.um
.um — BMT uzaqda yerləşən kiçik adalar üçün İnternet kodu.
IANA .um whois information (as of April 21, 2008 ICANN has updated this to reflect the removal from the root zone).
Cucumis umbilicatus
Yemiş (lat. Cucumis melo) — bitkilər aləminin balqabaqçiçəklilər dəstəsinin balqabaqkimilər fəsiləsinin xiyar cinsinə aid bitki növü.
Qovun qarpıza nisbətən daha çox istisevən bitkidir və quruluşuna görə qarpızdan fərqlənir. Bunun toxumları içərisi boş olan toxum kamerasında yerləşir. Əsasən Orta Asiya respublikalarında və Zaqafqaziya respublikalarında becərilir. Tərkibində şəkərin miqdarı 5-17%-ə çatır. 20 mq% C, 1,2 mq% A, 0,5 mq% B1, 0,3 mq% B2, 0,6 mq% PP vitaminləri vardır. Mineral maddələrdən ən çox rast gələni dəmirdir ki, bunun da miqdarı 2,5 mq%-ə bərabərdir. Qarpızdan fərqli olaraq saxlanılarkən yetişə bilir.
Qovunların təsərrüfat-botaniki sortları biri-digərindən meyvəsinin ölçüsünə və kütləsinə, qabığının rənginə və bərkliyinə, ətli hissəsinin konsistensiyası və rənginə, dad və ətrinə, yetişmə müddətinə və saxlanılmasına görə fərqlənirlər.
Cynodon umbellatus
Barmaqvari çayır (lat. Cynodon dactylon) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinin çayır cinsinə aid bitki növü.
Delphinium umbraculorum
Delphinium umbraculorum (lat. Delphinium umbraculorum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin mahmızçiçək cinsinə aid bitki növü.
Diospyros umlovok
Qafqaz xurması və ya Adi xurma (lat. Diospyros lotus) — ebenakimilər fəsiləsinin xurma cinsinə aid bitki növü.
IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.
Təbiətdə hündürlüyü 25 m və gövdəsinin diametri 150 sm olan, qışda yarpağını tökən ağacdır. Yarpaqları ellipsvarıdır. Gövdəsinin tünd rəngli və dərin çatlı qalın qabığı vardır. Cavan zoğları yaşılımtıl-qəhvəyi və ya tünd qırmızımtıl-qəhvəyi rəngində olur. Yarpaqları zoğ üzərində sıralı yerləşmişdir. Yarpaqlarının kənarı tam və ya azca dişlidir.
Doka Umarov
Əbu Osman Doka Xamadi oğlu Umarov (çeç. Iумаров Хьамади кIант Докка Абу Усман) — Çeçenistanın Rusiyadan ayrılması üçün silahlı mübarizə aparan səhra komandanlarından biri, Qafqaz Əmirliyi adlı qurumun rəhbəri.
Doku Osman Xamat oğlu Umarov 1964-cü il aprelin 13-də Çeçenistanda, Şatoy rayonunun Xarsen kəndində doğulub. Qroznı Neft İnstitutununun Memarlıq fakültəsini bitirib. Çeçenistanın Rusiyadan ayrılması üçün silahlı mübarizə aparan səhra komandanlarından biridir.
Şəxsiyyət xarakteri dostu və silhdaşı olmuş Şamil Basayevə yaxındır. Birinci çeçen müharibəsi ərəfəsində Ruslan Gelayevin başçılıq etdiyi “Borz” (azərbaycanca: "canavar") polkunda qulluq edib. 1994-cü ildən Rusiya qoşunlarına qarşı vuruşan dəstələrdən birinin başında dayanıb. 1996-cı ildə briqada generalı rütbəsi alıb.
Aslan Məshədovun prezidentliyi dövründə tanınmamış İçkeriya Respublikasının Təhlükəsizlik Şurasının katibi olub, daha sonra Cinayətkarlığa Qarşı Mübarizə Qərargahına başçılıq edib.
