Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • облить презрением

    Выразить крайнее презрение к кому-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОБЛИТЬ

    ...облить грязью (помоями) ləkələmək, bədnam etmək; облить презрением nifrət yağdırmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • облить

    ...составом. Облить горшок глазурью. • - облить грязью - облить презрением

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОБЛИТЬ

    ...цун, куцун. 3. алтадун, ягъун (жими затI). 4. пер. ацIун; ацIурун; облить грязью кьилел къапар хун, чиркер иличун, яни нубатсуз русвагь авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • обдать презрением

    Выразить крайнее презрение к кому-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • облить грязью

    Облить грязью (помоями) Незаслуженно оскорбить; опорочить.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • презрение

    ...презрение к мещанству. С презрением относиться к кому-, чему-л. Облить презрением кого-л. (выразить крайнее неуважение). 2) Пренебрежительное отношен

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ПРЕЗРЕНИЕ

    ср мн. нет nifrət

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРЕЗРЕНИЕ

    nifrət

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРЕЗРЕНИЕ

    мн. нет.1. нифрет. авун; алчах кьун; нифрет. 2. гьисаба такьун, саймиш тавун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПРИЗРЕНИЕ

    himayə etmə, sığındırma, baxma, saxlama

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОЗРЕНИЕ

    1. Gözləri açılma; 2. Birdən ayılma, başa düşmə, anlama, dərk etmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРИЗРЕНИЕ

    ср мн. нет köhn. himayə etmə, sığındırma, baxma, saxlama

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ПРОЗРЕНИЕ

    ср 1. gözləri açılma; 2. məc. birdən ayılma, başa düşmə, anlama, dərk etmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • призрение

    см. призреть; -я; ср. Оставить без призрения. Дом призрения (учреждение, занимавшееся попечительством, опекой кого-л.). Приказ общественного призрения (в России с конца 18 в. до последней четверти 19

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • прозрение

    -я; ср. 1) к прозреть Прозрение слепого. 2) Способность, умение проникать в сущность чего-л., понимать, предвидеть что-л.; проницательность. Прозрение

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • презренье

    -я; ср.; см. презрение

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОБЛИК

    куц; къамат; суфат, винел патан акун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОПЛЫТЬ₀

    1. элкъвена сирнав авун; сирнавна цIар элкъуьрун. 2. гимида (луьткведа ва мсб аваз) элкъвена къекъуьн

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБШИТЬ

    1. къерехдив гутун (къерехдив гутуна цун). 2. винел патал чIугун (мес. кIвалерин винел патал тахта; парчайрин таюнал ших, гьасир)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБРИТЬ

    ттун (кьил, чIарар)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБМЫТЬ

    чуьхуьн, чуьхвена михьивун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • облик

    ...м. 1) а) Внешний вид, наружность. Запоминающийся облик. Весь его облик выдавал в нём военного. Облик старика напоминал святых на иконах. б) отт. Внеш

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОБЖИТ

    мн. нет ккун (кирпичар ва мсб)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБЕЛИТЬ

    пер. михьи авун (са буьгьтендикай, айибдикай)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБВИТЬ

    арушун; аруш хьун; обвить косу вокруг головы киф кьилел арушун; плющ обвил дерево сармашух ттарал аруш хьанва.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОТЛИТЬ

    1. цун; ичIирун (мес. цикай ва гьахьтин маса затIарикай са кьадарди). 2. ичIирун, гадрун (гимидиз акъатай яд)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • обрить

    ...обриваться что Бритвой срезать волосы (усы, бороду) Обрить голову. Обрить усы, бороду. Солдат обрили наголо.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обрыть

    ...обрывание что 1) а) Изрыть что-л. по краю, кругом, на всём протяжении. Обрыть берег реки. Обрыть дорогу. б) отт. Размыть, покрыть рытвинами (о воде)

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОПЛЫТЬ₁

    1. дакIун; ял акатун (мес. куьк хьайи ва я гзаф хъвайи касдин ччин). 2. цIрана авахьун (шем); цIрана авахьай хъуцIурди кьун (шем)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБВИТЬ

    сов. 1. sanmaq, dolamaq; 2. sarınmaq; sarmaşmaq; 3. məc. bürümək, çulğalamaq; əhatə etmək; 4. məc. qucaqlamaq, sarılmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • облёт

    ...тж. облётный к облететь 1), 2), 3) и облетать II 3) Пробный облёт самолёта. Патрульный облёт местности.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОБЕЛИТЬ

    сов. 1. ağartmaq; 2. məc. təmizə çıxartmaq, üzünü ağ etmək, bəraət qazandırmaq; 3. tar. tövcü və mükəlləfiyyətdən azad etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • обжить

    -живу, -живёшь; обжил, -ла, -ло; обжитый; -жит, -а, -о и, обжитый; -жит, -а, -о; св. см. тж. обживать, обживаться что разг. Поселившись на новом месте

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обелить

    -лю, -лишь; обелённый; -лён, -лена, -лено; св. см. тж. обелять, обеляться, обеление кого-что 1) разг. Снять с кого-л. подозрения, доказать невиновност

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обвить

    обовью, обовьёшь; обвей; обвил, -ла, -ло; обвитый; -вит, -а, -о; св. см. тж. обвивать, обвиваться кого-что 1) а) Обернуть что-л. вокруг чего-л. Обвить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • оббить

