XƏZİNƏ,

XƏZNƏ [ər.] сущ. хазина (1. пул, жавагьирар ва мс. къиметлу затӀар хуьдай чка; 2. са уьлкведиз махсус тир пул, мал-девлет, ччил ва мс. къиметлу затӀар вири санал; амарат; // хазинадин (мес. мал); 3. пер. са халкьдин зариятдин, культурадин ва мс. яратмишунар; 4. куьгьне рагъэкъечӀдай патан гьамамра, чими яд хуьдай чка, гьавиза; 5. тфенгдин, тапанчидин патронар твадай чка); ** xəzinə üstündə oturmaq хазинадал ацукьун, гзаф пул, мал-девлет авай касдин гьакъинда.
XƏZƏRLƏR
XƏZİNƏÇİ
OBASTAN VİKİ
Xəzinə (1970)
Xəzər dənizində xəzinə axtarışı ilə bağlı əhvalat filmin əsasını təşkil edir.
Xəzinə bileti
Xəzinə bileti — xəzinə idarəsinin bir qayda olaraq büdcə kəsirini ödəmək üçün buraxdığı kağız pul (qızıla dəyişdirilmir); keçmiş sosialist ölkələrində xırda kupyuralı kağız pullar, keçmiş SSRİ-də 1, 3 və 5 manatlıq.
"Müqəddəs xəzinə" ordeni
"Müqəddəs xəzinə" ordeni (瑞宝章, Zuiho-şo) – Yaponiya ordenlərindən biri. Həm yapon, həm də əcnəbi şəxslərə Yaponiya dövləti qarşısındakı xidmətlərə görə təqdim olunur. == Tarixi == "Müqəddəs xəzinə" ordeni 4 yanvar 1888-ci ildə İmperator Meyci tərəfindən "Meyci" ordeni adı ilə təsis olunmuşdur. Ancaq kişilərə təqdim olunması planlaşdırılsa da, 1919-cu ildə qadınlara da verilməsi barədə qərar verilmişdir. Orden 2003-cü ilə qədər 8 dərəcə üzrə təqdim olunmuşdur. 2003-cü ildə VII və VIII dərəcələr ləğv edilmiş, 6 dərəcə üzrə təqdim olunmağa başlamışdır. == Dizayn == Orden Yaponiyanın iki müqəddəs xəzinəsini – Yata güzgüsünü və Yasakani cəvahiratını özündə əks etdirir. Orden pavlovniya çiçəklərinin və yarpaqlarının formasında dizayn edilmişdir.
Xəzinə (film, 1970)
Xəzər dənizində xəzinə axtarışı ilə bağlı əhvalat filmin əsasını təşkil edir.
Min Bir Xəzinə (1976)
Film qədim tarixi, ədəbiyyatı və zəngin mədəniyyəti olan Azərbaycanın milli mədəniyyət, ədəbiyyat xəzinəsinə — Azərbaycan Əlyazmalar Fonduna həsr edilmişdir. Film Azərbaycan Əlyazmalar Fondunun sifarişi ilə çəkilmişdir. Rejissor: Əlihüseyn Hüseynov Ssenari müəllifi: Cəmil Əlibəyov, Cahangir Qəhrəmanov Operator: Fəraməz Məmmədov Rəssam: Kazım Kazımzadə Bəstəkar: Sevda İbrahimova Səs operatoru: Şamil Kərimov Azərbaycan Əlyazmalar Fondu Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 268.
Xəzinə axtarışında (film, 2017)
Xəzinə axtarışında (ing. Kung-Fu Yoga, çin. 功夫瑜伽) — film 2017-ci ildə rejissor Stenli Tonq tərəfindən çəkilmişdir. Filmdə baş rolda Ceki Çan oynayır. Filmin heyətinə Çinli aktyorlara Arif Rəhman, Lay Tsan və Miya Muqi, Hindistanlı aktyorlara isə Sonu Sud, Dişa Patani və Amira Dastur daxildir. Film 28 yanvar 2017-ci ildə Çində nümayiş olunub. Burada Nazan Van tərəfindən bəstələnmiş orijinal musiqi və Fərah Xan tərəfindən qurulan son bir rəqs nömrəsi var. Bu film Ceki Çanın Çində ən çox qazanan filmidir. Xi'an'daki Terrakotta Ordu Muzeyində tanınmış bir arxeologiya professoru olan Cek, Hindistanda Hindistanın Muzey Araşdırmaları İnstitutu Racastandan bir gənc hindistanlı professor Aşmita ilə birlikdə Tibetdə Maqadhanın itirilmiş xəzinəsini tapmaq üçün bir araya gəlirlər. Müasir texnologiyanın köməyi ilə iki professordan ibarət bir heyət xəzinəni donmuş gölün altında tapır.
