I
прил.
1. отвесный, вертикальный. Dik qaya отвесная скала
2. крутой. Dik yoxuş крутой подъем, dik yol крутая дорога, dik yamac крутой склон, dik pilləkən крутая лестница, dik yatım геол. крутое залегание
3. высокий. Dik sinə высокая грудь, dik alın высокий лоб
4. острый, островерхий, остроконечный. Dik zirvə острая вершина, бурнудик:
1) с острым носом
2) с острым носком
5. стоячий. Dik birqatlı (ikiqatlı) qatlaq строит. стоячий одинарный (двойной) фальц
6. геол. крутопадающий. Dik lay крутопадающий пласт
7. перен. упрямый, непокорный, непослушный
II
нареч. стоймя, торчмя, торчком. Dik durmaq стоять торчком (о предметах)
III
сущ.
1. возвышение, возвышенность, горка. Diki enmək спускаться с горки, dikə qalxmaq подниматься на возвышенность
2. подъем (участок дороги, поднимающийся вверх). Diki qalxmaq преодолеть подъем; qorxudan dik atılmaq вскочить, вздрогнуть от испуга; yerindən dik atılmaq вскакивать, вскочить (со стула, с дивана и т.п. ); yuxudan dik atılmaq вскакивать, вскочить со сна; dik baxmaq смотреть, глядеть в упор; dik qalxmaq вскакивать, вскочить
◊ dik durmaq стоять, встать, стать дыбом (о волосах); burnunu dik tutmaq поднимать, поднять нос; задирать, задрать нос
Endi Dik
Endryü Roan "ЭEndi" Dik (ing. Andrew Roane "Andy" Dick; d. 21 dekabr 1965-ci il, Çarlston, Cənubi Karolina, ABŞ) — amerika aktyoru, rejissor, prodyussor, ssenarist, bəstəkar.
Filip Dik
Filip Kindred Dik (ing. Philip Kindred Dick; 16 dekabr 1928[…], Çikaqo, İllinoys – 2 mart 1982[…], Santa-Ana, Kaliforniya) — amerikalı məşhur yazıçı-fantast.
Dikin əsərlərində sosioloji, siyasi və metafiziki mövzular araşdırılır, bu əsərlərdə inhisarçı şirkətlər, avtoritar hökumətlər və dəyişdirilmiş situasiyalar üstünlük təşkil edir.
Corc Dik
Corc Dik (ivr. ג'ורג' דיק, ərəb. جورج ديك) — İsrail diplomatı. 2018-ci ildən bəri İsrailin Azərbaycandaki səfiridir. O, səfir təyin olunan ilk Xristian İsrail ərəbidir.
== Həyatı ==
Dik Yafanın Əcəmi məhləsində, müxtəlif mənşəli qonşular ətrafında böyüyüb. O, Rayxman Hüquq Məktəbində və Fulbrayt proqramının dəstəyi ilə Corctaun Universitetində oxumuşdur.
2008-ci ildə Dik Xarici İşlər Nazirliyində işləməyə başlamışdı. 2009-2012 illərin arasında o, Nigeriyadaki missiyanın başçısı idi. 2012-2015 illərin arasında Dik Norveçdə səfirin müavini olaraq işləyirdi.
Men ştatındakı dik atılan fransız sindromu
Men ştatındakı dik atılan fransız sindromu (ing. Jumping Frenchmen of Maine) - 1878-ci ildə amerikalı nevropatoloq Georq Börd tərəfindən aşkarlanmış müəmmalı xəstəlik. Nevropatoloq müşahidə edib ki, Men ştatında meşələrdə ağac qıran və odun tədarükü görən kanadalı fransızlar belə xəstəliyin daşıyıcılarıdır. Onlar Men ştatının şimalındakı Mushed gölünün yanındakı meşələrdə çalışırdılar. Yekəpər, cüssəli kanadalılar qəflətən yerlərində dik atılır və bərk qorxmuş adamlar kimi qışqırırdılar.
Həkimlər hesab edirlər ki, indi də yüzlərlə adamın mübtəla olduğu bu xəstəlik ifrat qorxu refleksi ilə bağlıdır.