    ...обобьёшь; оббей; св. см. тж. оббивать, оббиваться что разг. = обить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • oolit

    oolit

    Tam oxu »
    Azərbaycan Dilinin Orfoqrafiya Lüğəti
  • OOLİT

    yun. oon – yumurta + yun. lithos – daş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti
  • ОТЛИТЬ

    ОТЛИТЬ I сов. tökmək, boşaltmaq; отлить немного молока bir az süd tökmək. ОТЛИТЬ II сов. xüs. tökmə, tökmə üsulu ilə hazırlamaq; отлить из бронзы бюст

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОПЛЫТЬ

    ОПЛЫТЬ I сов. 1. şişmək, kökəlmək, piylənmək; 2. ərimək, əriyib axmaq (tökülmək); 3. dağılmaq, uçmaq, sürüşmək (suyun təsirindən). ОПЛЫТЬ II сов. dövr

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОЗЛИТЬ

    сов. bax обозлить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОБШИТЬ

    сов. 1. tikmək; haşiyə tikmək, haşiyə vurmaq, qırağını tikmək, köbələmək, köbə tikmək; 2. xüs. üz vurmaq (taxta, dəmir və ya başqa materialdan); 3

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОБРЫТЬ

    сов. 1. dövrəsini qazımaq, ətrafını qazımaq, yanlarını qazımaq; 2. k. t. dibini basdırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОБРИТЬ

    сов. qırxmaq (ülgüclə); обрить голову başını ülgüclə qırxmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • обмыть

    ...обмывочный кого-что 1) а) Вымыть со всех сторон, кругом. Обмыть рану. Обмыть лицо. На стол подали обмытый со всех сторон арбуз. Обмыть покойника, уме

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОБЛИК

    м 1. üz, sifət; zahiri görünüş; приятный облик xoş sifət, xoş görünüş; 2. məc. sima, iç-üz; нравственный облик человека insanın mənəvi siması.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОБЛЁТ

    м мн. нет 1. dövrəvi uçma, dövrəvi uçuş; 2. uçub ötmə

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОБЖИТЬ

    сов. dan. məskən salmaq, məskun etmək, abad etmək, şənləşdirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОБМЫТЬ

    сов. yumaq, yuyub təmizləmək; обмыть рану yaranı yumaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • покрыть позором

    Покрыть позором (презрением, стыдом и т.п.) кого-что Навлечь позор, презрение на кого-, что-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обшить

    ...необходимое для кого-л. или для всех, многих. Обшить семью. Обшить весь дом. Всех обошью, обстираю, накормлю.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • HƏQARƏTLƏ

    с презрением, оскорбительно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ОБЛИВАТЬ

    несов., см. облить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБЛИВАТЬ

    несов. bax облить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • HƏQARƏTLƏ

    нареч. 1. с презрением, презрительно 2. оскорбительно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • обливать

    см. облить; -аю, -аешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • NİFRƏTLƏ

    ...отвращением 3. с презрением, презрительно. Nifrətlə dinləmək слушать с презрением, nifrətlə xatırlamaq вспоминать с презрением

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • зассать

    -ссу, -ссышь; св.; грубо Облить мочой. Ребёнок зассал постель.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • холодной водой окатить

    Холодной водой окатить (облить) Охладить пыл, рвение; привести в замешательство.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обливаться

    I см. облиться; -аюсь, -аешься; нсв. II см. облить; -ается; страд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ŞİRLƏMƏK

    глаг. муравить, замуравить, глазировать, глазуровать, облить, обливать (покрывать, покрыть глазурью). Qabları şirləmək глазуровать посуду

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • обливка

    -и; ж.; спец. 1) к облить 4) - обливать Обливка посуды глазурью. 2) Глазурь на керамических изделиях. Яркая цветная обливка.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обливание

    -я; ср. 1) к облить 1) и облиться 1) 2) Лечебно-профилактическая процедура, при которой тело обливается водой. Холодные обливания. Лечиться обливаниям

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • SAYMAZYANALIQ

    ...пренебречь кем-л., чем-л. (относиться, отнестись к кому-л. с презрением, высокомерно, без уважения)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ƏZİCİ

    ...Əzici zərbə уничтожающий удар 2) перен. проникнутый ненавистью, презрением. Əzici nəzər уничтожающий взгляд 2. сминающий. Əzici təzyiq тех. сминающее

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • презирать

    ...нсв. см. тж. презираться кого-что 1) к презреть 2) Относиться с презрением к кому-, чему-л. Глубоко презирать трусость. Презирать самого себя.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • İSLATMAQ

    ...islatdı дождь намочил 2. разг. обливать, облить. Su ilə islatmaq облить водой; altını islatmaq: 1) мочиться, обмочиться (о ребёнке) 2) мочиться, помо

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • XORLAMAQ

    ...пренебречь кем-л., чем-л. (относиться, отнестись к кому-л., чему-л. с презрением, без уважения, высокомерно). Ağır (məşəqqətli) işi xorlamaq пренебре

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • облевать

    ...св. см. тж. облёвывать, облёвываться, облёвывание кого-что грубо. Облить, запачкать рвотой. Весь пиджак облевал! Комната вся испачкана, облёвана. Ото

