Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ГЬИХЬТИН

    тӀв. эв. 1) ери чирун патал ишлемишдай суалдин гаф. Ваз гьихьтин карандашар герекзава? Р. Султали кьил куьрсна ацукьнава, и арада жаваб гун герек ава

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • гьихьтин

    какой (о качестве, признаке).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ГЬИХЬТИН

    pron. which, what; as; whichever, whichsoever.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЬИХЬТИН

    pron. which, what; as; whichever, whichsoever.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЬИХЬТИН

    necə? nə cür? nə kimi? nə təhər? (bir şeyin əlaməti, keyfiyyəti, xüsusiyyəti haqqında).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬИХЬТИН

    necə? nə cür? nə kimi? nə təhər? (bir şeyin əlaməti, keyfiyyəti, xüsusiyyəti haqqında).

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАХЬТИН

    ...хьтин, ихтилат авур хесетар, лишанар квай хьтин. Ви гьахьтин нефс пад хьуй, яллагь! Е. Э. Къедекни пер чуьнуьхайдаз. кӀаниярдихъ галайуьмуьр женн

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • гьахьтин

    ...уже упомянутом, определенном). см. тж. гьа-гьахьтин и ахьтин.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ГЬАХЬТИН

    pron. such.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЬАХЬТИН

    pron. such.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ГЬАХЬТИН

    elə, o cür; ona bənzər (oxşar), onun kimi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ГЬАХЬТИН

    elə, o cür; ona bənzər (oxşar), onun kimi.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • QIRTİN

    qırtin vurmağ: (Yardımlı) sakit olmaq, sakitləşmək. – Uşağ ağladıağladı, qırtin vurdi, yatdi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • gizlin-gizlin

    кил. gizli-gizli.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • gizlin-gizlin

    gizlin-gizlin

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • QIRÇIN-QIRÇIN

    zərf və sif. Qırçınlar halında, qırış-qırış. Tumanın uzun balağı qırçınqırçın olub stulun oturacaq yerindən aşağı sallanır, [Sonanın] al məxmərdən gey

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QIRTIQ-QIRTIQ

    кусочками

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GİZLİN-GİZLİN

    нареч. см. gizli-gizli

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIRÇIN-QIRÇIN

    I прил. со сборками, со складками II нареч. в складку, в сборку

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIRTIQ-QIRTIQ

    нареч. кусочками; на кусочки

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIRÇIN-QIRÇIN

    s. pleated, gathered; (i.s.) with gathers; ~ yubka gathered / pleated skirt

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • QIRTIQ-QIRTIQ

    z. bit by bit, a bit at a time, piece by piece

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • GİRDİN-GİRDİN

    ...(“Koroğlu” dastanının lüğəti) Boynunun əti girdin-girdin, bığlar kəl buynuzu kimi. (“Həmzənin Qıratı aparmağı”)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dastanlarının leksikası
  • qırçın-qırçın

    sif. à fronces, à froncis ; ~ yubka jupe f plissée ; jupe à fronces

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • qırtıq-qırtıq

    zərf. en morceaux

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • QIRÇIN-QIRÇIN

    прил., нареч. хвал-хвал, кьатӀ-кьатӀ, буьруьш-буьруьш.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • qırtıq-qırtıq

    qırtıq-qırtıq

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • qırçın-qırçın

    qırçın-qırçın

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • QIRTIQ

    кусочек

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIZĞIN

    1. горячий, жаркий; 2. ярый, страстный, буйный; 3. интенсивный; 4. горячо, жарко; 5. разгар;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GİRDİN

    ...bir boyda kəsilmiş odun. [Günay] qapı ağzındakı üstü mişarlanmış girdin kimi çox hamar olan dəyirmi bir daş üstündə oturmuşdu. Ə.Məmmədxanlı.

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QIZĞIN

    ...hərarətli; qaynar, yandırıcı. Qızğın dəmir. Qızğın ütü. Qızğın maşa. Günəşin qızğın şüaları. 2. məc. Coşqun, hərarətli, alovlu, atəşin, ehtiraslı. Qı

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QIRXIN

    1. стрижка овец; 2. настриг;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIRĞIN

    1. резня, бойня, избиение, кровопролитие; 2. эпизоотия, падеж, повальная смертность;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • GİZLİN

    ...sənin qızın bizə çox xoş gəlib. Çəmənzəminli. gizlin-gizlin bax gizli-gizli. Gizlin-gizlin sənlə etdim ilqar; İndi bildim səndə yoxmuş etibar… Aşıq A

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • GİRDİN

    полено, обрубок

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QIRÇIN

    складка, плиссе

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • QISQIN

    dan. bax qısqı 1-ci mənada

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QIRTIC

    is. bot. Taxıl fəsiləsindən yem bitkisi

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QIRXIN

    bax qırxım

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QIRĞIN

    ...qırılıb tələf olmasına səbəb olan yoluxucu xəstəlik. Heyvanlara qırğın düşmək. 2. Böyük insan tələfatı; bu cür tələfata səbəb olan qanlı vuruşma, müh

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • QIZĞIN

    coşqun, atəşin, alovlu, şiddətli; hiddətlənmiş

    Tam oxu »
    Azərbaycan kişi adlarının izahlı lüğəti
  • QIRÇIN

    is. 1. Paltarda və s.-də qırışıq şəklində naxış. Paltarın qırçını. – Paltarın üst hissəsinin kiçik büzmələrini və qırçınlarını tikdikdən sonra, kürək

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ЭТАКИЙ

    разг. ихьтин; гьахьтин.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИХЬТИН

    тӀв. эв. никай-квекай рахазватӀа, гьам хьтин ва я гъадан лишанар квай. Гъуьрел тӀвар эцигна "мука", НекӀедиз - лугьуз молока", ЧукӀулни шиш, кастру