Üstəlik, xəstəlik yalnız kanadalılar arasında müşahidə olunub. Xəstələrdən bəzilərində eşidilən söz və ifadələrin avtomatik təkrarı olan exolalliya sindromu da var. Amerikalı psixiatrların fikrincə, xəstəlik Turett sindromunun xüsusi forması ilə bağlıdır. Bu sindrom xəstələrində mərkəzi əsəb sistemində ciddi fəsadlar müşahidə olunur.
Dik Beddouz
Dik Beddouz (ing. Richard Herbert "Dick" Beddoes; d. 1926 – ö. 24 avqust 1991) — Kanadalı idman jurnalisti. O, "Vancouver Sun" və "The Globe and Mail" qəzetlərində, daha sonra isə televiziya və radioda işləmişdir.
== Super seriya ==
1972-ci ilin yazında SSRİ və Kanadanın ən güclü xokkeyçiləri arasında 8 oyundan ibarət yarışın keçirilməsi barədə razılıq əldə edildiyi zaman "The Globe and Mail" qəzetinin işçisi olan Dik Beddouz belə iddia edir ki, kanadalılar 8 görüşün hər birində qələbə qazanacaq. O, öz fikrində ciddi olduğunu sübut etmək üçün belə bir vəd də verir:
"Əgər ruslar cəmi 1 oyunda belə qələbə qazana bilsə mən öz məqaləmi borş ilə birlikdə yeyəcəm. Redaktor qeydi: Hər ehtimala qarşı əlinizin altında xama saxlayın".
Lakin elə ilk oyun SSRİ-nin 7:3 hesablı qələbəsi ilə başa çatır. Vəziyyət belə olduqda isə Dik Beddouz verdiyi vədi tutmalı olur.
Dik Deyl
Riçard Entoni Monsur (4 may 1937, Boston, Massaçusets – 16 mart 2019) və ya sənət adı ilə Dik Deyl – Amerikalı rok gitara ifaçısı. O, sörf musiqisinin pioneri hesab olunur. Deyl "Sörf Gitara Kralı" kimi tanınırdı, hansı ki, bu da onun ikinci studiya albomunun adı idi.
Deyl bütün zamanların və xüsusilə 1960-cı illərin əvvəllərinin ən nüfuzlu gitara ifaçılarından biri idi. The Beach Boys, Jan and Dean və The Trashmen kimi sörf musiqisində aparıcı qrupların əksəriyyəti Dale musiqisindən təsirlənmiş və tez-tez Dale mahnılarının səs qeydlərini albomlarına daxil etmişlər. Onun üslubu və musiqisi Cimi Hendriks, Pit Taunşend, Eddi Van Halen və Brayan Mey kimi gitaraçılara təsir göstərmişdir.
Günümüzdə bir çox musiqi janrlarında (ekstremal metal, folk və s.) geniş istifadə olunan tremolo seçmə texnikasını populyar hala gətirməsi ilə tanınır.
== Həyatı ==
Dik Deyl 4 may 1937-ci ildə Massaçusets ştatının Boston şəhərində anadan olub. Onun atası Ceyms Livan əsilli və anası Sofiya isə Polşa-Belarus əsilli idi.
Ailəsi daha sonra Quincy Point məhəlləsində Livan əsilli əhalinin yaşadığı Massaçusets ştatının Quincy şəhərinə köçdü.
Dik adası
Dik adası — Frans-İosif Torpağına daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Arxangelsk vilayətinin Primorski rayonu ərazisinə daxildir.
== Yerləşməsi ==
Arxipelaqın şimalında, Karl Aleksandr adasından şimalda, Bak boğazında yerləşir. Ada dairəvi formaya malikdir. Diametri 150 metrdir. Adada yüksəklik yoxdur.
Dik hana
Divar hanası (toxucu dəzgah) — Şaquli istiqamətdə, yuxarı hissəsi divara, aşağı hissəsi döşəməyə dayanan, xalça toxumaq üçün istifadə edilən toxucu dəzgah
Qədim zamanlardan bizim günlərə qədər əllə toxunan xalçaları hana adlanan sadə dəzgahlarda toxuyurdular. Hana, paralel və əks tərəfləri olan dördbucaqlı şəklində toxucu dəzgahdır. Hananın iki növü mövcuddur; yer hanası və divar hanası. Divar hanası aşağıdakı əsas hissələrdən ibarət olur:
Qollar (2 ədəd);
Oxlar (2 ədəd);
Yan ağacları (2 ədəd);
Vərəngalan (1ədəd); Vərəngalanın uzunluğu oxların qollar arasındakı uzunluğuna bərabər olmalıdır
Çubuq (2 ədəd); Çubuqlar oxların qollar arasındakı uzunluğuna bərabər olmalıdır.
