Lüğətlərdə axtarış.

Axtarışın nəticələri

  • уяснить

    -ню, -нишь; уяснённый; -нён, -нена, -нено; св. см. тж. уяснять, уясняться что или с придат. дополнит. Сделать ясным, понятным для себя. Уяснить смысл

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УЯСНИТЬ

    1.anlamaq, başa düşmək, 2.aydınlaşdırmaq, başa salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЯСНИТЬ

    сов. 1. anlamaq, başa düşmək; 2. aydınlaşdırmaq, başa salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЯСНИТЬ

    гъавурда гьатун, гъавурда акьун, кьиле гьатун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЯСНЯТЬ

    несов., см. уяснить.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЯСНЯТЬ

    несов. bax уяснить.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • уяснять

    см. уяснить; -яю, -яешь; нсв.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уяснение

    -я; ср. к уяснить - уяснять и уясниться - уясняться. Уяснение своего бессознательного чувства. Уяснение своего положения. Заняться уяснением всех обст

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УМАСЛИТЬ

    разг. мез-гъвел яна рекьив гъун, хъуьтуьлрун, хъуьтуьлрикай кьуна рекьив гъун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УГАСНУТЬ

    1. sönmək, keçmək; 2. yox olmaq, yox olub getmək, sönüb getmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЧИНИТЬ

    etmək, salmaq, çıxarmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЯЗВИТЬ

    sancmaq, neştərləmək, sındırmaq, təhqir etmək, incitmək, toxunmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УГАСНУТЬ

    хкахьун, хъуьткъуьнун, элуьхъун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЖАСНУТЬ

    зегьле ракъурун, зегьле къакъудун, гзаф пис кичIерар гун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЖАСНЫЙ

    1. зегьле ракъурдай, зегьле къакъуддай, пис кичIерар гудай. 2. гзаф пис, акьалтIай пис. 3. лап, гзаф

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЧАСТИТЬ

    фад-фад авун; мукьвал-мукьвал авун; участить посещения атунар (финар) мукьвал-мукьвал авун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УРОНИТЬ

    1. вигьин; уронить графин с водой яд авай гичин вигьин; уронить своѐ достоинство жув абурдай вигьин. 2. пер. авадрун (вилин нагъв). 3. пер. лугьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УСАДИТЬ

    1. ацукьрун. 2. акIурун. 3. кутун; цун (мес. штилар, цуьквер)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УСАДИТЬ

    oturtmaq, əkmək, əyləşdirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЧИНИТЬ

    _(са кар) авун; арадал гъун; акъудун; кьиле тухун; учинить следствие силис тухун; учинить скандал дяве (къал-макъал) акъудун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЯЗВИТЬ

    хкIурун, тIарвал гун, кефиник хкIурун, намусдик хкIурун, кефина эцягъун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЖАСНЫЙ

    1. dəhşətli, qorxulu, müdhiş, qorxunc

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЯСНИТЬСЯ

    сов. aydınlaşmaq, anlaşılmaq, başa düşülmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УРОНИТЬ

    сов. bax ронять

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УМАСТИТЬ

    сов. köhn. ətirli yağ sürtmək (çəkmək)

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УСАДИТЬ

    сов. 1. oturtmaq, otuzdurmaq, əyləşdirmək; 2. əkmək; усадить клумбы цветами ləklərə çiçək əkmək; 3. dan. qoymaq, soxmaq, yerləşdirmək.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТЕСНИТЬ

    сов. dan. 1. sıxlaşdırmaq; 2. sıxışdırmaq; 3. təqib etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УСАЛИТЬ

    сов. dan. piyə bulamaq, yağa batırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТАЩИТЬ

    сов. dan. 1. aparmaq, götürüb aparmaq, sürüyüb aparmaq; 2. zorla aparmaq; 3. oğurlamaq, çırpışdırmaq; xəlvəti götürmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЛАСТИТЬ

    сов. məh. dilə tutmaqla yola gətirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТОНИТЬ

    сов. dan. bax утончить 1-ci mənada

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЦЕНИТЬ

    сов. tic. qiymətini aşağı salmaq, qiymətini azaltmaq, ucuzlaşdırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЧАСТИТЬ

    сов. 1. tezləşdirmək; 2. sürətləndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЧИНИТЬ

    ...etmək, salmaq, çıxarmaq (və başqa köməkçi fellərlə ifadə olunur); учинить следствие istintaq etmək; учинить скандал cəncəl çıxarmaq (salmaq, törətmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЯЗВИТЬ

