Türkmənistanda rabitə

Türkmənistanda telekommunikasiya — Türkmənistan iqtisadiyyatının bir sahəsidir.

Mobil rabitə

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkmənistanda mobil rabitə GSM formatında həyata keçirilir.

Türkmənistanda telefon kabinəsi

Bir mobil "Altın Asır" operatoru GSM formatında işləyir. Monopol bir şirkətdir, 2010-cu ildə şirkət 500 mindən çox abunəçiyə xidmət göstərirdi.[1]

2010-cu ildə lider 2,4 milyon abunəçisi olan MTS-Türkmənistan şirkəti idi. Lakin 21 dekabr 2010-cu ildə MTS şirkəti rabitə xidmətlərinin göstərilməsini dayandırdı, yəni şirkətin bütün abunələri (2,4 milyon nəfər) əlaqədən çıxdı. Elə həmin gün ana şirkət olan MTS-nin (Rusiya) rəsmi elanında deyilirdi ki, "Rabitə Nazirliyi tərəfindən üçtərəfli müqavilənin bir sıra pozuntuları ilə bağlı şirkət Beynəlxalq Ticarət Palatasındakı Beynəlxalq Arbitraj Məhkəməsinə iddia qaldırıb. Türkmənistan və ayrıca BCTI lisenziyalarının dayandırılması barədə yuxarıda göstərilən bildirişlə əlaqədar Türkmənistanın Arbitraj Məhkəməsinə iddia verdi.[2] 30 avqust 2012-ci ildə MTS-Türkmənistan işini davam etdirdi və sakinlərinə mobil xidmətlər göstərməyə başladı.

Mobil abunəçilər

[redaktə | mənbəni redaktə et]

3.198.000 (2009-cu il üçün)
Ölkənin dünya ilə müqayisəsi: 117

İnternet

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Türkmənistan 1997-ci ildə MCI Communications (daha sonra MCI WorldCom) ilə müqaviləyə əsasən İnternetə giriş əldə etmişdir. 2001-ci ildə TürkmənTelecom məlumat ötürmə xidmətlərinin göstərilməsində inhisara çevrildikdə az sayda müstəqil İnternet provayderi fəaliyyətlərini dayandırmaq məcburiyyətində qaldı. Bahalı peyk kanallarından asılılıq, yalnız iki min abunəçi üçün İnternetin mövcudluğunu məhdudlaşdırdı. İnternet magistralını modernləşdirmək üçün Rabitə Nazirliyi TATA Rabitə şirkəti ilə trafikin Asiya-Avropa fiber optik kanalı vasitəsilə yönləndirilməsinə dair müqavilə imzaladı.[3] Bu inkişaf nəticəsində TurkmenTelecom, Türkmənistanda istehlakçılara ADSL texnologiyası ilə yüksək sürətli İnternet bağlantısı təqdim etməyə başladı.[4]

2008-ci ildə MTS, GPRS vasitəsilə mobil abunəçilərinə İnternet xidmətləri təklif etməyə başladı. Altın Asır, 3G mobil internet xidmətini 2 Mbit / s sürətdə 2010-cu ilin mart ayında işə saldı. Təchizatçı daha aşağı, lakin daha ucuz xidmətlər göstərdiyi üçün bu addım mobil müştəriləri təəccübləndirdi.[5] 2013-cü ildə Altın Asır, LTE əsasında 4G şəbəkəsini istifadəyə verdi. 2013-cü ildə İnternetdən məhdudiyyətsiz istifadə mümkün oldu ki, bu da TurkmenTelecomdan xidmətlərin ümumi dəyərinin azalmasına səbəb oldu.[6]

İnternet domeni

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Türkmənistanda internet kafe

.tm

İnternet hostları

[redaktə | mənbəni redaktə et]

794 (2010-cu il üçün) Ölkələrin dünya ilə müqayisəsi: 172

İnternet istifadəçiləri

[redaktə | mənbəni redaktə et]

80.400 (2009-cu il üçün)
Ölkələrin dünya ilə müqayisəsi: 165

Peyk bağlantısı

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlk Türkmənistan rabitə peykinin, TürkmənSat-1-in buraxılışı 2015-ci ilin mart ayında kosmosa buraxılıb. Peykin xidmət müddəti 15 ildir. Peyk SpaceX Falcon 9 gəmisində buraxıldı.[7][8][9] Peyk, Fransa şirkəti "Thales Alenia Space" tərəfindən hazırlanıb və Spacebus 4000 ailəsinə aiddir.[10] Peyk Avropanı və Asiya ölkələrinin və Afrikanın əhəmiyyətli bir hissəsini əhatə edir və televiziya, radio yayımı və İnternet yayımı həyata keçirir.[11] Peyk Türkmənistan Dövlət Milli Kosmik Agentliyi tərəfindən idarə olunur.[12]

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ "Число абонентов оператора сотовой связи «Алтын Асыр» достигло полумиллиона". 2016-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-02.
  2. ↑ "Приостановка деятельности и подача иска". 2011-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-06-02.
  3. ↑ "Лента событий". www.turkmenistan.ru. 2016-03-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.
  4. ↑ "Home internet". 2016-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.
  5. ↑ "TMCELL starts to connect the subscribers to the LTE network". 2013-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.
  6. ↑ "Интернет для дома". 2018-05-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.
  7. ↑ "SpaceX". 2017-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.
  8. ↑ "SpaceX Will Launch Turkmenistan Satellite for Thales Alenia Space". 2013-06-21. 2017-04-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-23.
  9. ↑ Stephen Clark. "Falcon 9 rocket powers into space with satellite for Turkmenistan – Spaceflight Now" (ingilis). 2019-09-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.
  10. ↑ "China to Launch the first Turkmen Communication Satellite". The Gazette of Central Asia. Satrapia. 2012-11-25. 2015-05-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.
  11. ↑ "US Says SpaceX to Launch Turkmenistan's Maiden Satellite". 2014-08-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.
  12. ↑ "Turkmenistan to launch first space satellite in 2015". 2013-12-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-22.

Xarici keçidlər

[redaktə | mənbəni redaktə et]