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ихьтин

    (местоим.) - такой, как этот; аналогичный этому; подобный этому; см. тж. ахьтин.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • ИХЬТИН

    adj. like, alike, similar; conformable; corresponding; parallel; near of kin.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ИХЬТИН

    adj. like, alike, similar; conformable; corresponding; parallel; near of kin.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • ИХЬТИН

    belə, bu kimi, bu cür, bu sayaq, bu təhər; bunun kimi, bunun tək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • ИХЬТИН

    belə, bu kimi, bu cür, bu sayaq, bu təhər; bunun kimi, bunun tək.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • GIRCIN

    (Ağdam, Çənbərək, Qazax) mal otu yedikdən sonra qalan çör-çöp. – Malın qavağında qalan gırcını bir yerə yığ (Çənbərək)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QINTIR

    (Salyan) arıq, zəif. – Qıntır qoyın süt verməz

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QILPIN

    I (Cəbrayıl, Yardımlı, Zəngilan) otun toxumlu hissəsi. – Qılpın yapışıf corabıma, qopbur (Cəbrayıl) II (Basarkeçər) xəstəlik (malın dilində). – O qədə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • QIFCIN

    (Gədəbəy) səliqəli. – Çox qıfcın yığersın odunu, xoşumə:ldi çox

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • GİVE:İN

    (Oğuz) mozalan

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • GİRDİN

    I (Bərdə, Bolnisi, Qazax) bax girdim II (Ağdaş, Ağsu, Gədəbəy, Quba, Mingəçevir, Şəmkir) bax girdim. – Bu girdinnərin birin salırdux ocağa axşamacan y

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • GIRDIN

    ...Qazax, Oğuz, Meğri, Tovuz) bax girdim. – Bu palıdı duğrasam, utız gırdın çıxar (Meğri)

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin dialektoloji lüğəti.
  • КАКОЙ-ЛИБО

    местоим. са, гьар гьихьтин хьайитIани са.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БУКАШКА

    пепе (гьар гьихьтин хьайитIани куьлуь пепе-шепе).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • QEYDEDİCİ

    сущ. физ. къейд ийидай прибор (гьихьтин хьайитӀани са вакъиа).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • СУБУТСУЗ

    прил. са гьихьтин ятӀани фикир гьахълуди тушир, делилар авачир.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СУБУТСУЗ

    нар. са гьихьтин ятӀани фикир гьахълуди тушиз, делилар авачиз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • İFAÇILIQ

    сущ. тамамарун (гьихьтин хьайитӀани са музыкадин эсер ва я роль); // тамамрунин.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • GEN²

    [yun. genos-mənşə] ген (организмдин гьихьтин ятӀани лишанар несилрик фин хуьдай асас затӀ).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • АСТАЗ

    ! межд. зарб кваз ийизвай са гьихьтин ятӀани гьерекат явашарун патал лугьудай гаф. Синоним: яваш!

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SAXLANMAQ

    1. кил. saxlanılmaq; 2. элкъв. жув (вич) гьихьтин ятӀани са везиятда хуьн, чуьнуьх хьун, илис хьун.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • КАКОЙ-НИБУДЬ

    местоим. са, гьар гьихьтин хьайитIани са; каких-нибудь два-три дня са- кьве югь.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРЕДСКАЗАТЬ

    ...кардикай хабар гун, вуч гьикI жедатIа виликамаз лугьун; предсказать погоду гьихьтин гьава жедатIа лугьун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ДАРАМ:

    * дарам-дурум сущ: ; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са гьихьтин ятӀани кар ийидалди гьерекатрин ванер.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ПАРИК

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са гьихьтин ятӀани мураддалди кьилел алукӀдай масадан чӀарар.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СУБУТСУЗВАЛ

    сущ.; -или, -иле; -илер, -илери, -илера са гьихьтин ятӀани фикир гьахълуди тушир, делилар авачир гьал.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БИЛЛАГЬ!

    межд. кьин яз ишлемишдай гаф. Гьихьтин сардар чкӀизва, гьа икӀ я хьи, биллагь, дустар. А. Гь. Кьиникьиз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГРАМОТА

    урус, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра са гьихьтин ятӀани рекьяй агалкьунар хьайидаз гьукуматди, идаради гудай документ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РЕЙТИНГ

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра къимет са гьихьтин ятӀани категориядик, классдик, разряддик кутун; машгьурвилин дережа.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ƏRƏFƏ

    ...тӀунутӀар, гунзар, квалар; bayram ərəfəsi суварин квалар; 2. гьихьтин хьайитӀани са вакъиадилай виликан вахт.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ПОСЛЕДЫШ

    ...велед, эхиримжи велед. 2. пер. амукьай ттум, эхиримжи терефдар (гьар гьихьтин хьайитIани са идеологиядин амай ттумарин терефдар).

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • БАШЛАМИШУН

    сущ.; -и, -а; -ар, -ри, -ра са гьихьтин ятӀани гьерекат ийиз эгечӀун. Адан башламишуни зи рикӀ тӀарна. Р.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • КЪУПМИШ:

    къупмиш хьун гл. садлагьана арадиз атун.. ... рикӀиз са гьихьтин ятӀани цӀийи фикир къупмиш хьана. М. В. Вацран ягъун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ДЕСАНТ

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра душмандин чилел ва я са гьихьтин ятӀани чкадиз самолетдай, пароходдай авуднавай кьушун.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СФЕРА

    ...халкьдин майишатдин вири сферайра-хилера, чкайра. 3. са кас гьихьтин инсанрин арада ва я гьихьтин гьалара аватIа, гьа ара, гьа гьалар. 4. мн. обще

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ВЕДОМОСТЬ

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са гьихьтин ятӀани малумат(ар) авай документ, сиягь. # стипендиядин ~, экзамендин ~, зарплатадин~; ведомостдал къ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • QARIM

    ...патал адан къерехар тирвал эгъуьннавай чухур); 2. легъв, чухур (гьихтин ятӀани са макьсад патал эгъуьннавай).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВЕДОМОСТЬ

