frankofoniya
fransızca
OBASTAN VİKİ
Fransız
Fransızlar – Fransanın əsas əhalisi, millət. ABŞ və Kanadada, həmçinin keçmişdə Fransanın müstəmləkə və dominionu olmuş ölkələrdə də yaşayırlar. Fransız dilində danışırlar, dindarlarının əksəriyyəti katolikdir. Fransanın formalaşmasında keltlər (qallar, e.ə. 1-ci minilliyin ortaları), romalılar (e.ə. 3–1 əsrlər), sonralar vestqotlar, burqundlar, franklar və b. iştirak etmişdir. 6-cı əsrdə Qalliyada vestqotlar və burqundlar öz krallıqlarını, franklar isə Frank dövlətini yaratdılar. 9-cu əsrdə Karolinqlər imperiyası parçalandığı zaman frank sözü həm ölkənin, həm də xalqın adında və dilində qalmışdı. Vahid fransız xalqı və dili təqr.
Fransız Alpları
Fransız Alpları — Fransada yerləşən Qərbi Alp dağlarının bir hissəsi. Uzunluğu təxminən 330 km-dir. Fransız Alplari Şimal və Cənuba bölünür. Şimali Fransız Alplari buzlaqları və dağ-buzlaq torpaq formaları, iynəyarpaqlı meşələr, subalp və alp çəmənlikləri olan yüksək dağlıqdır. Buraya Monblan, Ekren (Pelvu), Beldonn, Qray və Kotsk Alpları massivləri daxildir. Ən yüksək nöqtəsi Monblan dağıdır (4810 m). Cənubda yerləşən Fransız Alpları dağları daha aşağı (adətən 3000 m-ə qədər), Aralıq dənizi iqlimi və landşaft elementləri olan Provans Alpları və Dənizaşırı Alplarını əhatə edir. == Ədəbiyyat == Французские Альпы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..
Fransız Rivyerası
Lacivərd sahil (fr. Côte d'Azur) və ya Fransız Rivyerası (ing. French Riviera) — Fransanın cənub-şərq qurtaracağındakı Aralıq dənizi sahil xətti. Rəsmi sərhədi yoxdur, lakin Lacivərd sahil dedikdə adətən şərqdə Fransa-İtaliya sərhədindəki Mentona, qərbdə isə Tulon, Le-Lavandu və ya Sen-Tropenin bir hissəsi nəzərdə tutulur. Sahil Fransanın Provans-Alp-Kot-d'Azür regionundadır.
Fransız Vikipediyası
Fransızca Vikipediya (fr. Wikipédia en français) — Vikipediyanın fransız dilində olan bölməsidir.
Fransız bageti
Baget (fr. une baguette de pain) — fransız çörəyidir.Bəzi tarixçilər, bagetin inqilabdan sonra Napoleon Bonapart tərəfindən icad edildiyini qarşıya qoyur. O günə qədər yumru bişirilən çörəklər bu haldaykən daşına bilmirdi. Rusiya səfərinə hazırlanan Fransız İmperatoru, çörəklərə incə, uzun bir şəkil verilərək əsgərlərin şalvarına dayaza bilməsini planlamışdı. Beləcə baget, Napoleonun ordularıyla bütün Avropaya yayıldı.
Fransız dili
Fransız dili (le français, la langue française) — fransızların, Belçikanın, İsveçrənin (əsasən Romandiyanın fransızdilli hissəsində), Kanadanın fransızdilli əhalisinin danışıq dili. Fransanın və bir sıra ölkələrin rəsmi dili. Həmçinin Fransızca Birləşmiş Millətlər Təşkilatında istifadə olunan altı rəsmi dildən biridir. Digər dillərdə yerli olaraq danışan avropalıların təxminən beşdə biri ikinci bir dil olaraq Fransızca danışırlar. Fransızca; İspanca, Portuqalca, İtalyanca, Katalanca ve Rum dili kimi Roma İmperatorluğunun dili olan Latıncanın davam dillərindəndir. Fransız dili tarixdə Roma Galliyalılarının kelt dillərindən və Roma sonrası Frank köçmənlərinin Cermen dillərindən təsirlənmişdir. Fransızca 29 ölkədə rəsmi dildir. La Francophonie deyilən Frankofon Fransızca danışan milli birlikdir. Birləşmiş Millətlər'in bütün altqurumlarında ve beynəlxalq qurumların çoxunda resmi dildir. Avropa Birliyi məlumatlarına görə 27 üzv ölkədəki 129 milyon insan (497.198.740 %26'sı) Fransızca danışır və bunun 65 milyonu (%12) anadili, 69 milyonu (%14) isə ikinci dili olaraq danışır.