Dünya ətrafında 80 xəzinə
Dünya ətrafında 80 xəzinə (ing. Around the World in 80 Treasures) - BBC tərəfindən istehsal olunmuş on seriyalı incəsənət və səhayət sənədli filmidir. İncəsənət tarixi üzrə mütəxəssis Den Kruinkşank tərəfindən hazırlanmış sənədli film ilk dəfə 2005-ci ilin mart-aprel aylarında yayımlanmışdır. Filmin adı Jül Vernin məşhur "80 gün dünya ətrafında" romanının adından götürülmüşdür. Serialda beş aylıq dünya turuna başlayan tədqiqatçı insanlar tərəfindən yaradılmış və müxtəlif ölkələrdə yerləşən 80 xəzinəni təqdim edilir. Mühüm əhəmiyyətli xəzinələr arasında memarlıq nümunələri və tarixi artefaktlar vardır. Dünya turu çərçivəsində ümumilikdə 34 ölkəni ziyarət edən Kruinkşank yeddi qitədən altısında olur (Antarktidaya getmir). Həmin dövrdə təhlükəli ərazi olduğuna görə tədqiqatçı İraqa getməkdən imtina edir. Serial boyunca tədqiq edilən 80 xəzinədən başqa tədqiqatçı səfər etdiyi yerlərdə müxtəlif qeyri-ənənəvi qida nümunələrinin (qoyun xayası, beyin, müxtəlif cücülər və sair) dadına baxır, yerli adətlər və ərazinin tarixi haqqında məlumat verir. Nəqliyyat vasitəsi kimi təyyarə, qatar, dəvə, ulaq, ayaq, hava şarı, velosiped, skuter, avtomobil və qayıq istifadə edilir.
Min bir xəzinə (film, 1976)
Film qədim tarixi, ədəbiyyatı və zəngin mədəniyyəti olan Azərbaycanın milli mədəniyyət, ədəbiyyat xəzinəsinə — Azərbaycan Əlyazmalar Fonduna həsr edilmişdir. Film Azərbaycan Əlyazmalar Fondunun sifarişi ilə çəkilmişdir. Rejissor: Əlihüseyn Hüseynov Ssenari müəllifi: Cəmil Əlibəyov, Cahangir Qəhrəmanov Operator: Fəraməz Məmmədov Rəssam: Kazım Kazımzadə Bəstəkar: Sevda İbrahimova Səs operatoru: Şamil Kərimov Azərbaycan Əlyazmalar Fondu Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 268.
Dünya ətrafında 80 xəzinə (film, 2005)
Dünya ətrafında 80 xəzinə (ing. Around the World in 80 Treasures) - BBC tərəfindən istehsal olunmuş on seriyalı incəsənət və səhayət sənədli filmidir. İncəsənət tarixi üzrə mütəxəssis Den Kruinkşank tərəfindən hazırlanmış sənədli film ilk dəfə 2005-ci ilin mart-aprel aylarında yayımlanmışdır. Filmin adı Jül Vernin məşhur "80 gün dünya ətrafında" romanının adından götürülmüşdür. Serialda beş aylıq dünya turuna başlayan tədqiqatçı insanlar tərəfindən yaradılmış və müxtəlif ölkələrdə yerləşən 80 xəzinəni təqdim edilir. Mühüm əhəmiyyətli xəzinələr arasında memarlıq nümunələri və tarixi artefaktlar vardır. Dünya turu çərçivəsində ümumilikdə 34 ölkəni ziyarət edən Kruinkşank yeddi qitədən altısında olur (Antarktidaya getmir). Həmin dövrdə təhlükəli ərazi olduğuna görə tədqiqatçı İraqa getməkdən imtina edir. Serial boyunca tədqiq edilən 80 xəzinədən başqa tədqiqatçı səfər etdiyi yerlərdə müxtəlif qeyri-ənənəvi qida nümunələrinin (qoyun xayası, beyin, müxtəlif cücülər və sair) dadına baxır, yerli adətlər və ərazinin tarixi haqqında məlumat verir. Nəqliyyat vasitəsi kimi təyyarə, qatar, dəvə, ulaq, ayaq, hava şarı, velosiped, skuter, avtomobil və qayıq istifadə edilir.