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са гьихьтин ятӀани малумат(ар) авай документ, сиягь. # стипендиядин ~, экзамендин ~, зарплатадин~; ведомостдал къ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТӀЕБИЙВАЛ

    ...тӀебии тир гьал. И тӀебиивилин дад за дадмишначиртӀа, закай яраб гьихьтин туьрема хкатдайтӀа... Т. А. Мехъер куьтягь тахьанмаз.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЭМБЛЕМА

    урус, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри. -йра са гьихьтин ятӀани мана авай лишан. Хурудал эмблемаяр алкӀурмир, рикӀе къени фикирар тур. Р.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • SENZ

    [lat.] сущ. ценз (1. са касдин гьихьтин ятӀани ихтиярар кьилиз акъудунал сергьят эцигдай шартӀ; 2. кархана тайин са сиягьдик кутун патал лазим тир шар

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ХСУСАН

    ...Хсусан вуна инлай кьулухь гьикӀ кӀвалахда лагьай фикирзава? Вахь гъихьтин къастар, планар ава? З. Э. Социалист Зегьметдин Герой Темирханов.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВЫПИСКА

    урус, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра са гьихьтин ятӀани документ вири санлай ва я адан са паюнин копия. # протоколдай ~, трудовой книжкадай ||

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВЫПИСКА

    урус, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра са гьихьтин ятӀани документ вири санлай ва я адан са паюнин копия. # протоколдай ~, трудовой книжкадай ||

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ПРОПАГАНДИСТ

    ...-да; -ар, -ри, -ра пропаганда тухузвай кас; халкьдин арада са гьихьтин ятӀани фикирар, чирвилер, идеяяр чукӀурзавай кас. # ~ дин суьгьбет, -дин рах

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВЫСТАВКА

    урус, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра са гьихьтин ятӀани шейэр агалкьунар яз эцигна къалурун ва къалурдай чка. Чи совхозди гьар йисуз выставкайр

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЗНАЧОК

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са гьихьтин ятӀани рекьяй кьетӀенвилин лишан. Вахтар алатана. Университетни куьтягьна. Са юкъуз чна дипломар ва з

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВЫСТАВКА

    урус, сущ.; -ди, -да; -яр, -йри, -йра са гьихьтин ятӀани шейэр агалкьунар яз эцигна къалурун ва къалурдай чка. Чи совхозди гьар йисуз выставкайр

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • РАЗРЕЗ

    ...каком разрезе ставится вопрос? месэла гьи жуьреда (гьи жигьетдихъай гьихьтин виляй килигна) эцигнава? итти в разрез акси хьун, аксина фин.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИБОР

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са гьихьтин ятӀа кӀвалахар тухун патал, гуьзчивал ва мсб. патал туькӀуьрнавай махсус алат. # алцумдай ~, -къачун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ГАЛУДУН

    ...-мир галуд авун, галуд тавун, галуд тахвун, галуд хъийимир са гьихьтин кӀвалах, гьерекат ийидай къуват тӀимил хьун

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • СА

    ' прил. са гьихьтин ятӀани. Вигьий ви чандиз са мерез, тумакь яц. Е. Э. Тумакь яц. Жагъура ваз са кӀеви рук, Гьалт тавурай вал чинеруг. С. С. Билбил

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • БЛАНК

    урус, сущ.; -ди, -да; -ар, -ри, -ра са гьихьтин ятӀани малуматар (эцигнавай суалриз жавабар) кхьин паталай гьазурнавай цӀарар авай чар. Паспорт къ

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ЛУЬЛЕ

    ...хуьрек. * луьле-кабаб сущ. гатай якӀун шиш. - Мемед агъа! Квехъ гьихьтин хуьрекар ава? – Луьле-кабаб... С. Ярагъви ашукь Уьзден.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ТАКАБУРЛУВАЛ

    ...гьисс(ер) авай гьал. Адет яз, виняйгъуз килигдайла, инсандик са гьихьтин ятӀани разивилин такабурвилин гьисс акатда. А. А. Умуд

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ХАЛУДИН

    ...гьиссер къалурун патал ишлемишдай гаф. Аквазвани, халудин, гьихьтин инсанар аватӀа чи арайра. Ж, 1985, 12. XӀӀ.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • МЕХАНИЗМ

    урус, сущ.; - ди, -да; -аяр, -айри, -аира са гьихьтин ятӀани къуватди кӀвалахдик кутазвай галкӀурнавай гьерекатда авай паяр вири санал ва абурун к

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • АЛАКЬУН

    ...тавун || талакьун, алакь тахвун || тахлакьун, алакь хъийимир вуж са гьихьтин ятӀани фикирдал атун, разивал гун. Гьикьван зун алахънатӀани, ам алакьн

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • DƏVƏT

    ...гьуьрметдалди са чкадиз эверун; б) телеб авун, теклиф авун (вичи-вич гьихьтин ятӀани са къайдада тухуниз).

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • ВИЛЕРБУРУН

    ...вилербур тавун, вилербур тахвун, вилербур хъийимир вилералди са гьихьтин ятӀани лишан авун. Вилербуриз хъуьремир заз Чарадан яр хъуьредайвал... А.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • ВИЛЕРБУРУН