Fransız fəlsəfəsi
Fransız fəlsəfəsi, Fransız dilində fəlsəfə mənasını verən bu düşüncə, son dərəcə çoxyönümlü olmuşdur və yüz illərlə, Orta Əsrlərdəki Pyer Abelar sxolastikçiliyindən, Rene Dekart tərəfindən müasir fəlsəfənin qurulması ilə, XX əsr fəlsəfəsinə qədər, Qərb fəlsəfəsinə bir bütün olaraq təsir etmişdir. elm fəlsəfəsi , ekzistensializm , fenomenologiya , strukturalizm, postmodernizm.
Fransız inqilabı
Böyük Fransa inqilabı (fr. Révolution française; 1789–1799) — Fransa və Avropanın siyasi tarixində köklü dəyişikliklərə səbəb olmuş ən mühüm tarixi hadisələrdən biri. O dövr Fransasında, eləcə də digər aparıcı Avropa ölkələrində hakim zadəgan və katolik ruhanilərinə verilmiş qeyri-məhdud imtiyazlarla xarakterizə olunan mütləq monarxiyadan demokratiyaya keçid, vətəndaşlıq və insan hüquq və azadlıqları kimi mütərrəqqi prinsiplərə əsaslanan siyası-sosial inqilab. İnqilab qanlı iğtişaşlar, minlərlə insanın təqib və edamıyla müşahidə olunumuş, hətta beynəlxalq səviyyədə ciddi narahatlıq doğurmuşdur. İnqilab özündən sonra Avropada Napoleon müharibələri, Fransada monarxiyanın bərpası və nəhayət müasir azad, demokratik Fransanın simasını müəyyənləşdirəcək daha iki inqilaba səbəb olmuşdur. İnqilabdan sonrakı 75 il ərzində Fransa respublika, diktatorluq, konstitusiyalı monarxiya və iki müxtəlif imperiyalar halında mövcud olmuşdur. === Səbəbləri === XVIII əsr Fransası özünün dövlət quruluşu baxımından mərkəzi bürokratik sistemə və hərbi dayaqlara əsaslananan mütləq monarxiya idi. Hakim feodal sinfindən tamamilə azad olan kral iri zadəgan feodallar və katolik ruhanilərinə böyük miqyaslı imtiyazlar verməklə mütləq hakimiyyətini qoruyub saxlayırdı. Müəyyən dövrə qədər kral "milli sərvətlərin" artırılması, yəni milli sənayə müəssisələrinin və ticarətin inkişafına böyük səylə qayğı göstərməklə fransız burjuaziyasının etimadından da istifadə edirdi. Bununla belə kral tədricən hakim sinfin artmaqda və günü-gündən kəskinləşməkdə olan yeni tələblərini ödəməkdə çətinlik çəkirdi.
Fransız klassisizmi
Klassisizmin təhsil sistemi başdan-başa antik dövrün və intibah incəsənətinin öyrənilməsini nəzərdə tuturdu. Yaradıcılıq prosesində əsas şərt – qanunlara riayət etmək, süjeti antik tarixdən və ya mifologiyadan götürmək oldu. Avropanın iri dövlətlərində, həmçinin Fransada mütləq hakimiyyətin bərqərar olduğu şəraitdə Fransız incəsənətinin novator ruhu parlaq şəkildə nəzərə çarpmağa başladı. XVII əsrdə mərkəzləşdirilmiş vahid milli dövlət yaratmaq üçün feodal pərakəndəliyinin qalıqlarına qarşı mübarizədə Fransa burjuaziyası müvəqqəti olaraq öz qüvvələrini Kral hakimiyyəti ilə birləşdirdi. Fransadakı mütləq monarxiya şəhərlərdə burjua üsuli-idarəsini Avropanın digər ölkələrinə nisbətən daha sürətlə tətbiq edir, manufakturaların çiçəklənməsinə şərait yaradırdı. Klassisizm – məhz mütləq monarxiya dövrünün məhsuludur. Mütləq monarxiyanın mədəni siyasəti və onun estetik doktrinası olan klassisizm sinfi xarakter daşıyırdı. Monarx sarayları bütün bədii qüvvələri mərkəzi təşkilata tabe etməyə can atırdı. İlk dəfə İtaliyada yaranan bu cür təşkilatlar humanist fikirli insanların könüllü birliyi olan Akademiyalar idi. 1634-cü ildə Parisdə, XIII Lüdovikin dövründə kardinal Rişelye ədəbiyyat və dil sahəsində rəsmi mərkəz olan Fransız akademiyasını yaratmaqla onları mütləq hakimiyyət alətinə çevirdi və klassisizm aparıcı üslub oldu.