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ОБЛИВАТЬСЯ

    несов., см. 1) облиться; 2) облить. ♦ обливаться слезами вилин накъвар авадрун, шехьун; сердце кровью обливается рикI гзаф тIар хьана, хажалат хьана;

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • обдаться

    ...-дадутся; обдайся; обдался, -лась, -лось; обдавшийся; св.; разг. Облить себя водой; окатиться. Обдаться с ног до головы ледяной водой из колодца.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • презрительный

    ...-лен, -льна, -о. см. тж. презрительно, презрительность Наполненный презрением; выражающий презрение. Относиться к чему-л. с презрительным спокойствие

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • оплескать

    ...оплёскиваться кого-что (чем) разг. Плеснув, обдать брызгами, облить. Оплескать ребёнка тёплой водой. Конюх оплескал коню бока.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • свысока

    нареч. Надменно, высокомерно, с презрением. Поглядывать свысока на кого-л. Свысока относиться к кому-л. Судить о чём-л. свысока. На быт взирал свысока

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • заклеймить

    ...соглашательскую политику. Заклеймить предательство. Заклеймить презрением, позором.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • PÖRTLƏTMƏK

    глаг. 1. обваривать, обварить; ошпаривать, ошпарить: 1) облить, обдать кипятком 2) обжечь горячей жидкостью 2. недоваривать (варить не до полной готов

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • казнить

    ...Подвергать сильным нравственным страданиям; мучить, терзать. Казнить презрением, молчанием. 3) кого-что чем книжн. Обличая, клеймить, осуждать. Казни

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ошпарить

    ...шпарить) см. тж. ошпаривать, ошпариваться, ошпаривание а) что разг. Облить кипятком; обварить. Ошпарить фрукты. Ошпарить чайник перед заваркой. Ошпар

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • обдать

    ...обданный; -дан, -а, -о; св. см. тж. обдавать, обдаваться кого-что 1) а) Облить сразу, со всех сторон; окатить. Обдать чашку кипятком. Волна обдала ме

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • охлестать

    ...что-л. При сильном ветре куст охлёстывает окно. 3) кого-что Облить, обдать потоками, струями. Охлестать волнами набережную.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DAMĞALAMAQ

    ...маркировать 4. перен. сурово осуждать, бичевать. Nifrətlə damğalamaq клеймить презрением

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • CARLAMAQ

    ...обмыть), споласкивать, сполоскать, сполоснуть (немного пополоскать, облить водой, полоща). Qab-qacağı carlamaq сполоснуть посуду 2 глаг. см. car çəkm

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • пренебречь

    ...пренебрегать, пренебрегаться 1) кем-чем. Отнестись к кому-, чему-л. с презрением, высокомерно, без уважения. Пренебречь чёрной работой. Он пренебрёг

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • отвратиться

    ...Повернуть своё лицо в другую сторону; отвернуться. Вельможи с презрением отвратились от кого-л. Чей-л. взор, взгляд и т.п. отвратился от кого-л. (кто

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • DAĞLAMAQ

    ...бородавке и т.п.) 3. растопить и прокипятить (масло) 4. прошпарить (облить, обдать) кипятком 5. перен. наносить, нанести глубокую обиду, боль, ранить

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ŞAN-ŞAN

    ...(пулями) ◊ bağrını (ürəyini) şan-şan etmək kimin ранить сердце чьё, облить сердце кровью чьё; bağrı (ürəyi) şan-şan olmaq глубоко переживать, испытыв

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ушат

    ...объёма. Вылить на кого-л. ушат холодной воды, помоев, грязи; окатить, облить кого-л. ушатом холодной воды (также: поразить чем-л. неприятным и неожид

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • клеймить

    ...суровой критике. Клеймить неправедные порядки. Клеймить позором, презрением.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уничижительный

    ...кого-л., его достоинство, чувства и т.п. высокомерием, пренебрежением, презрением и т.п.; унизительный. У-ая холодность. Уничижительный приём. Уничиж

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • YAXMAQ

    ...грязнить) ◊ qara yaxmaq kimə чернить, очернить кого, обливать, облить грязью кого; adına ləkə yaxmaq kimin чернить, очернить чьё доброе имя 2 глаг. с

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • помои

    ...нечистотах. Буду я за тобой помои убирать! Вылить помои на кого-л.; облить, полить помоями кого-л. (также: опозорить публично, оскорбить). 2) разг.-с

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • окатить

    ...окачивание, окатывать, окатываться, окатывание кого-что (чем) 1) а) Облить сразу большим количеством воды. Окатить ледяной водой кого-л. из ведра. Ок

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • XOR

    ...пренебрегать кем-л., чем-л.; относиться недружелюбно, пренебрежительно, с презрением. Əməyə xor baxmaq относиться к труду пренебрежительно

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • YUXARIDAN

    ...məktub письмо, полученное сверху 2. свысока (надменно, высокомерно, с презрением). Yuxarıdan baxmaq kimə смотреть на кого свысока ◊ yuxarıdan dəm vur

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • об...