    ...вилербур тавун, вилербур тахвун, вилербур хъийимир вилералди са гьихьтин ятӀани лишан авун. Вилербуриз хъуьремир заз Чарадан яр хъуьредайвал... А.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Funakosi Gitin
Funakosi Gitin (Funakoshi Gichin, 10 noyabr 1868 – 26 aprel 1957, Tokio[d]) — Shotokan karatesinin yaradıcısıdır və "müasir karatenin atası" olaraq yad edilir. Ardınca Anko Itosu-nun təlimlərində, o 1921-ci ildə Yapon materikinə karateni təqdim etmiş (daxil etmiş) Okinawan karatesi sahiblərindən (ustaları) biri idi. Gənclik Gichin Funakoshi Shuri-də, etnik Okinawan valideynlərinə Meiji Restorationun ili təxminən 1868-də Okinavada doğuldu və familiya Tominakoshi[2] mənşəcə (əvvəlcə, əvvəldən) malik idindi. Onun tezliklə onun birinci karate teacher.[3-i] olan Anko Asato-nun, karatenin və kendo sahiblərinin (ustalarının) oğlu ilə yaxın dostlar olduğu ibtidai məktəbə daxil olmaqdan sonra Yapon "bir dəstə saçının" aradan qaldırmasına Funakoshinin ailəsinin sərt müxalifəti (etirazı) bildirdi ki, o onun iştirak etməyin məqsədi tibb məktəbini təqib etmək (yürütmək) üçün yararsız olacaq. Hər iki klassik (antik) Çinlidə (Çin dilində) öyrədilən olaraq və Yapon fəlsəfələri, təlimləri, Funakoshi-si Okinavada köməkçi müəllim oldular. Bu zaman, Asato ailəsi ilə onun əlaqələri böyütdü və o Anko Asato-dan karate təlimatını almaq (qəbul etmək) üçün Asato ailəsi yaşayış yerinə gecə səyahətləri başladı. Funakoshi vaxtın Okinawan karatesinin populyar stillərin hər ikisində öyrənmişdi: Shorei ryu və Shorin ryu. Onun öz stili məsafədə yerləşdirən (məsafədə yerləşən) kendonun və vaxtın seçilməsinin təsiri altında idi. Shotokan Funakoshinin psevdoniminin adını dayışandır, şamlarda" "şam dalğalarını" və ya "küləyi istəyən (nəzərdə tutan, bildirən) Shoto. Karate sahibi (ustası) olmağa əlavə olaraq, Funakoshi onun fikirləşəcəyi və yazacağı ki, meşədə uzun gəzintilər üçün verilən məlumata görə gedən çalışqan şair və filosof idi və yazacağı ki beləliklə Shotokan "Shoto-nun eviyə" müraciət etdi.
Qiaqin
Qiaqin (adıq Джаджэ) — Rusiya Federasiyası, Adıgey Respublikasının tərkibinə daxil olan kənd. Qiaqin rayonunun və Qiaqin kənd sovetliyinin mərkəzidir. == Coğrafi yerləşməsi == Kənd Qiaqin rayonunun qərb hissəsində, Qiaqin çayının hər iki sahilində yerləşir. Maykopdan 28 km şimalda və Beloreçensk şəhərindən 20 km şimal-şərqdə yerləşir. Kəndin cənub kənarında Şimali Qafqaz dəmiryolunun Qiaqin dəmiryol stansiyası yerləşir. Kəndin sahəsi 32.63 km²-dir ki, bu da kənd ərazisinin sovetliyin 13,07% -ni təşkil etməsi deməkdir. Zakuban düzündə, düzənlikdən respublikanın dağətəyi zonasına keçən ərazidə yerləşir. Bölgənin relyefi, cənub-şərqdən şimal-qərbə ümumi bir yamacda olan, təpəli və təpəli yüksəklikləri olan piedmont dalğalı düzənliklər ilə təmsil olunur. Çay vadiləri dərin yarğanlar və çökəkliklər ilə kəsilir. Orta hündürlüklər dəniz səviyyəsindən təxminən 130 metr yüksəklikdədir.
Qırtıc
Qırtıc (lat. Poa) — bitkilər aləminin qırtıcçiçəklilər dəstəsinin qırtıckimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.
Gihon
Gihon (təq. 1206, Yaponiya – təq. 1260, Okinava prefekturası) — Tenson sülaləsindən sonra Ryukyu kralı. Hakimiyyətə gələndə 44 yaşında idi. Hakimiyyət dövrü ölkədə xəstəlik və təbii fəlakətlər yayılmışdı. 1254-cü ildə gənc əyanlardan olan Eysonu özünə köməkçi götürdü. Lakin ölkəni fəlakətdən qurtara bilməyəcəyini görüb taxtdan imtina edərək yerini Eysoya verdi. Beləliklə Tenson sülaləsinin hakimiyyəti də bitdi. Ölüm tarixi məlum deyil.
Xitin
Xitin — Xitin (C8H13O5N)n (/ˈkaɪtɪn/ KY-tin) qlükozanın amid törəməsi olan N-asetilqlükozaminin uzun zəncirli polimeridir. Təbiətdə ən çox yayılmış ikinci polisaxarid (yalnız sellülozadan sonra), göbələklərin hüceyrə divarlarının, xərçəngkimilər və həşəratlar kimi artropodların ekzoskeletlərinin və molyuskların radulaların, sefalopodların dimdiklərinin və qladiuslarının əsas komponentidir. O, həmçinin ən azı bəzi balıqlar və lissamfibiyalar tərəfindən sintez edilir. Xitinin strukturu sellüloza ilə müqayisə oluna bilər, kristal nanofibrillər və ya bığlar əmələ gətirir. Funksional olaraq keratin proteini ilə müqayisə edilə bilər. Xitinin bir sıra tibbi, sənaye və biotexnoloji məqsədlər üçün faydalı olduğu sübut edilmişdir. == Etimologiya == İngiliscə "xitin" sözü 1821-ci ildə yunanca χιτών (khitōn), örtük mənasını verən fransızca "xitine" sözündən yaranmışdır. Bənzər "xiton" sözü qoruyucu qabığı olan dəniz heyvanına aiddir. == Kimya, fiziki xassələri və bioloji funksiyası == Xitinin quruluşu 1929-cu ildə Albert Hofmann tərəfindən müəyyən edilmişdir. Hofman Helix pomatia ilbizindən əldə etdiyi xitinaz fermentinin xam preparatından istifadə edərək xitini hidroliz etdi.