Dokka Umarov
Əbu Osman Doka Xamadi oğlu Umarov (çeç. Iумаров Хьамади кIант Докка Абу Усман) — Çeçenistanın Rusiyadan ayrılması üçün silahlı mübarizə aparan səhra komandanlarından biri, Qafqaz Əmirliyi adlı qurumun rəhbəri.
Doku Osman Xamat oğlu Umarov 1964-cü il aprelin 13-də Çeçenistanda, Şatoy rayonunun Xarsen kəndində doğulub. Qroznı Neft İnstitutununun Memarlıq fakültəsini bitirib. Çeçenistanın Rusiyadan ayrılması üçün silahlı mübarizə aparan səhra komandanlarından biridir.
Şəxsiyyət xarakteri dostu və silhdaşı olmuş Şamil Basayevə yaxındır. Birinci çeçen müharibəsi ərəfəsində Ruslan Gelayevin başçılıq etdiyi “Borz” (azərbaycanca: "canavar") polkunda qulluq edib. 1994-cü ildən Rusiya qoşunlarına qarşı vuruşan dəstələrdən birinin başında dayanıb. 1996-cı ildə briqada generalı rütbəsi alıb.
Aslan Məshədovun prezidentliyi dövründə tanınmamış İçkeriya Respublikasının Təhlükəsizlik Şurasının katibi olub, daha sonra Cinayətkarlığa Qarşı Mübarizə Qərargahına başçılıq edib.
Doku Umarov
Əbu Osman Doka Xamadi oğlu Umarov (çeç. Iумаров Хьамади кIант Докка Абу Усман) — Çeçenistanın Rusiyadan ayrılması üçün silahlı mübarizə aparan səhra komandanlarından biri, Qafqaz Əmirliyi adlı qurumun rəhbəri.
Doku Osman Xamat oğlu Umarov 1964-cü il aprelin 13-də Çeçenistanda, Şatoy rayonunun Xarsen kəndində doğulub. Qroznı Neft İnstitutununun Memarlıq fakültəsini bitirib. Çeçenistanın Rusiyadan ayrılması üçün silahlı mübarizə aparan səhra komandanlarından biridir.
Şəxsiyyət xarakteri dostu və silhdaşı olmuş Şamil Basayevə yaxındır. Birinci çeçen müharibəsi ərəfəsində Ruslan Gelayevin başçılıq etdiyi “Borz” (azərbaycanca: "canavar") polkunda qulluq edib. 1994-cü ildən Rusiya qoşunlarına qarşı vuruşan dəstələrdən birinin başında dayanıb. 1996-cı ildə briqada generalı rütbəsi alıb.
Aslan Məshədovun prezidentliyi dövründə tanınmamış İçkeriya Respublikasının Təhlükəsizlik Şurasının katibi olub, daha sonra Cinayətkarlığa Qarşı Mübarizə Qərargahına başçılıq edib.
Dorstenia umbricola
Dorstenia umbricola (lat. Dorstenia umbricola) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin tutkimilər fəsiləsinin dorsteniya cinsinə aid bitki növü.
Elmir Umudlu
Elmir Pərviz oğlu Umudlu (25 mart 2001, İnçə, Şəki rayonu – 28 oktyabr 2020) — vətən müharibəsi şəhidi.
Umudlu Elmir Pərviz oğlu 25 mart 2001-ci ildə Şəki rayonunun İnçə kəndində anadan olub. 2007-ci ildə İnçə-Zunud kənd tam orta məktəbinin 1-ci sinfinə gedib. 1-ci sinfi bitirdikdən sonra yenidən valideynlərinin yaşadığı Bakı şəhərinə qayıdıb və VIII sinfə qədər orada təhsil alıb. Orta təhsilinin davamını yenidən Şəki rayonu İnçə-Zunud kənd tam orta məktəbində oxuyub. 2018-ci ildə İnçə-Zunud kənd tam orta məktəbini əla qiymətlərlə bitirib və həmin il də Sumqayıt Dövlət Universitetinin nəzdində olan Sumqayıt Dövlət Texniki Kollecində Nəqliyyat daşınmaların təşkili fakültəsinə qəbul olub.
