YAŞAMAQ
гл. яшамиш хьун (1. дири яз хьун, сагъ яз хьун, амаз хьун; // сущ. яшайиш, уьмуьр; 2. уьмуьр гьалун; дуланмиш хьун; уьмуьрдикай файда къачун; 3. амаз хьун, давам авун (мес. куьгьне адетар); 4. yaşasın! буйр. ф. яшамишрай!).
Yaşamaq hüququ
Yaşamaq hüququ (ing. Right to life) — İnsanın ən mühüm təbii hüquqlarından biri. Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 27-ci maddəsinə əsasən hər kəsin yaşamaq hüququ vardır. Yaşamaq hüququ insanın mövcudluğu ilə bağlıdır və onu insana heç kəs vermir. Bu hüquq, sadəcə insanın doğulması faktı ilə yaranır. Hər bir şəxs psixobioloji catışmazlığa malik olub olmamasından, habelə şəxsi-mənəvi keyfiyyətlərindən asılı olmayaraq yaşamaq hüququna malikdir. Yaşamaq hüququnun konstitusion təminatlarından biri ölüm cəzası ilə bağlıdır. Yaşamaq hüququ ölüm cəzasının məhdudlaşdırıcısı kimi çıxış edir. İnsanın yaşamaq hüququ beynəlxalq birlik tərəfindən birmənalı şəkildə qəbul edilmiş və beynəlxalq hüquqi aktlarda öz əksini tapmışdır.
Ümumiyyətlə, insan və vətəndaş hüquqları, onun əsas azadlıqları problemi mürəkkəb və çoxplanlı xarakterə malikdir.
Yaşamaq (film, 1952)
Yaşamaq (生きる, Ikiru) – Akira Kurosavanın rejissorluğu ilə çəkilmiş 1952-ci il istehsalı Yaponiya dram filmi. Baş rolda Takaşi Şimura oynayır. Film Tokio bürokratiyasının çatışmazlıqlarından və həyatın mənasından bəhs edir. Ssenari Lev Tolstoyun 1886-cı ildə yazdığı "İvan İlyiçin ölümü" novellasından təsirlənib.
Filmin əsas mövzularına yaşamağın yolu, bürokratiyanın çatışmazlıqları və Yaponiyada ailə həyatıdır. Bu mövzular akademiklər və tənqidçilər üçün mövzu olmuşdur. Film tənqidçilər tərəfindən bəyənilmiş, Kinema Cunpo və Mayniçi mükafatlarını qazanmışdır. 2007-ci ildə televiziya filmi remeyki çəkilmişdir.
Filmin baş qəhrəmanı Kanci Vatanabe adlı orta yaşlı dövlət məmurudur. O, öz bürokratik vəzifəsində 30 il boyunca monoton həyat tərzi keçirib.
Yaşamaq uğrunda mübarizə
Yaşamaq uğrunda mübarizə — Yaşamaq uğrunda mübarizə dedikdə təkcə açıq şəkildə birbaşa mübarizə deyil, bir növ daxilində, növlər və mühit amilləri arasında olan mürəkkəb, çoxcəhətli münasibətlər nəzərdə tutulur. Hər bir fərdin təbiətdə yaşaması üçün müəyyən yaşayış sahəsi lazımdır, lakin onların doğulan balalarının sayı yaşayış üçün zəruri olan sahədən çox olur, yəni intensiv çoxalırlar. Kütləvi surətdə çoxalan orqanizmlərin bir qismi əlverişsiz mühit şəraitinin təsirindən, digər qismi isə başqa heyvanlar tərəfindən məhv edildiyindən onların çox az bir hissəsi cinsi yetkinliyə çatır. Məsələn, bir dəniz tısbağası yüzlərlə yumurta qoyur, lakin bu yumurtalardan çıxan balaların heç də hamısı sağ qalmır. Qida və su çatışmazlığı, habelə yaşayış məskənlərinin məhdudluğu, yaranan rəqabət, yırtıcıların hücumu, xəstəliklər onların yaşamaq qabiliyyətinə mane olur və yaşamaq uğrunda mübarizəyə gətirib çıxarır . Var olmaq mübarizəsi konsepsiyası, yaşamaq üçün lazımlı qaynaqlar uğrunda rəqabət və ya döyüşə aiddir. İnsan cəmiyyətinə və ya təbiətdəki orqanizmlərə müraciət edə bilər. Konsepsiya qədimdir və mövcudluq uğrunda mübarizə termini 18-ci əsrin sonlarında istifadə olunurdu. 17-ci əsrdən etibarən bu konsepsiya populyasiyanı aşan insanla əlaqələndirildi; bu məsələ Tomas Robert Maltusun Binjamin Franklinin Bəşəriyyətin Artması, Ölkələrin Yenidənqurma və s. ilə əlaqəli müşahidələrinə əsaslanan əhali prinsipinə dair Bir məqalədə sərt şəkildə göstərilmişdir .
