Lüğətlərdə axtarış.

Dortnı (hal-hazırda: Antaraşat erm. Անտառաշատ) — Ermənistan Respublikasının cənubunda, Sünik mərzində yerləşən kənd və kənd icması. Qafan şəhərindən 7 km şimalda yerləşən kənd 1930-1995-ci illər aralığında Qafan rayonu inzibati-ərazi vahidinin tərkibinə daxil idi. == Adı == Toponim qıpçaq mənşəli «durt» (>dort) etnonimi əsasında yaranmışdır. F.Kırzıoğluya görə, 1588-cı ildə qışı Gəncə sancağında, yayı Zəngəzurda keçirən bir el «dördnu» adlanırdı. Etnotoponimdir. Quruluşca sadə toponimdir. Kəndin Ermənistan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 29 iyun 1949-cu il tarixli fərmanı ilə dəyişdirilərək Antaraşat (erm. Անտառաշատ) edilib.

Dronqo — Azərbaycan Respublikasının xalq yazıçısı Çingiz Abdullayevin yaratdığı xəfiyyə obrazı. Çingiz Abdullayevin bir çox əsərlərində peşəkar xəfiyyə kimi iştirak etmişdir.

Leonti — ad. Leonti (imperator) — Bizans imperatoru Leonti Qurtyev — Sovet ordusunun zabiti; General-mayor. Leonti Mroveli — XI əsr gürcü tarixçisi, yepiskop.

Xəlitə ya Ərinti iki və daha artıq metallardan alınmış, metal xassəli makroskopik bircinsli sistemdir. Xəlitələr əsas elementin adı ilə adlanır (məsələn: dəmir xəlitəsi, çuqun xəlitəsi, alüminium xəlitəsi və s.). Xəlitəyə daxil edilən elementlərə legirləyicilər, prosesə isə legirləmə deyilir. == Alınması == Xəlitələr iki üsulla alınır: 1. Metallarla birlikdə əridilərək qarışdırılır və soyudulur 2. Metal tozlarının qarışığı yüksək təzyiq və temperaturda bişirilir (tozvari metallurgiya üsulu). == Quruluşu == Xəlitələr kristallik halda çoxlu sayda kiçik, bir-birinə nisbətən müxtəlif səmtlərə malik kristallardan (dənəciklərdən) ibarət olan polikristallik cismdir. Kristal xəlitələrin fazaları bərk məhlul və ya iki və daha artıq elementin kimyəvi birləşməsindən təşkil olunur. Xəlitənin strukturu fazaların forması, ölçüsü və qarşılıqlı yerləşməsi ilə təyin olunur. Xəlitələrin əldə olunması onun ərinti şəklində olan təşkiledicilərinin ardıcıl bərkiyərək kristal və ya amorf strukturu yaratması ilə baş verir.

Dhoti (hind. धोती, dhotīIAST) — Cənubi və Cənub-Şərqi Asiyada, xüsusən də Hindistanda yayılan ənənəvi kişi geyim növü. Bu ayaqları və kalçaları ətrafına bükülmüş 2-5 m uzunluğunda parça düzbucaqlı bir zolaqdır. Adətən, ağ və ya bir rəngli bir parça istifadə olunur, bəzən kənarında bir bəzək ilə bəzədilir. Geyindikdə, dar şort və ya qısa haram şalvarlara bənzəyir. Hindistanın cənubunda və Pəncabda dhoti ənənəvi olaraq yubka-şum şəklində geyildi. Dhotinin uzunluğu kasta ayrılığının əlaməti ola bilər: ali kastaların üzvləri, bir qayda olaraq, uzun dhoti, aşağı qala nümayəndələrinin işləməyə daha uyğun olanları daha qısa idi. Cənubi Hindistanda dhotinin istifadəsi də geniş yayılmışdır. Tamil Nadu əyalətində veshi kimi tanınır və sadəcə beldə qıvrılır. Dhoti geyinməyin bu üsulu Kerala və Karnatakada da adi haldır.