    ...təhqir etmək, sındırmaq, qəlbini qırmaq, incitmək, toxunmaq; ◊ уязвить самолюбие heysiyyətinə toxunmaq.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • угасить

    ...угаси в ребёнке искру таланта! Пожар войны не угасить. Как угасить пламя ненависти? Не угасить пыл страстей, огонь любви.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • угаснуть

    -ну, -нешь; угас, -ла, -ло; угасший и угаснувший; св. (нсв. - гаснуть); книжн. см. тж. угасать, угасание 1) а) Перестать гореть, светить, светиться; погаснуть. Пламя угасло. Угасли свечи. Угасли люстр

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ужаснуть

    ...-нёшь; св. см. тж. ужасать кого Привести в ужас, сильно испугать. Ужаснуть кого-л. известием. Ужаснуть воображение кого-л. Убийство ужаснуло жителей.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • ужасный

    ...-сна, -сно. 1) а) Вызывающий ужас, очень страшный. У-ая буря. Ужасный зверь. У-ое лицо. У-ое видение. б) отт. Очень тяжёлый, трагический. У-ое сообще

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уластить

    ...заставить согласиться с чем-л. Уластить свекровь. Уластить мужа. Уластить уговорами, подарками.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уманить

    ...разг. Сманив, увести, увезти. Уманить в город. Уманить в лес. Уманить кого-л. обещаниями.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • умаслить

    ...елеем. б) отт.; разг. Измазать маслом что-л. Умаслить всю тряпку. Умаслить скатерть. 2) кого разг. Добиться чьего-л. расположения, склонить к чему-л.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • УМАНИТЬ

    сов. dan. tovlayıb aparmaq, aldadıb aparmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УМАСЛИТЬ

    сов. dan. 1. yağlamaq, bol yağ çəkmək (sürtmək); 2. məc. dilə tutub razı salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЖАСНЫЙ

    прил. 1. dəhşətli, qorxulu, qorxunc, müdhiş; ужасный сон qorxulu yuxu; 2. dan. çox şiddətli, son dərəcə güclü; ужасная боль çox şiddətli ağn; 3. dan.

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УГАСНУТЬ

    сов. 1. sönmək, keçmək; 2. məc. yox olmaq, yox olub getmək, sönüb getmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УГАСИТЬ

    сов. dan. bax угашать

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УТАЩИТЬ

    разг. 1. тухун; галчIурна тухун; хутахун. 2. чинеба тухун, чуьнуьхун, чуьнуьхна тухун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • УЦЕНИТЬ

    qiymətini aşağı salmaq, qiymətini azaltmaq, ucuzlaşdırmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • УЖАСНУТЬ

    сов. bərk qorxutmaq, dəhşətə salmaq, vahiməyə salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • уясняться

    см. уяснить; -яется; страд.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • КАЗНИТЬ

    несов. 1. кьиникьалди жаза гун. 2. пер. рикIин азабар гун. 3. пер. русвагьун, пислемишун, жаза гун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСТИТЬ

    1. böyütmək, bəsləmək, becərmək; 2. yetişdirmək, tərbiyələndirmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • РАСШИТЬ

    1. sökmək (tikişi); 2. naxış tökmək, tikmək; 3. hamarlamaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТЕСНИТЬ

    1. sıxışdırmaq, sixmaq; 2.qısnamaq, dara salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТОШНИТЬ

    ürəyi bulanmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • БУЯНИТЬ

    несов. разг. къалмакъал акъудун, шулугъ авун, дяве акъудун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ГАСНУТЬ

    несов. 1. хкахьун, хъуьткъуьнун, туьхуьнун. 2. пер. зайиф хьун, такьатдай аватун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ИЗЪЯСНИТЬ

    уст. гъавурда ттун, ачухун, баян авун, гъавурда гьатдайвал лугьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МЯСНИК

    кьасабчи (як маса гудай, кукIвардай кас)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАГНИТ

    магнит, микьнатIис.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • МАСЛИТЬ

    несов. гъери ягъун; гъери алтадун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ОБЪЯСНИТЬ

    izah etmək, anlatmaq, başa salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ОБЪЯСНИТЬ

    гъавурда ттун; ачухрун; баян гун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЯСНИТЬ

    ачухрун, кьиле ттун, гъавурда ттун, баян гун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСПИТЬ

    хъун, хъвана кутягьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСТИТЬ

    несов. 1. хвена чIехи авун, хвена битмишрун. 2. цана битмишрун (мес. цуьквер цана арадал гъун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • РАСШИТЬ

    1. атIана акъадрун (мес. цванвай ктаб); ахъаюн, акъадрун (мес. цванвай тай). 2. бахияр атIун, нехишар атIун, гъаларалди нехишар ягъун (авун)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • САДНИТЬ

    несов. хъуцIур гун; ккун (мес. хер хьайи чка, чекмеди ягъай хер, алашкIар хьайи, чухвай чка)

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ТЕСНИТЬ

    несов. 1. чуькьуьн. 2. чуькьуьн, чуькьвена кьулухъ чIугваз тун; теснить врага душман кьулухъди чуькьуьн. 3. дарда ттун; дарвал гун.

