араб, сущ.; -ди, -да 1) диндин къанунралди ихтияр авайди. Терг ийиз гьалал, гьарам незава. Е. Э. Пагь, чи уьмуьрар. Лугьудач на гьалал, гьарам, Гьич кьиникьиз кьведач хиял. А. Гь. Нефсиниз. 2) жуван зегьметдалди къазанмишнавай. Антоним: гьарам.
* гьалал-гьарам сущ. динди ихтияр ганвай ганвачирди вири санлай.
* гьалал авун гл., ни низ вуч гьарам тир, гьарамвал квай кар, кӀвалах, гьерекат гьалал хьуй лугьун. Антоним: гьарам авун, гьарамарун.
* гьалал хьуй ! межд. 'Аллагьдин патай ихтияр авайди яз хьуй' манадин ибара. Гьар за тирш ягъайла, аялри заз "Гьалал хьуй!", за абуруз - "Сагърай!" - лугьуз хьана. Ф. Пуд руш. - Чун санал яшамиш хьайи уьмуьрда за вал чӀугур зегьметар ваз гьалал хьуй, чан итим, - лагъана кьариди, А. Ф. Бубадин веси. - Ви кьейибурузни рагьметар хьуй, къужа. ХинкӀал квез гьалал хьуй. - Неъ, чан хизанар, квез гьалал хьуй! - лагъана Кисая. Гь. Къ. Къилинж Къемер. Антоним: гьарам хьуй!
* гьалал хьуй ваз дидедин некӀ межд. хъсан алакъаяр аваз рахазвайдаз жуван патай кӀанивал къалурдай ибара. Вафалу дуст, гьалал хьуй ваз дидед некӀ X. Т. Дагъдин кард. - Эй, чан хва, гьалал хьуй ваз дидедин нек, авайбур вири цӀийи хабарар тушни. Н. М. Жандар Магьамай.
* гьалал хьун гл. гьарам тахьун. Дуьз дуван ам хьайитӀа эгер, - Ам адаз гьалал хьана хьи. Е. Э. Вирт квахьайдаз. Антоним: гьарам хьун.
* гьалалдин (гьалаллу) фу сущ. диндин къанунрив кьадайвал къазанмишнавайди. Эгер гьалалдин фу незвайтӀа, санани кӀвалах тийизвай, еке руфунар алаз ина-ана къекъвезвай юзбашийриз шегьердин юкьварал са пудкьуд вацран вахтунда школайрилайни зурба кьве гьавадин кӀвалер эцигдай такьатар жедайни мегер Я. Къафаров. Юристдин дафтардай. Муграгъвийри чпин са кап гьалаллу фу, чандал цӀай кана, къазанмишзава, чпин азадвал, чапхунчийрин аксина акъвазна, хуьзва. Гь. Къ. Къилинж Къемер.