сущ. мир: 1. свет, вселенная, земной шар. Bütün cahanda во всем мире, bütün cahanı dolaşmaq (gəzmək) объездить (объехать, облететь) весь мир, cahana y
Полностью »is. [fars.] Dünya, aləm, kainat. Məndə sığar iki cahan, mən bu cahana sığmazam. Nəsimi. Çıxdı günəş, doldu cahan nur ilə; Cütçü sürür tarlada cüt şur
Полностью »i. world; universe; bütün ~da in the wide world, throughout the world, all over the world, all the world over, in the whole world
Полностью »[fars.] сущ. жагьан, дуьнья, алем, каинат; cahana gəlmək дуьньядиз атун, дидеди хун, дидедиз хьун.
Полностью »ər. cümlə – bütün, hamı, hamısı; fars. cahan-dünya, aləm Bütün dünya, bütün aləm. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mərd böyüyüb mərd ağası, mərd xanı, Tu
Полностью »...Cavancavan oğlanlar (uşaqlar) молодые парни, cavan-cavan qızlar молодые девушки II нареч. молодыми, будучи молодыми, молоденькими. Onlar cəbhəyə cava
Полностью »I прил. молодой: 1. не достигший зрелого возраста. Cavan qadın молодая женщина, cavan valideynlər молодые родители, cavan alim молодой ученый 2. свойс
Полностью »сущ. 1. поэт. возлюбленная, любимая. Canan yolunda candan keçmək отдать жизнь за возлюбленную 2. разг. об очень приятной, привлекательной девушке или
Полностью »...Göyçay, Mingəçevir, Oğuz, Şəki) yabanı ağac adı. – Bizdər cağan deirix’, ama yuxarı kətdərdə ulas deillər (Ağdərə); – Cağannan qayrılan şey tez sınır
Полностью »...məhbubə. Fələk ayırdı məni cövr ilə cananımdan. Füzuli. Nə xoşdu canana canı yetirmək; Doyunca tamaşa eləyib ölmək. Q.Zakir. [Tahir:] El qəhrəmanları
Полностью »[fars.] 1. bax gənc 1-ci mənada. Cavan müğənni. Cavan oğlan. Cavan müəllim. – Rövşən Rüstəm kimi igid, yeniyetmə, cavan bir oğlan idi. “Koroğlu”. Bu c
Полностью »CAVAN – BÖYÜK – Əlbəttə, böyüklərin qayğısına qalmaq cavanların borcudur (S.Qədirzadə). CAVAN – YAŞLI Çingiz xan ağıllı, kamallı cavandır (S.S.Axundov
Полностью »CAVAN Oğlan, son uşaqsan, cavansan hələ; Yenicə cisminə düşüb vəlvələ (M.P.Vaqif); CAHIL (dan.) [Nənəxanım:] Qoy cahıldır gəzsin! (Çəmənzəminli); GƏNC
Полностью »1) is. jeune, adolescent, -e ; ~lar les jeunes ; 2) sif. jeune, adolescent, -e ; novice ; cadet, -te ; junior ; juvénile ; inexpérimenté, -e (təcrübəs
Полностью »i. sweetheart; beloved, greatly loved; Hər kəsin öz cananı gözəldir Everyone’s own sweetheart is beautiful
Полностью »...тӀваларикай хранвай рак, вар. Кьазвай сада вич Аллагь яз ви къадим чӀалан Ви гафарган яд гафарин ийизва жалан. А. Къ. Халкьдин чин.
Полностью »...görkəm youthful appearance; O məndən cavandır He / She is younger than me III. z. ~ görünmək to look young, to look youthful, to have* youthful looks
Полностью »...халкьдин махар. Акур чӀавуз вуж кьунва на къужахда, Дили ийиз бязи жаван, къизил цам. Е. Э. Къизил цам. Акунач вун хьтин жаван: А. Гь. Гуьзел. Ниваи
Полностью »шиир, прил.; жегьил яшарин, жегьил. Жегьил уьмуьр фена гъиляй зи жаван. Е. Э. Заз сабур гуз. А яргъал жаван йисара зун вижевай "жибинар атӀудайди"
Полностью »Qərb dialektlərində “cavan” anlamında işlədilir, ərəbcə olan cahil sözünün təhrifi ilə bağlı yayılıb. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »bax dəhan. Ləblərin şəhdü şəkər; Dahanın bal kimidi. (Bayatı). Dolaşır dahanda söhbətim, sözüm; Mənmi qocalmışam, ya zəmanəmi? “Koroğlu”.
Полностью »(Cənubi Azərbaycan) boyunduruğun ortasında xışı qoşmaq üçün yer. – Lahan olmasa xış boyunduruğda durmaz
Полностью »1. hörmə çəpər, hörgü; жалан хурун çəpər hörmək (çubuqlardan, qamışdan və s.); 2. hörmə qapı, darvaza (qoyun yatağı, həyət və s. üçün).
Полностью »жазан авун bax жазанарун; жазан хьун cəzana gəlmək, canı cəzanə gəlmək, cana gəlmək, təngə gəlmək, üzülmək, usanmaq, bezmək.
Полностью »1. плетень : жалан хурун - плести плетень. 2. плетёные ворота или двери загона, двора.
Полностью »...Намрудавай дуьзмиш тахьай зинет я, Ихьтин уьмуьр жагъай жанан мубарак. Е. Э. Мубарак.