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • ПОЯСНИТЬ

    aydınlaşdırmaq, başa salmaq, anlatmaq, izah etmək, şərh etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ГАСНУТЬ

    1. Sönmək, keçmək; 2. Zəifləmək, gücdən düşmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • МАГНИТ

    maqnit, ahənrüba

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MAQNİ́T

    [yun.] Bəzi cisimləri özünə çəkmək və itələmək xassəsinə malik cisim; ahənrüba. Neftimiz, pambığımız, benzinimiz, maqnitimiz; Güclənir, güclənirik qoş

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • КАЗНИТЬ

    1. Edam etmək; 2. Cəzalandırmaq, incitmək, öldürmək; 3. Ifşa etmək, tənqid etmək, rüsvay etmək

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • ТОШНИТЬ

    несов. экъуьчиз (къусмишиз) кIан хьун, экъуьчун атун, сивихъ атун, экъуьчдай хьиз хьун

    Tam oxu »
    Rusca-ləzgicə lüğət
  • MASTİ́T

    is. [yun.] tib. Döş vəzisinin iltihabı, döşgəlmə

    Tam oxu »
    Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
  • ИЗЪЯСНИТЬ

    izah etmək, anlatmaq, şərh etmək, aydınlaşdırmaq, başa salmaq

    Tam oxu »
    Rusca-azərbaycanca lüğət
  • MAQNİT

    1. магнит; 2. магнитный;

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • MƏNALANDIRMAQ

    ...семантизировать (подвергать, подвергнуть слово семантическому анализу) 2. уяснить смысл, воспринять значение чего-л.

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • вчитаться

    ...св. см. тж. вчитываться во что разг. Читая, вникнуть в содержание, уяснить смысл читаемого. Вчитаться в текст.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уразуметь

    ...уразумевать, уразумеваться, уразумение что или с придат. дополнит. разг. Уяснить значение чего-л., смысл чьих-л. слов, поступков; постичь, понять что

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • непонятно

    ...отсутствии ясности в чём-л., о невозможности для кого-л. понять, уяснить что-л. Н., что он хотел этим сказать. Н., каким путём идти дальше? Н., как э

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • осмыслить

    ...осмысляться, осмысление, осмысливание что и с придат. дополнит. Понять, уяснить смысл, значение чего-л. Осмыслить происходящее, увиденное. Осмыслить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разгадать

    ...отгадать. Разгадать загадку, ребус. 2) кого-что Понять смысл чего-л., уяснить характер кого-, чего-л. Разгадать древние надписи. Разгадать намерения

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • AYDINLAŞDIRMAQ

    ...разобрать. İşi aydınlaşdırmaq разобрать дело; özü üçün aydınlaşdırmaq уяснить для себя 5. объяснять, объяснить (урок и т.п.)

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • понять

    ...понимать, пониматься, понимание кого-что или с придат. дополнит. 1) Уяснить значение чего-л., смысл чьих-л. слов, поступков; постичь что-л. Понять хо

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • постичь

    ...постигать, постигаться, постигание, постижение кого-что 1) а) Понять, уяснить смысл, значение чего-л; проникнуть в сущность чего-л. Постичь смысл выс

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • разобраться

    ...письменном столе. 2) в ком-чём. Вникнув в подробности, в особенности, понять, уяснить, определить для себя. Разобраться в судебном деле. Разобраться

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • толк

    ...толк в чём-л. (хорошо разбираться в чём-л.). Взять в толк. (понять, уяснить себе что-л.). Не добиться толку (не получить разумного объяснения). Сбить

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • уясниться

    -нится; св. см. тж. уясняться стать ясным, понятным; выясниться I Вопрос вполне уяснился.

