PƏNC

Pənc Tan-i Şəhid (fars. پنج تن شهيد‎) — İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Sulduz şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. 2006-cı il məlumatına görə kənddə 176 nəfər yaşayır (42 ailə).

Pənc Çeşmə köprüsü — Şərqi Azərbaycan ostanının Bünab şəhərində Sufiçay üzərində yerləşən Səfəvilər dövrünə aid tarixi abidə. Yerli əhali tərəfindən Beşgözlü körpü də adlandırılan Pənc Çeşmə köprüsü Şərqi Azərbaycan ostanının Bünab şəhərinin şərqində dairəvi yolun 1 kilometr məsafəsində Sufiçay üzərində yerləşir. Bu hissədə çayın eni 60 metrdən artıqdır. Körpünün tikilmə tarixi barədə dəqiq məlumat olmasa da, tarixçilər güman edir ki, körpü Səfəvi dövrü abidəsidir. Buna baxmayaraq bəzi tarixçilər körpünün Sasanilər dövründə inşa edilib, Səfəvilər dövründə isə yenidən bərpa edildiyi fikrini irəli sürürlər. Abidənin kim tərəfindən inşa edildiyi barədə məlumat yoxdur. Körpü 5 paralel tağ üzərində inşa edilmişdir. Bu tağlar daşqınlar zamanı körpünü aşmaqdan və dağılmaqdan qoruyur. Ortada yerləşən tağ digərlərinə nisbətən daha böyükdür. Körpünün uzunluğu 50 metr eni isə 4,8 metrdir.

== Məzmun == Filmdə XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində tikilmiş və indi də Bakının gözəl arxitektura incilərindən sayılan, yarandığı dövrün ab-havasını qoruyub saxlayan memarlıq abidələrindən, həmin tikililərin interyerlərindən söhbət açılır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Zaur Məhərrəmov Ssenari müəllifi: Zaur Məhərrəmov Operator: Zaur Məhərrəmov Bəstəkar: Cavanşir Quliyev Səs operatoru: Akif Nuriyev Elmi məsləhətçi: Şamil Fətullayev (memarlıq elmləri doktoru) == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 352.

== Məzmun == Filmdə XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində tikilmiş və indi də Bakının gözəl arxitektura incilərindən sayılan, yarandığı dövrün ab-havasını qoruyub saxlayan memarlıq abidələrindən, həmin tikililərin interyerlərindən söhbət açılır. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Zaur Məhərrəmov Ssenari müəllifi: Zaur Məhərrəmov Operator: Zaur Məhərrəmov Bəstəkar: Cavanşir Quliyev Səs operatoru: Akif Nuriyev Elmi məsləhətçi: Şamil Fətullayev (memarlıq elmləri doktoru) == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 352.

Gizli Pəncərə — Görkəmli yazar Stephan Kİng-in romanındandır. 2004-cü ildə Amerikada çəkilib. == Mövzu == Həyat yoldaşı Amy, rəfiqələri Ted ilə gizli Romantikanı tutduqdan sonra, sirli yazıçı Mort Rainey New Yorkun yuxarı hissəsindəki Tashmore gölündəki kabinəsinə çəkildi, depresiyaya düşdü. Altı ay keçir və Mort boşanmağı sona çatdırdı. Bir gün John Shooter adlı Missisipyalı kabinəyə gələrək Mortu "Səpin fəsli" adlı qısa hekayəsini plagiat etməkdə günahlandırır. Shooter-in əlyazmasını oxuduqdan sonra Mort, bildiki, özünün "Gizli Pəncərə" hekayəsi ilə demək olar ki, eynidır. Ertəsi gün Mort, Shooter’ə hekayəsinin Shooter’dən iki il əvvəl yayımlandığını söyləyərək, onun plagiat iddiasını yanlış olduğunu deyir. Shooter sübut(Yazdığını göstər) tələb edir və Mortu polisə müraciət etməməsi üçün xəbərdarlıq edir. Həmin gecə Mortun iti Çiko, Shooter'in Mortu üç gün müddətində sübut etmək üçün verdiyi bir qeyd ilə birlikdə kabin xaricində ölü tapr. Mort hadisəni Sheriff Newsome-ə bildirir.

