GƏDA – BƏY Çingiz, məhəbbət aləmində bəy, gəda yoxdur, mən səni sevirəm, sən də məni (S.S.Axundov).
Полностью »...bəy:] Əlimə çörəkçin baxan bir gəda; Salıb varlığımı bir yanar oda. S.Rüstəm. 3. bax gədə 1-ci mənada. Rəhmə gəlib, padşahım, deməzsən; Harda qalıb b
Полностью »...человеке (о человеке незнатного происхождения) II прил. холуйский. Gəda hərəkəti холуйское поведение
Полностью »f. 1) dilənçi, yolçu; 2) alçaq, mənliyi olmayan; 3) yoxsul, kasıb; 4) qul, kölə; 5) nökər, qulluqçu (kişi)
Полностью »1. Aşağı təbəqədən olan; nökər. 2. Məcazi mənada: görməmiş. 3. Fəqir, yazıq, binəva. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Al Koroğlu sədasını, Keç dəryalar
Полностью »...H.Sarabski. □ Quda olmaq – bax qudalaşmaq. Dürsədəf xanım gülə-gülə dedi: – Səninlə quda olmağa nə sözüm ola bilər! A.Şaiq.
Полностью »...gədəsi deyilmiydi? Qantəmir. 2. dan. Oğlan. [Ana:] Ay Allah, bu gədə lap dəli olacaq. S.Rəhman. [Turac:] Qızlar, amma gədə yamanca pərt oldu. İ.Əfənd
Полностью »is. 1. Bəla, dərd, müsibət, fəlakət. Koroğlu əyilməz yağıya, yada; Mərdin əskik olmaz başından qada. “Koroğlu”. Bənd oldu könül bir gülə, səs tutdu ma
Полностью »...şəklində işlənir). [Mirzə Şəfi:] Mən İrandan bir əba, bir qəba ilə gəlmişdim. Mir Cəlal. Yaxşısı budur ki, camaat şübhələnməmiş bu əba-qəbanı geyib,
Полностью »...sənin; Yox mənə tay olmağa həddin sənin. M.Ə.Sabir. 2. Bel. □ Qəddi bükülmək (əyilmək) – beli bükülmək. Ala gözlüm, səndən ayrı düşəli; Qədd əyilib,
Полностью »[ər.] klas. bax qədər1. Xoşdur nə qədr eyləsə yarım cəfa mənə. Füzuli. Bir zaman var idi canda ixtiyar; O qədri gəlmədin, ta oldum bimar. Q.Zakir.
Полностью »[ər.] köhn. bax qətiyyən. Ahim etməz heç əsər qəta sənə. Əmani. Məhəmməd Həsən əmi dünya malına əsla və qəta talib deyil… C.Məmmədquluzadə.
Полностью »...gözlənilməz hadisə, vaqiə, əhvalat. Əgər bir kəsin belə bir qəza başına gəlsə, durmuyub gəlsin mənim yanıma. C.Məmmədquluzadə. 3. Qismət, tale, müqəd
Полностью »...verən – qidalandıran, bəsləyici. [Mürşüd:] Mən gedirəm işə, sən get evə. Bədənə qida verən şeylərdən bir qədər hazırla. S.Rəhman. 2. məc. Bir şeyi ya
Полностью »...böyük inzibati-ərazi vahidi tərkibində və SSRİ-də rayon bölgüsünə qədər olan inzibati-ərazi vahidi. Qəza naçalniki, ofiserlər, bir neçə yüz də kazak
Полностью »1. рок, несчастный, роковой случай, крушение, авария; 2. случай, происшествие, событие; 3. уезд;
Полностью »(Çənbərək) alaçıq (dəyə) tikmək üçün istifadə olunan çubuq. – Gədəsi yetmədi də:nin
Полностью »(Basarkeçər) boyunduruğu arabanın qollarına bağlayan, bərkidən ağac, qayış və ya zəncir. – Ho:, əylə, boyunduruğun godası tüşüf, qayış öküzün tərəfinə