Tanrının yaraqları:Xəzinə axtarışında (film, 2017)
Xəzinə axtarışında (ing. Kung-Fu Yoga, çin. 功夫瑜伽) — film 2017-ci ildə rejissor Stenli Tonq tərəfindən çəkilmişdir. Filmdə baş rolda Ceki Çan oynayır. Filmin heyətinə Çinli aktyorlara Arif Rəhman, Lay Tsan və Miya Muqi, Hindistanlı aktyorlara isə Sonu Sud, Dişa Patani və Amira Dastur daxildir. Film 28 yanvar 2017-ci ildə Çində nümayiş olunub. Burada Nazan Van tərəfindən bəstələnmiş orijinal musiqi və Fərah Xan tərəfindən qurulan son bir rəqs nömrəsi var. Bu film Ceki Çanın Çində ən çox qazanan filmidir. Xi'an'daki Terrakotta Ordu Muzeyində tanınmış bir arxeologiya professoru olan Cek, Hindistanda Hindistanın Muzey Araşdırmaları İnstitutu Racastandan bir gənc hindistanlı professor Aşmita ilə birlikdə Tibetdə Maqadhanın itirilmiş xəzinəsini tapmaq üçün bir araya gəlirlər. Müasir texnologiyanın köməyi ilə iki professordan ibarət bir heyət xəzinəni donmuş gölün altında tapır.
Xəzinə qayası
Xəzinə qayası — Şuşanın cənub-qərb hissəsində yerləşən ərazi. Şuşanın cənub-qərb hissəsində yerləşən "Xəzinə qayası"nın hündürlüyü 200, eni 100 sajenə (1 sajen 2,134 metr uzunluq ölçüsüdür) bərabərdir. Adın yaranması haqqında belə bir rəvayət var: Ağa Məhəmməd şah Qacar qətlə yetiriləndən dərhal sonra hakimiyyəti ələ alan İbrahimxəlil xanın qardaşı oğlu Batmanqılınc Məhəmməd bəy Cavanşir onun Qarabağdan və hərbi səfərlərdə olduğu başqa yerlərdən topladığı çoxlu sərvəti, qızıl-gümüşü, zinət əşyalarını, külli miqdarda pulu və digər qiymətli əşyaları mis qablara doldurub başqalarının əlinə keçməməsi üçün gizlətməyi qərara alır. Həmin qabları gecə vaxtı iki erməni nökərin belinə yükləyib Qırxpilləkəndən Daşaltıya enərək Kirs dağının ətəyində, sıldırım qayaların altında daşlı-kəsəkli bir yerdə basdırır. Geri qayıdanda sirrin açılmaması üçün həmin erməniləri qayadan atır. Elə o vaxtdan da onun sərvətini gizlətdiyi yer el arasında "Xəzinə dərəsi", yaxud da əksər vaxtlarda "Xəzinə qayası" adlanır. Sonralar xəzinəni tapmaq üçün bəzi adamlar orada dəfələrlə axtarış aparsalar da, heç nəyə nail ola bilməyiblər".