Yaşamaq gözəldir, qardaşım!
"Yaşamaq gözəldir, qardaşım!" — rejissorlar Ramiz Əsgərov və Antonis Voyazos ilk tammetrajlı bədii filmi.
Kino əsərinin qəhrəmanları 20-ci illərdə Yaxın Şərq ölkələrindən birində gizli fəaliyyət göstərən gənc kommunistlərdir.
Əhməd(Vladimir Koval) gizli fəal kommunistlərdən biridir. O və dostu İsmayıl(Oleq Xabalov) kəndlərdən birində yerləşib kommunizmi təbliğ edən qəzet çıxarmaq fikrindədirlər. Lakin Əhmədi quduz olma ehtimalı olan itin dişləməsi hadisələrin xəttini dəyişir...
1)1967-ci ildə Tbilisidə I Zaqafqaziya və Ukrayna respublikaları filmlərinin "Prometey-67" zona kinofestivalı
Kinodebütə və filmdə müasir dövrün görkəmli şairi Nazim Hikmətin avtobioqrafik nəsr əsərinin ekranda təcəssümünə cəhd göstərildiyinə görə SSRİ Kinematoqrafçılar İttifaqının Diplomu verilmişdir.
Film türk yazıçısı Nazim Hikmətin "Romantika" romanı əsasında ekranlaşdırılmışdır.
Film rejissorlar Ramiz Əsgərov və Antonis Voyazosun ilk yaradıcılıq işidir.
Film quruluşçu rəssam Fikrət Bağırovun kinoda ilk işidir.
Əsərin müəllifi : Nazim Hikmət
Ssenari müəllifi : Leonid Aqranoviç
Quruluşçu rejissor : Ramiz Əsgərov, Antonis Voyazos
Quruluşçu operator : Rasim İsmayılov
Quruluşçu rəssam : Nadir Zeynalov, Fikrət Bağırov
Bəstəkar : Fikrət Əmirov
Səs operatoru : İqor Popov
Rejissor assistenti : Əşrəf Mamayev, Murad Məlikov, Ramiz Əliyev (R. Əliyev kimi)
Operator assistenti : Eduard Qalakçiyev, R. Əliyev
Rəssam assistenti : Rafiz İsmayılov, M. Səfərəliyeva
Qrim edən : Telman Yunusov
Montaj edən : A. Filimonova
Məsləhətçi : Ə. Babayev (filologiya elmləri namizədi)
Redaktor : Nataliya Şneyer
Filmin direktoru : S. Bəyazov
Çalır : Azərbaycan Radio və Televiziya Studiyasının Kamera Orkestri
Dirijor : Nazim Rzayev
Vladimir Koval-Əhməd
Oleq Xabalov-İsmayıl
Nelli Zinovyeva-Annuşka
Murad Məlikov-Kərim
Kseniya Minina-Marusya
M. Qasımbəyov-Si Ya-u
Ağasadıq Gəraybəyli-Şükrü bəy
Bəşir Səfəroğlu-Ziya
Valentin Qrudinin-Qolçomaq
Abbas Rzayev - Kəndli
Məleykə Ağazadə-Şükrü bəyin arvadı
Yusif Yulduz-Naməlum adam
Abşeron Adıgözəlov
Jenya Aleksandrov
Əliheydər Həsənzadə-Türk qəzet alan
Hamlet Xanızadə-Ziya (Bəşir Səfəroğlu) (titrlərdə yoxdur)