Qiaqin rayonu
Qiaqin rayonu (adıq Джаджэ район) — Rusiya Federasiyası, Adıgey Respublikasının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Qiaqin qəsəbəsidir. == Coğrafiyası == Rayonu Adıgey Respublikasının mərkəz hissəsində, Zakuban düzənliyinin ətəklərində yerləşir. Rayonun ümumi sahəsi 796.63 km²-dir. Burada 5 kənd inzibati vahidliyinə 30 yaşayış məntəqəsi daxildir. Aşağıdakı ərazilərlə həmsərhəddir: şimalda Şovqenovski rayonu, şərqdə Koşexabl və Mostov rayonları, cənubda Maykop rayonu və Maykop şəhər dairəsi, qərbdə Krasnodar diyarının Belorechenski rayonu. Respublikanın dağətəyi zonasında yerləşir. Ərazisi təpəlidir, şüaları və çökəklikləri var. Rayonda orta hündürlük dəniz səviyyəsindən təxminən 180 metr yüksəkdir. Torpaq örtüyü qaratorpaqdır.
Qrant Qastin
Tomas Qrant Qastin (ing. Thomas Grant Gustin; 14 yanvar 1990, Norfolk, Vircinia, Virciniya) — ABŞ aktyoru, musiqiçisi və rəqqası. Berri Ellen rolu ilə The CW kanalının hit serialı olan olan Fləş serialında, həmin rol ilə Ox serialında (hər ikisi DC Comics-dəki eyni adlı obrazlara əsaslanır), eləcədə Sebastian Simayt rolu ilə Fox-da yayımlanmış olan Qli ilə tanınır. == Həyatı və Karyerası == Qrant, Virciniya ştatının Norfolk şəhərində dünyaya gəlib. O, tibb bacısı olan Tina Haney və kollecdə professor kimi fəaliyyət göstərən Tomas Qustinin oğludur. Orta məktəb illərində öz şəhərindəki İncəsənət üzrə qubernatorlar məktəbi proqramına musiqili teatr üçün qatılır. O həmçinin Hurrah Players Incorporated adlı digər teatr məktəbinə də getmişdir. 2008-ci ildə Qranbi Orta Məktəbindən məzun olduqdan sonra 2 il ərzində Şimali Karolinada yerləşən Elon Universitetinə BFA Musiqi Teatrna fakultəsinə daxil oldu.Qərb Tərəfinin Hekayəsi adlı dirçəliş turu çərçivəsində burada Babi Con rolu üçün məktəbi tərk etdi və 30 sentyabr 2010-cu ildən 23 sentyabr 2011-ci ilə qədər layihədə iştirak etdi.8 noyabr 2011-ci ildə Qli serialında Dalton Varblers Akademiyası adlı qey klubunun üzvü olan Sebastian Simayt rolunu ifa etməyə başladı. O həmçinin serialda rəqqas rolunuda oynayacaqdı lakin həmin hissəni almadı. Buna baxmayaraq Rian Mörfi bunu sonraya saxladı.
Quştin (Xudabəndə)
Quştin (fars. گوشتين‎) - İranın Zəncan ostanının Xudabəndə şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 19 nəfər yaşayır (5 ailə).
Sistin Madonna
Sikstin Madonnası (it. Madonna Sistina) — Rafael Santinin əsəri. İtalyan intibahının ən məşhur əsərlərindən biri. Drezden qalereyasında saxlanılır. == Yaranma tarixi == Ölçülərinə görə çox nəhəng olan bu əsər Roma Papası II Yulinin sifarişi ilə Pyaçenzada yerləşən Müqəddəs Sikst kilsəsi üçün 1513–1514-cü illərdə yaradılıb. II Yuli bu əsəri fransız qoşunlarının İtaliyadan qovulmasının və Pyaçenzanın Papa vilayəti elan olunmasının şərəfinə sifariş etmişdir. Portretdə əlində körpə olan Madonna, Papa Sikst, Müqəddəs Barbara və 2 mələk təsvir olunub.
Soğanaqlı qırtıc
Soğanaqlı qırtıc (lat. Poa bulbosa) — qırtıckimilər fəsiləsinin qırtıc cinsinə aid biki növü. == Sinonim == Paneion bulbosum var. viviparum (Koeler) Lunell Poa alpina Pall. ex Roem. & Schult. [Invalid] Poa attenuata var. desertorum (Trin.) Griseb. Poa briziformis Trab. Poa bulbillifera Chrtek& Hadac Poa bulbosa subsp.
Tintin Amerikada
Tintin Amerikada - Belçikalı Hergénin komiksi Tintinin macəralarının 3-cü hissəsidir.
Tintin Konqoda
Tintin Konqoda - Belçikalı yazıçı Erjenin yaratdığı Tintin macəraları komiksinin 2-ci seriyası. Seriyanın qəhrəmanı gənc qəzet müxbiri Tintindir. Bu macəra 1930-cu ilin 5 iyunundan 1931-ci ilin 11 iyununa qədər Belçikanın "Le Petit Vingtième" qəzetində ("Le Vingtième Siècle" qəzetinin uşaq əlavəsi) yayımlanmışdır. 1931-ci ildə ağ-qara albom şəklində yayımlanmışdır. 1946-cı ildə rəngləndirilmiş, 1975-ci ildə dəyişikliyə uğramışdır. == Mövzu == "Tintin Konqoda" Tintin macəralarının ikinci seriyasıdır. Hekayənin əvvəlində Tintin və Milu Belçika Konqosuna (o dövrdə Konqo Belçikanın müstəmləkəsi idi) gedən gəmidədirlər. Milu gəmidə olarkən bir neçə qəza keçirir, amma sonda Konqoya yetiçirlər. Limanda onlar bir maşın kirayəyə alırlar və Koko adlı uşağı özləri üçün bələdçi seçirlər. Konqonun daxili bölgələrinə doğru irəliləyirlər və tək olmadıqlarını hiss edirlər.