Azərbaycan Xəzinə Palatası
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti iqtisadiyyatı — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin sosial-iqtisadi siyasətinin əsas məzmunu. == Fəaliyyəti == 1918-ci il mayın 28-də Müsəlman Şərqində ilk demokratik və yeganə par­la­men­tli respublika olan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaradıldı. Keçmiş Rusiya İmperiyasının dağıntıları içərisindən yaradılmış Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Avropa tərəfindən tanınmış yeganə türk respublikası kimi tarixə daxil oldu. Cümhuriyyətin yaranması və onun fəaliyyəti xalqın dövlətçilik ənənələrinin bərpasına və milli mənlik şüurunun intişarına böyük təsir göstərmişdir. Həmin dövrdə ölkə həyatının bir çox sahələrində, o cümlədən müstəqil demokratik dövlət, milli mədəniyyət, milli təhsil, ordu quruculuğu, həmçinin ölkənin sosial-iqtisadi inkişafı və xarici iqtisadi-ticarət əlaqələrinin yaradılması istiqamətlərində ilk mühüm müstəqil addımlar atılmışdır. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti tarixinə həmin dövrdə ölkədə milli iqtisadiyyatın və xarici iqtisadi-ticarət əlaqələrinin yaradılması istiqamətində ilk müstəqil addımlar atılmışdır. == İqtisadiyyat == === Haqqında === Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətində sosial ədalət istehsal vasitələri üzərində mülkiyyət formaları vasitəsi ilə bərqərar edildi. AXC öz iqtisadi platformasında mülkiyyət plüralizmini nəzərdə tuturdu. Burada dövlət mülkiyyəti, xüsusi, şəxsi, səhmdar, bələdiyyə mülkiyyəti formalarının və digər mülkiyyət formalarının inkişafı üçün bərabər imkanlar yaradılırdı. O zaman geniş yayılmış bolşevizm mövqeyindən fərqli olaraq AXC və onun liderləri fabrik, zavod, torpaq və digər əsas istehsal vasitələri üzərində xüsusi mülkiyyəti rədd etmirdilər.
Karun xəzinəsi
Karun Xəzinəsi — çoxu e.ə. 560-546-ci illər arasında Lidiya ölkəsini idarə edən Krezin dövrünə aid olan və Uşakın 25 km qərbində və İzmir Avtomobil Yolu üzərində yerləşən Gur qəsəbəsi yaxınlığındakı arxeoloji qazıqlardan 1960-cı illərdə çıxararaq ABŞ-yə qaçırılan və 1993-ci ildə uzun bir hüquqi proses nəticəsində geri alınan əsərlərin toplu adı. Bəzi mənbələrdə Lidiya Xəzinəsi kimi də qeyd olunur. Xəzinənin ələ keçirilən hissəsində təxminən 450 parça var idi. == Əsərlərin xaricə qaçırılması == Lidiya dövrünün ən görkəmli əsərləri sırasında yer alan bu xəzinə 1965-1966-1968-ci illərdə Türkiyədən qaçırılmışdır. İlk qarət 1965-ci ildə Toptəpə arxeoloji qazığında baş verdi. 5 nəfərlik qrup qazılmış tunelin məzar otağına gələrək, burada tapdıqları əsərləri 65,000 Türk lirəsinə satdılar. Daha sonra, 1966-cı ildə, İkiztəpə arxeoloji qazığı 11 nəfər tərəfindən soyuldu və otaq içərisindəki 150 hissə abidə bir müddət saxlanıb, daha sonra 160,000 Türk lirəsinə satılıb. Karun xəzinələrinin üçüncü qarəti 1968-ci ildə Ağtəpə arxeoloji qazığında keçirilib və olan şəkil və abidələr 40,000 Türk lirəsinə satılıb. Xəzinənin bütün oğurlanmış parçaları Nyu-Yorkdakı Metropoliten Muzeyində 1985-ci ildə bir sərgidə jurnalist Özgən Açır tərəfindən görülüb.
Qızıl quldurun xəzinəsi
Qızıl quldurun xəzinəsi - Belçikalı Hergénin komiksi Tintinin macəralarının 12-ci hissəsidir.
Sirlər Xəzinəsi (1979)
Sənədli televiziya filmi Azərbaycanın əlyazmaları fondunda toplanılıb saxlanılan nadir əlyazmalardan danışır.
Sirlər Xəzinəsi (poema)
"Sirlər xəzinəsi" (fars. مخزن‌الاسرار‎ Məxzənül-əsrar) — Nizami Gəncəvinin ilk iri həcmli əsəridir. Yaxın və Orta Şərq ədəbiyyatında didaktik poema janrının ən qiymətli nümunəsi olan bu əsər şairin yaradıcılığında epik şeir sahəsində ilk qələm təcrübəsi idi. Əsər hicri tarixilə 570-ci ildə yazılmışdır ki, miladi təqvimilə 1174–1175-ci illərə uyğun gəlir. "Sirlər Xəzinəsi" zahirən Nizamiyə qədər Yaxın və Orta Şərq ədəbiyyatında geniş yayılan didaktik əsərlər silsiləsinə daxildir. Mövzuca, məqsədcə müəyyən dərəcədə "Kəlilə və Dimnə", "Qutadqu bilik", "Hədiqətül-həqiqə", "Siyasətnamə", "Qabusnamə", "Cəhar məqalə" və sair kimi əsərlərə yaxın olan "Sirlər Xəzinəsi" həm də onlardan fərqlənir. Nizami sanki özünəqədərki didaktik ədəbiyyatı yekunlaşdırıb ona daha yüksək humanist və demokratik istiqamət vermişdir. Poema müxtəlif məsələlərə həsr edilmiş müqəddimə, məqalətlər və bu məqalətləri epik lövhələrlə əks etdirən kiçik hekayələrdən ibarətdir. Kitabın tamamlanması haqqında kiçik bəhslə poemaya yekun vurulur. Başlanğıcda şair tovhid, minacat, nət adlı başlıqlar altında Allahdan, Peyğəmbərdən söhbət açır, İslam dini ehkamları çərçivəsində onları tərifləyir.