2019-cu ilin aprel ayında Müdafiə Nazirliyinin «N» saylı hərbi hissəsində həqiqi hərbi xidmətə başlayıb. Əsgəri xidmətini başa vurmağa 3 ay qalmış – 27 sentyabr 2020-ci ildə başlayan İkinci Qarabağ müharibəsi zamanı xidmət etdiyi hərbi hissənin tərkibində döyüşlərə qatılıb.
O, Cəbrayıl şəhərinin alınması uğrunda gedən döyüşlərdə xüsusi fərqlənib. Sonra Füzuli rayonunun azadlığı uğrunda gedən döyüşlərin iştirakçısı olub.
Erigeron umbrosus
Erigeron umbrosus (lat. Erigeron umbrosus) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin xırdaləçək cinsinə aid bitki növü.
Eugenia umtamvunensis
Eugenia umtamvunensis (lat. Eugenia umtamvunensis) — mərsinkimilər fəsiləsinin evgeniya cinsinə aid bitki növü.
Eupatorium umbelliforme
Chromolaena elliptica (lat. Chromolaena elliptica) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin chromolaena cinsinə aid bitki növü.
Eupatorium ellipticum Hook. & Arn.
Chromolaena umbelliformis (Dusén ex Malme) R.M.King & H.Rob.
Fibichia umbellata
Barmaqvari çayır (lat. Cynodon dactylon) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinin çayır cinsinə aid bitki növü.
Fibichia umbellata var. biflora
Barmaqvari çayır (lat. Cynodon dactylon) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinin çayır cinsinə aid bitki növü.
Firdovsi Umudov
Firdovsi Umudov (azərb. Firdovsi Qəminalı oğlu Umudov; 5 yanvar 1977, Qazax rayonu) — Sərhədçi İdman Mərkəzinin rəis müavini (hal-hazırda), İdman bölməsinin rəisi, "Sərhədçi" Peşəkar İdman Klubunun prezidenti, Milli Olimpiya Komitəsinin üzvü, Dövlət Sərhəd Xidmətinin polkovniki, Vətən müharibəsi iştirakçısı.
Firdovsi Umudov Qazax rayon 1 saylı orta məktəbi əla qiymətlərlə bitirib. Orta məktəbi əla qiymətlərlə oxumaqla yanaşı, aktiv şəkildə idmanın sərbəst güləş növü ilə də məşğul olmağa başlayıb. Hələ orta məktəbdə oxuyarkən bu idman növündə çoxsaylı qələbələrə imza atıb. Naxçıvan Universitetinin hüquq fakültəsini müvəffəqiyyətlə başa vurub. Azərbaycan Dövlət Bədən Tərbiyəsi və İdman Akademiyasının məzunudur.
F. Umudov 1993–2004-cü illərdə sərbəst güləş üzrə Milli Yığma Komandanın üzvü olub. Yeniyetmə, gənclər və böyüklər arasında dəfələrlə ölkə çempionu olub. Beynəlxalq turnirlərin qalibidir.
Fuad Umay
Fuad Mehmed Umay (türk. Mehmet Fuat Umay; 24 fevral 1885, Kırklareli ili – 1 iyul 1963, İstanbul) — həkim və siyasətçi; 1921-ci ildə Uşaq Qoruma Agentliyinin (Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü) qurucusu. 1910-cu ildə Ədirnə Liseyini və İstanbul Universiteti Tibb Fakültəsini bitirmişdir. Birinci Balkan müharibəsində iştirak etmiş və 1913-cü ilin avqust ayında Kırklarelidə şəhər həkimi kimi çalışıb. Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsindən sonra ABŞ-yə səyahət etmiş, Türkiyədə kimsəsiz qalan uşaqlar üçün ianə toplamaqla məşğul olmuşdur. 1920–1950-ci illərdə Türkiyə Böyük Millət Məclisinin üzvü seçilmişdir..