    ...некоторых случаях перед согласной, например: обвалять, обдумать, облить, обновить, обрезать, обрубить, обсчитать. 2) (обычно глаголы с приставкой об.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
OBASTAN VİKİ
Abcit
Abcit Tiflis quberniyasının Siqnax qəzasında çay adı. == Toponimkası == Abcit- Tiflis quberniyasının Siqnax qəzasında çay adı. Qədim türk dillərində av - "ov" və çit - " qamış (qarğı) alaçıq" sözlərindən ibarətdir.
Abjit
Abjit — Azərbaycan Respublikasının Balakən rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. == Tarixi == Abjit Balakən rayonunun Qaysa inzibati ərazi vahidində kənd. Qoyuntəpə dağının ətəyindədir. Yaşayış məntəqəsi ikinci dünya müharibəsindən sonra yaradılmışdır. Kəndin adı eyni adlı çayın adından alınmışdır. 2014-cü il məlumatına görə bu kənddə heç kim yaşamır.
Albit
Albit — mineral - Na[AlSi3O8]. == Haqqında == Plagioklazın izomorf sırasının son üzvü. Kris­tallik quruluşun nizamlanmasından asılı olaraq struktur növ müxtəlifliyi ayrılıb: yüksək albit, aşağı albit, aralıq albit. Morfoloji növləri: qəndəbənzər albit, geniş lövhəli albit, leystli albit, klevelandit. Albit qələvi metasomatitlərin, peqmatitlərin və b. süxurların əsas tərkib hissəsidir. == Albit ikiləşməsi == Albit ikiləşməsi albit qanununa tabe olan ikiləşmə. İkiləşmə oxu (010), bitişmə müstəvisi (ikiləşmə tikişi) (010). Triklinik çöl şpatlarında (turş plagio­klazlar və mikroklin) çox geniş yayılmışdır. Adətən polisintetikdir.
Aplit
Aplit (yun. άπλόος – sadə) — xırda və ya narın dənəli, nadir hallarda porfirvarı ağ, açıq boz, sarımtıl və ya çəhrayı rəngli (ümumiyyətlə açıq rəngli) minerallardan – xırda izometrik kvars və çöl şpatlarından ibarət maqmatik damar (dayka) süxuru. Aplitlərə azqalınlıqlı daykalar və damarcıqlar şəklində qranit və qranitoid kütlələrində, bəzən isə onlardan kənarda ətraf süxurların çatlarında rast gəlinir. Apltlərdə cüzi miqdarda rəngli minerallar – maqnetit, mikalar, bəzən qələvi piroksenlər və amfibollardan başqa aksessor mineral kimi muskovit, bəzən qranat və turmalin, adi aksessor minerallar – maqnetit, ortit, həmçinin apatit və bir çox başqa nadir minerallar (ksenotim, xrizoberill, aleksandrit, topaz, anataz və s.) var. Mikrostrukturu aplit və ya panidiomorf dənəvərdir; dənələrinin forması çox halda qeyri-düzgün üçbucaqlı və ya qeyri-düzgün dairəvidir. Tərkibinə və yatım şəraitinə görə Aplit dayka və damarcıqları maqmanın qalıq turş ərintisinin intruziv kütlələrin və ətraf süxurların çatlarına nüfuz edərək kristallaşıb bərkiməsi nəticəsində əmələ gəlir. Belə ərintilər həmişə su və digər uçucu komponentlərlə zəngin olduğundan maqmanın soyuması zamanı həmin komponentlərin ərintidən ayrılması onun kristallaşmasını sürətləndirməklə yanaşı xırda dənəli strukturun əmələ gəlməsinə səbəb olur; qalıq ərinti qapalı şəraitdə kristallaşdığı zaman peqmatitlər əmələ gəlir. Sinonimləri – qranitin, qranomazanit, xaplit; növləri – qranit-aplit, qranodiorit-aplit, diorit-aplit, kvarslı diorit-aplit, kvarslı monsonit-aplit, monsonit-aplit, plagioqranit-aplit, kvarslı siyenit-aplit, siyenit-aplit, tonalit-aplit. Azərbaycan ərazisində aplitlərə ən çox Kiçik Qafqazın Gədəbəy, Daşkəsən, Qabaqtəpə, Üçtəpə, Dəlidağ, Mehri-Ordubad və s. intruzivlərin qranitoid kütlələrində təsadüf olunur.
Bolid
Bolid (yun. βολίδος; βολίς — nizə) — parlaq meteor. Bollidin uçuşu zamanı bəzən top atəşinə, ildırım gurultusuna bənzər səs çıxarır. Ən parlaq bollid gündüzdə görünür. Bollidin uçuşu zamanı bəzən yer səthinə meteroit düşür.
Bömit
Bömit — mineral == Haqqında == Bömit - rombik. Habitus lövhəvari. Ayrılma {010} üzrə mü­kəm­­məl. Aqreqat: gizlikristallik, paxlavari. Rəngi rəngsiz, ağ. Sərtliyi 3,5-4. Xüsusi çəkisi ~3. Çökmə və laterit boksitlərin mühüm tərkib hissəsi. Diaspor və hidrargillitlə assosiasiyasına rast gə­linir. Nefelinin hidrotermal dəyişməsi nəticəsində əmələ gəlir.