Fransız mətbəxi
Fransa mətbəxi (fr. Cuisine française)-Fransada inkişaf etmiş, zənginliyi və müxtəlifliyiylə məşhur, yemək bişirmənin bədii istiqamətini ön plana çıxaran bir milli mətbəxdir. Fransa mətbəxinin mənşəyi Orta əsrlərə uzanır. Fransanın Fransa inqilabı sonrasında Koloniləşmə dövründə dünya səhnəsindəki qazandığı gücüylə mütənasib olaraq inkişaf etmişdir. == Haqqında == Yeməyi yaxşı bilənlərin bir çoxlarının fikrinə görə, fransız mətbəxi dünyada ən yaxşılardan biridir. Bu mətbəx millətin mədəniyyəti ilə ayrılmaz olaraq bağlıdır. Fransız mətbəxi aşpazlığın beşiyi və aşpazlar üçün bir cənnətdir. Bu mətbəxin bütün dünyadakı şöhrəti onu göstərir ki, təhsil səviyyəsindən və sosial mənşəsindən asılı olmayaraq bütün fransız xalqı yemək mövzuları haqqında ətraflı danışa bilər. Adi fransız üçün aşpazlıq gundəlik həyatın ayrılmaz elementidir və nəzakət qaydalarının məhz fransızlar tərəfindən yaradılması sadə bir təsadüf deyil. == Yeməkləri == === Retatuy === Bu xörək Provansdan, daha dəqiq, Nitsadandır.
Fransız salatı
Fransız-hindu müharibəsi
Fransız-hindu müharibəsi — 1754-1763 illəri arasında Şimali Amerikada İngiltərə ilə Fransa arasında müharibə idi. Müharibə yeddiillik müharibənin Şimali Amerika hissəsini əhatə edirdi. Müharibə Britaniya Amerikası müstəmləkələri ilə Yeni Fransa müstəmləkələrinin qarşı-qarşıya gəlməsi ilə başladı. Hər iki tərəfdə - Böyük Britaniya və Fransa qüvvələri və Amerikan Hindi müttəfiqlərinin hərbi qüvvələri tərəfindən dəstəkləndi. Müharibənin əvvəlində Fransanın Şimali Amerika koloniyalarında təxminən 60.000 mühacir və ingilislərin Şimali Amerika koloniyalarında 2 milyon mühacir var idi. Sayları az olan fransızlar xüsusilə hindilərə bağlı idi. 1756-cı ildə Avropa ölkələri bir-birlərinə müharibə elan etdilər, aylarla davam edən yerli qarşıdurmalardan sonra müharibəni qitələrarası münaqişə ilə regional bir məsələyə çevirdilər.
