mavzoley
maya
OBASTAN VİKİ
10 may
10 may — Qriqorian təqvimində ilin 130-cu günü. (uzun ildə 131-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 235 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 27 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === 1291 — Şotlandiya zadəganları kral seçilənə qədər İngiltərə kralı I Eduardın səlahiyyətlərini tanıyıblar. 1534 — Jak Kartye Nyufaundlenda səfər edib. === 1601–1900 === 1774 — XVI Lüdovik və Mariya Antuanetta Fransanın kralı və kraliçası olublar. 1824 — London Milli Qalereyası ictimaiyyətə açılıb. === 1901–cari === 1922 — ABŞ Kinqmen rifini ilhaq edib. 1940 — İkinci Dünya Müharibəsi: Almaniya bombardmanları səhvən Almaniyanın Frayburq şəhərini bombalayıblar. 1941 İkinci Dünya Müharibəsi: Londonda Böyük Britaniya İcmalar palatasına Lüftvaffe tərəfindən havadan zərbələr endirilmişdir.
11 may
11 may — Qriqorian təqvimində ilin 131-ci günü. (uzun ildə 132-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 234 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 28 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === 330 — Konstantinopol təqdis olunub. 1502 — Xristofor Kolumb dördüncü və son səyahətinə çıxıb. === 1601–1900 === 1858 — Minnesota ABŞ-nin 32-ci ştatı olub. === 1901–cari === 1949 — Braziliya milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb. 1997 — Şahmat oynayan superkompüter Deep Blue son oyununda Harri Kasparovu məğlub edərək dünya çempionu olan şahmatçını klassik matç formatında məğlub edən ilk kompüter oldu.2013 — Türkiyənin Reyhanlı şəhərində törədilən partlayışda 52 nəfər ölüb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1974 — An-2 təyyarəsi Qax rayonunda qəzaya uğramışdır.
13 may
13 may — Qriqorian təqvimində ilin 133-cü günü. (uzun ildə 134-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 232 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 30 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1989 — Böyük tələbə qrupları Tyananmen meydanına daxil olub, aclıq aksiyasına başlayırlar. 2020 — Lesoto və Madaqaskarda ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 2017 — 2017 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Diana Hacıyeva "Skeletons" mahnısı ilə 14-cü yeri tutmuşdur.
14 may
14 may — Qriqorian təqvimində ilin 134-cü günü. (uzun ildə 135-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 231 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 1 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1796 — Edvard Cenner təbii çiçək xəstəliyinin ilk peyvəndini həyata keçirib. 1900 — II Yay Olimpiya Oyunları Parisdə keçirilib. === 1901–cari === 1948 — İsrail müstəqil dövlət elan edilib və müvəqqəti hökumət qurulub. 1955 — Soyuq müharibə: Sovet İttifaqı daxil olmaqla, səkkiz kommunist bloku ölkəsi Varşava Müqaviləsi Təşkilatı adlı qarşılıqlı müdafiə müqaviləsi imzalayıb. 1970 — Andreas Baader Ulrike Maynhof, Qudrun Ensslin və başqaları tərəfindən həbsdən azad edildi. Bu Qırmızı Ordu Fraksiyasının formalaşmasında mühüm məqam oldu. 1973 — ABŞ-nin ilk kosmik stansiyası olan Skylab orbitə buraxılıb.
15 may
15 may — Qriqorian təqvimində ilin 135-ci günü. (uzun ildə 136-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 230 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 2 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1905 — Las-Veqas şəhəri ABŞ-nin Nevada şəhərində yaradılmışdır. 1940 — Makdonald qardaşları ilk McDonald's restoranını açıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 — Azərbaycanda Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Azərbaycan hakimiyyətinə qarşı uğurlu hərbi çevriliş edib. 2009 — Bakıda Bədii gimnastika üzrə 25-ci Avropa çempionatının açılışı olmuşdur. 2022 — 2022 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Nadir Rüstəmli "Fade to Black" mahnısı ilə 16-cı yeri tutmuşdur.