Dalit
Dalit (hind. दलित) - Hindistanda ən aşağı silkin nümayəndəsi, bütün ictimai və dini hüquqlarda məhrum edilmiş sinif. Dalitlər bəzi mənbələrdə pariya olaraq adlandırılır. Dalit sözü hind dilində olan toxunulmazlar sözündən yaranmışdır. Aşağı sinifə mənsub olduqlarından və ən natəmiz işlərin dalitlərə həvalə olunması səbəbindən inanca görə onlara toxunmaq belə arzu edilmir. 1997-2002-ci illərdə Hindistan prezidenti olmuş Koçeril Raman Narayanan ölkə tarixində ilk dalit prezidentdir. 2017-ci ildə Hindistan prezidenti seçilmiş Ram Nath Kovind də dalitdir.
Eolit
Eolit (yun. ἔως – sübh çağı, dan şәfәqi, erkәn vә λίθος – daş sözündәn) – Nə vaxtsa hesab edilirdi ki, eolitlər ən qədim daş alətlər olub, amma indi hesab edilir ki, bunlar geofaktlardır (buzlaşma kimi tamamilə təbii geoloji proseslərin nəticəsində alınmış daş fraqmentlərdir). Eolitlərin tamamilə təbii mənşəyini göstərən daha çox sübutlar aşkar edilmişdir. == Biblioqrafiya == O'Connor, A. ‘Geology, archaeology, and ‘the raging vortex of the “eolith” controversy’, Proceedings of the Geologists' Association, 114 (2003). Terry Harrison (anthropologist), "Eoliths", in H. James Birx (ed), Encyclopedia of Anthropology (Sage, 2006). Roy Frank Ellen, "The Eolith Debate, Evolutionist Anthropology and the Oxford Connection Between 1880 and 1940," History and Anthropology, 22,3 (2011), 277-306.
Halit
Halit (daş duz) NaCl — kubik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: tez-tez rast gələn. == Xassələri == Rəng – rəngsiz, ağ, sarı, qırmızımtıl, qara, rəngi çox vaxt qarışıqlardan asılı olub, qeyri-müntəzəm, bəzən zonal xarakter daşıyır; Güclü deformasiyaya uğramış, yaxud silvinlə (KCl) sıx assosiasiya təşkil edən halit çox vaxt xal-xal rəngə boyanır. Bu, güman ki, K40-un və adətən onunla bağlı olan Rb87-un radioaktivliyi ilə əlaqədardır; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – şüşə (təzə sınıqlarda), yağlı, ipəyi; Şəffaflıq – şəffaf, yaxud yarımşəffaf; Sıxlıq – 2,1-2,2; Sərtlik – 2; Kövrəkdir; Ayrılma – kub {100} üzrə mükəmməl, {110} üzrə qeyri-mükəmməl; Sınıqlar – qabıqvarı; Başqa xassələr – çox yüksək istilikkeçirmə; zəif elektrikkeçirmə; suda asan həllolma; hidroskopiklik; şor dad; Morfologiya – kristallar: heksaedrik, bəzən oktaedrik, nisbətən az hallarda – sütunvari, tez-tez kristallik «qayıqcıq»lar; kub üzlərində çox vaxt qıfaoxşar pilləli oyuqlar olur; İkiləşmə: {111} üzrə nadir rast gəlir; Mineral aqreqatları: xırda dənəlidən nəhəngdənəliyədək massiv əmələgəlmələr, sıx lifli, ovuntulu kütlələr, bəzən stalaktit və stalaqmitlər, sızmalar, druzalar, nazik təbəqəçiklər. == Mənşəyi və yayılması == Tipik xemogen mineral olub, dəniz və şor göl sularının buxarlanması nəticəsində doymuş məhlullardan çökür. Çox vaxt əhəngdaşlarının, dolomitlərin və başqa çökmə süxurların içərisində qalın laylar təşkil edir. Duz laylarının böyük dərinliklərdə plastik deformasiyası və onların tez-tez üstdə yatan süxurlara daxil olması ilə duz günbəzlərinin əmələ gəlməsi əlaqədardır. İsti, quru iqlim şəraitində qapalı duzlu hövzələrin dibində özüçökən ovuntulu duz əmələgəlmələrinin kristalları toplanır. Bəzən halit sublimasiya məhsulu kimi vulkan kraterlərinin divarlarında müşahidə edilir. Mineralın nazik təbəqəcikləri başqa duzlarla birlikdə səhra və çöl rayonlarında torpaq səthində şoranlıq əmələ gətirir.
Hobbit