Heydər Əliyev. Dünyaya pəncərə (film, 2006) – Azərbaycan Respublikasının üçüncü Prezidenti Heydər Əliyevin dövlət başçısı olduğu dövrkü fəaliyyətinin bir sıra aspektlərini əhatə edən qısametrajlı sənədli film. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin sponsorluğu ilə çəkilmiş filmdə Azərbaycan Respublikası Dövlət Kino-Foto sənədlər arxivinin və Azərbaycan Dövlət Televiziyasının materiallarından istifadə edilmişdir == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Ssenari müəllifi: Aydın Dadaşov Rejissor: Eldar Quliyev Operatorlar: Köçəri Məmmədov, Orxan Dadaşov Montaj rejissoru: İqbal Məmmədəliyev Musiqi tərtibatı: Rauf Əliyev İcraçı prodüserlər: Kamil Məmmədov, Vladimir Dudniçenko Prodüser: Tofiq Məmmədov Musiqilərindən istifadə edilən bəstəkar: Vaqif Mustafazadə === Filmdə iştirak edənlər === Sahib Ələkbərov (Bakı Şəhəri Səbayel Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı) Elmar Məmmədyarov (Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər Naziri) Ötkəm İsgəndərov (Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti) Nazim Səmədzadə ("AzəriQaz" QSC-nin sədr müavini) Məhəmməd Həziyev (Kənd təsərrüfatı elmləri namizədi) Rövşən Xəlilov (Fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor) Murad Adıgözəlzadə (Beynəlxalq müsabiqələr laureatı, Əməkdar İncəsənət Xadimi) Samir Hüseynov (Pekin universitetinin beynəlxalq əlaqələr fakültəsinin aspirantı) Aynur Sofiyeva (Azərbaycan Şahmat Federasiyasının prezidenti, beynəlxalq qrosmeyster) Namiq Abdullayev (Olimpiya çempionu) == Mənbə == Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi. Dövlət Film Fondu. Kino-Bülleten. IV buraxılış. Bakı: Apostroff, 2011.

Lacivərd pəncərə, Mavi pəncərə və ya Dveyra pəncərəsi ― Maltanın Qozo adasında yerləşən, 28 metr uzunluğunda əhəng daşından ibarət təbii körpü. Dveyra buxtasında daxili dənizə yaxın bir ərazidə yerləşir və Maltanın əsas turistik destinasiyalarından biridir. Ərazidəki digər təbii coğrafi xüsusiyyətlər ilə birlikdə bu kəmər bir sıra beynəlxalq səviyyəli filmlərdə və KİV-in proqramlarında yer almışdır. İki dəniz mağarasının dağılması nəticəsində yaranan kəmərin quruluşu dənizdən yüksələn qaya sütunundan ibarətdir və üfiqi lövhə ilə uçuruma birləşib. Keçidin bəzi hissələrinin dənizə düşməsinə səbəb olan onilliklər ərzində davam edən təbii eroziyadan sonra, 2017-ci il martın 8-də fırtınalı havada lövhə və sütun tamamilə çöküb. == Tarixi == Lacivərd pəncərə təxminən 500 il ərzində uçurumun üzünün dəniz və yağış eroziyasına məruz qalması nəticəsində formalaşmışdır. Kəmər Maltanın ən çox turist qəbul edən məkanlarından və məşhur fotoşəkillərin arxa fonlarından biridir. Bu ərazi xüsusi mühafizə sahəsinə və 1998-ci ildə Dveyra buxtasının digər hissələri ilə birlikdə YUNESKO Ümumdünya irsinin Malta abidələri siyahısına daxil edilib. 1980 və 2000-ci illər ərzində kəmərin üst təbəqələrinin bəzi qisimləri çökərək böyük ölçüdə genişlənir. Boşluğun xarici kənarında olan geniş bir qaya parçası 2012-ci ilin aprel ayında çökür və pəncərənin ölçüsünün daha da artmasına səbəb olur.