Dzoni (yapon. 雑煮 dzo ni) - yapon mətbəxinə daxildir. Supun əsas tərkibini düyü təşkil edir. Yaponiyada bu yemək yeni il yeməyi kimi tanıyır. == Tərkibi == Dzonini bişirmək üçün tərəvəz, balıq, toyuq, göyərti və s. istifadə olunur. Ancaq bu yeməyin bişirilməsi zamanı müxtəlif qaydalardan istifadə olunur. == Tarixi == Belə deyillər ki, bu yeməyi ilk dəfə samuraylar tərəfindən hazırlanmışdır. Onlar bu yeməyi bişirmək üçün düyü xəmirindən, tərəvəz və hərbiçilər üçün ərzaqlardan istifadə ediblər. Sonradan bu yemək artıq samurayların yeməyindən çıxıb bütün yapon xalqının yeməyi olur.

Röşti (alm. Rösti‎, [ˈrøːʃti]) və ya rööşti - əsasən kartofdan hazırlanan məşhur İsveçrə yeməklərindən biridir. Başlanğıcda Bern Kantonunda yaşayan fermerlər tərəfindən hazırlanan bu səhər yeməyi hazırda bütün İsveçrə ərazisində, həmçinin qərb dünyasının bir çox restoranlarında yeyilir. İsveçrənin bir çox sakinləri Röştinin Milli yemək olduğunu hesab edir. Bu gün Röşti masaya qoyulduqda, tez-tez yanına "Spinat und Spiegelei" (ispanaq və qızardılmış yumurta), servelat və ya Fleischkäse kimi digər yeməklər də əlavə olunur. Həmçinin, hər hansı bir standart qarnir yeməyi əvəz etmək istəyən insanlar restoranlarda daha çox Röştini sifariş edirlər. Röşti kiçik dilimlərə bölünmüş və yağda qızardılmış kartofdan hazırlanır. Həmçinin, çiy və ya bişmiş kartof qarışığından da istifadə edilə bilər. Klassik röşti donuz ətindən hazırlanmış bekonla da zənginləşdirilə bilər (Emmentaler Röşti). Bern kantonunda artıq bişmiş kartoflara bir çay qaşığı qəhvə və süd əlavə olunur və daha sonra qızardılır.

Enn Bronte (ing. Anne Brontë 17 yanvar 1820[…] – 28 may 1849[…], Skarboro, Nort-Yorkşir[d]) — ingilis yazıçısı. Enn Brontenin ailə üzvlərinin hamısı, özü də daxil olmaqla vərəmdən vəfat etmişdır. Enn Brontenin sonuncu çapdan çıxmış əsəri "Uayldfell-Holldan olan yad qadın" adlanır.

Covanni Qronki (10 sentyabr 1887[…], Pontedera kommunası[d], Toskana – 17 oktyabr 1978[…], Roma) — İtaliyanın üçüncü prezindenti (11 may 1955 – 11 may 1962). Xristian-Demokrat partiyasını təmsil edib. O, ədəbiyyat və fəlsəfə üzrə ilk dərəcəsini Pisa Scuola Normale Superiore-də alıb. 1911-1915-ci illər arasında o, İtaliyanın bir sıra şəhərlərində (Parma, Massa di Karrara, Berqamo və Monza) orta məktəbdə klassika müəllimi işləmişdir. Birinci Dünya Müharibəsində könüllü olaraq hərbi xidmətə getdi və 1919-cu ildə Katolik İtaliya Xalq Partiyasının qurucu üzvlərindən biri oldu. O, həm 1919, həm də 1921-ci il parlament seçkilərində Pizanı təmsil etmək üçün seçildi. İtaliya Xristian İşçiləri Konfederasiyasında həmkarlar ittifaqı lideri, 1922-1923-cü illərdə Benito Mussolininin ilk hökumətində Sənaye və Ticarət katibinin müavini vəzifəsində çalışdı. Lakin 1923-cü ilin aprelində Turində keçirilən Xalq Partiyasının ümummilli toplantısı bütün PPI nümayəndələrini hökumətdən geri çağırmaq qərarına gəldi. Sonra o, katolik həmkarlar ittifaqlarının rəhbərliyindəki roluna qayıtdı və faşist dəstələrinin onlara qarşı gündəlik zorakılığı ilə üzləşməyə çalışdı. 1924-cü ildə Luici Sturzo PPI katibi vəzifəsindən istefa verdikdən sonra Qronçi digər iki "triumvir" (Spataro və Rodino) ilə birlikdə partiyanın lideri oldu.