Полностью »Bax: heybəçə. Qarı bir həybəçəni doldurdu ağac qırıqları ilə, getdi Cahan xanımın otağının yanında “ay xırdavat alan” deyib qışqırdı. (“Abdulla və Cah
Полностью »dünyanın nəqşi, cahanın bəzəyi mənasında olan “nəqşi cahan” sözlərindən yaranmışdır.
Полностью »...haqsızlıq edən, qəddar, çox zalım. 2. Zülm. Cahan, cahan deyil daha, züluma aşiyanədir; Qalıbsa ədlü rəhmdən boş ad, o da fəsanədir. C.Cabbarlı.
Полностью »m 1) dünya, aləm, cahan; mettre au ~ doğmaq 2) camaat; tout le ~ bütün dünya, hamı
Полностью »...köhn. şair. göyün altında olan; подлунный мир dünya, yer üzü, cahan, göyün altı.
Полностью »ə. 1) zaman, vaxt, dövr; 2) dünya, cahan, aləm; 3) m. tale, fələk. Dəhri-fəna puç, fani dünya.
Полностью »...hissəsi farsca qereftən (götürmək, almaq) məsdərinin əsasıdır. Cahan isə “dünya” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...Qaranlıq, zülmət. Sanki göydən yağırdı hüznü zəlam; Çulğayırdı cahan üzün zülmət. C.Cabbarlı.
Полностью »ORTABOYLU – UCABOYLU Cahan xanım ortaboylu idi (M.İbrahimov); Mən Cavadam, ucaboylu; İndi isə kül adamam (C.Novruz).
Полностью »zərf İlk dəfədə, başlanğıcda, əvvəldə. Ki cahan içrə var eylə işlər; Nəzərə ibtidada xoş görünər. S.Ə.Şirvani.
Полностью »[rus.] dan. bax körpələr evi (“körpə”də). [Cahan:] Yaşları ötmüş qadınlar üçün gecə məktəbimiz var. Yasli bina etmişik. Ə.Haqverdiyev.
Полностью »...mənası “topluluq” (совокупность) deməkdir. Cəm sözü ilə qohumdur: “Cümlə-cahan batsa da, batsın...”. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »ARXALI – KİMSƏSİZ Cahan xanım mahalda arxalı adam idi (M.İbrahimov); Hüseyn artıq arxasız və kimsəsiz bir yetimdir (S.Rəhimov).
Полностью »sif. Pis, faciəli, çox ağır, acınacaqlı. [Cahan:] A balam, ağlamalı günlər keçdi, indi isə sevinməli, xoşlanmalı günlərimiz gəlibdir. Ə.Haqverdiyev.
Полностью »sif. Sevinməli, fərəhlənməli, şadlanmalı; xoş, fərəhli. [Cahan:] A balam, ağlamalı günlər keçdi, indi isə sevinməli, xoşlanmalı günlərimiz gəlibdir! Ə
Полностью »...санал; жем; там, тамам; вири санал кьурла; // külli-dünya (aləm, cahan) вири дуьнья (алем); külli-kafər вири кафирар.
Полностью »...qatdılar; Mən yazığı mal kimicə satdılar!… Ə.Nəzmi. Cahan cahan deyil daha, zülmə aşiyanədir; Qalıbsa ədlü rəhmdən boş ad, o da fəsanədir. C.Cabbarlı
Полностью »Çılpaq. Canda bir sahirdi cahan içində, Yanarsan alovda, sazan içində. Bir baği-bağçada üryan içində Əgər sağ qalsan, iftixar olar.
Полностью »Uzaq, uzaqda. İraqdı yollarım, rahimdi uzaq, Canansız cahan mənim üçün duzaq. Bənna işi deyil, bəs necə pozaq? Peymanıma xilaf olan deyiləm.
Полностью »...Hərdən, gah-gah, vaxt-vaxt. Könüldə qönçələnir cahan-cahan fəryad; Dilim bu vəchdən eylər zaman-zaman fəryad. Qövsi. Qazamat divarları uca; Qapının y
Полностью »f. Birinə arvad (qız) alıb evli etmək. Oğlunu evləndirmək. – [Cahan xala:] Rəhmətlik bacım canı ağzından çıxana kimi mənə deyərdi: Cahan, bax, Əsgəri
Полностью »...sağdan, həmi soldan; Zənbur kimi sancdı birə. Aşıq Ələsgər. [Cahan Əsgərə:] Allaha şükür, həmi pulun var, həmi dövlətin var, həmi cavansan. Ü.Hacıbəy
Полностью »is. Bütün dünya üçün əhəmiyyətli olma, dünyaya yayılma, dünyada tanınma, böyük tarixi əhəmiyyəti olma
Полностью »sif. [fars. cahan və ər. şümul – şamil olan] Bütün dünya üçün əhəmiyyəti olan, dünyanı tutan, dünyaya yayılan, böyük tarixi əhəmiyyəti olan, dünyada t
Полностью »is. Başqa ölkələri istila etməyə çalışan, bütün dünyanı tutmaq üçün göstərilən meyil və hərəkət; imperializm
Полностью »is. [fars.] 1. Dünyanı istila edən, dünyanı tutan, ölkələr fəth edən; imperialist. [Elxan:] Mən üzümə bir din qalxanı çəkib cahangirlərin cəlladlığını
Полностью »is. klas. Cahangirlik, hökmdarlıq, padşahlıq. [Yusif şahın] …əql və fərasətindən, … cahandarlığından elçi və əmələsi vəcd etdilər
Полностью »is. [fars.] klas. Cahangir, hökmdar, padşah. Ərz elədilər ki: “Ey cahandar! Məcnundan olubmusan xəbərdar?” Füzuli
Полностью »