Fuad Umay 24 fevral 1885-ci ildə Kırklarelidə anadan olub. Kırklarelidə ibtidai və orta məktəbə getmiş, sonra Ədirnə liseyində oxumuşdur. 1910-cu ildə İstanbul Universitetinin Tibb Fakültəsini bitirmişdir. İlk vəzifə yeri olan Tırnovacık qəsəbəsində bələdiyyə həkimi vəzifəsinə 2 iyul 1910-cu ildə başlamışdır.
Galium palustre var. umbrosum
Bataqlıq qatıqotu (lat. Galium palustre) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin boyaqotukimilər fəsiləsinin qatıqotu cinsinə aid bitki növü.
Galium palustre var. genuinum Cout.
Rubia palustris (L.) Baill.
Grevillea umbellulata
Grevillea umbellulata (lat. Grevillea umbellulata) — bitkilər aləminin proteyaçiçəklilər dəstəsinin proteyakimilər fəsiləsinin qrevilleya cinsinə aid bitki növü.
Hakea umbellulata (Meisn.) Christenh. & Byng
Grevillea acerosa F.Muell.
Grevillea umbellulata subsp.
Hieracium umbellatum
Çətiri qırğıotu (lat. Hieracium umbellatum) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin qırğıotu cinsinə aid bitki növü.
Crepis umbellata (L.) Bernh.
Hieracioides umbellata (L.) Moench
Pilosella umbellata (L.) Nieuwl.
Himouto! Umaru-chan
Himouto! Umaru-chan (干物妹!うまるちゃん, Himōto! Umaru-chan) — Sankaku Head tərəfindən yazılmış manqa seriyası. Əsasında anime və videooyun adaptasiyaları istehsal olunmuşdur
Umaru Doma böyük qardaşı ilə yaşayan şagirddir. Məktəbdə yaxşı görünüşə, yüksək qiymətlərinə və müxtəlif sahələrdəki istedadına görə ideal bir şagird sayılır. Lakin evə dönərkən vaxtını videooyunlara xərcləyən, qardaşından asılı olan tənbələ çevirir.
Manqa ilk dəfə Shueisha nəşriyyatının Miracle Jump jurnalında 16 avqust 2012-ci ildə çıxmış, daha sonra 16 oktyabr 2012-ci ildə çıxmış buraxılışında nəşr olunmuşdur 14 mart 2013-cü ildən manqa seriayası Weekly Young Jump jurnalında nəşr olunur.
Nana Ebina personajı Niconico Seiga saytında personajlar arasında populyarıq müsabiqəni udandan sonra, onun haqqında "Akita Imokko! Ebina-chan" (秋田妹！えびなちゃん, lit.
Hydrangea umbellata
Hydrangea chinensis (lat. Hydrangea chinensis) — hortenziyakimilər fəsiləsinin hortenziya cinsinə aid bitki növü.
II Umberto
II Umberto (it. Umberto II; 15 sentyabr 1904[…] – 18 mart 1983[…], Cenevrə) — İtaliyanın dördüncü və son kralı, 33 gün hökm sürüb. Xalq arasında "il Re di Maggio" (May Kralı) adı ilə tanınmışdır.