18 may
18 may — Qriqorian təqvimində ilin 138-ci günü. (uzun ildə 139-cu) Bu tarixdə ilin sonuna 227 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 5 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1804 — Fransa Senatı Napoleon Bonapartı Fransanın imperatoru elan edib. === 1901–cari === 2009 — Tamil İlamin Azadlıq Pələngləri Şri-Lanka hökuməti tərəfindən məğlub olaraq iki tərəf arasında təxminən 26 illik vətəndaş müharibəsinə son qoydu. 2020 — Kiribati və Mavrikidə ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 Azərbaycan və Moldova arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. Qarabağ müharibəsi: Ermənistan Silahlı Qüvvələri Laçın rayonunu işğal edib. 2013 — 2013 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Fərid Məmmədov "Hold Me" mahnısı ilə 2-ci yeri tutmuşdur. 2019 — 2019 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Çingiz Mustafayev "Truth" mahnısı ilə 8-ci yeri tutmuşdur.
19 may
19 may — Qriqorian təqvimində ilin 139-cu günü. (uzun ildə 140-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 226 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 6 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1900 — Böyük Britaniya Tonqa adasını ilhaq edib. === 1901–cari === 1919 — Mustafa Kamal Atatürk Samsunda enərək, Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsini başlatdı. 1968 — İran milli futbol komandası Asiya Kubokunu qazanıb. 1972 — İran milli futbol komandası Asiya Kubokunu qazanıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 2007 — İsrafil Aşurlı Everest dağının zirvəsinə çıxan ilk azərbaycanlı olmuşdur. 2015 — Bakının Binəqədi rayonunda yaşayış binasında yanğın nəticəsində 15 nəfər həlak olmuş, 63 nəfər yaralnmışdır. 2019 — "Qəbələ" Azərbaycan Kubokunu qazanıb.
1 may
1 may — Qriqorian təqvimində ilin 121-ci günü. (uzun ildə 122-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 244 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 18 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1840 — İlk rəsmi yapışqanlı poçt markası olan "Qara penni" Birləşmiş Krallıqda buraxılmışdır. === 1901–cari === 1931 — ABŞ-də Empayr Steyt Bildinqin açılışı olub. 1961 — Kubanın baş naziri Fidel Kastro Kubanı sosialist ölkəsi elan edir və seçkiləri ləğv edir. === Azərbaycana aid hadisələr === 1955 — Gəncə trolleybusu təsis edilib. 2016 — "Qarabağ" Azərbaycan Premyer Liqası çempionu olmuşdur.
29 may
29 may — Qriqorian təqvimində ilin 149-cu günü. (uzun ildə 150-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 216 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 16 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1848 — Viskonsin ABŞ-nin 30-cı ştatı olub. === 1901–cari === 1919 — Braziliya milli futbol komandası Amerika Kubokunu qazanıb. 1959 — Birləşmiş Ərəb Respublikası milli futbol komandası Afrika Millətlər Kubokunu qazanıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 — Azərbaycan və Tacikistan arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 2006 — "Bakı" Azərbaycan Premyer Liqası çempionu olmuşdur. 2010 — 2010 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Səfurə Əlizadə "Drip Drop" mahnısı ilə 5-ci yeri tutmuşdur. 2019 — Bakıda 2019 UEFA Avropa Liqası finalının açılışı olmuşdur.
2 may
2 may — Qriqorian təqvimində ilin 122-ci günü. (uzun ildə 123-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 243 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 19 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 2011 — 11 sentyabr terror aktlarının təşkilatçısı olan Üsamə bin Laden Pakistanın Abbottabad şəhərində ABŞ HDQ-nin Xüsusi Təyinatlıları tərəfindən öldürülüb. === Azərbaycana aid hadisələr === == Doğumlar == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1772 — Novalis, Almaniya zadəganı və şairi 1860 — Teodor Hertsl, Avstriya-Macarıstan jurnalisti 1892 — Manfred fon Rixthofen, Almaniya pilotu 1893 — Norman Bor, İrlandiya botaniki === 1901–cari === 1906 — Filipp Halsman, ABŞ fotoqrafı 1912 — Kulyaş Bayseyitova, Qazaxıstan opera müğənnisi 1913 — Məmməd Sadıqov, Azərbaycan aktyoru 1918 — Camal Məmmədov, Gürcüstan deputatı 1920 — Ətayə Əliyeva, Azərbaycan aktrisası 1924 — Yunis Rzayev, Azərbaycan dövlət xadimi 1933 — Səbah Fəxri, Suriya opera müğənnisi 1941 — Hafiz Paşayev, Azərbaycan diplomatı 1942 — Jak Roqqe, Belçika idman administratoru 1977 — Yusif Eyvazov, Azərbaycan opera müğənnisi 1987 Bahodir Nəsimov, Özbəkistan futbolçusu Saara Aalto, Finlandiya müğənnisi 1990 — Pol Corc, ABŞ basketbolçusu 1995 — Lüsi Dakus, ABŞ müğənnisi 1996 Siyasət Mustafayev, Azərbaycan kiçik çavuşu Yulian Brandt, Almaniya futbolçusu == Ölümlər == === 1600-cü ildən əvvəl === E.ə.