Hobbit və ya Oraya və Geriyə (ing. The Hobbit, or There and Back Again) - ingilis yazıçısı Con Tolkin tərəfindən fentezi janrında yazılmış povestdir və 1937-ci ildə nəşr olunmuşdur. Faktiki olaraq, “Üzüklərin hökmdarı” romanı bu kitabın ardıdır. == Yaranma tarixi == Bir çox digər məşhur nağıl əsərləri kimi, "Hobbiti" də Con Tolkin uşaqları kiçik olanda onlar üçün qoşurdu. Yeni nağılı onların o qədər xoşuna gəlmişdi ki, o hətta öz uşaqları ilə bir yerdə öz uydurduqları dünyanın şəkillərini, xəritəsini də çəkirdi. Lakin, hekayə yarımçıq qaldı və Tolkin sadəcə əlyazmasının bir nüsxəsini çap etmişdi. Həmin nüsxəni o, hərdən dostlarına oxuması üçün verirdi. Tolkinin tələbələrindən biri bir gün "Allen & Unwin" nəşriyyat evinin redaktoru Süzanna Daqnellə söhbət edərkən, kitabın möhtəşəmliyindən ona danışır. Süzen öz növbəsində kitabı oxuyur və müəllifə məktubla müraciət edir ki, o, əsərin süjetini yekunlaşdırsın. Lakin, nəşriyyat evinin direktoru Stenli Anuin kitabın uğur qazanacağına o qədər də əmin deyildi.
Hoplit
Hoplit (yun. ὁπλίτης - "oplon") — eramızdan əvvəl 8-ci əsrdə Qədim Yunanıstanda meydana çıxan ağır piyada sinfinin döyüşçülərinə verilən addır. Hoplitlər elit və zirehli Yunan nizə piyadalarıdır. O, nizə piyadaları ilə eyni üstünlüklərə və çatışmazlıqlara malikdir, lakin daha güclü müdafiə qabiliyyətinə malikdir. Bununla belə, zirehlərinə və tutmalı olduqları mövqeyə görə, döyüş zamanı Nizəçilər ilə müqayisədə daha yavaş hərəkət edirlər. Falanks qaydasında (konvergent nizam) döyüşmək üçün silahlanmış Hoplitlər dizliklər, döş nişanları və dəbilqələr taxırdılar. Hər üç zireh bir və ya iki qat camış dərisindən və ya tuncdan hazırlanmışdı. Hoplitlər çiyinlərinə asılmış enli, dairəvi qalxan, uzun tunc sivri nizə (3,5-4 metr) və çiynindən asılmış tunc qılıncla silahlanmışlar. Daha sonra dərini at sidiyi ilə bərkitmə texnikası tətbiq olundu. Hoplitin silah komplektinə böyük dörtkünc qalxan, qılınc, dəbilqə və zireh daxil idi.
IBList
IBList (en. Internet Book List) – İnternetdə ədəbiyyat üzrə verilənlər bazasıdır (VB). 2003-cü ildə Patrik Ros tərəfindən yaradılmışdır. 2007-ci ilin noyabr ayının axırlarına olan məlumata görə IBList onlayn ensiklopediyasında 60 min kitab, 18 min müəllif və 4400 kitab seriyaları haqqında məqalə vardır. Ensiklopediyaya həm də çoxlu sayda müxtəlif hekayələr, kitablar haqqında müxtəlif müəlliflərin fikirləri və s. daxil edilmişdir. Obyektlərin strukturlaşdırılması reytinqə, janra, kitab və ya əsərin adına, müəllifin ad və soyadına görə aparılır. Qeydiyyatdan keçmiş istifadəçilər ensiklopediyada hər hansı əsər haqqında fikirlərini yaza bilərlər. Eyni zamanda IBList-in VB-na yeni kitabların, müəlliflərin və məqalələrin daxil edilməsi haqqında təkliflərini verə bilərlər. Bu təkliflər saytın idarəçiləri tərəfindən öyrənilir.
Kilit
Kilit — Azərbaycan Respublikası Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad rayonunda kənd. == Coğrafi mövqeyi == Rayonun mərkəzindən 16 km cənub şərqdə, Naxçıvan-Bakı dəmir yolunun sol tərəfində, Zəngəzur silsiləsinin ətəyindədir. == Tarixi == Zaqafqaziya MİK-in 1929-cu il 18 fevral tarixli qərarına əsasən Ordubadın Qorçevan kəndində Naxçıvan MSSR-in 9 kəndi sırasında əkin yerləri və otlaqları ilə birlikdə qanunsuz olaraq Ermənistan SSR-ə birləşdirildi. Bundan əlavə Qorçevan ermənilərin hələ 1921-ci ildən icarəyə götürdükləri, 1923-cü ildən zorakılıqla sahibləndikləri Kilit kəndi torpaqlarının bir hissəsi də bu respublikaya qatıldı. 1992-ci ildə erməni silahlı quldurlarının basqınları nəticəsində əhalisi Ordubad rayonunun müxtəlif yerlərinə köçmüşdür. Hər tərəfdən sıldırım yamaclı dağ və dərələrlə əhatə olunan Kilit kəndinin cənub şərqində karst mağarası mövcuddur (mağaranın dəhliz və salonlarında stalaktik və stalaqmitlər var). Mağaraların girəcəyində aşkar edilmiş mədəni təbəqə qalıqları onların qədim insan məskənləri olduğunu göstərir. Kilit yaxınlığında Ül dərəsi adlı yerdə orta əsrlərə aid yaşayış yerinin qalıqları və qəbir abidələri aşkar edilmişdir.
Kolit