Sirlər xəzinəsi
"Sirlər xəzinəsi" (fars. مخزن‌الاسرار‎ Məxzənül-əsrar) — Nizami Gəncəvinin ilk iri həcmli əsəridir. Yaxın və Orta Şərq ədəbiyyatında didaktik poema janrının ən qiymətli nümunəsi olan bu əsər şairin yaradıcılığında epik şeir sahəsində ilk qələm təcrübəsi idi. Əsər hicri tarixilə 570-ci ildə yazılmışdır ki, miladi təqvimilə 1174–1175-ci illərə uyğun gəlir. "Sirlər Xəzinəsi" zahirən Nizamiyə qədər Yaxın və Orta Şərq ədəbiyyatında geniş yayılan didaktik əsərlər silsiləsinə daxildir. Mövzuca, məqsədcə müəyyən dərəcədə "Kəlilə və Dimnə", "Qutadqu bilik", "Hədiqətül-həqiqə", "Siyasətnamə", "Qabusnamə", "Cəhar məqalə" və sair kimi əsərlərə yaxın olan "Sirlər Xəzinəsi" həm də onlardan fərqlənir. Nizami sanki özünəqədərki didaktik ədəbiyyatı yekunlaşdırıb ona daha yüksək humanist və demokratik istiqamət vermişdir. Poema müxtəlif məsələlərə həsr edilmiş müqəddimə, məqalətlər və bu məqalətləri epik lövhələrlə əks etdirən kiçik hekayələrdən ibarətdir. Kitabın tamamlanması haqqında kiçik bəhslə poemaya yekun vurulur. Başlanğıcda şair tovhid, minacat, nət adlı başlıqlar altında Allahdan, Peyğəmbərdən söhbət açır, İslam dini ehkamları çərçivəsində onları tərifləyir.
Sirlər xəzinəsi (dəqiqləşdirmə)
Sirlər xəzinəsi — 1174-1175-ci illərdə Nizami Gəncəvi tərəfindən yazılmış poema. Sirlər xəzinəsi — 1979-cu ildə çəkilmiş Azərbaycan filmi. Sirlər xəzinəsi — 2016-cı ildən ANS TVdə yayımlanan veriliş.
Sirlər xəzinəsi (film, 1979)
Sənədli televiziya filmi Azərbaycanın əlyazmaları fondunda toplanılıb saxlanılan nadir əlyazmalardan danışır.
Taqanroq xəzinədarlıq binası
Taqanroq xəzinədarlıq binası — Rostov vilayəti Taqanroq şəhəri ərazisində iki mərtəbədən ibarət olan bina. Bina regional əhəmiyyətli mədəni irs obyekti siyahısına daxildir. Bunun haqqında № 301 qərar 18 noyabr 1992-ci ildə qəbul olunmuşdur. Adres: Taqanroq ş, Qreçeskaya küçəsi, ev 86. Taqanroq şəhəri Qreçeskaya küçəsində ev 86 ünvanında yerləşən bina 1830-cu ildə inşa edilmişdir. 1871-ci ildə binada Azov-Don Kommersiya bankı yerləşirdi. Binanın ilk sahibi italiyalı dövlət qulluqçusu misiqiçi Ruoko olmuşdur. Onun evində adətən qastrolda olanartist və musiqiçilər qalırdılar. 1873–1875-ci illərdə binanın sahibi polkovnik Aleksandr Qavriloviç Remi olmuşdur. O, sonradan hətta general-mayor rütbəsinə qədər yüksələ bilmişdir.
