Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • ЗАГНИТЬ

    кутIун, ктIиз башламишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • загнить

    ...загнивание 1) Начать гнить; стать гнилым. Капуста загнила. Корень загнил. Дрова загнили. Нижние венцы дома загнили. 2) Прийти к разложению, упадку. Э

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАГНИТЬ

    сов. çürümək, çürüməyə başlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАГНИВАТЬ

    несов., см. загнить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • загнуть

    ...-гнёшь; загнутый, -гнут, -а, -о; св. см. тж. загибать, загибание, загиб, загибка 1) что Сгибая, завернуть край чего-л. или изогнуть, отклонить что-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАГНАТЬ

    1. Qovmaq, salmaq; 2. Çalmaq, vurmaq; 3. Əldən salmaq, yormaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАГНАТЬ

    1. гьалун; загнать скот во двор гьайванар гьаятдиз гьалун. 2. ягъун, яна ракъурун. 3. чукурун, хурук кутуна акъудун (мес. гъуьрче гьайван саниз). 4.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГНОИТЬ

    1. кутIурун, чуьруьтмишун. 2. иринламишун, ирин къачуз тун, ириндив (гъурадив) ацIудайвал авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГНУТЬ

    1. кьвечIилрун, кьве-къатун. 2. акIажун; акIажна патахърун. 3. алчудрун, элкъуьрун; алчуд хьун, элкъуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГНАТЬ

    сов. 1. qovub salmaq; загнать кур в курятник toyuqları hinə salmaq; 2. dan. çalmaq, vurmaq; загнать гвоздь в доску taxtaya mıx vurmaq (çalmaq); 3. yor

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАГНОИТЬ

    сов. 1. irinlətmək; 2. çürütmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАГНУТЬ

    сов. 1. əymək, qatlamaq, bükmək; 2. burmaq; загнуть руку qolunu burmaq, 3. dan. dönmək; 4. dan. söyləmək, demək (qaba. yersiz söz); 5. dan. baha istəm

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • загнать

    -гоню, -гонишь; загнал, -ла, -ло; загнанный; -нан, -а, -о; св. см. тж. загонять, загоняться, загон, загонка 1) кого (что) Заставить войти куда-л., раз

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • загноить

    ...загноиться чему-л., довести до гноения, нагноения. Загноить рану. Загноить сено.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАНЫТЬ

    сов. inildəmək, sızıldamaq, inildəməyə başlamaq, sızıldamağa başlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАНЫТЬ

    1. тIал гьатун, тIа жез башламишун. 2. айхь-уйхь ийиз, шел-хвал ийиз башламишун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • заныть

    -ною, -ноешь; св. Начать ныть.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ЗАГАДИТЬ

    разг. кьацIурун, чиркинрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАДНИК

    дабан (чекмедин, калушдин кьулухъ галай, ччилик хкIан тийир пай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГЛОТ

    udma

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАДНИЙ

    кьулухъ галай; кьулухъ патан, кьулухъай жедай. ♦ дать задний ход кьулу-кьулухъ фин; кьулу-кьулухъ гьалун; хих гун; задним умом крепок геж гъавурда

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАДНИЙ

    daldakı, geridəki

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАГОНЯТЬ

    несов., см. загнать.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГАТИТЬ

    см. гатить

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГАСИТЬ

    элуьхърун, хкадрун, туьхуьрун (экв, цIай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГНИВАТЬ

    несов. bax загнить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МАГНИТ

    магнит, микьнатIис.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • магнит

    магнит : магнитдин - магнитный; см. тж. микьнатӀис.

    Tam oxu »
    Ləzgicə-rusca lüğət
  • МАГНИТ

    ...я гьулдандин затӀар вичел чгугвадай махсус алат. Гада мад, магнит акур ракьун кӀус хьиз, Дагъларин сагъибдин есирда гьат хъувуна. Б. Гь. Заз эвера.

    Tam oxu »
    Ləzgi dilinin izahlı lüğəti
  • maqnit

    mıknatıs

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-türkcə lüğət
  • maqnit

    is. aimant m ; təbii ~ aimant naturel ; süni ~ aimant artificiel ; sabit ~ aimant permanent ; ~ sahəsi champ m magnétique ; ~ qasırğası orage m (və ya

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-fransızca lüğət
  • МАГНИТ

    maqnit, ahənrüba

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MAQNİT

    Maqneziya (Kiçik Asiyada qədim məskən adıdır) sözündəndir. Maqnit yunancadır, bizdə dəmir qapan sözü olub. (farslar buna “ahənrüba” (dəmiri çəkən) dey

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • МАГНИТ

    м maqnit, ahənrüba.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MAQNİT

    I. i. magnet; təbii ~ natural magnet; süni ~ artificial magnet; daimi ~ permanent magnet II. s. magnetic(al); ~ filizi miner. Magnetite, loadstone; ~

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ingiliscə lüğət
  • MAQNİT

    MAQNİT ...Ehtiyac maqnit tək çəkib bu yerə; Cənublu qardaşı, dərdli qardaşı (S.Rüstəm); AHƏNRÜBA (köhn.) Hiss edirdim ki, dəniz məni ahənrüba kimi özü

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin sinonimlər lüğəti
  • MAQNİT

    I сущ. магнит: 1. тело, притягивающее или отталкивающее некоторые тела, благодаря действию своего магнитного поля. физ., тех. Qövsşəkilli maqnit дугоо

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • МАГНИТ

    n. magnet, object which has the property of attracting iron or steel; loadstone .