May
May lat. Majus — Qriqorian təqviminin beşinci ayı . Adını qədim Roma tanrısı Mayyadan götürüb. 31 günü var. "May" sözü bəşəriyyətə Bizans İmperiyasından keçib. Maia yaz ilahəsi olan və yaşlı Romalı Faokugotnup və onun həyat yoldaşı Vulcanın qızı olduğu fərziyyə edilir. == Bayramlar == === Beynəlxalq === 1 may — Yaz və əmək bayramı 17 may — Beynəlxalq elektrorabitə günü 18 may — Beynəlxalq muzeylər günü 21 may — Beynəlxalq kosmos günü 31 may — Beynəlxalq tütünsüz həyat günü === Azərbaycan bayramları === 9 may — Qələbə Günü 28 may — Respublika günü.
12 may
12 may — Qriqorian təqvimində ilin 132-ci günü. (uzun ildə 133-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 233 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 29 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 2008 — Çinin Sıçuan əyalətində baş verən zəlzələ nəticəsində 69.000-dən nəfər çox həyatını itirmişdir. === Azərbaycana aid hadisələr === 1994 — Azərbaycan və Ermənistan arasında Qarabağ müharibəsi bitmişdir. 1995 — Azərbaycan və Venesuela arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 2017 — Bakıda 2017 İslam Həmrəyliyi Oyunlarının açılışı olmuşdur. 2021 Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Qaragöl istiqamətindən irəliləyərək Ermənistanın 3,5 kilometr ərazisini ələ keçirib. Şuşada 30 ildən sonra Xarıbülbül Musiqi Festivalı keçirilib.
16 may
16 may — Qriqorian təqvimində ilin 136-cı günü. (uzun ildə 137-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 229 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 3 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1929 — Hollivudda ilk "Oskar" mükafatı mərasimi keçirilib. 1966 — Çin Kommunist Partiyası Mədəni İnqilabın başlanğıcını qeyd edən "16 May Bildirişi"ni nəşr edib. === Azərbaycana aid hadisələr === 2009 — 2009 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində Azərbaycanı təmsil edən Aysel Teymurzadə və Arəş "Always" mahnısı ilə 3-cü yeri tutmuşdur.
17 may
17 may — Qriqorian təqvimində ilin 137-ci günü. (uzun ildə 138-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 228 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 4 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1990 — Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Baş Assambleyası homoseksuallığı psixiatrik xəstəliklər siyahısından çıxarıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 2012 — "Bakı" Azərbaycan Kubokunu qazanıb.
20 may
20 may — Qriqorian təqvimində ilin 140-cı günü. (uzun ildə 141-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 225 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 7 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1940 — Holokost: İlk məhbuslar Auşvitzdəki yeni konsentrasiya düşərgəsinə gətirilmişdir. 2022 — Tuvaluda ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1986 — Lenin Sarayında Aqşin Əlizadənin "Babək" baletinin premyerası keçirilmişdir.
21 may
21 may — Qriqorian təqvimində ilin 141-ci günü. (uzun ildə 142-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 224 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 8 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1904 — Parisdə FİFA təsis olunub. 1932 — Pis hava şəraiti Amelia Earhartı Şimali İrlandiyanın Derri bölgəsindəki otlağa enməyə məcbur edir və bununla da o, Atlantik okean üzərindən təkbaşına uçan ilk qadın olur. === Azərbaycana aid hadisələr === 2004 — Azərbaycan və Malavi arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.
22 may
22 may — Qriqorian təqvimində ilin 142-ci günü. (uzun ildə 143-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 223 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 9 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1762 — Romada Trevi fəvvarəsinin açılışı olub. === 1901–cari === 1906 — Rayt qardaşlarına "Uçan Maşın" üçün 821,393 nömrəli ABŞ patenti verilib. 1960 — Çilidə dünyanın ən güclü zəlzələsi olan Valdivia zəlzələsi baş vermişdir. 2012 — Dünyanın ən yüksək qülləsi olan Tokio Skytree-nin açılışı olub. === Azərbaycana aid hadisələr === 1995 — Azərbaycan və Laos arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 1996 — Azərbaycan və Liberiya arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 2002 — Roma papası II İohann Pavel Azərbaycana səfər edib.