Tintin Tibetdə
Tintin Tibetdə (fr. Tintin au Tibet) — belçikalı Erjenin komiksi Tintin macəralarının 20-ci hissəsi. 1958-ci ilin sentyabrından 1959-cu ilin noyabrına qədər Tintin jurnalında həftəlik seriyası çıxmışdır. 1960-cı ildə isə kitabı çap olunmuşdur. Erje bu seriyanı Tintinin macəralarının ən sevdiyi hissəsi hesab edir. Çünki bu hissəni travmatik kabuslardan və arvadını başqa qadın üçün tərk etdiyində yaranan konfliktdən əziyyət çəkdiyi vaxt yazmışdır. Seriyanın mövzusuna görə gənc reportyor Tintin təyyarə qəzasında öldüyü bildirilən dostu Çanq Çonq-Çeni axtarır. Çanqın yaşadığına inanan Tintin Himalay dağları boyunca Tibetə qədər Yeti ilə belə qarşılaşaraq axtarışlarını aparır. Anbardaki kömür və onun çox sayda obrazlarını izləyən Tintin Tibetdə yalnız bir neçə tanınan obrazı işlətməklə və Tintinin mənfi personajlara qarşı mübarizəsinin mövzu olmadığı tək Erje macərası olmaqla Anbardaki kömürdən fərqlənir. Erjenin hekayəsinin temalarına telepatiya, Tibet buddizmi və dostluğu daxildir.
Tintin macəraları
Tintin macəraları (fr. Les Aventures de Tintin) — Belçikalı Erje tərəfindən yaradılmış komiks. XX əsrin ən məşhur komikslərindən biridir. Komiks əsasında çəkilmiş serial 50 dilə tərcümə olunmuşdur Komiksin qəhrəmanı jurnalist və səyyah olan gənc Tintindir. Macəralarında ona sadiq iti Milu, dostu kapitan Heddok və digər personajlar kömək göstərirlər. Bu komiksin "ligne claire" tərzində olması, gözlənilməz hadisələri böyük rəğbət qazanmışdır. Hadisələr bir çox janrı əhatə edir: kriminal, elmi, fantaziya və s. Tintin Belçikanın paytaxtı və Erjenin doğum yeri olan Brüsseldə yaşayır. Bu faktı Tintinin Brüsselə geri qayıtdığı deyilən "Tintin SSRİ-də" və dostu Çanqın Tintin üçün məktubunu Brüsselə göndərdiyi danışılan "Tintin Tibetdə" kitabında görmək olar. Digər kitablarda da bununla bağlı faktlar tapmaq mümkündür (Brüsselin tanınmış yerləri, maşın seriya nömrələri və s.).
Within Temptation
Within Temptation — Hollandiyalı Simfonik metal-rok qrupudur.1996-cı ildə vokalist Sharon den Adel və gitarist Robert Westerholt tərəfindən yaradılmışdır. Qrupu üslubunu media və dinləyici kütləsi sinfonik metal, gotik metal adlandırsalar da, Sharon den Adel bir müsahibəsində musiqilərini sinfonik rok olduğunu söyləmişdi. İlk albomları Enter (1997) olsa da, qrup "Mother Earth" albomu və "Ice Queen" sinqlləri çıxdıqdan sonra tanınmışdır.
Mark Mitin
Mark Borisoviç Mitin (rus. Марк Борисович Митин; 22 iyun (5 iyul) 1901, Jitomir, Volın quberniyası[d], Rusiya imperiyası – 15 yanvar 1987, Moskva) — SSRİ filosofu, ictimai xadim, SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1943). == Həyatı == === İlk illəri === Mark Borisoviç Mitin Rusiya imperiyasının Volın quberniyası tərkibində olan Jitomir şəhərində (indiki Ukrayna) anadan olmuşdur. === Elmi fəaliyyəti === Mark Mitin Kommunist Tərbiyəsi Akademiyası direktorunun müavini və Fəlsəfə İnstitutunun direktorunun müavini kimi çalışmışdır. O, 1956–1960-ci illərdə Ümumittifaq Siyasi və Elmi Bilikləri Yayan Cəmiyyətin idarə heyətinin sədri, 1960–1967 "Voprpsı filosofii" jurnalının baş redaktoru olmuş, 1967-ci ildən SSRİ EA Rəyasət Heyətinin İctimai elmlər bölməsi yanında xarici ideoloji cərəyanlar problemləri Elmi şurasının sədri kimi çalışmışdır. Mitin marksist fəlsəfənin inkişafında Lenin mərhələsi, fəlsəfənin partiyalılığı, dövlət və sosialist demokratiyası, nəzəriyyəsi məsələləri və s. ilə məşğul olmuşdur. === Siyasi fəaliyyəti === Mark Mitin 1919-cu ildən Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının üzvü olmuşdur. O, 1939–1944-cü illərdə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsi yanında Marksizm-Leninizm İnstitutunun direktoru olmuşdur. Mitin Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının XVIII–XX qurultaylarında Mərkəzi Komitə üzvü seçilmişdir.
Qibti dili
Qibti dili — Misir dilinin inkişafının axırıncı mərhələsi. Misir xristianlarının kilsələrində işlədilən dili. Beş əsas dialektə bölünür: said, axim, subaxim, fayüm, və boxar. == Mənbə == А.И.Еланская. Коптийский язык.
Qibti təqvimi
Qibti təqvimi — Qibtilərin istifadə etdiyi bir 12 aylıq təqvimdir. Misir təqviminə əsaslanır. Ayları və illəri Efiopiya təqvimiylə toqquşmasına qarşılıq fərqli ad və rəqəmlər səbəbiylə bu təqvimlər qarışdırılmır.
Qibti əlifbası
Qibti əlifbası — qibti dilinin əlifbası.
Qiçin Funakoşi