    Tam oxu »
    Ləzgicə-ingliscə lüğəti
  • MAQNİT

    1. магнит; 2. магнитный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • МАГНИТ

    1. maqnit, ahənrüba, miqnatis; магнит квай maqnitli; 2. магнитдин maqnit -i [-ı].

    Tam oxu »
    Ləzgicə-azərbaycanca lüğəti
  • MAQNİT

    [yun.] 1. магнит, микьнатӀис; // магнитдин (мес. лепеяр); 2. пер. вичел чӀугунин къуват авай касдин ва я затӀунин гьакъинда.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-ləzgicə lüğəti
  • maqnit

    maqnit

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • магнит

    ...действию своего магнитного поля. Искусственный магнит. Магнит притянул железные опилки. Тянет, притягивает, как магнит (неуклонно, с силой). 2) разг.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • MAQNİ́T

    [yun.] Bəzi cisimləri özünə çəkmək və itələmək xassəsinə malik cisim; ahənrüba. Neftimiz, pambığımız, benzinimiz, maqnitimiz; Güclənir, güclənirik qoş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • загнивать

    см. загнить; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • HİNLƏMƏK

    глаг. загонять, загнать кур в курятник

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • загнивание

    см. загнить; -я; ср. Моральное загнивание.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • LİQNİ́T

    [lat.] Aşağı keyfiyyətli boz kömür

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • MAQNÁT

    [lat. magnatus – kübar, əyan] 1. Avropanın bəzi ölkələrində (xüsusilə keçmişdə feodal-kəndli Polşasında və Macarıstanda) iri feodal, mülkədar

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • КАЗНИТЬ

    1. Edam etmək; 2. Cəzalandırmaq, incitmək, öldürmək; 3. Ifşa etmək, tənqid etmək, rüsvay etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЯСНИТЬ

    1.anlamaq, başa düşmək, 2.aydınlaşdırmaq, başa salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • БАГРИТЬ

    несов. спец. къармахдалди, багордалди кьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИЗЪЯСНИТЬ

    izah etmək, anlatmaq, şərh etmək, aydınlaşdırmaq, başa salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • БАГРИТЬ

    несов. яру авун, мичIи-яру тав акъудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗВОНИТЬ

    несов. 1. зенг ягъун. 2. телефон авун. 3. ван авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАМАНИТЬ

    алцурарна (ягъалмишарна) гъун, алцурарна саниз чIугун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГУБИТЬ

    1. Tələf etmək, məhv etmək, başını batırmaq; 2. Korlamaq, puç etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАКРЫТЬ

    1. Bağlamaq; 2. Örtmək; 3. Yummaq; 4. Yığışdırmaq, ləğv etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАМЕНИТЬ

    dəyişdirmək, əvəz etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАПОИТЬ

    çox içirtmək, həddən artıq içirtmək (içki)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАСТЫТЬ

    1.soyumaq; 2. Donmaq; 3. Üşümək, keyimək; 4. Laxtalanmaq; 5. Mat qalmaq, donub qalmaq; 6. Dayanmaq, inkişafdan qalmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАТАИТЬ

    gizlətmək, məxfi saxlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ЗАГРЫЗТЬ

    1. кукIварун (сараралди), чакъвалай авуна кьин. 2. пер. рикI чIулаврун, рикIел хер авун, аман атIун (фикирди, хажалатди)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАГУБИТЬ

    разг. телефун, пучун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАКРЫТЬ

    1. кIевирун, кIевун. 2. акьалун. 3. агалун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАПЕНИТЬ

    каф акьалдрун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАЯВИТЬ

    1. малумрун, хабар тун. 2. къейд авун (паспорт ва мсб)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАПЛЫТЬ₀

    сирнавна фин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАПЛЫТЬ₁

    1. цIрана авахьун, акьалтун; свечка заплыла шем цIрана авахьна, шеминал авахьна хъуцIур акьалтна. 2. акьалтун; дакIун; глаза заплыли жиром вилерал пи

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАРОНИТЬ

    1. вигьин. 2. пер. ттун; кутун (шак, фикир ва мсб)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСИНИТЬ

    1. вили авун; вили ранг ягъун. 2. кьадардилай артух вили авун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСНУТЬ

    1. ахвариз (ахварал) фин; ксун. 2. пер. секин хьун, лал кьин

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСНЯТЬ

    шикил чIугун, шикил хтIунун (кинодин ва я фотографиядин аппаратдалди)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАСТЫТЬ

    1. къана экьи хьун; къана кIеви хьун. 2. къун, мекьи хьун, чIагун (къаял). 3. гацум хьун (мес. гзаф гагьди юзан тийиз кIвач, гъил чIагайди хьиз хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАТАИТЬ

    _(рикIе) чуьнуьхун, чинеба рикIе хуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАТМИТЬ

    1. кьун, кIевун; мичIивун (мес. цифери цав). 2. пер. кьулухъ тун, кьулухъди авун, рикIелай ракъурун (са кар вичи хъсандиз авуналди масабур, рикIелай

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАЧИНИТЬ

    пине ягъун, расун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ЗАМЕНИТЬ

    ...дегишрун, эвез авун; (са затIунин) чкадал (масад) эцигун, къачун: заменить одного учителя другим са учителдин чкадал масад тайинрун. 2. чкадал акъва

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
OBASTAN VİKİ
Maqnit
Maqnit (yun. λίθος μαγνησ maqnesiya daşı) və ya Dəmirqapan — Maqnesiya kiçik Asiyada Türkiyənin şəhərində maqnetit tapılmış yer adıdır. Maqnit bir cisim olub başqalarını maqnetik olaraq cəzb və ya itələmək qabiliyətinə malikdir. Maqnetik cəzbetmə təbii fenomendir. Bu haqqda maqnetizmdə məlumat verilir: Daimi maqnit ferromaqnitdən hazırlanmış məmul olub qalıcı maqnit xassəsini uzun müddət saxlaya bilir. Daimi maqnitlərin səciyyəvi sahəsi — 1 Т-ə qədərdir (10 kQs). Elektromaqnit elektrik cərəyanı keçdikdə maqnit sahəsi yaradan qurğudur. Adətən bu böyük maqnit keçiriciliyinə malik olan, daxilində dəmir içlik yerləşdirlmiş solenoid dolağından ibarətdir. Səciyyəvi maqnit sahəsi 1,5–2 T arasında olur.
Maqnit anomaliyası
Maqnit anoma­liyası – (rus. магнитная аномалия, ing. magnetic anomaly) Yerin maqnit sahəsi kəmiyyətinin onun normal kəmiy­yətindən kənara çıxması.
Maqnit diski
Maqnit diski (İng.magnetic disk, ru. магнитный диск)-qoruyucu korpusa (sərt disk) və ya zərfə (yumşaq disk) yerləşdirilmiş çoxlu sayda kiçik seqmentlərin (maqnit domenlərin) maqnit sahəsinin gərginliyini dəyişməyə imkan verən maqnit materialla ötürülmüş disk. Sahənin dəyişməsi – maqnit materialın (informasiya daşıyıcısının) hissəciklərinin maqnit polyarlığının dəyişməsidir ki, bundan da informasiyanın ikilik formada kodlaşdırılması üçün istifadə olunur (bir polyarlıq 1-i, əksi isə 0-ı təmsil edir). Polyarlığın dəyişməsi, disksürənin oxuma-yazma başcığının diskin səthi üzərindən yüksək sürətlə keçməsi ilə yerinə yetirilir. Maqnit diski öz xassələri səbəbindən elektromaqnit sahəsi mənbələrinin təsirindən qorunmalıdır ki, ona yazılmış informasiya korlanmasın və ya dağılmasın. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Maqnit ekvatoru
== Maqnit ekvatoru == Maqnit ekvatoru- yer səthində maqnit əyilməsinin sıfıra bərabər olan nöqtələri birləşdirən xəttə deyilir. Maqnit ekvatoru coğrafi ekvatora uyğun gəlmir. Maqnit ekvatorda maqnit sahəsinin gərginliyi 0,25-0,35 erstedə bərabərdir.
Maqnit induksiyası
Maqnit induksiyası – maqnit sahəsinin qüvvə xarakteristikasıdır. Vahidi törəmə vahid olan Tesladır. == Maqnitostatika == Bio-Savar qanunu: B → ( r → ) = μ 0 ∫ L 1 I ( r → 1 ) d L 1 → × ( r → − r → 1 ) | r → − r → 1 | 3 , {\displaystyle {\vec {B}}({\vec {r}})=\mu _{0}\int \limits _{L_{1}}{\frac {I({\vec {r}}_{1}){\vec {dL_{1}}}\times ({\vec {r}}-{\vec {r}}_{1})}{|{\vec {r}}-{\vec {r}}_{1}|^{3}}},} B → ( r → ) = μ 0 ∫ j → ( r → 1 ) d V 1 × ( r → − r → 1 ) | r → − r → 1 | 3 , {\displaystyle {\vec {B}}({\vec {r}})=\mu _{0}\int {\frac {{\vec {j}}({\vec {r}}_{1})dV_{1}\times ({\vec {r}}-{\vec {r}}_{1})}{|{\vec {r}}-{\vec {r}}_{1}|^{3}}},} == Maqnit sirkulyasiyası haqqında Amper qanunu == ∮ ∂ S B → ⋅ d l → = μ 0 I S ≡ μ 0 ∫ S j → ⋅ d S → , {\displaystyle \oint \limits _{\partial S}{\vec {B}}\cdot {\vec {dl}}=\mu _{0}I_{S}\equiv \mu _{0}\int \limits _{S}{\vec {j}}\cdot {\vec {dS}},} r o t B → ≡ ∇ → × B → = μ 0 j → . {\displaystyle \mathrm {rot} \,{\vec {B}}\equiv {\vec {\nabla }}\times {\vec {B}}=\mu _{0}{\vec {j}}.} == Xarici keçidlər == Crowell, B., "Electromagnetism". Nave, R., "Magnetic Field".