Dronqo — Azərbaycan yazıçısı Çingiz Abdullayevin ədəbi obrazı, 119 əsərin baş qəhrəmanı. == Yaranışı == Dronqo adını ilk dəfə eşidənlərin hamısında təbii bir sual yaranır: bu nə addır, mənası nədir? Həqiqətən də Dronqo insan qulağının öyrəşmədiyi adlardandır və nahaq yerə bir çoxları müxtəlif lüğətləri eşələyib bunun hansı xarici dilə aid olduğunu öyrənməyə çalışırlar. Təbii ki, bunun heç bir nəticəsi olmayıb, çünki Dronqo hər hansı bir xalqa məxsus insan adı deyil. Dronqo quş adıdır. Ç. Abdullayev ilk romanı olan "Mavi mələklər"də öz qəhrəmanının dilindən bu ləqəbin mənasını izah edir — Dronqo təbiətdə çox az rast gəlinən kiçik bir quşun adıdır. Bu quşun bir fərqli cəhəti də başqa quşların səslərini böyük müvəffəqiyyətlə imitasiya etməyi bacarmasındadır. Dronqo barədə ilk romanda onun yalnız hansısa cənub ölkəsindən olduğu barədə dumanlı məlumatlar verilir. Yalnız son romanlarında Ç. Abdullayev açıq şəkildə bildirir ki, Dronqo əslən bakılıdır, valideynləri hələ də bu şəhərdə yaşayır, hətta onun Bakıdakı ünvanını da yazır — Xaqani 25 (Əlbəttə, çoxları bilir ki, bu ünvanda Azərbaycan Yazıçılar Birliyi yerləşir və maraqlısı odur ki, bura mütəmadi olaraq Dronqonun ünvanına yazılmış məktublar gəlir). == İstifadə olunan əsərlər == Mavi mələklər Ağlasığmaz bir qətl Ov edən adam Peşəkar Oyunlar Apokalipsisi gözləyirik Peşəkarların qaydası Ölümünüzü seçin Məntiq qaydaları (Monpelyedəki cinayətlər.

Droste Effekti — holland terminidir və 1904-cü ildə "Droste" kakao markasının şərəfinə ilk dəfə istifadə olunub. Droste effektli şəkildə həmin şəklin kiçildilmiş variantı yerləşdirilir. Kiçildilmiş şəklin özündə də həmin şəklin özünün daha da kiçildilmiş variantı əks etdirilir. Nəzəri olaraq bu proses sonsuz olaraq davam edə bilər, ancaq praktiki cəhətdən bu proses şəklin imkanları ilə məhdudlaşdırılır.

Emili Bronte (ing. Emily Jane Brontë, 30 iyul 1818[…] – 19 dekabr 1848[…]) —İngiltərə şairəsi. == Həyatı == Emili Bronte 1818-ci ildə Tornton, Yorkşirdə anadan olub. 6 uşağın 5-cisi olan Emili, Şarlotta Bronte nin kiçik bacısı idi. 1820-ci ildə ailə Havorda köçdü. Uşaqlıq illərində analarının ölümündən sonra, üç bacı və qardaşları Branvel Bronte xəyali yerləri xəyal etmişdilər ki, bunların adlarına yazdıqları hekayələrdə rast gəlirik. Emilinin o dövrdə qələmə aldığı işlərindən çox az bir qismi bu günümüzə qədər gəlib çata bilmişdir. Emili 1838-ci ildə Halifaks yaxınlığındakı Mis Patşetin Qız Akademiyasında işləyib. Daha sonra, işinə bacısı Şarlotta ilə birlikdə Brüsseldəki özəl bir məktəbdə davam etmişdir. Emilinin şairəlikdəki istedadının ailəsi tərəfindən kəşf edilməsi ilə, bacıları Şarlotta və Enn ilə birlikdə 1846-cı ildə ortaq bir şeir kitabı yayımladılar.