Funakosi Gitin (Funakoshi Gichin, 10 noyabr 1868 – 26 aprel 1957, Tokio[d]) — Shotokan karatesinin yaradıcısıdır və "müasir karatenin atası" olaraq yad edilir. Ardınca Anko Itosu-nun təlimlərində, o 1921-ci ildə Yapon materikinə karateni təqdim etmiş (daxil etmiş) Okinawan karatesi sahiblərindən (ustaları) biri idi. Gənclik Gichin Funakoshi Shuri-də, etnik Okinawan valideynlərinə Meiji Restorationun ili təxminən 1868-də Okinavada doğuldu və familiya Tominakoshi[2] mənşəcə (əvvəlcə, əvvəldən) malik idindi. Onun tezliklə onun birinci karate teacher.[3-i] olan Anko Asato-nun, karatenin və kendo sahiblərinin (ustalarının) oğlu ilə yaxın dostlar olduğu ibtidai məktəbə daxil olmaqdan sonra Yapon "bir dəstə saçının" aradan qaldırmasına Funakoshinin ailəsinin sərt müxalifəti (etirazı) bildirdi ki, o onun iştirak etməyin məqsədi tibb məktəbini təqib etmək (yürütmək) üçün yararsız olacaq. Hər iki klassik (antik) Çinlidə (Çin dilində) öyrədilən olaraq və Yapon fəlsəfələri, təlimləri, Funakoshi-si Okinavada köməkçi müəllim oldular. Bu zaman, Asato ailəsi ilə onun əlaqələri böyütdü və o Anko Asato-dan karate təlimatını almaq (qəbul etmək) üçün Asato ailəsi yaşayış yerinə gecə səyahətləri başladı. Funakoshi vaxtın Okinawan karatesinin populyar stillərin hər ikisində öyrənmişdi: Shorei ryu və Shorin ryu. Onun öz stili məsafədə yerləşdirən (məsafədə yerləşən) kendonun və vaxtın seçilməsinin təsiri altında idi. Shotokan Funakoshinin psevdoniminin adını dayışandır, şamlarda" "şam dalğalarını" və ya "küləyi istəyən (nəzərdə tutan, bildirən) Shoto. Karate sahibi (ustası) olmağa əlavə olaraq, Funakoshi onun fikirləşəcəyi və yazacağı ki, meşədə uzun gəzintilər üçün verilən məlumata görə gedən çalışqan şair və filosof idi və yazacağı ki beləliklə Shotokan "Shoto-nun eviyə" müraciət etdi.
Dryu Qilpin Faust
Dryu Qilpin Faust (18 sentyabr 1947[…], Nyu-York, Nyu-York ştatı[…]) — ABŞ tarixçisi, Harvard Universitetinin ilk qadın rektoru.8 fevral 2007-ci ildə Lavrens Summersin ardından rektorluğa seçilmişdir. İlk açıqlamasında Mən Harvard Universitetinin qadın rektoru deyiləm, Mən Harvard Universitetinin rektoruyam deyərək gərginliklərin onun dövründə yumşayacağını bildirdi. == Seçilmiş əsərləri == This Republic of Suffering: Death and the American Civil War (Knopf, 2008) ISBN 978-0-375-40404-7 Mothers of Invention: Women of the Slaveholding South in the American Civil War (University of North Carolina Press, 1996) ISBN 978-0-8078-5573-7 Southern Stories: Slaveholders in Peace and War (University of Missouri Press, 1992) ISBN 978-0-8071-1606-7 The Creation of Confederate Nationalism: Ideology and Identity in the Civil War South (Louisiana State University Press, 1982) ISBN 978-0-8071-1248-9 James Henry Hammond and the Old South: A Design for Mastery (Louisiana State University Press, 1982) A Sacred Circle: The Dilemma of the Intellectual in the Old South, 1840–1860 (University of Pennsylvania Press, 1977) ISBN 978-0-8122-1229-7 == Xarici keçidlər == Official website Arxivləşdirilib 2007-06-30 at the Wayback Machine — Harvard Universiteti Drew Gilpin Faust ’68 to Lead Harvard Arxivləşdirilib 2007-03-11 at the Wayback Machine The Search for Harvard's Next Leader: The inside story on how the Corporation's second choice became the next president of Harvard.
Drü Qilpin Faust
Dryu Qilpin Faust (18 sentyabr 1947[…], Nyu-York, Nyu-York ştatı[…]) — ABŞ tarixçisi, Harvard Universitetinin ilk qadın rektoru.8 fevral 2007-ci ildə Lavrens Summersin ardından rektorluğa seçilmişdir. İlk açıqlamasında Mən Harvard Universitetinin qadın rektoru deyiləm, Mən Harvard Universitetinin rektoruyam deyərək gərginliklərin onun dövründə yumşayacağını bildirdi. == Seçilmiş əsərləri == This Republic of Suffering: Death and the American Civil War (Knopf, 2008) ISBN 978-0-375-40404-7 Mothers of Invention: Women of the Slaveholding South in the American Civil War (University of North Carolina Press, 1996) ISBN 978-0-8078-5573-7 Southern Stories: Slaveholders in Peace and War (University of Missouri Press, 1992) ISBN 978-0-8071-1606-7 The Creation of Confederate Nationalism: Ideology and Identity in the Civil War South (Louisiana State University Press, 1982) ISBN 978-0-8071-1248-9 James Henry Hammond and the Old South: A Design for Mastery (Louisiana State University Press, 1982) A Sacred Circle: The Dilemma of the Intellectual in the Old South, 1840–1860 (University of Pennsylvania Press, 1977) ISBN 978-0-8122-1229-7 == Xarici keçidlər == Official website Arxivləşdirilib 2007-06-30 at the Wayback Machine — Harvard Universiteti Drew Gilpin Faust ’68 to Lead Harvard Arxivləşdirilib 2007-03-11 at the Wayback Machine The Search for Harvard's Next Leader: The inside story on how the Corporation's second choice became the next president of Harvard.