Lacivərd pəncərə, Mavi pəncərə və ya Dveyra pəncərəsi ― Maltanın Qozo adasında yerləşən, 28 metr uzunluğunda əhəng daşından ibarət təbii körpü. Dveyra buxtasında daxili dənizə yaxın bir ərazidə yerləşir və Maltanın əsas turistik destinasiyalarından biridir. Ərazidəki digər təbii coğrafi xüsusiyyətlər ilə birlikdə bu kəmər bir sıra beynəlxalq səviyyəli filmlərdə və KİV-in proqramlarında yer almışdır. İki dəniz mağarasının dağılması nəticəsində yaranan kəmərin quruluşu dənizdən yüksələn qaya sütunundan ibarətdir və üfiqi lövhə ilə uçuruma birləşib. Keçidin bəzi hissələrinin dənizə düşməsinə səbəb olan onilliklər ərzində davam edən təbii eroziyadan sonra, 2017-ci il martın 8-də fırtınalı havada lövhə və sütun tamamilə çöküb. == Tarixi == Lacivərd pəncərə təxminən 500 il ərzində uçurumun üzünün dəniz və yağış eroziyasına məruz qalması nəticəsində formalaşmışdır. Kəmər Maltanın ən çox turist qəbul edən məkanlarından və məşhur fotoşəkillərin arxa fonlarından biridir. Bu ərazi xüsusi mühafizə sahəsinə və 1998-ci ildə Dveyra buxtasının digər hissələri ilə birlikdə YUNESKO Ümumdünya irsinin Malta abidələri siyahısına daxil edilib. 1980 və 2000-ci illər ərzində kəmərin üst təbəqələrinin bəzi qisimləri çökərək böyük ölçüdə genişlənir. Boşluğun xarici kənarında olan geniş bir qaya parçası 2012-ci ilin aprel ayında çökür və pəncərənin ölçüsünün daha da artmasına səbəb olur.

Müşir Aba-ye Pəncə (fars. مشير آبا پنجه‎) — İranın Kürdüstan ostanı Qürvə şəhristanının ərazisinə daxil olan kənd. Kənddə 2006-cı il siyahıya alınmaya görə 154 nəfər yaşayır (31 ailə). Əhalisini kürdlər təşkil edir.

Overton pəncərəsi (ing. Overton window) və ya diskurs pəncərəsi (ing. discourse window) - siyasətçi və fəalların ictimai çıxışlarında yolverilən fikir diapazonu çərçivəsinin cari ictimai diskursa əsaslanaraq mövcud olduğunu iddia edən sosioloji konsepsiyadır. Konsepsiya bütün dünyada politoloqlar, siyasi analitiklər, tarixçilər, kulturoloqlar və s. mütəxəssislər tərəfindən istifadə olunur. Konsepsiya - onun müəllifi olan, amerikalı hüquqşünas və ictimai xadim Cozef Overtonun şərəfinə adlandırılıb. Diskurs pəncərəsi konsepsiyası Cozef Overton tərəfindən 1990-cı illərin ortalarında, onun Makinak İctimai Siyasət Mərkəzində işlədiyi müddətdə irəli sürülmüşdür. Bu konsepsiya vaxtilə mühakimələrin açıq siyasi müzakirələr zamanı səsləndirilməyə uyğun olub-olmama dərəcəsinin qiymətləndirilməsi üçün əlverişli model kimi təklif edilmişdir. Konsepsiya mərkəzin daxili seminarlarında aktiv şəkildə istifadə edilsə də, geniş ictimaiyyət üçün ilk dəfə 2006-cı ildə, Overtonun ölümündən üç il sonra nəşr edilmişdir. Beləliklə, diskurs pəncərəsi ideyası nüfuz qazanır, Makinak Mərkəzinin əməkdaşları isə Overton pəncərəsinə həsr olunmuş bir sıra materiallar hazırlayaraq ideyanı populyarlaşdırmaq və inkişaf etdirmək üçün davamlı çalışırdılar.