25 may
25 may — Qriqorian təqvimində ilin 145-ci günü. (uzun ildə 146-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 220 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 12 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1977 — "Ulduz müharibələri" kinoteatrlarda ilk dəfə nümayiş olunub. === Azərbaycana aid hadisələr === 1969 — M. F. Axundov adına Azərbaycan Dövlət Adademik Opera və Balet teatrında Qara Qarayevin "Leyli və Məcnun" baletinin premyerası keçirilmişdir. 1992 — Azərbaycan-Türkiyə sərhədində Araz çayı üzərində Ümid körpüsünün açılış mərasimi olmuşdur. 2001 — "Şəfa" Azərbaycan Kubokunu qazanıb. 2008 — "Xəzər Lənkəran" Azərbaycan Kubokunu qazanıb. 2011 — Azərbaycan Qoşulmama Hərəkatına qoşulub. 2016 — "Qarabağ" Azərbaycan Kubokunu qazanıb.
27 may
27 may — Qriqorian təqvimində ilin 147-ci günü. (uzun ildə 148-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 218 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 14 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1905 — Yaponiya və Rusiya imperiyaları arasında Tsuşima döyüşü baş vermişdir. 1937 — Kaliforniyada Qolden Qeyt körpüsü piyadaların hərəkəti üçün açılır və San-Fransisko ilə Kaliforniyanın Marin qraflığı arasında mühüm əlaqə yaradır. === Azərbaycana aid hadisələr === 2018 — Günnüt əməliyyatı nəticəsində Şərur rayonunun Günnüt kəndi, "Ağbulaq" yüksəkliyi, Qızılqaya və Qaraqaya dağı Ermənistanın işğalından azad olunub. 2022 — "Qarabağ" Azərbaycan Kubokunu qazanıb.
28 may
28 may — Qriqorian təqvimində ilin 148-ci günü. (uzun ildə 149-cu) Bu tarixdə ilin sonuna 217 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 15 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1871 — Paris kommunası iki aydan sonra ləğv olunub. === 1901–cari === 1937 — Volkswagen təsis olunub. === Azərbaycana aid hadisələr === 1918 — Müsəlman Şərqində ilk dünyəvi demokratik dövlət olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaranmışdır. 1993 — "Qarabağ" Azərbaycan Kubokunu qazanıb. 1994 ANS ÇM radio kanalı təsis edilib. "Kəpəz" Azərbaycan Kubokunu qazanıb. 1995 — "Neftçi" Azərbaycan Kubokunu qazanıb.
30 may
30 may — Qriqorian təqvimində ilin 150-ci günü. (uzun ildə 151-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 215 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 17 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1975 — Avropa Kosmik Agentliyi təsis olunub.
31 may
31 may — Qriqorian təqvimində ilin 151-ci günü. (uzun ildə 152-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 214 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 18 may tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1859 — Vestminster sarayının Biq Ben saat qülləsi işləməyə başlayıb. === 1901–cari === 2010 — İsrail Silahlı Qüvvələri Qəzzə bölgəsinə humanitar yardım aparan gəmilərə hücum etmişdir. 2020 — Palauda ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1912 — Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında Üzeyir Hacıbəyovun "Əsli və Kərəm" operasının premyerası keçirilmişdir. 2021 — Bakıda 8 Noyabr metrostansiyasının açılışı olmuşdur.
4 may
4 may — Qriqorian təqvimində ilin 124-cü günü. (uzun ildə 125-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 241 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 21 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1904 — ABŞ Panama kanalının tikintisinə başlayıb. 1953 — Ernest Heminquey "Qoca və dəniz" əsərinə görə Pulitser mükafatını qazanıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1994 — Azərbaycan NATO-nun "Sülh naminə tərəfdaşlıq" proqramına qoşulub. 2014 — Bakıda 2014 Taekvondo üzrə Avropa Çempionatının açılışı olmuşdur.
5 may
5 may — Qriqorian təqvimində ilin 125-ci günü. (uzun ildə 126-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 240 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 22 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === === Azərbaycana aid hadisələr === 1960 — Bakı funikulyoru istifadəyə verilib. 1970 — Bakıda Ulduz metrostansiyasının açılışı olmuşdur. 1994 — Qarabağ müharibəsində atəşkəs niyyəti ilə apanlan danışıqlar nəticəsində Bişkek protokolu imzalanıb. 1999 — "Bizim Əsr" qəzeti ilk dəfə nəşr olunub. 2015 — Bakıda İnturist otelinin açılışı olmuşdur. 2017 — "Qarabağ" Azərbaycan Kubokunu qazanıb. 2019 — "Qarabağ" Azərbaycan Premyer Liqası çempionu olmuşdur.