Küjü ağacı (1ədəd);
Əvvəlcə üfiqi dəzgahlar olan yer hanasından istifadə olunurdu. Yer hanası təkmilləşmiş və zaman keçdikcə şaquli şəklə salınaraq divar hanası adlanan toxucu dəzgah şəklinə düşmüşdür. Şaquli toxucu dəzgah olan divar hanası əriş saplarla dartılmış dördbucaqlı taxta çərçivədir. Toxucu dəzgzah olan hana ustalara təsvirin xətləri və rəngləri ilə çevik işləmək imkanı verir. Hər bir hana ensiz hamar çubuq ilə təchiz olunmuşdur. Arğac ipliyin keçirilməsi üçün əriş saplarda boşluğun yaradılması bu çubuq vasitəsilə həyata keçitrilir.
Dik Çeyni
Riçard Bryus "Dik" Çeyni (ing. Richard Bruce "Dick" Cheney; 30 yanvar 1941, Linkoln, Nebraska) — amerikalı siyasətçi, respublikaçı, Amerika Birləşmiş Ştatlarının 46-cı vitse-prezidenti (2001-2009) və 17-ci Müdafiə naziri (1989-1993).
Bəzi politoloqlar Dik Çeynini Amerika siyasəti tarixində ən nüfuzlu vitse-prezident adlandırırlar. Dik Çeyni mühafizəkar düşərgəsində radikal qərarları dəstəkləyən qrupa aid edilir. O, Donald Ramsfeldlə bərabər İraq müharibəsinin əsas təşəbbüskarlarınan biri sayılır.
Dik Çeyni Pentaqona ilk dəfə ata Buşun hakimiyyəti dövründə gəlib. 1991-ci ildə Küveytin azad edilməsi üçün həyata keçirilən Səhrada tufan əməliyyatı zamanı ABŞ-nin Müdafiə naziri məhz o idi.
== Siyasi fəaliyyəti ==
1974-cü ildə Çeyni prezident Ford administrasiyasında aparat rəhbəri təyin ediləndə o, bu vəzifəni tutan ən gənc şəxs olmuşdu. Dik Çeyni iş dünyasının və o cümlədən neft sənayesinin liderləri ilə yaxın əlaqələrdə təqsirləndirilir. O, öz nüfuzuna baxmayaraq vitse-prezidentlik dövründə cəmi bir neçə dəfə ictimai nitqlə çıxış edib.
Dik Şof
Dik Şuf — (8 mart 1957) 2020–2024-cü illər arasında Ədliyyə və Təhlükəsizlik Nazirliyinin baş katibi vəzifəsində çalışmış Hollandiya dövlət qulluqçusudur. O, bundan əvvəl 2013–2018-ci illərdə Milli Təhlükəsizlik və Terrorla Mübarizə üzrə Koordinator, 2018–2020-ci illərdə Baş Kəşfiyyat və Təhlükəsizlik Xidmətinin baş direktoru vəzifələrində çalışıb. 2024-cü ilin mayında Şuf 2023–2024-cü illər hökumətinin qurulmasından sonra Hollandiyanın baş naziri vəzifəsinə Mark Ruttenin yerinə namizəd olmuşdur. 2 iyul 2024-cü ildə onun andiçmə mərasimi keçirilib və baş nazir vəzifəsinə başlayıb.
== Həyatı ==
Hendrikus Wilhelmus Maria (Dik) Şuf 8 mart 1957-ci ildə Santpurtda Roma Katolik ailəsinin yeddi uşağının ən kiçiyi olaraq anadan olmuşdur. Onun atası sosial xidmətlər də daxil olmaqla bələdiyyə məmuru olub. O, səkkiz yaşında olanda ailəsi ilə birlikdə Hengelo şəhərinə köçüb və burada De Grundel Liseyində oxuyub. 1975–1982-ci illərdə Radboud Universitetində şəhər və regional planlaşdırma üzrə təhsil alıb. O, avarçəkmə ilə məşğul olan Focas tələbə dərnəyinin üzvü və onun rəhbəri olub.