Şahmar Ələkbərov-Əhməd (Vladimir Koval) (titrlərdə yoxdur)
Həsənağa Turabov-İsmayıl (Oleq Xabalov) (titrlərdə yoxdur)
Əminə Yusifqızı-Annuşka (Nelli Zinovyeva) (titrlərdə yoxdur)
Rafiq Əzimov-Si Ya-u (M. Qasımbəyov) (titrlərdə yoxdur)
Sadıq Hüseynov (titrlərdə yoxdur)
Yusif Vəliyev-Kəndli (Abbas Rzayev)(titrlərdə yoxdur)
Həsən Əbluc-Petrosyan (titrlərdə yoxdur)
Kamil Qubuşov-Rus kəndli (titrlərdə yoxdur)
Əzizağa Qasımov (titrlərdə yoxdur)
Газета "Советская культура", 5 августа 1967 г.
Yaşamaq yanğısı (film, 1956)
"Yaşamaq yanğısı" (ing. Lust for Life) — rejissor Vinsent Minnellinin 1956-cı ildə İrvinq Stounun eyniadlı əsəri əsasında lentə aldığı film. Film dünya şöhrətli holland rəssam Vinsent van Qoqun həyat və yaradıcılığından bəhs edir.
Film Vinsent Van Qoqun tərcümeyi-halının ümumi cizgilərini göstərərək, eynilə İrvinq Stounun romanının süjet xəttini özündə əks etdirir.
Vinsent van Qoqun dəhşətli dərəcədə incəsənətə mübtəla olması onu məcazi mənada nəfəsini kəsir və məhv etməyə başlayır. Din əleyhinə çıxış edən insanlar onun Allaha məhəbbətini heç cür qəbul edə bilmirlər. Buna görə də onlar rəssamı ictimai fəallıqda və kömür sənayesində çalışan kasıbların qayğısına qalmaqda ittiham edirlər. Bütün bunlardan cana doyan rəssam ata evinə qayıdır. Orada dəlicəsinə sevdiyi qadın tərəfindən rədd edilir. Sonra isə bir fahişə ilə dostluğa başlayır.
Yaşamaq gözəldir, qardaşım! (film, 1966)
"Yaşamaq gözəldir, qardaşım!" — rejissorlar Ramiz Əsgərov və Antonis Voyazos ilk tammetrajlı bədii filmi.
Kino əsərinin qəhrəmanları 20-ci illərdə Yaxın Şərq ölkələrindən birində gizli fəaliyyət göstərən gənc kommunistlərdir.
Əhməd(Vladimir Koval) gizli fəal kommunistlərdən biridir. O və dostu İsmayıl(Oleq Xabalov) kəndlərdən birində yerləşib kommunizmi təbliğ edən qəzet çıxarmaq fikrindədirlər. Lakin Əhmədi quduz olma ehtimalı olan itin dişləməsi hadisələrin xəttini dəyişir...
1)1967-ci ildə Tbilisidə I Zaqafqaziya və Ukrayna respublikaları filmlərinin "Prometey-67" zona kinofestivalı
Kinodebütə və filmdə müasir dövrün görkəmli şairi Nazim Hikmətin avtobioqrafik nəsr əsərinin ekranda təcəssümünə cəhd göstərildiyinə görə SSRİ Kinematoqrafçılar İttifaqının Diplomu verilmişdir.