Enn Bronte (ing. Anne Brontë 17 yanvar 1820[…] – 28 may 1849[…], Skarboro, Nort-Yorkşir[d]) — ingilis yazıçısı. Enn Brontenin ailə üzvlərinin hamısı, özü də daxil olmaqla vərəmdən vəfat etmişdır. Enn Brontenin sonuncu çapdan çıxmış əsəri "Uayldfell-Holldan olan yad qadın" adlanır.

Leonti (yun. Λεόντιος) (660 – 15 fevral 706, Konstantinopol) — Bizans imperatoru. == Həyatı == Əslən erməni olduğu iddia olunan Leonti təxminən 660-cı ildə indiki Konya yaxınlığında dünyaya gəldi. Gənc yaşlarında Bizans ordusuna alındı və sürətlə hərbi karyerasını qurdu. İmperator IV Konstantin dönəmində Anadoludakı hərbi birliklərdən birinə rəhbər təyin edildi. 686-cı ildə imperator II Yustinianın əmriylə Əməvi orduları üzərinə şərqi Anadoluya göndərildi. Qəddar və zülmkarlığı ilə şərqi Anadolu və Gürcü çarlığını ələ keçirən Leonti Qafqaz Albaniyasını da tabeliyi altına aldı. Ancaq Leontinin ikinci səfəri ordudakı slavyanların xəyanəti səbəbilə uğursuz oldu. 692-ci ildə Tokat yaxınlığında baş tutan döyüşdə məğlub olan Leonti Konstantinopola çağırıldı və dərhal həbs edildi. 2 illik həbs həyatının ardından 695-ci ildə bağışlanaraq azad edildi və II Yustinian tərəfindən Anadoludakı hərbi birliklərdən birinə təyin edildi.

Leonti Mroveli (gürc. ლეონტი მროველი; v. XI əsr) — XI əsr gürcü tarixçisi, yepiskop. == Həyatı == == Tarixi baxışları == Buntürklərin qədim tarixindən xəbər verən Leonti Mrovelinin "Kartlis çarının həyatı" əsərində oxuyuruq: "Buntürklər qıpçaqlar adlandırdığımız bütpərəst qəbilələridir. Onlar Msxeta ətrafında qədimdən yer seçərək onu tikmiş, güclü istehkama çevirmiş və Sarkine adlandırmışlar". L.Mroveli daha sonra məlumat verir ki, İran çarı Keyxosro türklərlə müharibəyə başladı və bu türklərin bəziləri Keyxosro tərəfindən qovuldu. 28 ev Qurqan (Kaspi) dənizindən keçib Kürlə üzü yuxarı Mesxetiyə gəldilər. Onlar domovladıka Mesxetiyə müraciət edib iranlılara qarşı kömək istədilər. Domovladıka Mesxeti bu barədə bütün kartvellərə xəbər verdi. Onlar (kartvellər) türklərlə dostlaşmaq arzusunu bildirdilər, çünki iranlılardan qorxurdular.