Kütləvi qırğın silahları
Nüvə silahı (atom silahı) — atom nüvəsinin parçalanma reaksiyası nəticəsində nüvədaxili enerjinin (atom enerjisinin) bir hissəsinin ayrılması hesabına çox qüvvətli partlayış yaradan aviasiya bombasıdır. Nüvə reaksiyaları (bölünmə və ya sintez reaksiyaları, yaxud hər ikisi birlikdə) nəticəsində qapalı həcmdə böyük miqdarda ayrılan nüvədaxili enerjidən baş verən partlayış təsirli silahların ümumi adıdır. Bu reaksiyalarda maddənin kütlə vahidindən ayrılan enerji adi partlayıcı maddədəkinə (trotildəkinə) nisbətən 20—80 mln. dəfə artıq olur. Son dərəcə sürətlə və külli miqdarda ayrılan enerji nüvə partlayışı kimi meydana çıxır və öz gücünə və zədələyici amillərinin (zərbə dalğası, işıq şüalanması, nüfuzedici radiasiya, radioaktiv zəhərlənmə və elektromaqnit impulsu) xarakterinə görə adi döyüş sursatlarının partlayışından fərqlənir. == İlk atom bombaları haqqında == İlk atom bombası İkinci dünya müharibəsinin sonunda ABŞ-də hazırlanmışdır. Atom bombası havada (istənilən hündürlükdə, yer səthində və su altında, lazımı dərinlikdə) partladıla bilər; 1945-ci ilin iyulunda ABŞ atom bombasını sınaqdan çıxardıqdan sonra Yaponiyanın Xirosima (avqustun 6-da) və Naqasaki (avqustun 9-da) şəhərlərinə partlayış gücü 20 min ton trotil partlayışına ekvivalent olan 2 bomba atmışdır. Xirosimada 200 minə yaxın adam ölmüş və itkin düşmüş, sonralar şüa xəstəliyindən və yaralanmadan daha 35 min adam ölmüşdür. == Müasir nüvə silahları == Müasir nüvə silahı kompleksi (raket-nüvə silahı) müxtəlif növ nüvə döyüş sursatından, onları hədəfə çatdıran vasitələrdən və idarəetmə vasitələrindən ibarətdir. Nüvə enerjisinin alınması üsuluna görə, ağır kimyəvi elementlərin (235U, 239Pu) atom nüvələrinin zəvcirvari parçalanması reaksiyasına əsaslanan nüvə bombaları (əvvəllər «atom bombası» adlandırılırdı) və yüngül elementlərin (məs., hidrogen izotoplarının) atom nüvələrinin siitez reaksiyasına əsaslanan istilik-nüvə (hidrogen) bombaları var.
Kütləvi qırğın silahı
Kütləvi qırğın silahı — Kütləvi qırğın silahlarına nüvə, kimyəvi və bioloji silahlar aiddir. Müasir dövrdə bütün inkişaf etmiş ölkələr öz hərbi potensialını saxlamaq və inkişaf etdirmək üçün kütləvi qırğın silahları ilə təminata mühüm yer ayırırlar. Nüvə silahları, kimyəvi silahlar və bioloji silahlar digər silahlara nisbətən dövrümüzün ən dəhşətli kütləvi qırğın silahları siyahısına aid olmaqla yanaşı daim yeniləşməkdədir. == Nüvə silahı == Nüvə silahı (atom silahı) — atom nüvəsinin parçalanma reaksiyası nəticəsində nüvədaxili enerjinin (atom enerjisinin) bir hissəsinin ayrılması hesabına çox qüvvətli partlayış yaradan aviasiya bombasıdır. Nüvə reaksiyaları (bölünmə və ya sintez reaksiyaları, yaxud hər ikisi birlikdə) nəticəsində qapalı həcmdə böyük miqdarda ayrılan nüvədaxili enerjidən baş verən partlayış təsirli silahların ümumi adıdır. Bu reaksiyalarda maddənin kütlə vahidindən ayrılan enerji adi partlayıcı maddədəkinə (trotildəkinə) nisbətən 20–80 mln. dəfə artıq olur. Son dərəcə sürətlə və külli miqdarda ayrılan enerji nüvə partlayışı kimi meydana çıxır və öz gücünə və zədələyici amillərinin (zərbə dalğası, işıq şüalanması, nüfuzedici radiasiya, radioaktiv zəhərlənmə və elektromaqnit impulsu) xarakterinə görə adi döyüş sursatlarının partlayışından fərqlənir. == Kimyəvi silah == Kimyəvi silah — zəhərləyici təsirə malik maddələrin toksik xassələrinə əsaslanan kütləvi qırğın silahıdır. Tətbiq vasitələri isə – raketlər, mərmilər, minalar, aviasiya bombalarıdır.
Qıtqın yaşayış yeri
Qıtqın yaşayış yeri — Naxçıvan Muxtar Respublikasında arxeoloji abidədir == Tarixi coğrafi yerləşməsi == Əlincə çayın sol sahilində, Culfa bölgəsinin Xanağa kəndindən şərqdə yerləşir. Sahəsi 17600 kv.m-dir. == Mədəni təbəqə == Abidənin bəzi sahələrində qalınlığ 1 m-ə çatan mədəni təbəqənin üzəri açılmışdır. Yaşayış yerinin tikililəri əsasən çaydaşı, bişmiş kərpicdən hörülmüşdür. Toplanmış yerüstü arxeoloji materiallar əsasən şirli və şirsiz saxsı qab qırıqlarından ibarətdir. == Tarixi dövrləşdirilməsi == Arxeoloji material Qıtqın yaşayış yerinin IX-XVIII əsrlərdə fəaliyyətdə olduğunu sənədləşdirir. == Mənbə == Azərbaycan Arxeologiyası. Altı cilddə, VI cild. Bakı,”Şərq-Qərb”, 2008, 632 s.