Kolit (yun. κῶλον (kolon) + ίτις (itis) ; azərb. Yaralı kolit xəstəliyi‎) — kolit xəstəliyi yoğun bağırsağın iltihabi və xroniki xəstəliyi. Bu zaman bağırsaqda çoxsaylı yaralar əmələ gəlir, bağırsağın selikli qişası zədələnir, şişkinləşir, damar şəbəkəsi pozulur, nəticədə hətta qansızmalar yarana bilir. Yaralı kolit xəstəliyi hər yaşda rast gəlinməsinə baxmayaraq, sıxlıqla 16-40 yaş arasında görülür. Xəstəliyin yaranma səbəbi dəqiq bilinmir. Güman olunur ki irsi amil, immunitetin pozulması (bədəndə gedən autoimmun reaksiyalar), bəzi zərərli qidalar, bakteriya və viruslar xəstəliyin yaranmasında mühüm rol oynayır. == Xəstəliyin əlamətləri == Qanlı ishal selikli-çirkli-qanlı nəcis ifrazı defekasiyanın ağrılı olması qarında sancılar çəki azlığı və tempratur Xəstəliyin kəskinləşmə və sakitlik dövrləri var. Kəskinləşmə dövründə insanda halsızlıq, oynaq ağrıları, ağızda yaralar meydana gələ bilər. Xəstəliyin diaqnostikası kolonoskopiya müayinəsinə əsasən aparılır.İlkin diaqnostika zamanı bağırsağın digər iltihabi xəstəliyi olan Kron xəstəliyini inkar etmək üçün patohistoloji müayinə aparılmalıdır.
Lilit
Lilit (ivr. ‏לילית‏‎; lilit, və ya lilith) — yəhudi mifologiyasında xarakter, ilk dəfə Babil Talmudda aşkar olunmuşdur. Mesopotamiya mətnlərində Lilit əksər hallarda şeytan qadın sinfi (Līlīṯu) ilə əlaqəli göstərilir. Yəhudilər Liliti şər qüvvə hesab edirlər. Yəhudi folkloruna görə üç mələk Liliti məcbur etdilər ki, üstündə o üç mələyin (Sanvi, Sansanvi və Semanqelaf) adları yazılmış gözmuncuğu taxmış ana və uşaqlara zərər verməyəcəyinə dair and içsin. Ben Sira əlifbası Lilitin Adəmin birinci həyat yoldaşı olduğunu bildirən ilk kitabdır. Bu ideya Yaradılış kitabında olan ikiqat ayələrin şərhinə dayanır. Tövratın ilk hissəsi olan Yaradılışın birinci Babında Adəm ilə birlikdə bir dişi yaradıldığından bəhs edilir, ikinci hissədə isə Adəmin qabırğa sümüyündən bir dişi yaradıldığı yazılmışdır. İnanca görə Lilit Adəm ilə eyni zamanda və eyni anda yaradıldığına görə Adəm ilə bərabər olduğu fikrində idi, bu səbəbdən də Adəmə tabe olmağı şiddətlə rədd etmişdi, tanrıya qarşı çıxmış və cənnətdən uzaqlaşdırılmışdı. Bundan sonra tanrı Adəmin qabırğa sümüyündən Həvvanı yaradır.
Obelia
Obelia (lat. Obelia) — campanulariidae fəsiləsinə aid heyvan cinsi.
Omlet
Omlet (fr. omelette) — fransız yeməyi olub yüngül qarışdırılmış toyuq yumurtasından tavada qızardılmaqla hazırlanır. Fransız omleti heç bir əlavəsiz tavaya tökülmüş yumurta qarışığının bir üzü kərə yağında qızardıldıqdan sonra ortadan iki bölünərək ya da dürüm şəklində süfrəyə verilir. Bu cür yemək demək olar ki beynəlmiləl olub müxtəlif xalqların mətbəxində müxtəlif cür adlandırılır. Məsələn, italyanlarda "it. frittata", yaponlarda "omu-raysu" və "omu-soba", ruslarda süd, un və kartof qarışıqlı rus. дрoчёна, azərbaycanda "qayqanaq" və.s.
Orbit
Orbít (lat. orbita — yol, cığır) və ya Mədar — səma cisminin hərəkət trayektoriyası. Böyük obyektlərin qravitasiya təsiri altında orbit fərqli formalarda ola bilər (dairəvi, elliptik, hiperbolik, parabolik). Bundan əlavə bir neçə obyektin qravitasiya təsiri nəticəsində mürəkkəb formalı orbitləri də mövcuddur.
Ortit
Ortit — mineral, (Ce, Ca)2(Fe2+, Fe3+, Mg)Al2 [OïOHïSiO4ïSi2O7] == Haqqında == Ortit - monoklinik. Kristalları prizmatik, lövhəcikvari. Aqreqat dənəvər qeyri-düzgün ayrılmalar. Rəngi qonur, qara. Parıltısı qatranı. Sərtliyi 6-dək. Xüsusi çəkisi 3,2-4. Radioaktivdir. Qranitlərdə, qranitli peqmatitlərdə, bəzən qələvi peqmatitlərdə; hidrotermal, qreyzen və başqa yataqlarda məlumdur. Növ müxtəlifliyi: naqatelit, ittriumlu ortit Qurğuşun üsulu ilə mütləq yaşın təyinində istifadə edilir.
Pelit