Maqnit lenti
Maqnit lenti - tape ~ магнитная лента ~ manyetik bant – üzərinə verilənlərin yazıldığı maqnit materialla örtülmüş nazik maylar zolaq. Lentdən istifadə etmək üçün verilənlərin saxlanması qurğusu iki dolama (sarğı) çarxına və oxuma-yazma başcığına malik olmalıdır. Lent kəsilməz informasiya daşıyıcısı olduğundan, başcıq isə dərhal lazım olan yerə “adlaya” bilmədiyindən, lentdən oxuma, yaxud lentə yazma diskdə olduğu kimi ixtiyari deyil, ardıcıl aparılmalıdır. Maqnit lent kartrici - tape cartridge ~ кассета магнитной ленты ~ bant kartuşu ~ müəyyən dərəcədə audiokassetə bənzəyən və içərisində maqnit lenti olan modul. Qabaqlar maqnit lent kartriclərindən sərt disklərdə saxlanılan informasiyanın üzünü çıxarmaq üçün istifadə edilirdi. 1952-ci ildə “IBM System 701” kompüterlərində informasiyanın saxlanması, yazılması və əldə olunması üçün maqnit lentlərindən istifadə olunmuşdur. Bu lentlər daha sonra geniş yayılmış və kompakt-kasetlər formasında istifadə olunmağa başlamışdır. Maqnit lent qurğusu – tape drive ~ накопитель на магнитной ленте ~ teyp sürücü ~ maqnit lentində oxuma-yazma əməliyyatına yerinə yetirmək üçün lenti hərəkət etdirən qurğu. Tar file – UNIX əməliyyat sistemində: tar (“tape archive” – “lent arxivi”) proqramı vasitəsilə bir faylda birləşdirilmiş fayllar toplusu. (Hazırda tar fayllar lentdə deyil, demək olar ki, həmişə diskdə saxlanılır.) tar faylı açmaq, yəni ona toplanmış faylları çıxartmaq üçün aşağıdakı komandadan istifadə olunur: % tar –xvf filename.tar ZIP fayllardan fərqli olaraq, tar sıxılmış fayl deyil; belə ki, tar fayllar çox zaman başqa utulit (compress) vasitəsilə sıxılmış olur.
Maqnit sahəsi
Maqnit sahəsi — materiyanın elə növüdür ki, onun aşkara çıxması bu sahəyə gətirilmiş və müəyyən qaydada istiqamətlənmiş elektrik cərəyanına təsir edən mexaniki qüvvə ilə xarakterizə olunur. Elektrik və cazibə sahələri kimi maqnit sahəsinin də özunəməxsus xarakterik xüsusiyyəti vardır. Bu xüsusiyyət ondan ibarətdir ki, o, sahəyə nisbətən müəyyən qaydada istiqamətlənmiş elektrik cərəyanına mexaniki qüvvə ilə təsir edir. Bu xassəyə ancaq maqnit sahəsi malikdir, elektrik və cazibə sahələri bu xassəyə malik deyildir. Maqnit sahəsinə gətirilmiş cərəyanlı naqil hərəkət edirsə, deməli bu hərəkətin əmələ gəlməsinə maqnit sahəsi enerjiyə malikdir. Enerji isə materiyasız mövcud deyil. Deməli o, həm də kütləyə malik olmalıdır. Buradan aydın olur ki, maqnit sahəsi də maddidir. Başqa sahələr kimi maqnit sahəsinin də kütləsini təyin etmək hələ də mümkün olmamışdır. Maqnit sahəsini xarakterizə edən kəmiyyət, maqnit sahəsinin intensivliyidir.
Maqnit seli