Savoyyada doğulmuşdur, tam adı Umberto Nicola Tommaso Giovanni Mariyadır, 15 sentyabr 1904-cü ildə anadan olmuş, 18 mart 1983-cü ildə vəfat etmişdir, bəzən rəsmi sənədlərdə adı ingilis dilinə uyğun olaraq Humbert deyə qeyd olunur. İtaliyanın sonuncu kralıdır. 9 may 1946-cı ildən, 12 iyun 1946-cı ilə qədər kral olmuşdur. De-Fakto isə 1944-cü ildən atası III Viktor Emanuel hakimiyyəti buna vermişdir. Ləqəbi May Kralıdır ( italyanca: Re di Maggio ). III Viktor Emanuelin Çernoqoriyalı Elenadan olan oğludur. III Viktor Emanuelin 5 övladı olmasına baxmayaraq, yalnız bir oğlu olmuşdur.
I Umberto
I Umberto və ya I Humbert (it. Savoia Umberto Ranieri Karlo Emanuele Giovannı Mariya Ferdinando Eugenio; 14 mart 1844[…], Turin, Sardiniya krallığı – 29 iyul 1900[…], Monsa, İtaliya krallığı) — İtaliyanın ikinci kralı olmuş, "İl Buono" (Yaxşı) Kral ləqəbilə taınır.
I Umbertonun dövründə İtaliya krallığı Afrikada müstəmləkə işğallarına başladı. 1896-cı ildə Adova (İtalyanca Adua) döyüşündə Efiopiya tərəfindən məğlub edilməsinə baxmayaraq, nəhayətdə Eritreyanı və Somalinin xeyli hissəsini əldə etməyə nail olur. 1882-ci ildə İtaliya krallığı, Almaniya imperiyası və Avstriya-Macarıstan imperiyası ilə Üçlər İttifaqını yaradırlar.
Ona sol dairələrdə xüsusi nifrət var idi, buna səbəb onun konservatizmi və Milanda Bava Beccaris qırğınına dəstəyi idi. Ona xüsusilə anarxistlər tərəfindən nifrət edilirdi, anarxistlər ona hakimiyyətinin birinci ilində sui-qəsd cəhdi etmişdilər. Gaetano Bresci adlı bir anarxist, Bava Beccaris qirğınından iki il sonra Kral I Umbertonu sui-qəsd nəticəsində qətlə yetirir.
II Viktor Emanuelin və Avstriyanın Ershersoginiyası Adelaidanın oğlu idi. Umberto o dövr ki, Sardiniya krallığının paytaxtı Turində doğulub.
Ixora umbellata
Ixora umbellata (lat. Ixora umbellata) — bitkilər aləminin acıçiçəklilər dəstəsinin boyaqotukimilər fəsiləsinin ixora cinsinə aid bitki növü.
Ixora umbellata var. multibracteata (H.Pearson ex King & Gamble) Corner
Ixora umbellata var.
Kebrada-de-Umauaka
Kebrada-de-Umauaka (isp. La Quebrada de Humahuaca) — Argentinanın şimal-qərbində yerləşən Buenos Ayresdən 1,649 kilometr (1025 mil) şimalda dar vadi. Şimal — cənub istiqamətində uzanan 155 km (96 mil) uzunluqluğundakı vadi şimal və qərbdə Altiplano, şərqdə And dağları və cənubda isti vadilər (Valles Teplados) ilə əhatə olunmuşdur.
Kebrada adı (hərfi mənada "qırıq") dərin dərə və ya yarğan deməkdir. Umauaka adı, 11,000 əhalisi olan kiçik bir şəhərdən gəlir. Böyük çay (isp. Rio Grande) qışda quruyur, yayda isə Kebrada boyunca axır.
Bölgə iqtisadi, sosial və mədəni tranzit nöqtəsidir. Əhəmiyyətli tarixdən öncəki xarabalıqların kəşfi ilə bölgənin ilk ovçu yığan icmalardan bəri 10 min ildir ki, məskunlaşdığı qənaətinə gəlinmişdir. V əsrdə İnk İmperiyası yarımada döyüşləri zamanı Rio-de-la-Plata vitse-krallığı ilə Peru krallığı arasındakı karvan yolu idi.