Pelit — <0,001 mm və ya <0,005 mm ölçülü hissəciklərdən təşkil olunmuş (mənşəyi və tərkibliindən asılı olmayaraq) çökmə süxurların ümumi adı. Hissəciklərinin ölçüləri <0,01 mm-dən kiçik olan dib çöküntüləri (lillər) də pelit adlanır. Pelit fraksiyası çökmə süxurların və dib çöküntülərinin ölçüləri <0,01 mm hissəciklərdən ibarət olan fraksiyası. Pelit quruluş çox kiçik ölçülü (<0,01 mm) hissəciklərindən (95%-dən çox) ibarət çökmə süxur quruluşu; gil və gil şistləri, argillit və mergellər, vulkanik tuflar və bəzi klastik süxurlar üçün səciyyəvidir. Pelitləşmə — kaliumlu çöl şpatlarının epimaqmatik proseslər, yaxud aşınma nəticəsində dəyişilməsinin ilk mərhələsi. Nəticədə pelit (kaolin və b.) yaranır, minerallar şəffavlığını itirir. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Qoblin
Qoblin — Avropa folklorunda mənfi xüsusiyyətli məxluq. Qoblinlər əksər hallarda ziyanlı, deyingən, çirkin olaraq təsvir olunur. Bununla yanaşı, qoblinlər çox dözümlü, çezik və sehrli bacarıqlara sahib məxluqlardır. Müxtəlif mənbələrdə qoblinlər fərqli təsvir oluna bilər, amma görünüşlərinin üç elementi dəyişməz qalır: uzun qulaqlar, qorxunc pişik gözlərinə bənzər gözlər və əllərindəki uzun pəncələr. Qızıla olan hərislikləri ilə tanınırlar. Qoblinlərə bir çox fantastik film və kitablarda rast gəlmək olar.
Split
Split — Xorvatiyada şəhər. Dalmatiyanın ən böyük və ən əhəmiyyətli şəhəridir. Splitskо-Dаlmаtinskаya əyalətinin mərkəzi. Əhalisi təxminən 200.000 nəfərə yaxındır. Balkan yarımadası və Adriatik dənizinin şərq sahilində kiçik bir yarımada üzərində yerləşir. Split Xorvatiyanın Zaqrebdən sonra 2-ci böyük şəhəridir. Split Dünya YUNESKO-nun Dünya Mədəni İrsi siyahısında 3-cü əsrin sonu, 4-cü əsrin əvvəlində tikilmiş Diokletian Sarayı hesabına 1979-cu ildə girmişdir. Split şəhəri və ətrafı, tarixi tikililəri, Salona Xarabalıqları, Trogir YUNESKO şəhəri, dənizi, portu, 1700 illik Dieklotian sarayı, ticarət dükanları, kafeləri, kruiz limanı, adaları ilə Aralıq Dənizi sahilində çoxlu turistin gəldiyi bir şəhərdir. == Tarixi == Split şəhər ərazisində Aspalatos adı ilə ilk olaraq eramızdan əvvəl VII əsrdə Yunanlar tərəfindən salınıb. Sonra müxtəlif vaxtlarda İlliriya (Alban), Yunan, Roma, Bizans, Avar, Slavyan, Monqol, Venesiya, Osmanlı, Avstriya-Macarıstan, Almaniya və sair nəzarəti altında olmuşdur.
İblis
İblis — göylərdən qovulmuş və Allahın düşməninə çevrilmiş, dindarları düz yoldan azdıran dindarları düz yoldan azdıran mələk yada cin adıdır. Xristianlardakı satananın sinonimidir. İblisin əsl adı Haris, Halis və ya Həris olmuşdur. İblis isə şeytanın balalarının və köməkçilərinin adıdır. İblis, Allahın yaratdığı ilk insana - Adəmə təzim etmək barədə Onun əmrindən çıxmışdır. Buna görə də o, göylərdən qovulmuş və cəhənnəm əzabına düçar edilmişdir. Lakin iblis Allahdan cəzalandırılması üçün Məhşər (Qiyamət) gününədək möhlət istəmiş və and içmişdir ki, Yer üzərində insanları yollarından azdıracaq. == Quranda Şeytan == Qurani-Kərimdə səksən səkkiz yerdə şeytan (on biri iblis olmaqla) kəliməsi keçir. Həqiqətən, Şeytan sizin düşməninizdir, onu (özünüzə) düşmən tutun. O özünə uyanları cəhənnəm əhli olmağa çağırır .
İllit
Hidromikalar - minerallar, H3O, OH, H2O ilə zənginləşmiş mikalar: hidrobiotit, hidromuskovit, hidrofloqopit, illit. Hidromikalar tərkib və xassələrinə görə biotit, muskovit və vermikulitin arasında aralıq mövqe tutur. Vermikulitə nisbətən daha yaxşı köpürlər. Gillərin adi komponentləri, dəniz və kontinental çöküntülərin terrigen və autigen minerallarıdır. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. — Bakı: Nafta-Press, 2006.
Goblin
Goblin — amerikalı repçi Tyler, the Creator-un ilk studiya albomu. 10 may 2011-ci ildə XL Recordings tərəfindən buraxılıb. Albomda Tayler uydurma terapevti Dr. TC ilə arasında olan söhbətlərə yenidən davam edib. Bu söhbətlər ilk dəfə Taylerin 2009-cu ildə buraxılmış "Bastard" adlı əvvəlki miksteypində təqdim edilmişdi. Albomdakı treklərin demək olar hamısının prodüserliyini Taylerin özü etmişdir, həmçinin Odd Future qrupunun üzvü Left Brain-in iştirakı da olmuşdur.