Leonti Qurtyev (pol. Leontij Nikołajewicz Gurtjew; 1 iyul 1891, Şamaxı – 3 avqust 1943, Orlov rayonu[d], Orlov vilayəti) — Sovet ordusunun zabiti; General-mayor. Qurtyev Birinci Dünya müharibəsi və İkinci Dünya müharibəsində iştirak etmişdir. Sovet İttifaqı Qəhrəmanı olan zabit xüsusi ilə 1942–1943-cü illərdə baş vermiş Stalinqrad döyüşündəki xidmətləri ilə məşhurdur. == Həyatı == Leonti Qurtyev 1891-ci ilin 1 iyul tarixində Şamaxı rayonunu Xilmilli kəndində anadan olmuşdur. Etnik baxımdan polyak olan ailəsi Şamaxı meşələrindən odun qırıb satmaqla dolanışıqlarını təmin edirdilər. 1900-ci ilin əvvələrində ailə müasir Litva ərazisində yerləşən Panevejis şəhərinə köçür və burada yaşamağa başlayır. Orta məktəbi fərqlənmə ilə bitirdikdən sonra Qurtyev Xarkov şəhərində yerləşən Fizika və Texnologiya İnstitutuna daxil olmuşdur. 1914-cü ildə təhsilini Sankt-Peterburq şəhərindəki Politexnik İnstitutuna transfer edir. Sankt-Peterburq şəhərində olduğu zaman yerli fəhlə mitinqlərinə qatıldığı üçün 3 ay müddətinə həbs olunaraq Pyotr və Paul Qalasında yerləşən həbsxanaya salınmışdır.

Massimo Donati (it. Massimo Donati; 26 mart 1981, Cedellano, Udine, Friuli Venezia Giulia) — İtaliyalı keçmiş futbolçu, hal-hazırda məşqçi işləyir. Mövqeyi Yarımmüdafiəçi olub. O hal hazırda, İtaliya D seriyasında "Leqnaqo Salus" klubunun baş məşqçisidir. == Karyera == Massimo "Atalanta" klubunun yetirməsidir. 3 il Berqamo klubunda oynadıqdan sonra gənc yarımmüdafiəçi 15 milyon avroya "Milan"a transfer edilir. O zaman Donati İtaliyanın ən perspektivli gənc futbolçularından biri sayılırdı. Massimo 2001-ci ildə "Milan"a qatılır. Futbolçu Milan klubundakı ilk mövsumundə yaxşı təsir bağışlamır. Gənc Massimonun ehtiyat oyunçular skamyasında oturub oyun praktikasından əziyyət çəkməməsi üçün Milan rəhbərliyi futbolçunu icarəyə göndərməyə qərar verir.

Meike Droste (5 fevral 1980) — alman aktrisa.

Zaxari Dörnli (28 sentyabr 1998, Şeffild, İngiltərə) — İngiltərə təmsilçələrindən olan Mançester Yunayted klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar İngiltərə futbolçusudur. == Klub karyerası == === Mançester Yunayted === Villok öz peşəkar karyerasında debütünü 21 may 2017-ci ildə mövsümün son oyununda Kristal Palas klubuna qarşı oyunda etmişdir. Həmin görüşdə Mançester Yunayted rəqibinə 2-0 hesabı ilə qalib gəlmişdir.

İqor Protti (it. Igor Protti; 24 sentyabr 1967, Rimini, Emiliya-Romanya) — İtaliyalı keçmiş peşəkar futbolçu. Hücumçu mövqeyində oynayıb. == Karyerası == O, karyerasının çox hissəsini B Seriyası və C Seriyası klublarında keçirib. İqor Protti karyerasına 1983-cü ildə "Rimini" komandasında başlayıb. 27 may 1984-cü ildə "Rimini" klubu ilə 16 yaşında C1 seriyasında peşəkar futbolçu kimi debüt etdi. Ancaq burada cəmi 7 oyunda meydana çıxır. 1985-ci ildə "Livorno" klubuna transfer edilir. 3 il "Livorno" klubunun formasını geyinən futbolçu, meydana çıxdığı 75 oyunda 12 dəfə fərqlənir. 1988-ci ildə "Virtus Bergamo Alzano" klubuna keçir və burada meydana çıxdığı 30 oyunda rəqib qapılarına 10 dəfə yol tapır.