Maqnit seli – maqnit induksiya vektorunun modulu,səthin sahəsi və maqnit induksiya vektoru ilə səthin normalı arasındakı bucağın kosinusu hasilinə bərabərdir. Φ=BS.cosα. Əgər naqil çərçivə sabit ω bucaq sürəti ilə maqnit sahəsində fırlansa ondan keçən maqnit seli t-zamanından asılı olaraq Φ=BScosωt kimi dəyişər.Naqil çərçivənin uclarında yaranan elektrik hərəkət qüvvəsi E.H.Q. ε=ωBSsinωt qanunu ilə dəyişər. Əgər sarğıların sayı N olarsa yaranan induksiya E.H.Q. N dəfə böyük olar. Ölkəmizdə istifadə edilən dəyişən cərəyan qurğuları əsasən 50Hs dəyişən cərəyan üçün nəzərdə tutulmuşdur. Dəyişən cərəyan şəbəkəsindəki gərginlik transformatorların köməyi ilə asanlıqla lazım olan gərginliyə çevrilə bilər. Φ B = ∬ S B ⋅ d S {\displaystyle \Phi _{B}=\iint \limits _{S}\mathbf {B} \cdot {\rm {d}}\mathbf {S} } Elektromaqnit induksiya qanunu: Qapalı keçirici konturda yaranan induksiya elektrik hərəkət qüvvəsi əks işarə ilə götürülmüş maqnit selinin dəyişmə sürətinə bərabərdir: ε=-ΔΦ/Δt və ε=-dΦ/dt.Maqnit sahəsi artdıqda,yəni ΔΦ/Δt>0 olduqda,e. h. q.-nin işarəsi mənfi olur.Bu zaman maqnit selinə əks təsir göstərən induksiya cərəyanı yaranır.Maqnit seli azaldıqda ΔΦ/Δt<0,e.h.q.müsbət olur və cərəyan,zəifləyən maqnit selini gücləndirməyə çalışır.
Maqnit ulduzlar
Maqnetar və ya maqnitar — neytron ulduzu, çox güclü maqnit sahəsinə malik olan bir obyekt(10 üstü 11 Tesla və ya 10 üstü 14 Qaussa qədər). Maqnetarların mövcudluğu ilə bağlı ilk fərziyyələr 1992-ci ildə astronom Robert Dunkan və Kristofer Tompson tərəfindən irəli sürülmüşdür, lakin 1998-ci ildə Qartal bürcündə yerləşən SGR 1900+14 maqnetarından alınan qamma-rentgen şüalar maqnetarların mövcudluğunu təsdiqlədi.5 mart 1979-cu ildə əldə olunan qamma-şüaların da bir maqnetar mənbəyindən gəldiyi güman olunur. Maqnetarların orta ömür müddəti 1 milyon ildir. Bu obyektlər kainatda ən güclü maqnit sahəsinə malikdirlər. == Haqqında == Maqnetarların diametri adi neytron ulduzlarında olduğu kimi ortalama 10–20 km-dir, lakin bir maqnetarın kütləsi Günəşin kütləsindən ortalama 2 dəfə çoxdur. Bir qaşıq maqnetar maddəsinin çəkisi Yer kürəsində 1000 milyard tona bərabər olacaqdır. Bir maqnetarın maqnit sahəsinin gücü Günəşin maqnit sahəsinin gücündən 1000 trilyon dəfə çoxdur. Formalaşdıqdan 10.000 il sonra maqnetarların maqnit sahələri yox olur və onların aktivliyi və rentgen şüalanması dayanır. Bu hesabla Süd Yolu qalaktikasında 30 milyon aktiv olmayan maqnetarın mövcud olduğu düşünülür. 2004-cü ildə Avstraliya radioteleskopları böyük enerji axını aşkar etdilər.
Cənub maqnit qütbü
Cənub maqnit qütbü — Maqnitin bir qurtaracağı şimala istiqamətlənir. Digər istiqaməti isə cənubadır. Maqnitlər bir birini itələmə xüsusiyətinə malikdirlər. Bu da o anlama gəlir ki, əslində şimal maqnit qütbü Cənub maqnit qütbüdür. Cənub maqnit qütbü isə Şimal maqnit qütbüdür. == Yerləşməsi == Cənub maqnit qütbü heçdə Cənub Coğrafi qütbü ilə üst-üstə düşmür. Cənub maqnit qütbü Antarktidanın kənarında yerləşir. Cənub maqnit qütbünün əks tərəfində Kanadanın şimalında Şimal maqnit qütbü yerləşir. Maqnit qütbü xəyali olaraq xüsusiyyət daşıyır. == Tarixi == 1831-ci il ingilis qütb araşdırmaçısı Con Ross tərəfindən Kanada Arktik arxipelaqında Şimal maqnit qütbünü aşkarlayır.
Maqnit lent qurğusu
Maqnit lenti - tape ~ магнитная лента ~ manyetik bant – üzərinə verilənlərin yazıldığı maqnit materialla örtülmüş nazik maylar zolaq. Lentdən istifadə etmək üçün verilənlərin saxlanması qurğusu iki dolama (sarğı) çarxına və oxuma-yazma başcığına malik olmalıdır. Lent kəsilməz informasiya daşıyıcısı olduğundan, başcıq isə dərhal lazım olan yerə “adlaya” bilmədiyindən, lentdən oxuma, yaxud lentə yazma diskdə olduğu kimi ixtiyari deyil, ardıcıl aparılmalıdır. Maqnit lent kartrici - tape cartridge ~ кассета магнитной ленты ~ bant kartuşu ~ müəyyən dərəcədə audiokassetə bənzəyən və içərisində maqnit lenti olan modul. Qabaqlar maqnit lent kartriclərindən sərt disklərdə saxlanılan informasiyanın üzünü çıxarmaq üçün istifadə edilirdi. 