Verilənlər xəzinəsi
Verilənlər xəzinəsi (en. Data Warehouse) – idarəedici qərarların qəbul edilməsi prosesini dəstəkləyən, sahə təmayüllü, zamandan asılı olub, dəyişməyən və istiqamətləndirici verilənlər yığımıdır. İlk dəfə 1988-ci ildə Devlin və Merfi tərəfindən yazılmış məqalədə VX haqqında danışılmışdır. VX konsepsiyasının ilk müəlliflərindən biri B. İnmon 1992-ci ildə VX-ni belə təsvir etmişdir: Verilənlər xəzinəsi (VX) konsepsiyasının predmetini verilənlər təşkil edir. Verilənlərin emalı sistemlərinin (VES) məhsulu sayılan verilənlər digər istehsalat məhsulları kimi müəyyən xüsusiyyətə və xarakteristikaya malikdirlər: yararlılıq müddətinə, saxlandığı yerə, bazar qiymətinə, ötürülmə qabiliyyətinə, düzəlişi qəbul etmək xüsusiyyətinə və s. Bu cəhətləri nəzərə almaqla demək olar ki, VX konsepsiyası verilənlərin analizi konsepsiyası deyil, verilənlərin analiz üçün hazırlanması konsepsiyasıdır. VX-nin arxitekturasını qurarkən informasiya sistemlərinin arxitekturasını təyin edən mövcud sənədlərin öyrənilməsindən başlamaq lazımdır. Bu sənədlərə təşkilatlardakı informasiya texnologiyalarının (İT) inkişafının general planı da daxildir. VX-nin təşkilatın İT-nin infrastrukturuna inteqrasiya olunması vacib olduğundan VX yaradarkən informasiya sistemlərinin və ya İT-nın inkişafının general planına əsaslanmaq lazımdır. Operativ sistemlərdə (OLTP) verilənləri analiz etmək çox çətindir.
Mentuhotep (xəzinədar)
Mentuhotep — Qədim Misirin dövlət xadimi və On ikinci xanədan fironu I Senusretin maliyyə işləri (xəzinədar) mənsubu. Menhotep Orta padşahlıq dövründə ən yaxşı təsdiq olunmuş məmurlarından biridir. Karnakda onu katib kimi göstərən bir sıra heykəllər mövcuddur. Bunlara görə ona bütün kral işlərinə nəzarətçi titulu verilmişdir ki, bu da onun Karnakdakı məbədin tikintisinə nəzarət etməkdə iştirak etdiyini göstərir. El-Liştdə onun I Senusret piramidasının yanında böyük bir məzarı var idi. Tapılan zaman o, ciddi zədələnmişdi, lakin burada yüksək keyfiyyətli relyef qalıqları və heykəl parçaları vardı. Qəbrin olduğu yerdə hələ də biri sındırılmış, digəri yaxşı qorunmuş, qranitdən hazırlanmış və parlaq rənglənmiş interyeri olan iki sarkofaq var idi. Abidosda Mentuhotepin adına böyük bir stel ucaldılıb. Üzərində bir sıra rəsmi titullar, o cümlədən vəzir titulları yazılmışdır. Mentuhotepin türbəsində vəzir titulu yoxdur.
Sobexotep (xəzinədar)
Sobexotep — eramızdan əvvəl 1950-ci ildə kral I Senusretin dövründə qədim Misir xəzinədarı. Xəzinədar, sarayın hər cür malla təmin edilməsinə cavabdeh olan kral sarayında aparıcı məmurlardan biri. Sobekhotep yalnız mərmərin çıxarıldığı Orta Misirdəki Hatnubda qaya kitabəsində təsdiqlənir. Yazı I Senusretin hakimiyyətinin 22-ci ilinə aiddir. Xəzinədar titulunun yanında Sobexotep kral möhürü və yeganə dostu titullarını daşıyır. Onun vəzifədəki varisi, ehtimala görə Mentuhotep idi.