Film türk yazıçısı Nazim Hikmətin "Romantika" romanı əsasında ekranlaşdırılmışdır.
Film rejissorlar Ramiz Əsgərov və Antonis Voyazosun ilk yaradıcılıq işidir.
Film quruluşçu rəssam Fikrət Bağırovun kinoda ilk işidir.
Əsərin müəllifi : Nazim Hikmət
Ssenari müəllifi : Leonid Aqranoviç
Quruluşçu rejissor : Ramiz Əsgərov, Antonis Voyazos
Quruluşçu operator : Rasim İsmayılov
Quruluşçu rəssam : Nadir Zeynalov, Fikrət Bağırov
Bəstəkar : Fikrət Əmirov
Səs operatoru : İqor Popov
Rejissor assistenti : Əşrəf Mamayev, Murad Məlikov, Ramiz Əliyev (R. Əliyev kimi)
Operator assistenti : Eduard Qalakçiyev, R. Əliyev
Rəssam assistenti : Rafiz İsmayılov, M. Səfərəliyeva
Qrim edən : Telman Yunusov
Montaj edən : A. Filimonova
Məsləhətçi : Ə. Babayev (filologiya elmləri namizədi)
Redaktor : Nataliya Şneyer
Filmin direktoru : S. Bəyazov
Çalır : Azərbaycan Radio və Televiziya Studiyasının Kamera Orkestri
Dirijor : Nazim Rzayev
Vladimir Koval-Əhməd
Oleq Xabalov-İsmayıl
Nelli Zinovyeva-Annuşka
Murad Məlikov-Kərim
Kseniya Minina-Marusya
M. Qasımbəyov-Si Ya-u
Ağasadıq Gəraybəyli-Şükrü bəy
Bəşir Səfəroğlu-Ziya
Valentin Qrudinin-Qolçomaq
Abbas Rzayev - Kəndli
Məleykə Ağazadə-Şükrü bəyin arvadı
Yusif Yulduz-Naməlum adam
Abşeron Adıgözəlov
Jenya Aleksandrov
Əliheydər Həsənzadə-Türk qəzet alan
Hamlet Xanızadə-Ziya (Bəşir Səfəroğlu) (titrlərdə yoxdur)
Şahmar Ələkbərov-Əhməd (Vladimir Koval) (titrlərdə yoxdur)
Həsənağa Turabov-İsmayıl (Oleq Xabalov) (titrlərdə yoxdur)
Əminə Yusifqızı-Annuşka (Nelli Zinovyeva) (titrlərdə yoxdur)
Rafiq Əzimov-Si Ya-u (M. Qasımbəyov) (titrlərdə yoxdur)
Sadıq Hüseynov (titrlərdə yoxdur)
Yusif Vəliyev-Kəndli (Abbas Rzayev)(titrlərdə yoxdur)
Həsən Əbluc-Petrosyan (titrlərdə yoxdur)
Kamil Qubuşov-Rus kəndli (titrlərdə yoxdur)
Əzizağa Qasımov (titrlərdə yoxdur)
Газета "Советская культура", 5 августа 1967 г.
Yaşamaq üçün öldür (film, 1973)
Yaşa və ölməyə imkan ver (ing. Live and Let Die) — 1973-cü ildə Qay Hamilton tərəfindən çəkilən detektiv filmi .
Film Yan Fleminqin eyniadlı romanı əsasında çəkilmişdir.
Film Britaniya superagenti Ceyms Bond haqqında səkkizinci filmdir.
Filmdə kinoaktyor Rocer Mur ilk dəfə Ceyms Bond obrazını canlandırmışdır.
Film 1974-cü ildə "Live and Let Die" bəstəsinə (Pol Makkartni və Wings tərəfindən) görə Oskar mükafatı nominasiyasının "Ən yaxşı mahnı" kateqoriyasına layiq görülmüşdür.
Live and Let Die — Internet Movie Database saytında.