.
Bizə belə-belə adamlar lazım deyil.
Belə-belə fikirlər Rüstəm bəyi artıqlığınca məşğul edirdi.
Sən belə-belə işlərə qarışmasan, yaxşıdır; özüm bilərəm.
8. “Ki” bağlayıcısı ilə: belə ki (əski forması “belə kim”) – nəticə bildirən qovuşuq cümlələri birləşdirən bağlayıcı yerində işlənir (“buna görə də” mənasında). Belə kim mən görürəm dilbərimin, qəmzəsini; Öldürür aşiqi-sərgəştəni mərdanə bu gün. Reyhan xanım.
◊ Belə ha – tərif, bəyənmə mənasında işlənən nida. Bir qarı fəxrlə dedi: – Belə ha!… Deyəsən, bu gündən belə xəstəni xəstəxanaya çalğı ilə aparacaqlar. “”.
Elə belə – 1) nə yaxşı, nə pis, babat, miyanə, orta;
2) müəyyən məqsədsiz, qərəzsiz, bikarçılıqdan. Elə belə tində durmuşdum.
– [Qaçay:] Elə belə demək istəyirsənsə, de.