Fransız Erməni Legionu
Fransız Erməni Legionu — Şərq Legionu lahiyəsi Birinci Dünya müharibəsinin ortalarında Fransız ordusunda mövcud olan əsgər çətinliyinə həll tapmaq məqsədi ilə yaradılmışdır. Xüsusilə döyüşün ilk iki ilinin sonunda Fransız ordusunun seçmə birliklərinin Fransa-Almaniya sərhədində edilən döyüşlərdə ciddi itkilərə uğraması nəticəsində Fransız hökuməti Orta şərqdəki döyüş siyasəti üçün Fransız birliklərini istifadə etmək yerinə, bölgədə yaşayan və ortaq nöqtəsi Osmanlı hakimiyyətinə qarşı çıxmaq olan ünsürləri istifadə etməyi seçmişdir. Bu səbəblə əvvəllər Cebel Musa Ermənilərindən mütəşəkkil olması planlanan Şərq Legionuna Ermənilərdən başqa həm də xristian Suriyalılar və Livanlılar da daxil edilmişdir. Bu birliklər ilk olaraq Misirdə Port Səiddə toplanmış, daha sonra buradan Kiprdə qurulan düşərgəyə daşınmışlar.. Fransa yalnız Orta şərqdəki Erməni və Suriyalıları deyil, on doqquzuncu əsr boyunca və iyirminci əsrin başında Amerika qitəsinə köç edərək burada güclü diaspor təsis etmiş olan Erməni və Suriyalıları da qiymətləndirməyi nəzərdən keçirirdi. Bu səbəblə Amerikaya göndərilmək üzrə Erməni və Suriyalı nümayəndələri meydana gətirmiş, bunların bütün xərclərini qarşılayaraq Amerikada təbliğat fəaliyyətlərinə girişməsinə vəsilə olmuşdur. Şərq Legionu üçün Cənubi Amerikadan könüllü toplanması işləri Erməni və Suriyalı nümayəndələrinin işlərinə baxmayaraq Fransanın istədiyi səviyyədə reallaşmamışdır. Bunun ən əhəmiyyətli səbəbləri Şərq Legionunun hüquqi quruluşunun kifayət qədər oturdula bilməməsi, Legiona daxil olan əsgərlərin təqaüdçülük və təzminat haqqlarının digər Fransız əsgərlərinə görə daha alt səviyyədə olmasının yaratdığı problemlər və ən əhəmiyyətlisi Latın Amerikada olan Erməni və Suriyalı birliklərinin aralarındakı qarşıdurmalardır. Bu qarşıdurmalar yalnız Latın Amerikadakı birliklər arasında deyil, eyni zamanda Legionu meydana gətirən Erməni və Suriyalı əsgərlər arasında da mövcuddur. 1916-cı ildə təsis edilən Şərq Lejyonu 1918 ili sonlarında Mondros Sülhü hökmlərin tərəfindən Kilikya bölgəsini işğal etmək üzrə Fransız ordusu ilə birgə bölgəyə gətirilmişdir.
Fransız Nobel mükafatçıları
Fransız inqilabı təqvimi
Fransa respublikaçı təqvimi və ya İnqilab təqvimi — Böyük Fransa inqilabından sonra 5 oktyabr 1793-cü ildə Milli Konvent tərəfindən verilmiş dekretlə Fransada tətbiq olunmağa başlanılmış təqvim. Fransa respublikaçı təqvimi 1 yanvar 1806-cı ildə Napoleon Bonapart tərəfindən ləğv edilmişdir. Təqvim Jilber Rommun rəhbərliyi altında hazırlanmışdır. Məqsəd dini xristian təqvimi yerinə ateist və materialist təqvim yaratmaq olmuşdur. Təqvimdə Fransa inqilabının birinci ili — 1792-ci il era başlanğıcı elan edilir. Beləliklədə xristianlıqla başlanan era isə ləğv edilmiş olunur. 1792-ci ilin 22 sentyabrından başlayaraq illər hesablanmağa başlanmış olur. İl hər biri 30 gündən ibarət 12 aya bölünür. Qalıq qalmış 5 ya 6 gün isə sankulotid adlandırılmışdır. Hər bir gün isə təbiət hadisələrinə müvafiq xüsusi adlarla adlandırılmışdır.
Fransız kateter şkalası
Fransız şkalası, Fransız ölçü şkalası qısa olaraq Fr ya F silindrik tibbi alətlərin , xüsusilə də kateterlərin xarici diametrini təyin etmək üçün farnsız şkalası. Fransız şkalasına görə ölçü, diametr mm-lə ölçülməklə və 3 ədədinə bölünməklə əldə edilir. 1 Fr = 0.33 mm D(mm) = F/3 və ya F = D(mm)x3 Fransız ölçü şkalasını "diametrin 3 missli" XIX əsrdə parisli tibbi alətlər istehsalçısı Jozef-Frederik-Benua Şarryer (fr. Joseph-Frédéric-Benoît Charrière) təklif etmişdir. Bəzən Fransız şkalası vahidi Jozef-Frederik-Benua Şarryerin şərəfinə Ch kimi də qeyd edilir.
Fransız müdafiəsi (şahmat)
Fransız müdafiəsi — Şahmatda 1. e2-e4 e7-e6 gedişləri ilə başlayan debüt. 1834-1836-cı illərdə London şahmatçıları ilə yazışma oyununda müvəffəqiyyətlə yarışan parisli şahmatçıların şərəfinə adlandırılmışdır.
