SALYUT

сущ. салют:
1. торжественная форма приветствия или отдания почестей (артиллерийскими или ружейными залпами, флагами и т.д.) в ознаменование праздников на военных парадах, торжественных встречах, погребениях и т.п. Bayram şərəfinə salyut салют в честь праздника, qələbə salyutu победный салют
2. истор. пионерское приветствие, выражающееся в поднятии над головой кисти правой руки с сомкнутыми пальцами. Salyut vermək отдавать салют
SALTO-MORTALE
SALZ
OBASTAN VİKİ
Salyut 1
Salyut 1 kosmosa göndərilən ilk kosmik stansiya idi. O, 1971-ci ilin aprelində Sovet İttifaqı tərəfindən orbitə buraxılıb və 1971-ci ilin oktyabr ayına qədər kosmosda qaldı. Kosmosda olduğu müddətdə onu ekipajlarla birlikdə iki kosmik gəmi ziyarət etdi. Salyut 1-in məqsədi kosmik stansiyanın necə işlədiyini öyrənmək və sınaqdan keçirmək idi. İkinci məqsəd kosmosda uzun müddət qalmağın insan orqanizminə necə təsir etdiyini öyrənmək idi. Onun bir sıra problemləri var idi, lakin ondan gələcək stansiyalara kömək edən çox şey öyrənildi. Stansiya əvvəlcə kosmosda gizli hərbi stansiya yaratmaq üçün Almaz proqramının bir hissəsi idi. 16 fevral 1970-ci ildə onun əvəzinə mülki hala salınması qərara alındı. Sovet kosmik proqramı proqrama DOS adını verdi. Bu, rus dilində "Dolqovremennaya orbitalnaya stanziya" sözünün abbreviaturasıdır və ingiliscə "uzunmüddətli orbital stansiya" deməkdir.
Salyut 3
Salyut 3 Sovet İttifaqının Almaz proqramında kosmik stansiya idi. O, həmçinin OTS-2 və Almaz 2 kimi tanınırdı. Ölçüsü və forması Salyut 1-ə bənzəyirdi, lakin dizaynın qalan hissəsi çox fərqli idi. Bu, Salyut proqramının əvəzinə Almaz proqramının bir hissəsi olduğu üçün idi. Yalnız əsl məqsədini gizlətmək üçün ona Salyut 3 adı verildi. Əslində bu, başqa ölkələrə casusluq etmək üçün hərbi stansiya idi. Onun təfərrüatlarının çoxu Soyuq Müharibə bitənədək məlum deyildi. Stansiyada kosmonavtlar, mühərriklər və günəş panelləri üçün yaşayış yerləri var idi. Bunlar digər kosmik stansiyalara bənzəyirdi. Hərbi xarakter daşıdığı üçün onun bəzi xüsusi texnikası da var idi.
Salyut 7
Salyut 7 — Sovet İttifaqı tərəfindən 19 aprel 1982-ci ildə orbitə çıxarılan kosmik stansiyasıdır. Salyut seriyası stansiyaların sonuncusudur. Salyut 6 -nın ehtiyat stansiyası olaraq orbitə göndərilmişdir, təchizatı və xaraktesitkaları demək olarki oxşar olub. Orbitdə olarkan müxtəlif nasazlıqlar baş vermişdir, ancaq göndəriliən Soyuz və Progress kosmik gəmiləri ilə orbitə çıxan təcrübəli və bacarıqlı kosmonavtların səyi ilə bu problemlər aradan qaldırıldı. Sentyabr 1983 -cü ildə yanacaq borusunda baş vermiş zədələnmə nəticəsində kosmosa əlavə yürüyüşlərin edilməsi vacib hal aldı. Dörd il iki aylıq tapşırıq müddəti ərzində altı dəfə əsas və dörd dəfə isə əlavə uçuşlarda iştirak edən fransız və hindli kosmonavtlarında daxil olduğu, 10 nəfərlik ekipaj stansiyanı ziyarət etmişdir. Onlar arasında kosmosa çıxan ikinci və kosmik yürüyüş edən ilk qadın Svetlana Savitskaya da vardır. Salyut 6 -da olduğu kimi, stansiyanın hər iki tərəfində iki birləşmə qapısı var. Bununlada Progress təhcizat gəmisi stansiyaya rahatlıqla birləşirdi. İkisi üfüqi, üçüncü isə şaquli müstəvidə yuaxrı doğru olmaqla üç ədəd günəş paneli təhciz olunmuşdur.

Digər lüğətlərdə