1952-ci ildə “IBM System 701” kompüterlərində informasiyanın saxlanması, yazılması və əldə olunması üçün maqnit lentlərindən istifadə olunmuşdur. Bu lentlər daha sonra geniş yayılmış və kompakt-kasetlər formasında istifadə olunmağa başlamışdır. Maqnit lent qurğusu – tape drive ~ накопитель на магнитной ленте ~ teyp sürücü ~ maqnit lentində oxuma-yazma əməliyyatına yerinə yetirmək üçün lenti hərəkət etdirən qurğu. Tar file – UNIX əməliyyat sistemində: tar (“tape archive” – “lent arxivi”) proqramı vasitəsilə bir faylda birləşdirilmiş fayllar toplusu. (Hazırda tar fayllar lentdə deyil, demək olar ki, həmişə diskdə saxlanılır.) tar faylı açmaq, yəni ona toplanmış faylları çıxartmaq üçün aşağıdakı komandadan istifadə olunur: % tar –xvf filename.tar ZIP fayllardan fərqli olaraq, tar sıxılmış fayl deyil; belə ki, tar fayllar çox zaman başqa utulit (compress) vasitəsilə sıxılmış olur.
Maqnit rezonans tomoqrafiya
Maqnit rezonans tomoqrafiya (MRT) - bu üsul sabit maqnit sahəsində toxumada yerləşən hidrogen nüvələrinin yüksək tezlikli impulslara verdiyi cavab reaksiyasının ölçülməsinə əsaslanmışdır. MRT insan bədəninin bütün daxili orqanlanı müayinə etməyə imkan verir və dərin yerləşmiş bioloji toxumların vizuallaşmasını təmin edir... Maqnit Rezonans Tomoqrafiyası zamanı xəstə elektromaqnetik sahəsi olan bir silindrin içinə yatırılır. Bədəndəki hidrogen atomlarına enerji verməsinə yol açan radiodalğalar göndərilir, alınan təsvir kompüter ekranında canlanır və onu rentgen plyonkasına, ya da fotokağıza köçürmək mümkündür. MRT müayinəsi 20 ilə 40 dəqiqə arasında tamamlanır. MRT sinir sistemi, sümük iliyi, əzələ-oynaq sistemi və yumşaq toxumaların dəyərləndirilməsində istifadə olunur. MRT vasitəsilə baş beyin, hipofiz, göz almaları, boyun orqanları, fəqərə sütunü və onurğa beyni, döş qəfəsi orqanlan, qarın boşluğu orqanlan, çanaq orqanları, sümük-oynaq sistemi, yumşaq toxumalarda meydana gələn dəyişiklikləri aşkar etmək olar. == Tarix == MRT 1946 – ci ildə F.Bloch tərəfindən ixtira edilmiş nüvə maqnit rezonansı hadisəsinə əsaslanır. == Müasir tomoqrafiya == Müasir tomoqrafiya vasitəsilə pasiyentin vəziyyətini dəyişmədən skanerləmə üsulu ilə istənilən iradi müstəvidə tomoqramlar almaq mümkündür. MRT müayinədə KT – yə analoji olaraq məlumatın fəza kodlaşması prinsipindən istifadə olunur.
Maqnit çattəyini üsulu
Maqnit çattəyini üsulu ferromaqnit materiallarda səthə və ya ona yaxın yerləşən çatların maqnit sahəsinin köməyi ilə aşkara çıxarılmasına xidmət edir. Daxili strukturunda xəta olmayan ferromaqnit materiallarda maqnit xətləri heç bir maneəyə rast gəlmədən səlis olurlar. Eninə çatlar maqnit xətlərini pozaraq onu kənara yönəldir və burada meyillənmə sahəsi yaradırlar. == Işləmə üsulu == Xətalı yerləri göstərmək üçün ferromaqnit dəmir oksidi tozundan istifadə olunur. Bu üsulla eni 10-3 və 10-4 mm arasında yerlşən çatı təyin etmək olur. Yüksək maqnit sahəsi tətbiq etməklə səthdən 8 mm dərinliyə qədər yoxlama sahəsini artırmaq mümkündür. Yoxlanan hissənin maqnitləşdirilməsi üçün sabit və dəyişən cərəyanla yaradılan maqnit sahələrindən istifadə olunur. Üsullardan biri ondan ibarətdir ki, hissə nal formalı metalın köməyi ilə yaradılmış maqnit sahəsində yerləşdirilsin. Daha başqa bir üsul hissənin bir başa elektrik cərəyanı şəbəkəsinə qoşulmasıdır. Qütb maqnitləşdirmənin köməyi ilə səthdə eninə yerləşmiş çatlar üzə çıxarıla bilirsə, çevrə boyunca cərəyanla induksiya edilmiş maqnit sahəsi ilə uzununa istiqamətdə olan çatları da tapmaq mümkündür .
Transkranial maqnit stimulyasiyası