Dik Treysi (film, 1990)
Dik Treysi (ing. Dick Tracy) – 1990-cı ildə Komediya janrında çəkilən filmdir. Film "Dik Treysi" komiksi əsasında yaradılmışdır.
== Məzmun ==
Filmdə baş verən hadisələr Çiqaqoda 1930-cu illəri əhatə edir. Şəhəri bütünlüklə qanqster banda başçısı Alfons Nazlı "Böyük Oğlan" idarə edir. Lakin onlarla cəsur detektiv Dik Treysi mübarizə aparır. Onun Tess Trüxard adlı həyat yoldaşı vardır. Buna baxmayaraq Dik Treysi barda mahnı oxuyan Britlez Mahoniyə aşiq olur...
Emili Dikinson
Emili Dikinson (ing. Emily Elizabeth Dickinson; 10 dekabr 1830[…] – 15 may 1886[…]) —Amerika şairi.
== Həyatı ==
Emili Elizabet Dikinson (Emily Elizabeth Dickinson)- 10 Dekabr, 1830-cu ildə anadan olmuş Amerikalı şairədir. Atası öz ətrafında olduqca tanınmış bir vəkil və siyasətçi olan Edward Dickinson (1803–1874), anası isə Emily Norcross Dickinsondur (1804–1882). Emilinin babası Samuel Fowler də, təhsil sahəsində böyük töhfələr vermiş biri kimi qeyd edilir. Belə ki O, bir neçə məktəbin qurulmasında rol oynamışdır. Olduqca ziyalı və təhsilə əhəmiyyət verən bir ailədə dünyaya gəlməsi, Emilinin və ailənin digər 2 övladının da təhsilinin, dövrün standart təhsil səviyyəsindən yüksək olmasınına kömək etmişdir. William Austin Dickinson vəkil (1829–1895), Lavinia Norcross Dickinson isə şairə kimi fəaliyyət göstərirdi (1833–1899). Həmçinin Emili də, o zamana görə yüksək sayılacaq bir təhsilə yiyələnmişdi. Amherst akademiyası, eyni zamanda Mount Holyoke Qadın seminariyası onun təhsil aldığı mərkəzlər idi.
Leonardo DiKaprio
Leonardo DiKaprio (11 noyabr 1974[…], Los-Anceles, Kaliforniya) — amerikalı aktyor və film prodüseri. Karyerasının başlanğıcından 2019-cu ilədək çəkildiyi filmlər 7.2 milyard dollar gəlir gətirib və o, dünyanın ən çox qazanan aktyorlarının illik reytinqinə 8 dəfə başçılıq edib. O, bir "Oskar", üç "Qızıl Qlobus" və bir çox mükafatlara layiq görülüb.
Los-Ancelesdə anadan olan DiKaprio karyerasına 1980-ci illərin sonlarında televiziya reklamlarında görünməklə başlayıb. 1990-cı illərin əvvəllərində komediya janrında olan "Parenthood" kimi müxtəlif televiziya seriallarında təkrarlanan rollarda oynayıb. İlk böyük film işi və baş rolu "Bu oğlanın həyatı" filmi ilə olub. 1997-ci ildə "Titanik" filmi ilə beynalxalq şöhrət qazanıb.
== Həyatı ==
Leonardo Vilhelm DiKaprio 11 noyabr 1974-cü ildə Kaliforniyanın Los-Anceles şəhərində doğulub. O, İrmelin Indenbirken və Corc Di Kaprionun yeganə övladıdır. Onun anası İrmelin hüquq katibi, atası Corc isə komiks rəssamı və distribütoru olub.
Leonardo DiKaprionun filmoqrafiyası
Leonardo DiKaprio aktyorluq karyerasına uşaq yaşlarından seriallarla başlayıb.