8 may
8 may — Qriqorian təqvimində ilin 128-ci günü. (uzun ildə 129-cu) Bu tarixdə ilin sonuna 237 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 25 aprel tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1886 — Əczaçı Con Pemberton ilk dəfə patent dərmanı kimi "Koka-Kola" adlı qazlı içki satıb.1986 1986 — Qədim Alban Məbədlərində aparılan qazıntılar zamanı hələ eramızdan əvvəl 2 ci yüz illikdə 1986 cı il, May ayının 8-i gələcəkdə Vəndam adlanacaq bölgədə bəşəriyyatın xilaskarı, Şəbnəm Lətifova Hacıağa qızı dünyaya gələcək deyə qeydlər tapılmışdır. Maraqlı fakt bundan ibarətdir ki, qeydlərdə məhz bir az fake bir az publikaya oynayan Hijran adlı şəxslə ailə quracağı da qeyd olunmaqdadır. === 1901–cari === 1978 — Everest dağına ilk yüksəlişi Raynhold Messner və Piter Habeler tərəfindən əlavə oksigen olmadan ediblər. 2022 — Şimali Koreyada ilk dəfə COVID-19 qeydə alınıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 - Şuşa şəhəri Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal olunmuşdur. 1992 — Azərbaycan və İsveç arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 2014 — "Qarabağ" Azərbaycan Premyer Liqası çempionu olmuşdur.
15 may dövlət çevrilişi (1992)
May hadisələri (həmçinin 14–15 may hadisələri, 1992-ci il 15 may dövlət çevrilişi) — Azərbaycanda Azərbaycan Xalq Cəbhəsi tərəfindən həyata keçirilən dövlət çevrilişi. == Zəmin == === Mütəllibovun istefası === Fevralın 25-dən 26-na keçən gecə erməni dəstələri bir neçə zirehli texnikanın dəstəyi ilə Xocalı şəhərinə hücum etmiş, yerli əhaliyə soyqırım törətmişdir. Baş verən hadisələr mart ayına qədər ictimaiyyətdən gizli saxlanılmışdır. Həmin ay Azərbaycan Ali Sovetinin Milli Şurası jurnalist Çingiz Mustafayevin Xocalı soyqırımı ilə bağlı videoçarxının yayımlanmasına icazə vermişdi. Soyqırımın görüntüləri Azərbaycan ictimaiyyətini sarsıtmış, Mütəllibova qarşı nifrətə səbəb olmuşdu.Bir çox cəbhəçilər Mütəllibovu tənqid etmiş, İsgəndər Həmidov isə Mütəllibovun 20 Yanvar faciəsi nəticəsində hakimiyyətə gəldiyini və Rusiyanın maraqlarına xidmət etmək üçün Kreml tərəfindən Azərbaycan Kommunist Partiyasına rəhbər təyin edildiyini demişdir. Həmçinin, o, Mütəllibovu Azərbaycan Konstitusiyasını pozmaqda ittiham etmişdir, çünki Ali Sovetin milli ordu yaratmaq məqsədi daşıyan qanunu qəbul etməsinə baxmayaraq, Mütəllibov onu icra etməmişdi. Bu səbəblərdən Həmidov Mütəllibovun istefaya getməsini tələb etmişdir. Nəticədə, Mütəllibov müxalifətin təzyiqi ilə 6 martda prezident vəzifəsindən istefa vermişdir. Növbəti prezident seçkilərinə qədər prezident səlahiyyətləri Ali Sovetin sədri Yaqub Məmmədova həvalə edilmişdir. Müdafiə naziri vəzifəsi AXC üzvü Rəhim Qazıyevə verilmişdi.
