Van ili


Van ili — Türkiyənin 81 ilindən biri. İnzibati mərkəzi Van şəhəridir.

Van ili
Van ili

38°30′04″ şm. e. 43°22′23″ ş. u.

Ölkə
İnzibati mərkəz Van
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 21.334 km²
Əhalisi
Əhalisi
  • 994.436 nəf. (2021)[2]
Rəqəmsal identifikatorlar
ISO kodu TR-65
Telefon kodu 276
Poçt indeksi 65000–65999
Avtomobil nömrəsi 65
Rəsmi sayt
Van ili xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafi ərazisi və iqlimi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Ərazisi dağlıq hissədə yerləşir. Vanın hündürlüyü 2500-3500 metrdir. İldə 10-13 dəfə buralara qar yağar. İqlimi soyqdur. Ən fəal zəlzələli hissədə yerləşər.

Fəsil Normal temperatur
Yaz 4-9
Yay 15-20
Payız -1-9
Qış -10-2

Van - Türkiyənin zəlzələ mərkəzi

[redaktə | mənbəni redaktə et]

Van seysmik cəhətcə fəal zonadır. Son dəfə 2011-ci ilin oktyabrın 20-dən başlayaraq burada 5-10 dərəcəli zəlzələlər baş vermişdir.Bu zəlzələ nəticəsində 500-dən çox insan həlak olmuşdur.

İnzibati-ərazi bölgüsü

[redaktə | mənbəni redaktə et]

İlçələr

[redaktə | mənbəni redaktə et]
Van ilinin ilçələri
İlçələr Əhalisi, 31.12.2011 r.t.[3] Ərazisi
Toplam 1 022 532 19 069 km²
Mərkəz 445 915 2 289 km²
Bahçesaray 17 491 576 km²
Başkale 64 216 2 599 km²
Çaldıran 67 367 1 742 km²
Çatak 24 398 2 173 km²
Edremit 24 677 142 km²
Ərciş 159 450 2 115 km²
Gevaş 29 211 727 km²
Gürpınar 39 645 4 063 km²
Muradiye 51 460 1 100 km²
Özalp 75 324 1 392 km²
Saray 23 378 1 334 km²

Əhali

[redaktə | mənbəni redaktə et]

31 dekabr 2011-ci il tarixinə olan rəsmi təxminə əsasən Van ilinin faktiki əhalisi 1 022 532 nəfərdir (525144 nəfəri kişilər, 497388 nəfəri qadınlar).[4] Onlardan 526,725 nəfəri (273183 nəfəri kişilər, 253542 nəfəri qadınlar) şəhər əhalisi, 495 807 nəfəri (251961 nəfəri kişilər, 243846 nəfəri qadınlar) isə kənd əhalisi olmuşdur.[4]

Milli tərkib

[redaktə | mənbəni redaktə et]

1965-cı ildə aparılmış siyahıya alma zamanı ilin 275 min nəfər əhalisinin 157 min nəfəri ana dilini kürdcə, 118 min nəfəri isə türkcə olaraq qeyd etmişdi.[5] Bu ildə başqa etnik quruplar ilə birlikdə çox sayda azərbaycanlıların qolu olan kürəsünnilərdə yaşayırlar.[6]

İstinadlar

[redaktə | mənbəni redaktə et]
  1. ↑ 1 2 archINFORM (alm.). 1994.
  2. ↑ Turkish Statistical Institute. 1926.
  3. ↑ Türkiye İstatistik Kurumu: Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi (ADNKS) veri tabanı: İllere göre il/ilçe merkezi ve belde/köy nüfusu - 2011: Van ilinin ilçeleri Arxivləşdirilib 2012-11-13 at the Wayback Machine---Açıklama: İl, ilçe, belediye, köy ve mahallelere göre nüfuslar belirlenirken: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından, ilgili mevzuat ve idari kayıtlar uyarınca Ulusal Adres Veri Tabanı (UAVT)'nda yerleşim yerlerine yönelik olarak yapılan; idari bağlılık, tüzel kişilik ve isim değişiklikleri dikkate alınmıştır.
  4. ↑ 1 2 Türkiye İstatistik Kurumu: Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi (ADNKS) veri tabanı: İllere göre il/ilçe merkezi ve belde/köy nüfusu - 2011: Van[ölü keçid]---Açıklama: İl, ilçe, belediye, köy ve mahallelere göre nüfuslar belirlenirken: Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından, ilgili mevzuat ve idari kayıtlar uyarınca Ulusal Adres Veri Tabanı (UAVT)'nda yerleşim yerlerine yönelik olarak yapılan; idari bağlılık, tüzel kişilik ve isim değişiklikleri dikkate alınmıştır.
  5. ↑ İstatistik Umum Müdürlüğü ve Devlet İstatistik Enstitüsü, 1927, 1935, 1945,1950, 1955, 1960 ve 1965 nüfus sayım sonuçları. Bu soruların yöneltildiği 7 nüfus sayımında "Anadilim Kürtçe" veya "Bildiğim ikinci dil Kürtçe" diyenler, en düşük yüzde 10.07, en yüksek yüzde 15.88 olmuştur ki bu sayılara Zazaca konuşanlar dahil değildir. Kuşkusuz devlet memurlarınca yapılan bu sayımlarda da, kimliğini gizleyenler, soruya yanıt vermeyenler olmuştur.
  6. ↑ Van ilində yaşayan kürəsünnilər:Van ilindəki kürəsünnilər Arxivləşdirilib 2019-12-06 at the Wayback Machine

Həmçinin bax

[redaktə | mənbəni redaktə et]
 Türkiyə ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.