Madhuri Dikşit
Madhuri Dikşit (ing. Madhuri Dixit, hind. (dev.) माधुरी दीक्षित, marathi माधुरी दीक्षित ; 15 may 1967, Bombey) — Hindistanlı aktrisa. Boyu: 163 sm
== Həyatı ==
Madhuri Dikşit 15 may 1967-ci ildə Hindistanın Mumbay şəhərində marathi dilində danışan və hinduizmdə ali kastaya — brahmanlar kastasına aid ailədə anadan olmuşdur. Valideynləri Şankar və Snehalata Dikşitdir. Ailədə 4 uşaqdırlar. Madhuri ailənin son beşiyidir, özündən böyük iki bacısı (Rupa və Bharati) və bir qardaşı (Acit) var.
Miller-Diker Sindromu
Miller-Diker Sindromu — anadangəlmə qüsurlarla xarakterizə olunan sindromdur. Doğuş qüsurları körpədə doğulanda tapılan fiziki qüsurlardır və beyin, ürək, ağciyər, qaraciyər, sümük və ya bağırsaq daxil olmaqla bədənin bir çox fərqli hissəsini təsir edə bilər. MDS bitişik gen sindromudur, bir-birinə bitişik çoxsaylı gen lokuslarının silinməsi nəticəsində yaranan bir xəstəlikdir. Xəstəlik 17p xromosomun kiçik qolunun bir hissəsinin (LIS1 və 14-3-3 epsilon genlərini əhatə edən) silinməsi səbəbindən meydana gəlir və bu da qismən monosomiya ilə nəticələnir. Balanssız translokasiyalar ola bilər (məsələn, 17q: 17p və ya 12q: 17p) və ya halqanın 17 olması.
Bu sindromu, əlaqəsi olmayan nadir bir genetik xəstəlik olan Miller sindromu və ya Guillain-Barré sindromunun bir forması olan Miller-Fisher sindromu ilə qarışdırmaq olmaz.
MDS, sindromun xarakterik xüsusiyyəti olan lissensefalidən məsul olan 17-ci xromosomda geninin itkisi ilə əlaqəli sindromdur. 17-ci xromosom bölgəsində başqa bir gen olan YWHAE-nin itirilməsi Miller-Diker sindromlu xəstələrdə lissensefalinin şiddətini artırır. Uzaq bölgədəki əlavə genlərin Miler-Diker sindromunun müxtəlif xüsusiyyətlərinə töhfə vermə ehtimalı böyükdür.
Reproduktiv hüceyrələrin əmələ gəlməsi zamanı və ya fetusun inkişafının əvvəllərində və ya xromosom translokasiya adlanan ailənin xromosomal yenidən təşkili nəticəsində təsadüfi bir hadisə ola bilər.
Muğan Müvəqqəti Hərbi Diktaturası
Muğan Müvəqqəti Hərbi Diktaturası — Bakı Kommunasının devrilməsindən sonra Muğanda Sentrokaspi Diktaturası və Lionel Denstervil dəstəyi ilə yaradılan diktatura. "Muğan hökuməti" antiazərbaycan siyasəti yeridir, denikinçilərin Cənubi Qafqazda ağalığını təmin etməyə çalışırdı. Muğan hökuməti Azərbaycanın müstəqilliyini dəstəkləmirdi və ona Bakının Britaniya işğalı altında fəaliyyət göstərən rus polkovniki T. P. Suxorukov başçılıq edirdi. Muğan höküməti özünü "vahid və bölünməz Rusiya"nın muxtar hissəsi elan etmişdi. Bu qurumun rəhbərləri qurulmuş yeni hakimiyyəti “Muğan dövləti (respublikası)”, digər əks tərəf sovetlər isə “Muğan hərbi diktaturası” adlandırdılar.
1918-ci ildə Çar hakimiyyətinin yıxılması ilə onun əyalətlərdə olan sadiq ordusu da dağıldı. Lakin ordunun qalıqları ətrafına yerli əhalidən özünümüdafiə qüvvələri toplayaraq, “Muğan ordusu” formalaşdırmağa başladılar. Muğan ordusunun tərkibi müxtəlif etnik millətlərdən – rus, erməni, ukraynalı və azərbaycanlılardan ibarət idi. Ordunun başında milliyətcə rus olan İlyaşeviç və kapitan V.Dobrınin dururdu. Bunlarla yanaşı “Muğan ordusu”nun təşkilində leytenant Xoşev və digərləri də var idi.