Fransız soğan şorbası
Fransız soğan şorbası (fr. soupe à l'oignon) — bulyon soğan, pendirlə hazırlanır. == Tarixi == Soğanlı şorba qədim zamanlardan məşhur olub. Bu yemək xüsusilə Roma erasından geniş yayılmışdır. Bu yemək xüsusilə kasıb ailələrin yeməyi olub. Buna səbəb isə soğanın ucuz olması idi. Yeməyin yeni növü Fransaya XVII yüzilliyində gəlir. Ancaq bu dövrdə onu quru çörəkdən hazırlayırdılar. Yeməyin dadı və iyi əsas soğan verir. Soğan tez bir zamanda qırmızı-qəhvəyi rəngdə olur.
Fransız ölçü şkalası
Fransız şkalası, Fransız ölçü şkalası qısa olaraq Fr ya F silindrik tibbi alətlərin , xüsusilə də kateterlərin xarici diametrini təyin etmək üçün farnsız şkalası. Fransız şkalasına görə ölçü, diametr mm-lə ölçülməklə və 3 ədədinə bölünməklə əldə edilir. 1 Fr = 0.33 mm D(mm) = F/3 və ya F = D(mm)x3 Fransız ölçü şkalasını "diametrin 3 missli" XIX əsrdə parisli tibbi alətlər istehsalçısı Jozef-Frederik-Benua Şarryer (fr. Joseph-Frédéric-Benoît Charrière) təklif etmişdir. Bəzən Fransız şkalası vahidi Jozef-Frederik-Benua Şarryerin şərəfinə Ch kimi də qeyd edilir.
Fransız öpüşü (dəqiqləşdirmə)
Fransız öpüşü — Bir öpüş forması. Fransız öpüşü (film, 1995) — 1995-ci il istehsalı olan ABŞ-Fransa filmi.
Fransız şkalası
Fransız şkalası, Fransız ölçü şkalası qısa olaraq Fr ya F silindrik tibbi alətlərin , xüsusilə də kateterlərin xarici diametrini təyin etmək üçün farnsız şkalası. Fransız şkalasına görə ölçü, diametr mm-lə ölçülməklə və 3 ədədinə bölünməklə əldə edilir. 1 Fr = 0.33 mm D(mm) = F/3 və ya F = D(mm)x3 Fransız ölçü şkalasını "diametrin 3 missli" XIX əsrdə parisli tibbi alətlər istehsalçısı Jozef-Frederik-Benua Şarryer (fr. Joseph-Frédéric-Benoît Charrière) təklif etmişdir. Bəzən Fransız şkalası vahidi Jozef-Frederik-Benua Şarryerin şərəfinə Ch kimi də qeyd edilir.
Fransız ədəbiyyatı
Fransız ədəbiyyatı (fr. Littérature française) – Fransız şair və yazıçıların Fransa mədəniyyətinə, eləcə də dünya mədəniyyətinə bəxş etdikləri ədəbi-mədəni fikrin ən yaxşı nümunələri.
Fransız öpüşü
Fransız öpüşü (ing. french kiss), dərin öpüş (ing. deep kiss) — bir partnyorun dilinin digərinin ağzına nüfuz etməsi və/və ya partnyorların bir-birinin dillərinə toxunması ilə dərin, intim öpüş . Rusiyada XVIII əsrin əvvəllərinə qədər “tatar öpüşü” adlanırdı. == Texnika == Dilin iştirak etdiyi öpüş ən intim öpüş növüdür. Bəzi seksoloqların fikrincə, dilin iştirakı olmadan əsl sevgi öpüşü yoxdur. "Fransız öpüşü" ilə onurğa sinirləri və daxili sekresiya vəziləri aktivləşir, mədəaltı vəzi və aralıq sinir ucları cinsi oyanmaya səbəb olur. Fransız öpüşü Kama Sutrada təsvir edilən "samayana" texnikasına bərabərdir. Eyni zamanda, Kama Sutra samayana kimi təsnif edilən müxtəlif dil öpüşlərini təsvir edir: "dəyirman" - bir partnyorun dilini digərinin ağzına daxil etmək və dili partnyorun ağzında fırlatmaq; "zərif öpüş" - dili partnyorun ağzına daxil etmək və damağı boyunca sürüşmək; "kral öpüşü" - dili dişlərin üzərinə sürüşdürmək və partnyorun yanağının arxasına qoymaq; "qıcıqlanan öpüş" - dilin ortağın ağzına kəskin və qısa bir şəkildə daxil edilməsi ilə partnyorun dodağını əmmək ; "Fransız öpüşü" zamanı adi öpüş zamanı olduğundan daha sıx tüpürcək mübadiləsi olur. Bu ya partnyora həyəcanverici təsir göstərə bilər, ya da əksinə onu dəf edə bilər .