1968-ci ilin may hadisələri (Fransa)
1968-ci il may hadisələri — Fransa tarixinə aid olan bu sosial böhran məşhur Fransa xadimi prezident Şarl de Qollun istefasına və hökumətin buraxılmasına gətirib çıxardı. == Hadisələrdən əvvəlki vəziyyət == Qəribədir ki, may böhranı onillərlə davam edən iqtisadi inkişaf fonunda baş verdi. II Dünya müharibəsindən sonra olan bu dövr Şanlı otuzillik adlanır. Həmin dövrdə Fransa həyat səviyyəsinə görə Dünya liderləri sırasında idi. Lakin son aylarda işsizliyin səviyyəsinin artması cəmiyyətdə vəziyyəti dəyişdi. 1968-ci ilin əvvəlində işsizlərin sayı 500 min nəfərə çatmışdı. Hətta o dövrdə ali məktəblərdə təhsil almaq kütləvi hal aldığı üçün tələbələr arasında yataqxana və nəqliyyat problemi kritik həddə çatmışdı. Buna qarşılıq olaraq hökumət ali təhsil müəssisələrinə vakant yerlərin azaldılmasını müzakirəyə çıxardı, bu da tələbələrin etirazlarına səbəb oldu. == Hadisələrin inkişafı == İlk olaraq tələbə hərəkatı baş vermiş, ikinci mərhələdə işçilər hərəkata dəstək vermiş və son olaraq hadisələrin siyasi nəticələri görünmüşdür. === Tələbə hərəkatları === İlk olaraq Nanter la Defans Universitetinin tələbələri nümayişlərə başladılar.
1 May nümayişi (1919)
Bir May Nümayişi (1919) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti siyasi xadimlərinin iştirakı ilə 1 May bayramının Bakıda qeyd olunması. == Haqqında == "Müsavat" partiyasının 1919 il aprelin 29-da təşkil etdiyi fəhlə konfransında 1 May nümayişinə "Yaşasın müstəqil Azərbaycan!" şüarı ilə çıxmaq qərara alındı. Konfrans nümayəndələri dünya demokratik qüvvələrinin səsinə səs vermək əzmi göstərdilər. Azərbaycanın siyasi xadimlərinin 1 May bayramında iştirak etmək arzusu, bu münasibətlə azərbaycanlı fəhlələrə müraciəti bolşeviklər üçün gözlənilməz oldu. Azərbaycanlı fəhlələr mütəşəkkil surətdə nümayişə çıxdılar. Bolşeviklərin "Yaşasın Sovet Rusiyası" şüarına qarşı azərbaycanlı fəhlələrin "Yaşasın istiqlalı qoruyan millət və partiya" şüarı nümayişdə alqışlarla qarşılandı. 1 May bayramının təntənəli qeyd olunması rəsmi dövlət qəzeti olan "Azərbaycan"da da işıqlandırıldı. Mayın 1-də səhər tezdən küçələrdə əmək təşkilatlarının qırmızı bayraqları ilə yanaşı, müsəlman təşkilatlarının üçrəngli bayraqları da dalğalanırdı. Şəhərin müsəlman fəhlələrinin nümayəndələri zurna sədaları altında rəqs edir, müsəlman natiqlərin çıxışları sürəkli alqışlarla qarşılanırdı. Dövlət opera teatrının xoru orkestrin müşayiəti ilə inqilabi mahnılar ifa edərək, bayram şənliyini daha da rövnəqləndirirdi.
1 may 1925-ci il (film, 1925)
1 may 1925-ci il — Pavel Velski tərəfindən 1925-ci ildə çəkilmiş film. Film "Kino-Mədənçi" studiyasında istehsal edilmişdir. Kinoreportajdır. Burada türk qadınının 1 may nümayişi və fəhlə qəsəbəsinin salınması münasibətilə Stepan Razin dağında təntənəli təməlqoyma mərasimi əks etdirilir. == Məzmun == Kinoreportajda əsasən iki mövzu öz əksini tapmışdır: birincisi, türk qadını 1 may nümayişində; ikincisi, fəhlə qəsəbəsinin salınması münasibətilə Stepan Razin dağında təntənəli təməlqoyma mərasimi. == Filmin üzərində işləyənlər == Rejissor: Pavel Velski Operator: İvan Tartakovski == Həmçinin bax == Azərbaycan filmlərinin siyahısı1925-ci ilin filmləri1920-ci illər Azərbaycan filmlərinin siyahısı == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər.
1 №-li Mayak
1 №-li Mayak — Azərbaycan Respublikasının Neftçala rayonunun Yenikənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 1 sentyabr 2004-cü il tarixli, 727-IIQ saylı Qərarı ilə Neftçala rayonunun Yenikənd kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki 1 №-li Mayak qəsəbəsinə kənd statusu verilmiş və bu qəsəbə 1 №-li Mayak kəndi adlandırılmışdır. == Toponimikası == 1 №-li Mayak kəndi əvvəllər Neftçala rayonunun Bankə qəsəbə inzibati ərazi dairəsi tərkibində qəsəbə statusuna malik olmuşdur. Yaşayış məntəqəsi Bankə Balıq Kombinatının əsas vətəgəsi yerləşən 1 №-li Mayak yaxınlığında 1966-cı ildə salındığı üçün belə adlandırılmışdır. == Tarixi == == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd cənub-şərqi Şirvan düzündə yerləşir. == Əhalisi == Əhalisi 1015 nəfərdir. == Təhsil == Heydər Əliyev Fondunun təşəbbüsü ilə Azərbaycan Dövlət Neft Şirkəti tərəfindən Neftçala rayonunun 1 №-li Mayak kəndində 100 şagird yerlik məktəb inşa edilmiş və məktəb binası yerli icra hakimiyyəti orqanının balansına verilmişdir.