Transkranial maqnit stimulyasiyası (TMS) - kortikal neyronların stimulyasiyası üçün istifadə olunan intensiv maqnit sahəsinin generasiyası texnikasıdır. TMS əks-göstərişləri olmayan qeyri-invaziv müalicə metodudur. Depressiyalarda qabığın sol dorsal larteral sahəsinin yüksək tezlikli stimulyasiyası və ya qabığın sağ dorsal larteral sahəsinin zəif tezlikli stimulyasiyasının effektivliyi sübuta yetirilib.b, lakin TMS-nin antidepressiv effektinin davamlılığına dair sübutlar yoxdur.
Şimal maqnit qütbü
Şimal maqnit qütbü — xəyalı olaraq yer qabığında 90° həmdəvərində hərəkət edən yerin maqnit qüvvəsinin təsirindən yaranan maqnit qütbü. == Yerləşməsi == Maqnit qütbləri ilə Coğrafi qütblər eynilik təşkil etməyərək üst-üstə düşmür. XVII əsrdə şimal maqnit qütbü Arktikanın buzlaqları üzərində indiki Kanada sərhədlərinə yaxınlaşırdı. Bu o deməkdir ki, Kompasın əqrəbi şimalı təqribi göstərir. . Hər gün maqnit qütbü ellip sayağı trayektoriya çızaraq hərəkət edir. Maqnit qütbü il ərzində şimal və şimal-qərb istiqamətində 10 km hərəkət edir. Bu səbəbdən maqnit qütbü daimi bir yerdə qalmır və dəqiq olmur. XX əsrdən qütb Taymır yarımadası istiqamətinə yönəlmişdir. 2009-cı ildə maqnit qütbünün hərəkət surəti 64 km təşkil etmişdi. Şimal maqnit qütbünün əks hissəsində Cənub maqnit qütbü yerləşir.
Nüvə maqnit rezonans metodu
NMR üsulu 1945-cı ildə amerika fizikləri E.Persell (Harvard Universiteti) və Blox (Stanford Universiteti) tərəfindən kəşf edilmiş və bu kəşfə görə onlar 1952-ci ildə fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşlər. NMR spektroskopiyası molekulyar sistem haqqında daha çox məlumat almağa imkan verən üsul olub, atom və molekulların elektron halını, kondensə olunmuş hallarda maddənin quruluşu və dinamikasını hesablamağa, molekullararası qarşılıqlı təsirləri müəyyən etməyə və kimyəvi reaksiyaların mexanizmlərini başa düşməyə imkan verir. Bu üsulun üstünlüyü nümunənin hazırlanmasının sadəliyi və tədqiqatın nəticəsinin tez əldə olunması ilə bağlıdır. NMR effekti, atom nüvələrinin maqnit momentləri istiqamətlərinin dəyişməsi ilə əlaqədar olaraq, maddə tərəfindən elektromaqnit enerjisinin rezonans udulması zamanı meydana gəlir. NMR üsulu spini “O”-dan fərqli olan nüvələrdə özünü doğruldur. (Məsələn,1H, 2H, 13C, 14N, 15N, 19F, 29Si, 31P və s.). 1H nüvələrində NMR spektroskopiyası ən çox inkişaf edib və bu üsul proton maqnit rezonansı (PMR) adlanır. Nüvə maqnetizmi mürəkkəb fiziki proses olduğu üçün, onu təsvir etmək üçün kvant mexanikasının riyazi aparatından istifadə edilir. Biz NMR-nın fiziki əsaslarını başa düşmək üçün sadə “klassik” modeldən istifadə edəcəyik. Əgər atomun nüvəsini fırlanan “+” yüklü şar kimi təsəvvür etsək, görərik ki, yük halqavari orbit boyunca hərəkət edərək mikoskopik halqavari cərəyan yaradır.
Larnit
Larnit — mineral, β - Ca2[SiO4] == Haqqında == Larnit - dörd modifikasiyadan (α, β, γ1, γ) biri. Təbiətdə ancaq ikisi tapılıb - β larnit və γ1-larnit (bredigit). Monoklinik habitus lövhəvari.İkiləşməsi {100} üzrə polisintetik. Ayrılması {100} üzrə mükəm­məl. Rəngsiz, boz. Əsasi püskür­mə süxurların əhəngdaşı ilə kontaktından əmələ gəlir. Mervinit, sperrit, şpinel ilə assosiasiya olur. Çox az tapılır. == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Maqnat
Maqnat və ya böyük bir iş adamı birdən çox biznesə sahib olmaqla böyük müvəffəqiyyət və böyük sərvət əldə etmiş bir iş adamıdır. Müvəffəqiyyətli sahibkarlar müəyyən bir iş və ya biznes sahəsində böyük təsirə, əhəmiyyətə malik olan biznes mütəxəssislərinə nümunədirlər. İlk böyük iş adamları John D. Rockefeller, Andrew Carnegie və Henry Ford kimi sənayeçilər idi. Müasir dövrdə Ceff Bezos və Bill Gates kimi texnologiya şirkətlərinin yaradıcıları böyük iş adamlarıdırlar.