Pəncab (Pakistan) —

Pəncab — Pakistanın dörd əyalətindən biri. Pakistanda ən sıx əhalisi olan əyalətdir. Adının fars dilindəki "penç" (beş) və "ab" (su, çay) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəldiyi vurğulanır. Bu əyalətdə çayların sayının çox olmasına işarədir. Sahəsi 205.344 km², əhalisi 79.429.701 nəfərdir. Əyalətdə bir çox tarixi abidələrlə yanaşı, ölkənin ən müasir tikinti və infrastrukturları da vardır. Əyalətinin mərkəzi Lahor şəhəridir.

Pəncab Müsəlman Liqası—Ümumdünya Müsəlman Birliyi Dəkkədə qurulduğu zaman 30 Dekabr 1906-cı ildə İllik Bütün Hindistan Muhammadan Təhsil Konfransı münasibətilə, Pəncabdan gələn müsəlman liderlər, yəni Mian Məhəmməd Şəfi, Miyan Fəzli Hüseyni, Əbdüləziz, Xəvacə Yusif Şah və Ş. Qulam Sadiq. Daha əvvəl Mian Muhammad Shafi 1906-cı ilin əvvəllərində Müsəlman Birliyi təşkil etdi, lakin Ümumdünya Hindistan Müsəlman Birliyi yarandıqda, baş katib olduğu Pəncabda güclü bir şöbəsini qurdu. Şah Din ilk Prezidenti seçildi. 1907-ci ilin noyabr ayında təşkil edilən bu filial Pəncab əyalət müsəlman liqası olaraq tanınırdı. 1913-cü ildə Məhəmməd Əli Cinnah Ümumdünya Müsəlman Birliyinə qoşuldu və hinduların - müsəlman iş əlaqələrinin tərəfdarı idi və Fazl-i Hüseyni, Maulana Məhəmməd Əli, Pir Tacud Din, Xəlifə Şücaəddin və Zəfər Əli xan, Konstitusiya vasitəsi ilə özünüidarə etmək üçün Hindistan Milli Konqresi ilə dost olmaq istədi. 1916-cı ildə Məhəmməd Əli Cinnah, Hindistan Hökumətinə Hindistana daha liberal yanaşma və hindlilərə ölkələrini idarə etmək üçün daha çox səlahiyyət vermək üçün təzyiq göstərmək üçün bir razılaşma əldə etmək üçün Hindistan Milli Konqresi ilə danışıqlar apardı. Müsəlman Birliyi əsas məqsədini dəyişdirdi və Britaniya hökumətinə təzyiq göstərmək üçün Konqreslə əlbir olmağa qərar verdi. Bundan əvvəl Müsəlman Birliyinin əsas məqsədi Hindistanda yalnız müsəlman maraqlarını qorumaq idi, Lakin Məhəmməd Şəfinin başçılığı ilə Pəncabdakı müsəlman liderlər Britaniya hökumətinin rəğbətini alçaltmadan müsəlman hüquqlarının qorunması üçün dayandılar və 28 dekabr 1916-cı ildə imzalanan Laknau Paktına qarşı çıxdılar. Məhəmməd Şəfi və Maulvi Rafi-ud-Din, Əbdüləziz və Seyid Əli Rza kimi digər mühafizəkar dostları əyalətlərdə müsəlman çoxluğunu qurban verəcəyi səbəbiylə Ümumdünya Müsəlman Birliyi və Hindistan Milli Konqresi arasındakı əməkdaşlığa qarşı çıxdılar. Pəncab və Benqal.

