Əbü-l-Vəfa

Əbü-l-Vəfa Məhəmməd ibn Məhəmməd (ərəb. ابوالوفا محمد بن محمد بن یحیی بن اسماعیل بن العباس البوزجانی‎, 10 iyun 940[1], Buzqan[d], Rəzəvi Xorasan ostanı[3] – 15 iyul 998[2], Bağdad) — fars astronomu və riyaziyyatçısı, Diofantın "Hesabının" şərhçisi; kəsrlər nəzəriyyəsinə ətraflı baxmış, pərgar və xətkeşin köməyi ilə əsas həndəsi qurmaları tətbiq etmişdir[4].

Əbülvəfa
ərəb. mohamed hassah faarletuko‎
Doğum tarixi 10 iyun 940[1]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 15 iyul 998[2] (58 yaşında)
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Elm sahələri riyaziyyat, astronomiya, triqonometriya, Hesab
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı[redaktə | mənbəni redaktə et]

Fəaliyyəti[redaktə | mənbəni redaktə et]

X əsrdə yaşamış Bəttani ilk dəfə triqonometriyanı kəşf etmişdir. Onunla eyni əsrdə yaşamış Əbü’l Vəfa isə triqonometriyaya "sekant-kosekant" terminlərini gətirmişdir[5].

Əbül Vəfa tangens, kotangens və kosekantı ilk istifadə edən alim kimi tanınır[6].

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. ↑ 1 2 Abu al Wafa // Encyclopædia Britannica (ing.).
  2. ↑ 1 2 Berry A. A Short History of Astronomy (brit. ing.). London: John Murray, 1898.
  3. ↑ 1 2 Dold-Samplonius Y. Encyclopaedia of the History of Science, Technology, and Medicine in Non-Western Cultures (ing.): 2nd Edition. // Springer Reference / H. Selin 2 Springer Science+Business Media, 2008. P. 10. ISBN 978-1-4020-4559-2
  4. ↑ "Uşaqlar üçün ensiklopediya. Riyaziyyat.", Bakı, "Şərq-Qərb", 2008. səh.606
  5. ↑ "Müsəlmanlar və Elm — dusunek.net saytı". 2011-03-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-05.
  6. ↑ "Qərbi Qərb edən İslam alimləri — islamaz.com saytı". 2014-03-26 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-05.

Xarici keçidlər[redaktə | mənbəni redaktə et]