Tanqıt
Tanqıt — Azərbaycan Respublikasının Qax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Əhalisi == 1 yanvar 2012-ci il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən kənddə 40 təsərrüfatda 190 nəfər əhali yaşayır.
Ramnit
Ramnit, Windows istifadəçilərinə təsir edən kompüter qurdudur . Onun 2011-ci ilin sentyabr-dekabr ayları arasında 800 000 Windows kompüterinə yoluxduğu təxmin edilirdi Ramnit botneti 2015-ci ildə Europol və Symantec tərəfindən söküldü 2015-ci ildə ən yüksək göstərici olaraq Ramnit-in 3.200.000 kompüterə yoluxduğu təxmin edilirdi. Ramnit USB sürücülər kimi çıxarıla bilən mediaya yoluxur və həmçinin özünü əsas yükləmə qeydində gizlədir. Kompüterə yoluxan kimi o, özünü bütün əlavə və çıxarıla bilən disklərə kopyalayır. O, həmçinin .exe, .dll, .htm və .html uzantıları olan faylları axtarır və yoluxdurur.
Qanit
Qallium nitrat — mineral, alümoşpinellər qrupu. Qrupun digər mineralları (şpinel, hersinit, qalaksit) ilə izomorf sıralar yaradır. Al qismən Fe3+, Cr, Mn3+ ilə əvəz olunur. Kubik kristalları oktaedrik, yaxud dodekaedrik. İkiləşmə şpinel qanunu {111} üzrə olur. Ayrılma {111} üzrə qeyri-mükəmməl. Aqreqat: tək-tək dənələr. Tünd-yaşıl, bozumtul-yaşıl, göyümtül-qara, bəzən sarı və ya qonur. Cizgisi boz, bozumtul-yaşıl. Parıltı: şüşəli, yağlı.
Zabit
Zabit (alm. Offizier‎) — əsasən hərbçi məmurlara verilən bir vəzifə növü. Polis və başqa xidmət orqanlarında da istifadə olunur. Zabit vəzifəsi rütbələrinə görə iki yerə bölünür: Kiçik zabit heyəti və Ali zabit heyəti.
Zağlı
Zağlı — Azərbaycan Respublikasının Şabran rayonunun inzibati-ərazi vahidində kənd. == Mədəniyyəti == Kənddə tarixən Quba-Şirvan xalça tipinin Quba qrupuna aid olan "Zağlı" çeşnisi və eləcə də "Pirəbədil","Herat Pirəbədil" və Çiçi kəndinin adını daşıyan "Qollu Çiçi", "Sırt Çiçi" və"...gül Çiçi" xalçaları toxunmuşdur. Kəndin əhalisinin vətən müharibəsindən sonra kəskin azlması və yerli qadınların başqa kəndlərə ərə getməsi nəticəsində "Zağlı" çeşnisinin toxunmamasına, digər xalçaların isə nadir halda toxunmasına gətirib çıxarmışdır. Kənddə ev tikmə mədəniyyəti tarixən çox qədimdən inkişaf etmişdir. Kənddə evlər əsasən "Ayı balası" adlanan çay daşından seçilərək düzəldilmiş kərpiclərdən tikilib. Evlər zəlzələyə davam etsin deyə xüsusi palıd tirlərlə hörülüb. == Coğrafiyası və iqlimi == Zağlı kəndi Azərbaycan Respublikasının şimal-şərqində, Şabran rayonunun dağlıq hissəsində, rayon mərkəzindən 18 km aralı olan dağ kəndidir. Kənd 650-700 metr dəniz səviyyəsindən yüksəklikdə yerləşir. Kənd enliyarpaqlı meşələrlə əhatələnmişdir. 3 tərəfdən yüksək dağlarla əhatə olunmuşdur.
Zenit
Zenit (ərəbcə səmtürrəs-baş üstdə uca nöqtə) - müşahidəçinin başı üstündə göy sferinin ən yüksək nöqtəsi, başqa sözlə, müşahidəçinin durduğu nöqtədən qaldırılmış şaquli xəttin göy sferində rast gəldiyi xəyali nöqtədir..
Aqnist diyarı
== Ərazisi == Aqnist diyarının ərazisi 285,0 Km2-dır. Aqnist diyarına 1 şəhər və 3 volost daxildir.
Marina Zablit
Marina Zablit (d. 4 mart 1987) — Braziliyanı təmsil edən su poloçusu. == Karyerası == Marina Zablit, Braziliya yığmasının heyətində 2016-cı ildə Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərinin ev sahibliyində baş tutan XXXI Yay Olimpiya Oyunlarında mübarizə apardı. Yeddinci pillə uğrunda görüşdə Çin yığmasına 5:10 hesabı ilə məğlub olan Braziliya yığması, Rio-de-Janeyro Olimpiadasını 8-ci pillədə başa vurdu.