Pəncab Vikipediyası, Vikipediyanın Pəncab dilində olan versiyasıdır. 14 iyul 2024 tarixinə qədər, Pəncab Vikipediyasının 54.617 məqaləsi, 50.512 istifadəçisi və 10 idarəçisi mövcuddur. Yarandığı gündən hal-hazırkı dövrə qədər 760.056 dəfə redaktə edilmişdir.

Pəncab dili (pənc. ਪੰਜਾਬੀ) — Hind-ari dillərindəndir ki, tarixi Pəncab regionu (şimali qərb Hindistan və şərqi Pakistan) sakinlərinin danışdığı dildir. Pəncab dili iki növə bölünür:Şərqi Pəncab dili Hindistanda və Qərbi Pəncab dili Pakistanda.

Pəncab kabaddisi (ing. Punjabi kabaddi, Pəncab dilində: ਪੰਜਾਬੀ ਕਬੱਡੀ), yaxud, sadəcə, "Kauddi" (pənc. ਕੋੌਡੀ). Pəncab regionunda oynanılan populyar idman növü. "Pəncab kabaddisi" adlanan dairəvi üslublu kabaddi, kabaddi idman növünün ənənəvi olaraq Pəncab regionunda oynanılan üslubu olsa da, bu kabaddi üslubu üzrə beynəlxalq turnirlər keçirilir və Hindistanın Həvəskar Dairəvi Kabaddi Federasiyası tərəfindən idarə olunur. Pəncab regionunda kabaddi oyunu 22 m-lik dairəvi meydanda oynanılır. Orta xətti keçən oyunçu isə "kaudi da bharha" adlanır. Hər komandanın 8 oyunçusu olur; növbə ilə bir-birlərinə reydçi göndərirlər; Pəncab kabaddisində oyun 40 dəqiqə davam edir, birinci 20 dəqiqə bitdikdən sonra komandalar meydanda yerlərini dəyişirlər. Bu üslubda oynanılan kabaddi oyununda reydçi müvəffəqiyyət qazandıqda, komandasına 1 bal qazandırır, müvəffəqiyyət qazanmadıqda isə rəqib komanda 1 bal qazanır.

Pəncab qızılbaşları (Əli Rza Xanın ailəsi) — bir zamanlar Əfqanıstan və Pəncabda böyük nüfuza malik olan, əslən Şirvan ərazisindən olan qızılbaş əsilli ailə. Nəslin ən tanınmış nümayəndələrindən biri Əli Rza Xan Qızılbaş olmuşdur. O, Birinci ingilis-əfqan müharibəsi və hindistanda ingilislərə yardımı ilə seçilmişdir. Sərdar Əli Xan Rza Əli Xanın babası olmuşdur. O, Xəzər dənizi sahilində yerləşən Şirvan elini tərk edərən bölgəyə gəlmişdir. Onun babaları uzun zamanlar Şirvanda hakim mövqedsə olmuşlar. Nadir şah Əfşar Xorasanı ələ keçirdikdən sonra, 1738-ci ildə hindistana hücuma hazırlaşır. Bu zaman Əli Xanı və bir çox qızılbaş hakimlərinin onun səfərdə olmasından istifadə edərək çaxnaşma təşkil edəcəyindən ehtiyat edərək onlarıda Hindistana aparır. Əli Xan kompaniya müddətində orduda olur. Hindistandan qayıtdıqdan sonra Nadir şah onu Qəndəhara vali təyin edir.

Pəncab (sanskrit dilində Pançanda, pənc. ਪੰਜਾਬ ਖੇਤਰ) — Hindistan və Pakistanın şimal ərazilərini əhatə edən tarixi və coğrafi region. Adının mənası "beş çay" (pənc(beş)+ ab(çay) deməkdir.

Pəncab ştatı — Hindistanın ştatlarından biridir. Mərkəzi Çandiqarh şəhəridir. Əhalisi 25 milyon nəfərdir. Ərazisi 50.362 kv. km.