Martınov xəzinəsi
Martınov xəzinəsi və ya Martınovski xəzinəsi (ukr. Мартинівський скарб) — 1909-cu ildə Ukraynanın Çerkassı vilayətinin Martınovka kəndində (Dnepr vilayəti) tapılmış 120-yə yaxın gümüşdən ibarət xəzinə. Hazırda xəzinə Kiyev Peçersk Lavrası Tarixi Xəzinələr Muzeyində saxlanılır. Xəzinə eramızın VI—VII əsrlərinə aiddir. Tapıntıların mədəni mənsubiyyəti ilə bağlı bir neçə versiya var. Çox vaxt onlar Anteni təmsil edən Penkovo ​​arxeoloji mədəniyyəti ilə əlaqələndirilir. 20-dən çox belə xəzinə Orta Dnepr bölgəsində və Severski Donetsinin yuxarı axarlarında məlumdur. Marjinal dairələrdə xəzinə gümüş heykəlciklərdə yadplanetlilərin təsvirlərini görən ufoloqlar arasında məşhurdur. == Xəzinənin tərkibi == Xəzinədəki 120-yə yaxın əşya arasında aşağıdakılar diqqəti cəlb edir: dörd "rəqs edən insan" antropomorfik heykəlcikləri, beş zoomorf heykəlcik, üç barmaqlı broş, altı bilərzik, alın tacları, sırğalar, məbəd üzükləri, boyun torku, kəmər lövhələri, astarlar, dəbilqə qulaqcıqları, ucluqlar, pommels kəmərləri, boşqab parçası, iki gümüş kasa, Bizans sənətkarlarının işarələri olan Evxaristiya üçün bir qaşıq. Məhsulların materialı müxtəlif mənşəli 400–900 əyar gümüşdür.
Vilyena xəzinəsi
Vilenna xəzinəsi (isp. Tesoro de Villena) — Avropada Tunc dövrünün ən böyük qızıl xəzinə tapıntılarından biridir. Bu xəzinə qızıl, gümüş, dəmir və kəhrəbadan hazırlanmış, ümumi çəkisi təxminən 10 kiloqram olan 59 müxtəlif eksponatdan ibarətdir. Onlardan 9-u 23,5 karat qızıldır. Bu göstəricilər onu Pireney yarımadasındakı ən mühüm eramızdan əvvəlki xəzinə halına gətirir və Yunanıstanın Mikena şəhərindəki Kral qəbirlərindən sonra Avropanın ən önəmli ikinci xəzinəsidir. Dəmir əşyaların bəziləri meteorik dəmirdən hazırlanmışdır. Qızıldan olan eksponatlara bir kasa, üç butulka və 28 bilərzik daxildir. Buradakı dəmir parçaları Pireney yarımadasında tapılan ən qədim parçalardır. Arxeoloqlar bu xəzinənin tarixini e.ə. 1300–1000 illərə aid edirlər.
Xəzinədar (Osmanlı imperiyası)
Xəzinədar (türk. hazinedar) — Osmanlı imperiyasında dövlət və özəl xəzinə işlərində məsul səlahiyyətli şəxs. Dövlət idarəetməsindəki şəxslərin şəxsi sərvətlərinə cavabdeh olmaqla yanaşı, Əndərunda çalışan bəzi dövlət qulluqçularına da "xəzinədar" deyilirdi. Əndərundakı xəzinə idarəsində çalışan baş xəzinədar "xəzinədarbaşı" adlanırdı. Fateh Qanunnaməsinə görə, xəzinədarbaşı daxili əhalidən "torpaq sahibi" olan ağalar arasında yer alırdı. Osmanlı imperiyasında "xəzinədar" adı ilə müxtəlif işlərdə çalışan başqa səlahiyyətlilər də var idi. Qara hərəm ağalarından hərəmin xərclərinə cavabdeh olan şəxsə "xəzinədar ağa" deyilirdi. Padşahı geyindirmək, yatızdırmaq, yeməyinin hazırlanmasına nəzarət etmək və otağının qapısında keşik çəkmək kimi xüsusi vəzifələri yerinə yetirən cariyələrə də "xəzinədar usta" deyilirdi.
Xəzinədarbaşı
Xəzinədarbaşı (türk. hazinedarbaşı) — Osmanlı imperiyasında biri daxili xəzinədən, digəri isə xarici xəzinədən məsul olan vəzifə. Osmanlı dövlət təşkilatında daxili xəzinənin saxlandığı Bab-ı Hümayun və Hilət xəzinələri bölməsində saray sənətkarlarının (əhl-i hirəf) idarəsindən məsuldur. Osmanlı sarayının Əndərun hissəsində işləyənlərə xəzinədar deyilirdi. Əndərunda çalışan xəzinədarlardan məsul şəxs xəzinədarbaşı adlanırdı.

Значение слова в других словарях