Fransız Polineziyası
Fransız Polineziyası (fr. Polynésie française, taiti Pōrīnetia farāni) — Fransanın dənizaşırı kollektivliyi və təsisçi ölkəsi cənubi Sakit okeanın mərkəzində yerləşir. Qərbdən — Kuk Adaları suları ilə, şimal-qərbdən — Kiribati Respublikası ilə, şimaldan, şərqdən və cənubdan — neytral Sakit okean suları ilə, cənub-şərqdən — Pitkern suları ilə həmsərhəddir. Buraya arxipelaqlar daxildir: Cəmiyyət adaları, Tuamotu adaları, Markiz adaları, Tubuai adaları, Tuamotunun yaxınlığında olan Qambye adalarını ayrıca ayırır, əslində Tuamotunun ayrı bir hissəsi. Ümumi sahəsi — 4,167 km², əhalisi — 281 674 nəfərdir (2017-ci ildə təxmin edildiyi kimi). Siyasi və inzibati mərkəz Taiti adasındakı Papeete şəhəridir (Fransız Polineziyasının ən böyük adası, 1 min km²). Fransız Ali Komissarlığı tərəfindən idarə olunur. Yerli hakimiyyət orqanları — Nazirlər Şurası və ərazi məclisi. == Etimologiyası == Dənizaşırı kollektivliyin ilk sözü Fransaya aid olmaq deməkdir. İkinci söz, yarısını tutduğu Sakit okean bölgəsindən gəlir.
Fransız İntibah memarlığı
Fransız İntibah memarlığı — Fransa Krallığının müxtəlif bölgələrində XV - XVII əsrləri əhatə edən fransız memarlığı.Stilistik olaraq, Renessans arxitekturası, XII əsrdə Fransada yaradılmış Qotik arxitekturasını izlədi. Renessans arxitekturası Barokko ilə əvəz edilmişdir. == Tarixi == XVI əsrin ilk illərində Fransa Krallığı Şimali İtaliya müharibələrində iştirak edirdi. Müharibə dövründə təkcə Renessansın bədii dəyərləri deyil, üslub fikirləri də Fransaya köçdü. Bu illər ərzində Fransada bir çox Renessans qalası inşa edilmişdir. Məsələn: Ambuaz qalası (1495). I Fransiskin dövründə Renessans üslubu hakim oldu. I Fransisk dövründə, italiyalı və yerli memarlar tərəfindən həyata keçirilən genişmiqyaslı tikintilər baş vermişdir. Bu vaxt tikilmiş Şambor qəsri (1519-1536), Qotik strukturu və Renessansın birləşməsidir. Renessans üslubu tədricən II Henrinin memarlıq üslubu kimi tanınan Fransız manyerizminə köçdü.
Fransız Cənub və Antarktika əraziləri vulkanlarının siyahısı
Fransız Cənub və Antarktika ərazilərində yerləşən fəaliyyət göstərən və sönmüş vulkanların siyahısı.
Fransız Cənub və Antarktika ərazilərindəki vulkanların siyahısı
Fransız Cənub və Antarktika ərazilərində yerləşən fəaliyyət göstərən və sönmüş vulkanların siyahısı.