Nikki, Rikki, Dikki və Don
Nikki, Rikki, Dikki və Don (ing. Nicky, Ricky, Dicky & Dawn) - Maykl Feldman tərəfindən təkmilləşdirilən, Sentyabr ayının 13-də, 2014-cü ildə ilk dəfə Nickelodeon telekanalında efirə verilən uşaqlar üçün nəzərdə tutulmuş teleserialdır. Teleserialın ulduzları Brian Stepanek, Allison Munn, Aidan Gallagher, Keysi Simpson, Meys Koronel, Lizzi Qrin, Gabrielle Elyse, və Kayla Simmonsdur.
Teleserial ilk mövsüm üçün 13 epizod olaraq düşünülmüşdü, lakin sonradan epizodların sayı 20-yə çatdı. 2014-cü ildə Noyabrın 18-də ikinci mövsümün yayımlanması üçün çəkilişlər başladı və May ayının 23-ü Nickelodeon kanalında 2-ci mövsümün ilk epizodu efirə buraxıldı. Bundan sonra 2016-cı ildə aprel 26-da Lizzi Qrin öz Twitter hesabında, 3-cü mövsüm çəkilişlərinin başladığı elan edir. 3-cü sezon Yanvar ayının 7-də efirə çıxır. 2017-ci il Noyabr ayının 15-də isə reytinqlərin 2 dəfədən çox düşməsini görən Nickelodeon 4-cü sezonun bu teleserial üçün son olacağını bildirir. 2018-ci il 4 Avqust teleserialın buraxılışı bitir.
Nikolae Dike
Nikolae Marius Dike (d. 9 may 1980, Pitești, Rumıniya) — rumın futbol yarımmüdafiəçisi. 2004-ci ildən məşqçi kimi fəaliyyət göstərir.
Obite N'Dikka
Obite Evan N'Dikka (20.8.1999) — Bundesliqa təmsilçilərindən olan Ayntraxt Frankfurt klubunda və Fransa U-18 millisində müdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar Fransa futbolçusudur. O, Oser klubunun yetirməsidir. Obite 2017-ci ilin yanvar ayında 17 yaşı olarkən debüt etmişdir.
Obite futbolçu karyerasına 13 yaşı olarkən Liqa 2 təmsilçilərindən olan Oser klubunda başlamışdır. Obite klubun akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. O, öz peşəkar karyerasında debütünü Oser klubu ilə 27 yanvar 2017-ci ildə etmişdir. Həmin görüşdə Oser liqa görüşündə Klermon klubuna 1-0 hesabı ilə qalib gəlmişdir. 5 fevral 2017-ci ildə Obite klub ilə ilk peşəkar müqaviləsini imzalamışdır.
5 iyul 2018-ci ildə N'Dikka Bundesliqa təmsilçilərindən olan Ayntraxt Frankfurt klubu ilə beş illik müqavilə imzalamışdır.
Obite Fransada anadan olmuşdur.
Otto Diks
Vilhelm Henrix Otto Diks (alm. Wilhelm Heinrich Otto Dix; 2 dekabr 1891[…] – 25 iyul 1969[…]) — Alman rəssamı və estampçısı.
Otto Diks Almaniyanın indiki Gera şəhərinin bir hissəsi olan Untermhaus şəhərində anadan olmuşdur. Franz and Luiz Diksin ən böyük oğlu olmuşdur. Dəmir tökmə sənətində işləyərkən şeir yazmağa başlamışdır. Rəssam olan Fritz Amannın əmisi oğlunun studiyasında keçirdiyi saatlar gənc Otto-nun bir sənətkar olma ehtirasının formalaşmasında həlledici idi. İlk ibtidai sinif müəllimindəndə əlavə təşviq almışdır. 1906 və 1910-cu illər arasında rəssam Karl Şenffə şagirdlik etdiyi zaman ilk şəkillərini çəkməyə başladı. 1910-cu ildə Drezdendəki Kunstgewerbeschule-ə girdi, Drezden Gözəl Sənətlər Akademiyasında, Riçard Qur onun müəllimləri arasında idi. O dövrdə məktəb gözəl incəsənət üçün deyil, əksinə, tətbiqi sənət və sənətkarlığa həsr olunmuş bir akademiya idi.
Proletariat diktaturası
Proletariat diktaturası (rus. Диктату́ра пролетариа́та) —marksist nəzəriyyəyə görə, fəhlə sinfinin maraqlarını əks etdirən siyasi hakimiyyət forması.