Şarlotta Bronte (ing. Charlotta Bronte 21 aprel 1816[…] – 31 mart 1855[…]) — məşhur ingilis şairə və yazıçı. == Həyatı == Şarlotta Bronte 1816-cı ildə anadan olmuşdur. Üç Bronte bacılarının ən böyüyüdür. Əsərlərinin ilk ikisini "Karrer Bell" təxəllüsü ilə yayımlatmış Şarlotta, XIX əsr, Viktoriya dövrü nün ən bilinən qadın yazıçılarındandır. O, ilk dəfə 1824-cü ildə,"Clergy Daughters" adlı məktəbdə təhsil almış, lakin daha sonra əlverişsiz şəraitindən dolayı oradan ayrılaraq təhsilini "Roe Head" adlı digər bir məktəbdə davam etdirmişdir. Daha sonra 1835–1838-ci illər arasında məhz, bu məktəbdə müəllim olaraq işləmişdir. Sonraki illərdə o, müxtəlif ailələrin yanında tərbiyəçi olaraq fəaliyyət göstərmiş və 1841-ci ilə qədər bu işlə məşğul olmağa davam etmişdir. "Shirley" "Vilette" "The Professor" (vəfatı sonrası, 1857-ci ildə nəşr olunmuşdur.) kimi romanlar qələm almış yazıçı, daha çox, 1847-ci ildə nəşr edilən ilk əsəri olan "Ceyn Eyr (roman)ı" səbəbi ilə böyük nailiyyət qazanmış və Londonda təşkil edilən müxtəlif ədəbi məclislərə dəvət almışdır. Məşhur ingilis yazıçı Elizabet Qaskell ilə tanışlığı da məhz bu dəvətlər vasitəsi ilə olmuşdur.

Pilotsuz uçuş aparatı (PUA) (ing. unmanned aerial vehicle - insansız hava apparatı), çox vaxt qısaca dron (ing. drone) kimi qeyd edilir — bortunda pilot olmayan uçuş aparatıdır. PUA-lara mürəkkəb sensor, avtopilot, nəzarət, müşahidə və nəzarət kompleks sistemləri quraşdırılır. PUA-lar vasitəsilə kəşfiyyat və ya müşahidə aparmaq, pilotlu təyyarələrlə müqayisədə daha asandır. Eyni zamanda bəzi PUA modelləri silahla təmin olunur. == Etimologiya == İngilis dilində işlənən Unmanned Aerial Vehicle hərfi tərcümədə İnsansız Hava Apparatı deməkdir. Lakin, Azərbaycan dilində daha çox işlənən Pilotsuz Uçuş Aparatı ifadəsi Rus dilindəki Беспилотный Летательный Аппарат termininin hərfi tərcüməsidir.

Aldo Tonti (it. Aldo Tonti) - İtaliyanın məşhur kino operatorlarından biridir.

Brunello Rondi (italyanca: Brunello Rondi; 26 noyabr 1924 – 7 noyabr 1989, Roma) - İtaliya ssenaristidir.

Donatas Montvidas (lit. Donatas Montvydas; d. 22 oktyabr 1987, Vilnüs, Litva) və ya səhnə adı ilə Donni Montell — Litva müğənnisi və bəstəkarı. Litvanı Bakıda keçirilən 2012 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində "Love is Blind" mahnısı ilə təmsil etmiş və finalda ölkəyə 70 xalla 14-cü yeri qazandırmışdır. Donni Montell Litvanı bir daha İsveçin paytaxtı Stokholmda keçirilən 2016 Avroviziya Mahnı Müsabiqəsində "I've Been Waiting for This Night" mahnısı ilə təmsil etmiş və ölkəsinə final mərhələsində topladığı 20 xalla 9-cu yeri qazandırmışdır. == Həyatı == Donatas Montvidas Litvanın Vilnüs şəhərində anadan olmuşdur. Onun anası gimnast, atası isə "Plackartas" rok qrupunda təbilçi olaraq fəaliyyət göstərmişdir. Montvidasın böyük bacısı peşəkar rəqqasədir. Montvidas uşaq yaşlarından musiqiyə maraq göstərmişdir. O, altı yaşında ikən vokal müəllimi Donatası azyaşlı musiqiçilərin yarışması olan “Dainc dainelė” (“Mahnıların mahnısı”) yarışmasına göndərmişdir.