2015-ci il may ayında vəfat edənlər
=== 30 may === Abdulla Mehrabov — 77 yaşında vəfat edib. Bo Bayden — 46 yaşında vəfat edib. === 23 may === Con Neş — 86 yaşında vəfat edib. === 20 may === Sadıq Bağırov — 74 yaşında vəfat edib. === 19 may === Əhməd Ələsgərov — 79 yaşında vəfat edib. === 9 may === Kənan Evrən — 97 yaşında vəfat edib. === 8 may === Zəki Alasya — 72 yaşında vəfat edib. === 4 may === Nicat Feyzullayev — 69 yaşında vəfat edib. === 1 may === Vəfa Quluzadə — 74 yaşında vəfat edib.
2016-cı il may ayında vəfat edənlər
=== 30 may === Erkin Vahidov — 79 yaşında vəfat edib. === 26 may === Zahid Bağırov — 51 yaşında vəfat edib. === 13 may === Feliks Məmmədov — 80 yaşında vəfat edib. === 4 may === Rita Renuar — 78 yaşında vəfat edib. Söhrab Tahir — 89 yaşında vəfat edib. === 1 may === Xanlar Cəfərov — 68 yaşında vəfat edib.
2018-ci il may ayında vəfat edənlər
2018-ci il may ayında vəfat edənlərin siyahısı.
2019-cu ilin may ayında vəfat edənlər
2019-cu il may ayında vəfat edənlərin siyahısı. === 17 may === Mircəlal Zəki — vəfat edib. === 6 may === Dəmir Gədəbəyli — 80 yaşında vəfat edib. === 1 may === Natavan Hacıyeva — vəfat edib.
28 May (qəsəbə)
28 May — Azərbaycan Respublikasınnın Binəqədi rayonunun inzibati-ərazi vahidində qəsəbə. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 21 may 2004-cü il tarixli, 674-IIQ saylı Qərarı ilə Bakı şəhərinin Binəqədi rayonunun 28 May qəsəbəsi Xocasən qəsəbə inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, bu qəsəbə mərkəz olmaqla, 28 May qəsəbə inzibati ərazi vahidi yaradılmışdır. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 2 oktyabr 2006-cı il tarixli, 148-IIIQ saylı Qərarı ilə Bakı şəhərinin Binəqədi rayonunun 28 May qəsəbəsindən 254 ha torpaq sahəsi Abşeron rayonunun Xırdalan qəsəbəsinə verilmişdir. == Tarixi == Qəsəbənin bir hissəsi XX əsrin 90-cı illərində Xocəsən qəsəbəsinin inzibati ərazisinə daxil olmuşdur. 2003-cü ildə qaçqın və məcburi köçkünlər üçün nəzərdə tutulmuşdur. 2004-cü ildə 28 May qəsəbə inzibati vahidi yaradılmışdır. Binəqədi Rayon İcra Hakimiyyəti başçısının 28 May qəsəbəsi inzibati ərazi dairəsi üzrə nümayəndəlik 2004-cü ildən fəaliyyətə başlamış, işçilərin sayı 4 nəfərdir. == Coğrafiyası və iqlimi == Qəsəbə rayon mərkəzindən 20 km aralı, Abşeron yarımadasının qərbində yerləşir. == Əhalisi == Qəsəbədə yaşayan əhalinin sayı 7011 nəfər (01 yanvar 2013), qeyri rəsmi (qeydiyyatsız yaşayan) 10.000 nəfər təşkil edir. == İqtisadiyyatı == Əhalisi əsasən kənd təsərrüfatı, kənd təsərrüfatı məhsulları emalı müəssisələrində və sosial obyektlərdə çalışır.