Полностью »...Ə.Məmmədxanlı. □ Səda düşmək – səs düşmək, yayılmaq. Hər yana səda düşür; İgidlər gəlir məclisə. Aşıq Ələsgər. Qar əriyir, çaylar daşır; Dağa-daşa dü
Полностью »бедбахтвал; бала; мусибат. ♦ не беда айиб авач, са акьван кар туш, са еке бала туш; на беду бахтсузвиляй; что за беда! вуч хьана кьван, еке кар хьанач
Полностью »...qurban, dirili Qurban; Yolunda fədadı bu baş ilə can. “Qurbani”. □ Fəda etmək – canını qurban etmək. [Mirzə Rza:] Qardaşlar, bütün İran məzlumlarını
Полностью »...(жертвование собой, своими личными интересами для блага других); fəda etmək (vermək) жертвовать, пожертвовать (не щадить кого-л., чего-л., подвергнут
Полностью »сущ. 1. истор. слуга 2. простореч. мальчик: 1) подросток мужского пола; грубо - простореч. пацан 2) обращение к подростку мужского пола
Полностью »...işləri аварийные работы, qəzaya uğramış quyu аварийная скважина; qəza vəziyyəti: 1) аварийное состояние 2) аварийная ситуация 2. роковой ◊ qəza üz ve
Полностью »сущ. 1. стан, фигура, рост 2. спина ◊ qəddi bükülmüş (əyilmiş) согбенный (старик); qəddi bükülmək согнуться, постареть; qəddini bükmək kimin сделать н
Полностью »сущ. 1. сват (отец одного из супругов по отношению к родителям другого супруга) 2. сватья (мать одного из супругов по отношению к родителям другого су
Полностью »I сущ. 1. пища, еда. Dadlı qida вкусная пища, sağlam qida здоровая пища, qidanın çeynənməsi разжёвывание пищи; qidanın həzmi переваривание пищи 2. пит
Полностью »...düşmənin sərinə yazmaq отвести беду от друга и навлечь её на врага ◊ qadan(-ı) alım: 1. пусть твои невзгоды станут моими 2. миленький, родненький, ми
Полностью »...dan. qanmaz, qanacaqsız, ədəbsiz, tərbiyəsiz, alçaq (söyüş); 2. köhn. gəda, nökər.
Полностью »DÖVLƏTLİ – GƏDA O deyəndə bir dövlətli xanım, mən gədanın birisi (Ə.Haqverdiyev).
Полностью »...hamısı yansın, balaları qapılara düşüb dilənçi olsun (S.Rəhimov); GƏDA (məc.) Fərman bəy: Əlimə çörəkçin baxan bir gəda; Salıb varlığımı bir yanar od
Полностью »...“silahdaş” demək olub. Sonra məna tamam dəyişib və farslardakı “gəda” anlamına uyğun məna kəsb edib. Nökər bizdə tarixən “qulluqçu” (ağanın qulluqçus
Полностью »...kənizi-kəmtərindir. Füzuli. İbrət et Ağa Məhəmməd xandan, ey kəmtər gəda. M.P.Vaqif. [Hacı Kamyab:] Xan, mən sizin kəmtərin nökərinizəm. Ə.Haqverdiye
Полностью »...kənizi-kəmtərindir. Füzuli. İbrət et Ağa Məhəmməd xandan, ey kəmtər gəda. M.P.Vaqif. [Hacı Kamyab:] Xan, mən sizin kəmtərin nökərinizəm. Ə.Haqverdiye
Полностью »...meydan. 2. Qiyamət; qalmaqal. Abbas deyər: cism nədi, can nədi, Ərəsətdə gəda nədi, xan nədi, Zülmkar padşaha din, iman nədi, Qoyubsan küfrnən tac, a
Полностью »...məscidə gedir. “Koroğlu”. İbrət et Ağaməhəmməd xandan, ey kəmtər gəda; Ta həyatın var ikən, nə şahə, nə xotkarə bax! M.P.Vaqif. Nə qızdan başlamısan?