Marksizmə görə bir yerdə sinfi bərabərsizlik varsa, orada o sinfin diktatorluğu vardır. Lakin proletariat diktatorluğu cəmiyyətin çoxunu əhatə edən işçi və əməkçilərin ancaq özlərininn istismarçı azlığa qarşı uyğuladığı bir diktatorluqdur. Beləliklə bu yardılmış idarə forması işçi və əməkçi sinif üçün demokratiya, istismarçı azlıq üçün isə diktatorluqdur. Eynən bu gün də (sözdə kapitalist demokratiya) bir qrup sömürücü kapitalist üçün demokratiya, cəmiyyətin istismar edilən çoxluğu üçün isə diktator olması kimi. Marksizmdə diktatorluq qavramı bir siyasi idarə etmə forması deyil, sinif üstünlüyünü başa salır. Proletariat diktaturasında cəmiyyətin istismarçı çoxluğunu yaradan əməkçi siniflərə dönük bir basqı və zorbalıq ola bilməz. Onlar daha öncə heç yaşamadıqları qədər azadlığa və demokratiyaya qovuşacaqlar. Özləri istehsal edib, özləri idarə etməyə başlayacaqlar.
Rafiq Hüseynov (diktor)
Rafiq Əyyub oğlu Hüseynov (4 avqust 1946, Şuşa, DQMV – 26 oktyabr 2017, Düsseldorf) — Azərbaycan Televiziyasının aparıcısı, diktor, Azərbaycan SSR xalq artisti (1990).
Rafiq Hüseynov 1946-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olub. 17 yaşında Azərbaycan Televiziyasında çalışdıqdan sonra 1966-cı ildə təcrübəçi diktor kimi fəaliyyətə başlayıb.
2016-cı ildə Azərbaycan Milli Kino Günü münasibətilə Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının təsis etdiyi illik mükafata layiq görülmüşdür. Televiziya diktoru Roza Tağıyevanın həyat yoldaşı olmuşdur. Leyli Hüseynlinin atasıdır.
26 oktyabr 2017-ci ildə Almaniyanın Düsseldorf şəhərində dünyasını dəyişib. 2 noyabr 2017-ci ildə cənazəsi Almaniyadan Bakıya gətirilib. 3 noyabr 2017-ci ildə Rəşid Behbudov adına Azərbaycan Dövlət Mahnı Teatrında baş tutan vida mərasimindən sonra Yasamal qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.
Şəki (film, 1977)
Ölü zona (film, 1988)
Fəryad (film, 1993)
Artilleriyanın allahı sayılırdı (film, 1996)
Ailə (film) (tammetrajlı bədii film) — redaktor
Kədərimiz...
Sentrokaspi Diktaturası
Sentrokaspi Diktaturası (rus. Диктатура Центрокаспия) — 1 avqust 1918-ci ildə Bakı şəhərində daşnaklar və menşeviklər tərəfindən qurulmuş tanınmamış dövlət. Bakı Kommunasını devirən diktatura cəmi 45 gün hakimiyyətdə qalmışdır.
Sentrokaspi Diktaturası 5 nəfər diktatordan ibarət idi. Bakı Kommunasını devirən əsas şəxslər Xəzər donanmasından H.Tuşov (diktatorlardan biri), Peçenkin, M.Tyuşkov, Buşev, Lemley (diktatorlardan biri), Yermakov (diktatorlardan biri), eserlərdən Lev Umanski, Abram Veluns (diktatorlardan biri), menşeviklərdən Qriqori Ayollo, M.Sadovski, daşnaklardan A.Arakelyan və S.Məlik-Elçiyan idi.
Lionel Denstervil tərəfindən göndərilən polkovnik C.B.Stokes başçılığında ilk 44 nəfərlik hərbi hissə avqustun 4-ü Bakıya çıxdı. Həmin gün bir alman diplomatik missiyası "Kursk" gəmisində Həştərxandan Bakıya gəldi və "Türk qərargahı"nın yerini soruşdu. Lakin şəhər hələ türklərin əlində deyildi. Bundan şübhələnən diktatura missiyanı həbs etdi. Sonrakı hərbi hissə polkovnik R.Keyworth başçılığında gəlib Bakıya çatdı.