28 May - Respublika Günü
Müstəqillik Günü və ya köhnə adı ilə Respublika Günü — 1918-ci ildə müsəlman Şərqində ilk dünyəvi demokratik dövlət olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yarandığı gündür. 1990-cı ildən Respublika günü dövlət bayramı kimi qeyd edilir. 15 oktyabr 2021-ci ildən Respublika Gününün adı dəyişdirilərək Müstəqillik Günü olmuşdur. == Tarix == 1917-ci ildə Rusiyada baş vermiş Fevral inqilabı nəticəsində çar devrildi. Bununla da Rusiyada monarxiyaya son qoyuldu. Ölkədə çarizmin məzlum vəziyyətə saldığı xalqların milli hərəkatı başlandı. 1918-ci il mayın 28-də Məhəmməd Əmin Rəsulzadənin başçılığı altında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (1918–1920) – müsəlman Şərqində ilk dünyəvi demokratik dövlət yaradıldı. Bu respublika azərbaycanlıların tarixi yaddaşında Azərbaycan dövlətçiliyinin ilk təcrübəsi kimi iz qoymuşdur.Məhəmməd Əmin Rəsulzadə tərəfindən əsası qoyulan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti türk və islam dünyasında ilk parlamentli respublika və ilk demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət nümunəsi idi. Azərbaycan müvəqqəti hökumətinin ilk başçısı isə Fətəli Xan Xoyski idi. Milli Şura 10 gün Tiflisdə işlədikdən sonra Gəncəyə köçürüldü.
28 May küçəsi
28 May küçəsi (Bakı)
28 May küçəsi (Bakı)
28 May küçəsi — Bakı şəhərinin Nəsimi rayonu ərazisində yerləşən bir istiqamətli küçə. Küçə öz başlanğıcını indiki Bülbül prospektindən (keçmiş Kirov prospekti) götürür və indiki Yusif Səfərov küçəsində isə tamamlanır. Küçənin uzunluğu 1.5 km-dir.
2 may 1808
Madriddə 2 May 1808 və ya Məmlüklərin Hücumu (isp. El 2 de mayo de 1808 en Madrid) — İspaniya rəssamı Fransisko Qoyyanın çəkdiyi rəsm əsəri. Rəsm əsəri "Madriddə 3 may 1808"lə birlikdə 1814-cü ildə çəkilmişdir. Hazırda Madriddə yerləşən Prado muzeyində sərgilənməkdədir. == Tarixi == 1808-ci ildə fransızlar İspaniyanı işğal etmişdirlər. Napoleon Bonapart Portuqaliyanı tutmaq bəhanəsi ilə İspaniyanı tutmaq və idarəni qardaşı Jozef Bonaparta buraxmaq istəyirdi. İspaniya kral ailəsini ortadan qaldırmaq məqsədi Madriddə böyük üsyana səbəb olmuşdur. Bu üsyan 2-3 may 1808 tarixlərində frnasız general Yoahim Müratın başçısı olduğu orduya qarşı baş vermişdir. Əsərdə fransızlara tərəf döyüşən məmlüklər ilə ispan üsyançılar arasındakı döyüş təsvir olunur. İspanlar məmlüklərə hücum edərək böyük vəhşətə və döyüşə səbəb olurlar.
2 №-li Mayak
2 №-li Mayak — Azərbaycan Respublikasının Neftçala rayonunun Kürkənd kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 1 sentyabr 2004-cü il tarixli, 727-IIQ saylı Qərarı ilə Neftçala rayonunun Kürkənd kənd inzibati ərazi dairəsi tərkibindəki 2 №-li Mayak qəsəbəsinə kənd statusu verilmiş və bu qəsəbə 2 №-li Mayak kəndi adlandırılmışdır. == Toponimikası == Yaşayış məntəqəsi 2 №-li Mayak vətəgəsi yanında salındığına görə belə adlandırılmışdır. == Tarixi == Kənd 1 sentyabr 2004-cü ilə qədər qəsəbə statusu daşımışdır. == Coğrafiyası və iqlimi == Kənd düzənlikdə yerləşir. == Təhsil == Kənddə Mahir Sadıqov adına 1 saylı orta ümumtəhsil məktəbi və Asif Səlimov adına 2 saylı ümumtəhsil məktəbi yerləşir.

Значение слова в других словарях

дыри́ща некрофи́л пропило́вка стационе́р ува́ливание ю́рточный втравля́ться кораблекруше́ние ораториа́льный притесня́ть соро́чечный судовладе́льческий бурундук лапошить паче шамая make-believe non-ruminants package unit peddlery side-view sky-jumping большущий обычно раскулачивать