Полностью »...cavabdeh deyiləm (H.Abbaszadə); CAVABDƏHƏNDƏ Molla Qafar: Hər bir gəda bir mərəkə açacaq, Molla Qafar cavabdəhəndə olacaq... (S.Rəhimov); MƏSUL Mirza
Полностью »is. Dünən. Dün gecə. Dün axşam. – Dün gəda idim və lakin sahibi-cəhan bu gün. Kişvəri. Dün gecə fələkə çıxdı fəryadım. M.P.Vaqif. Nə dil qaldı, nə dil
Полностью »...qələndər surətəm, fərdəm, mücərrəd təcridəm; Gərçi fəqirəm, həm gəda, mülkə Süleyman gəlmişəm. Nəsimi. // Ümumiyyətlə, sərsəri, divanə. Gördüm cəmalı
Полностью »1. Bax: gəda. 2. Oğlan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gör indi iş nə yerə gəldi ki, keçəl gədənin birisi gəlib buradan at apardı. (“Həmzənin Qıratı ap
Полностью »...bilib verdim könül mülkündə sultanlıq; Əzizim, nuri-eynim, sən gəda oğlu gədasanmış. S.Ə.Şirvani. [Yusif:] Açım kağızı, görüm mənim əziz, nuri-çeşmim
Полностью »...bilib verdim könül mülkündə sultanlıq; Əzizim, nuri-eynim, sən gəda oğlu gədasanmış. S.Ə.Şirvani. [Yusif:] Açım kağızı, görüm mənim əziz, nuri-çeşmim
Полностью »...bilib verdim könül mülkündə sultanlıq; Əzizim, nuri-eynim, sən gəda oğlu gədasanmış. S.Ə.Şirvani. [Yusif:] Açım kağızı, görüm mənim əziz, nuri-çeşmim
Полностью »...Aslanın təfavütü nədədir? C.Cabbarlı. [Qoca:] Bizim üçün şah və gəda – təfavütü yoxdur. A.Divanbəyoğlu. □ Təfavüt qoymaq – bir-birindən fərqləndirmək
Полностью »...nökəriniz Vəli can ilən-baş ilən qulluğunuzda hazırdır (N.Vəzirov); GƏDA (dan.) Rəhmə gəlib, padşahım, deməzsən; Harda qalıb bu dərgahın gədası (Q.Za
Полностью »...kənarında işrətə; Əmma fəqirlər soyuq evlərdə titriri (M.Ə.Möcüz); GƏDA (köhn.) Şah ola, gəda ola, divanə, ya əhli nizam; Etməmiş məqsudinə aləmdə he
Полностью »...[Xəyyam:] Biz güləriz batsa da şahlar yasa; Birsə məzarında gəda, padşah; Cami-Cəm olsun bizə ən son pənah! H.Cavid. ◊ Bir cam su içmək kimi – çox as
Полностью »...qələndər surətəm, fərdəm, mücərrəd təcridəm; Oldum fəqirü həm gəda, həm mülkə sultan gəlmişəm (Nəsimi); MÜTƏFƏKKİR Lakin bu mütəfəkkirlərin çoxu mate
Полностью »...gəl, bərabər gəzək (S.Rüstəm); BİLİTTİFAQ Xah sultan, xah dərvişü gəda bilittifaq; Özlərin qılmış giriftari-qəmü dərdü fəraq (M.P.Vaqif); BİR YERDƏ O
Полностью »...vaxt, an, dəm. Cananı görən ləhzədə can düşdü ayağa; Yalvardı gəda iczilə sultanını görcək. S.Ə.Şirvani. □ Bir ləhzə – bir saniyə, bir an, bir dəm, g
Полностью »сущ. 1. худородство (незнатное происхождение) 2. холуйство, раболепство, прислужничество, подхалимство
Полностью »qədağa eləməg: (Cəlilabad) xəbər göndərmək. – Qardaşım qədağa eliyib ki, bacımı tez göndərin
Полностью »is. 1. Əsil-nəsəbi olmama, aşağı təbəqədən olma. Əl versə gədayə padişahlıq; Sanman ki, qılır dəxi gədalıq
Полностью »...ayağa döşənmək. Cananı görən ləhzədə can düşdü ayağa; Yalvardı gəda iczilə sultanını görcək. S.Ə.Şirvani; 2) ucuzlaşmaq. Malın qiyməti lap ayağa düşd
Полностью »