Fransız Ost-Hind şirkəti
Fransız Ost-Hind şirkəti və ya Fransız Şərqi Hindistan Şirkəti (fr: Compagnie française des Indes orientales) — 1664-cü ildə Hollandiya Şərqi Hindistan adalarındakı müstəmləkəçi Holland Şərqi Hindistan Şirkəti və Britaniya Şərqi Hindistan Şirkəti ilə rəqabət aparmaq üçün yaradılmış Fransız kommersiya korporasiyasıdır. Fransalı nazir "Jean-Baptiste Colbert" tərəfindən təşkil edilmiş və təsis edilmiş şirkət Kral XIV Lüdovik tərəfindən Şərq yarımkürəsində Fransız ticarətini inkişaf etdirmək üçün təsdiq edilmişdir. 1660-cı ildə birləşən "Compagnie de Chine", "Compagnie d'Orient" və "Compagnie de Madagascar" adlı üç şirkət bu şirkətin əsasını təşkil etmişdir. XVII-XVIII əsrlərdə, Hind okeanı və Şərqi Hindistanda Fransanın nəzarəti illərində (1664–1719) Fransız Şərqi Hindistan şirkəti (fransızca: "Compagnie Française des Indes Orientales"), 1719–1720-ci illərdə Hindistan şirkəti ("Compagnie des Indes") və 1720–1789-cu illər arasında Fransız Hindistan şirkəti ("Compagnie Française des Indes") adı altında digər kolonistlərlə bərabər fəaliyyətini davam etdirmişdir. Daha əvvəllər də iflasa qədər gəlmiş və sonradan özünə gəlməyi bacarmış şirkət Fransa krallığı ilə İngiltərə arasında baş tutmuş olan Yeddiillik müharibədə (1756–1763) Fransanın məğlubiyyətindən və Fransanın Hindistan regionunun paytaxtı olan "Pondiçerri"nin 1761-ci ildəki süqutundan sonra son anlarını yaşamışdır. 1769-cu ildə Fransanın Hindistan üzərində monopoliyasının sona çatması ilə şirkət ləğv edilmişdir.
Fransız döyüş gəmisi Iéna
Iéna, Fransız Dəniz Qüvvələri (Marine Nationale) üçün hazırlanmış yenilməz bir döyüş gəmisi idi. 1902-ci ildə tamamlanmış və Napalyonun qələbələrindən birinin adını daşıyan gəmi Aralıq dənizi eskadronuna təyin edilmiş və karyerası boyunca orada qalmış və tez-tez flaqman rolunu oynamışdır. İllik donanma manevrlərinə qatılmış və Aralıq dənizindəki Fransız limanlarına çox sayda ziyarət etmişdir. 1907-ci ildə, Iéna təmirə bağlandığı zaman, ehtimal edilir ki, köhnə Poudre B itələyici maddənin parçalanması nəticəsində yaranan partlayış nəticəsində 120 nəfər ölmüş və gəmi ciddi şəkildə zədələnmişdir. Ardından istintaq başladılmış və bunun ardınca yaşanan qalmaqal Dəniz Nazirini istefaya məcbur etdi. Onu təmir etmək mümkün olsa da, gəmi nə zamana, nə də xərcə dəyər deyildi. 1912-ci ildə qırıntılara satılmadan əvvəl 1909-cu ildə onun xilas edilmiş gövdəsi topçu hədəfi kimi istifadə edildi. == Dizayn və təsvir == 11 Fevral 1897-ci ildə Dəniz Naziri (Ministre de la Marine) Armand Besnard, Ali Dəniz Şurası (Conseil supérieur de la Marine) ilə məsləhətləşmələrdən sonra, maksimum 12.000 ton (11.810 uzun) yerdəyişmə ilə genişləndirilmiş Charlemagne sinif döyüş gəmisi üçün bir dizayn istədi, gövdənin bir neçə dəfə nüfuz etməsindən və nəticədə daşqından sonra sabitliyi və üzmə qabiliyyətini qoruya bilən bir zireh sxemi, xarici döyüş gəmilərinə bərabər silahlanma, 18 düyün (33 km / saat; 21 mil) sürət və minimum məsafə 4500 dəniz milinin (8,300 km; 5,200 mil). Dəniz İnşaatı Direktoru (Directeur du matérial) Jules Thibaudier, iki ay əvvəl təkmilləşdirilmiş Harvey zirehli ilə əvvəlcədən bir dizayn hazırlamışdı, lakin kəmər zirehinin su xətti üzərindəki hündürlüyünü artırmaq və 138,6 millimetr əvəz etmək üçün dəyişdirildi (5.5 in) 164.7 millimetr (6.5 in) silahlarla Charlemagnes silahları. Thibaudier, yenidən işlənmiş dizaynını 9 Fevralda təqdim etdi və 4 Martda inşaat şurası (Conseil des travaux) tərəfindən kiçik dəyişikliklərlə təsdiq edildi.
Fransız mənşəli Roma papalarının siyahısı
Roma papalarından on altısı fransız mənşəlidir, onların hamısı Papa taxtında orta əsrlərin ikinci yarısında hakimiyyətdə olmuşlar. Yeddi Avinyon papası yalnız fransızlar olmuşdur (Siyahıda 10-dan 16-yadək) Müqəddəs taxtda oturan Roma papaları arasında fransızlar italyanlardan sonra sayca ikinci yerdədirlər.

Значение слова в других словарях