Pəncab Əkinçilik Universiteti — Hindistanda yerləşən, Asiyanın ən böyük kənd təsərrüfatı universiteti. 1962-ci ildə qurulub. Hindistanın o vaxtkı baş naziri Pandit Jawaharlal Nehru tərəfindən 1963-cü il iyulun 8-də rəsmi olaraq açılışı edildi.

Pəncab dili (pənc. ਪੰਜਾਬੀ) — Hind-ari dillərindəndir ki, tarixi Pəncab regionu (şimali qərb Hindistan və şərqi Pakistan) sakinlərinin danışdığı dildir. Pəncab dili iki növə bölünür:Şərqi Pəncab dili Hindistanda və Qərbi Pəncab dili Pakistanda.

Pəncablılar pənc. ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ) (پنجابی) — Pakistan və Hindistanda yaşayan xalq. Pəncablılar Hind-Avropa dil ailəsinə aiddirlər və Pakistan əhalisinin 65%-ni təşkil edirlər. Pəncablıların etnik tərkibi yerli əhali ilə skiflərin, taciklərin, puştunların və ərəblərin qarışığından ibarətdir. Tərkiblərinə cat, racputa, qucar və s. etnik qruplar daxil olmuşlar. Pəncablıların qərb qrupunu olan laxnda Pəncab dilinin müstəqil dialekti sayılır. Pəncablıların ümumi sayı 98 milyon nəfərdir. Pakistan və Hindistan arasında bölünmüş Pəncab əyalətində (Hindistan Pəncabı və Pakistan Pəncabı) sinkretik-həm İslam, həm də hindus dinlərindən müəyyən elementlə əxz etməklə Quru Nanak tərəfindən yaradılmış bir dini təlimin adıdır. İndi bölünən yalnız Pəncab əyaləti deyil, pəncablılar özləri də bölünüb.

Pənceh – Rusiya Federasiyasının Dağıstan Respublikasının Tabasaran rayonunda yerləşən kənd. Pənceh kəndi «„Xili-Pənceh kənd sovetliyinə“» daxildir. Milli tərkibi: Azərbaycanlılar. Mono etnik kənddir. Dini baxımdan islam dininin şiə məzhəbində etiqad edirlər. 2010-cu ildə əhalisi 314 nəfər təşkil etmişdir.

Pəncgur rayonu — Pakistanın Bəlucistan əyalətində rayon.Əsası 1977-ci ildə qoyulub.Əhalisi 316 min nəfərdir (2017)

Pəncşir vilayəti (fars. پنجشیر‎, hərfi "beş aslan") — Əfqanıstan İslam Respublikasının 34 vilayətindən biri. Vilayətin ərazisi 3.610 km², 2009-cu ilin əvvəlinə olan rəsmi məlumata əsasən əhalisi 139.1 min nəfər, inzibati mərkəzi Bazarək şəhəridir. Pəncşir vilayəti Əfqanıstanın 34-cü vilayəti olaraq 13 aprel 2004-cü ildə yaradılmışdır. Pəncşir vilayəti Əfqanıstanın şərqində, Əfqanıstan-Pakistan sərhəddi yaxınlığında yerləşir. Vilayət Bəğlan və Təxar vilayətləri ilə, cənubda Lağman və Kapisa vilayətləri ilə, şərqdə Bədəxşan və Nuristan vilayətləri ilə, qərbdə isə Pərvan vilayəti ilə həmsərhəddir. Əhalisi əsasən taciklərdən, həzaralardan, paşayilərdən, nuristanilərdən, Qılzay İttifaqına daxil olan puştunlardan və az sayda digər xalqların nümayəndələrindən ibarətdir. Taciklər sünni-islam etiqadlı farsdilli xalqdır. Əsasən dari (digər adı farsi - kabulidir) dilində danışırlar. Vilayətin Saləng rayonunda əhalinin çoxluğunu təşkil etməklə yanaşı digər rayonlarında da yaşayırlar.