Dikinson qızılquşu
Dikinson qızılquşu (lat. Falco dickinsoni) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qızılquşkimilər dəstəsinin qızılquşlar fəsiləsinin qızılquş cinsinə aid heyvan növü.
Hərbi diktatura
Hərbi diktatura – ordunun siyasi hakimiyyət üzərində tam və ya əhəmiyyətli nəzarəti həyata keçirdiyi diktatura növü. Diktator adətən xuntanın başçısı olan yüksək rütbəli zabitdir. Əksər hərbi diktaturalar çevriliş nəticəsində əvvəlki hökuməti devirdikdən sonra qurulur. Çox vaxt özlərini ölkəyə siyasi sabitlik gətirən, ölkəni təhlükəli ideologiyalardan azad edən hərbi diktaturalar və ya korrupsioner mülki siyasətçilər bazada hərbçilərin qərəzsiz arbitr kimi mövqe tutmasına haqq qazandırırlar. Hərbi diktaturalar tədricən mülki hökumətin mühüm komponentlərini bərpa edə bilsə də, ali hərbi komandir hələ də icraedici siyasi hakimiyyəti saxlaya bilər.
Böyük diktator
Böyük diktator (ing. The Great Dictator) — rejissor Çarli Çaplinin filmi.
== Məzmun ==
Film Birinci dünya müharibəsi səhnəsi ilə başlanır. Çaplinin qəhrəmanı olan sıravi əsgər (sülh zamanı isə yəhudi bərbər) də bu döyüşdə iştirak edir. Ona təyyarəçi Şultsu xilas etmək nəsib olur. İş elə gətirir ki, təyyarə zərblə yerə çırpılır və əsgər yaddaşını itirərək xəstəxanaya düşür.
İllər keçir. Müharibədə məğlubiyyətdən sonra Tomaniyaya (Almaniyaya işarə) Adenoid Hinkel adlı diktator gəlir (bu obraz Adolf Hitlerin prototipidir). Filmdə Hinkel və yəhudi bərbəri obrazları əkiz kimi bir-birlərinə oxşar verilir.
Getdikcə yəhudi məhəlləsi gettoya çevrilir.
Diktablanda
Diktablanda — iddia edildiyi kimi vətəndaş azadlıqlarının məhv edilmədiyi, qorunduğu diktatura. Dictablanda sözü ispan dilindəki "diktadura" (diktatura) sözünün bir variantıdır, "dura" ayrılıqda "sərt", "blanda" isə "yumşaq" deməkdir.
== Termin ==
Dictablanda termini ilk dəfə 1930-cu ildə İspaniyada istifadə edilmişdir. Damaso Berenguer hakim diktator hökumətini ələ keçirdi və əvvəlki lideri Migel Primo de Rivera i Orbanexa tərəfindən həyata keçirilən bəzi sərt tədbirləri geri götürərək ölkədəki gərginliyi azaltmağa çalışdı. Eyni termin Fransisko Frankonun rəhbərliyi altında İspaniya Dövlətinin son illərini və Meksikada İnqilabçı İnstitusional Partiyasının (PRI) hakim olduğu 70 illik dövrü təsvir etmək üçün də istifadə edilmişdir. Bundan başqa , Auqusto Pinoçet rejimi və hökuməti haqqında da müxtlif mənbələrdə istifadə olunub.
Analoji olaraq, eyni termin Portuqal dilində ditabranda və ya ditamole kimi tərcümə olunur. 2009-cu ilin fevralında Braziliyanın "Folha de S. Paulo" qəzeti 1964–1985-ci illərdə hakimiyyətdə olan hərbi çevriliş hökumətini "ditabranda" kimi tənqid edən redaktor məqalə dərc edərək, mübahisələrə səbəb olmuşdu.
İspan dilində "diktablanda" termini digər dillərdə tez-tez qeyri-liberal demokratiyaya istinad edən "demokratiya" və "diktadura" ifadəsi olan "demokratura" termini ilə ziddiyyətli hesab edilir.
Uruqvayda 1942-ci ildə Alfredo Baldomirin qısamüddətli diktaturası Qabriel Terranın sərt diktaturasından fərqli olaraq "diktablanda" kimi qəbul edilirdi.
