VƏRƏM

Vərəm infeksion xəstəlik olub, adətən, Mycobacterium tuberculosis bakteriyası tərəfindən törədilir. Xəstəlik əsasən ağciyərlərə təsir edir, ancaq vücudun başqa hissələrinə də təsir edə bilir. Yoluxmuş fərdlərin çoxu heç bir simptom göstərmir. Simptomsuz orqanizmlərin 10%-ində xəstəlik aktiv mərhələyə keçir və müalicə olunmazsa, yarısı ölür. Vərəm hal-hazırda, dünyada ən təhlükəli infeksiyalardan biri olaraq qalmaqdadır və əsasən əhalinin əmək qabiliyyətli hissəsini sıradan çıxarır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının rəqəmlərinə əsasən hazırda dünyada 20 milyondan artıq vərəm xəstəsi vardır və bunların 7 milyonu açıq formalı vərəmdir. Hər il 3.5 milyon insan vərəmlə xəstələnir və 1 milyon insan bu xəstəlikdən ölür. Hər dəqiqə təxminən 2 insan vərəmdən dünyasını dəyişir. XX əsrin əvvəllərində insan ölümlərinin 20 faizi vərəmdən baş verirdi. Hazırda Azərbaycanda rəsmi statistikaya görə, 8 minə yaxın vərəmli xəstə var.

Vərəm infeksion xəstəlik olub, adətən, Mycobacterium tuberculosis bakteriyası tərəfindən törədilir. Xəstəlik əsasən ağciyərlərə təsir edir, ancaq vücudun başqa hissələrinə də təsir edə bilir. Yoluxmuş fərdlərin çoxu heç bir simptom göstərmir. Simptomsuz orqanizmlərin 10%-ində xəstəlik aktiv mərhələyə keçir və müalicə olunmazsa, yarısı ölür. Vərəm hal-hazırda, dünyada ən təhlükəli infeksiyalardan biri olaraq qalmaqdadır və əsasən əhalinin əmək qabiliyyətli hissəsini sıradan çıxarır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının rəqəmlərinə əsasən hazırda dünyada 20 milyondan artıq vərəm xəstəsi vardır və bunların 7 milyonu açıq formalı vərəmdir. Hər il 3.5 milyon insan vərəmlə xəstələnir və 1 milyon insan bu xəstəlikdən ölür. Hər dəqiqə təxminən 2 insan vərəmdən dünyasını dəyişir. XX əsrin əvvəllərində insan ölümlərinin 20 faizi vərəmdən baş verirdi. Hazırda Azərbaycanda rəsmi statistikaya görə, 8 minə yaxın vərəmli xəstə var.

Vərəm infeksion xəstəlik olub, adətən, Mycobacterium tuberculosis bakteriyası tərəfindən törədilir. Xəstəlik əsasən ağciyərlərə təsir edir, ancaq vücudun başqa hissələrinə də təsir edə bilir. Yoluxmuş fərdlərin çoxu heç bir simptom göstərmir. Simptomsuz orqanizmlərin 10%-ində xəstəlik aktiv mərhələyə keçir və müalicə olunmazsa, yarısı ölür. Vərəm hal-hazırda, dünyada ən təhlükəli infeksiyalardan biri olaraq qalmaqdadır və əsasən əhalinin əmək qabiliyyətli hissəsini sıradan çıxarır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının rəqəmlərinə əsasən hazırda dünyada 20 milyondan artıq vərəm xəstəsi vardır və bunların 7 milyonu açıq formalı vərəmdir. Hər il 3.5 milyon insan vərəmlə xəstələnir və 1 milyon insan bu xəstəlikdən ölür. Hər dəqiqə təxminən 2 insan vərəmdən dünyasını dəyişir. XX əsrin əvvəllərində insan ölümlərinin 20 faizi vərəmdən baş verirdi. Hazırda Azərbaycanda rəsmi statistikaya görə, 8 minə yaxın vərəmli xəstə var.

Vərəmum – bitkilərin tumurcuglarının arılar tərəfindən toplanmış qatranabənzər müalicəvi məhsul. Tumurcuqlar bitkilərin yenicə doğulmuş, ən zərif və ətraf mühitə qarşı ən həssas hissəsidir. Müdafiə təbəqəsi tumurcuqları ətraf mühitin dəyişkənliklərindən, müxtəlif ziyanvericilərindən, istisindən, soyuğundan qorumaq məqsədi daşıyır,tumurcuq zədələndikdə isə onun bərpasında mühüm rol oynayir. Arılar vərəmumu toplayıb oz yuvalarının dəliklərini tutur, yuvaya düşmüş və ya daxil olmuş yad cisimləri bürüyürlər. Bu da vərəmumun xassələrini müəyyən edir: Çox güclü antibiotik, antivirus və antiseptik xassəyə malikdir. Çox güclü ağrıkəsicidir. Bu xassəsinə gorə vərəmum hatta kokaini üstələyir. Bərpaedici Büzücü antitokcik ümumi mohkəmləndirici iltihab əleyhinə ətirləndirici və c.xassələrə malikdir Bütün by xassələr bitkilərə tumurcuqlarını arılara isə özlərini və yuvalarınımüxtəlif xəstəliklərdən, zərərvericilərdən, ətraf mühitin əlverişsiz təsirlərindən qorumağa kömək edir. Vərəmum müxtəlif rənglərdə -tünd qonur sarımtıl-qonur, qırmızımtıl, sarımtıl-yaşıl, sarı, bozumtul-yaşıl və s. Vərəmumun rəngi onun botaniki mənşəyindən, yəni toplandığı bitkinin növutündən asılıdır Aran zonasının vərəmumu qırmızımtıl, qonur, qonur- sarı rənglərdə olyr və daha yüngül və daha bərkdir.

Hər il martın 24-də qeyd olunan Ümumdünya Vərəmlə Mübarizə Günü qlobal vərəm epidemiyası və xəstəliyin aradan qaldırılması istiqamətində görülən işlər barədə ictimaiyyəti məlumatlandırmaq məqsədi daşıyır. 2018-ci ildə əsasən aşağı və orta gəlirli ölkələrdə 10 milyon insan vərəmə yoluxub və 1,5 milyon insan bu xəstəlikdən vəfat edib. Bu, onu dünyada ölümə səbəb olan əsas xəstəliklərdən biri edir. Ümumdünya Vərəm Günü Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) tərəfindən qeyd olunan on bir rəsmi qlobal ictimai sağlamlıq kampaniyasından biridir. Ümumdünya Vərəmlə Mübarizə Gününün əsas məqsədi qlobal vərəm epidemiyası və erkən diaqnostika, müalicə və qarşısının alınmasının əhəmiyyəti haqqında ictimaiyyəti maarifləndirməkdir. O, hökumətləri, səhiyyə təşkilatlarını və ictimaiyyəti vərəmlə mübarizədə səylərini gücləndirmək və ÜST-nin "Vərəmə son strategiyası" ilə müəyyən edilmiş hədəflərə nail olmaq üçün fəaliyyətə çağırış kimi xidmət edir. Bu tarix alman həkimi Robert Kox 1882-ci ildə vərəmə səbəb olan bakteriya olan mycobacterium tuberculosis-i müəyyən etdiyi əsas kəşfinin xatirəsinə həsr edilmişdir. 1982-ci ildə Robert Koxun təqdimatının 100 illiyində Beynəlxalq Vərəm və Ağciyər Xəstəliklərinə Qarşı Birlik (IUATLD) 24 mart tarixinin rəsmi Ümumdünya Vərəmlə Mübarizə Günü elan edilməsini təklif etdi.