    Tam oxu »
    Rus dilinin izahlı lüğəti
  • HESAB

    ...принимать, принять на свой счет; hesabını aparmaq разуметь, уразуметь (уяснить себе; сделать вывод); hesabını başa düşmək понимать, понять; соображат

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
  • ÇOX

    ...düşməmək многого не понять, çox şeyi anlamaq (özü üçün aydınlaşdırmaq) многое уяснить, çox şeyi unutmaq многое забыть, çox şey itirmək многое потерят

    Tam oxu »
    Azərbaycanca-rusca lüğət
OBASTAN VİKİ
Larnit
Larnit — mineral, β - Ca2[SiO4] == Haqqında == Larnit - dörd modifikasiyadan (α, β, γ1, γ) biri. Təbiətdə ancaq ikisi tapılıb - β larnit və γ1-larnit (bredigit). Monoklinik habitus lövhəvari.İkiləşməsi {100} üzrə polisintetik. Ayrılması {100} üzrə mükəm­məl. Rəngsiz, boz. Əsasi püskür­mə süxurların əhəngdaşı ilə kontaktından əmələ gəlir. Mervinit, sperrit, şpinel ilə assosiasiya olur. Çox az tapılır. == İstinadlar == == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006.
Maqnit
Maqnit (yun. λίθος μαγνησ maqnesiya daşı) və ya Dəmirqapan — Maqnesiya kiçik Asiyada Türkiyənin şəhərində maqnetit tapılmış yer adıdır. Maqnit bir cisim olub başqalarını maqnetik olaraq cəzb və ya itələmək qabiliyətinə malikdir. Maqnetik cəzbetmə təbii fenomendir. Bu haqqda maqnetizmdə məlumat verilir: Daimi maqnit ferromaqnitdən hazırlanmış məmul olub qalıcı maqnit xassəsini uzun müddət saxlaya bilir. Daimi maqnitlərin səciyyəvi sahəsi — 1 Т-ə qədərdir (10 kQs). Elektromaqnit elektrik cərəyanı keçdikdə maqnit sahəsi yaradan qurğudur. Adətən bu böyük maqnit keçiriciliyinə malik olan, daxilində dəmir içlik yerləşdirlmiş solenoid dolağından ibarətdir. Səciyyəvi maqnit sahəsi 1,5–2 T arasında olur.
Yasnıy
Yasnı — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Orenburq vilayətinə daxildir == Tarixi == Şəhərin əsası 1961-ci ildə qoyulub. 1979-cu ildən şəhər statusunu daşıyır. == Coğrafiyası və iqlimi == == Əhalisi == 2017-ci ildə şəhər əhalisi 15000 nəfər təşkil edib.
Ramnit
Ramnit, Windows istifadəçilərinə təsir edən kompüter qurdudur . Onun 2011-ci ilin sentyabr-dekabr ayları arasında 800 000 Windows kompüterinə yoluxduğu təxmin edilirdi Ramnit botneti 2015-ci ildə Europol və Symantec tərəfindən söküldü 2015-ci ildə ən yüksək göstərici olaraq Ramnit-in 3.200.000 kompüterə yoluxduğu təxmin edilirdi. Ramnit USB sürücülər kimi çıxarıla bilən mediaya yoluxur və həmçinin özünü əsas yükləmə qeydində gizlədir. Kompüterə yoluxan kimi o, özünü bütün əlavə və çıxarıla bilən disklərə kopyalayır. O, həmçinin .exe, .dll, .htm və .html uzantıları olan faylları axtarır və yoluxdurur.
Dasit
Dasit – narın dələnli, turş tərkibli riolit və orta tərkibli andezitin arasında keçid tipli maqmatik süxur. Adı qədim Roma Dakiyasından (Dacia) götürülüb.Növləri: pürüzlərin tərkibinə görə: avgitli, biotitli, hiperstenli, hornblendli, tridimitli, enstatitli; teksturuna görə: porfir, afir; quruluşuna görə: hioladasit; yaşına görə: neodasit, paleodasit; yaatma şəraitinə görə: intruziv, effuziv; dəyişilməsinə görə: kaynotip, paleotip. == Tapılması == Dasit lava axınlarında, lava gümbəzlərində, daykalarda, sillərdə və piroklastik tullanıtlarda rast gəlinir. O adətən subduksiya zonasından yuxarıda qitə plitəsinin üstündə, nisbətən cavan okean plitəsinin əridiyi yerdə tapılır. == Mineraloji tərkib == Riolit və andezit arasında mövqe tutduğuna görə dasitin andezitə nisbətən daha çox kvarsı, riolitə nisbətən isə daha çox plagioklazı olur.Afir quruşlu, açıq boz, yaşılımtıl boz vulkanik süxurdur. Plagioklaz feldşpatlar tez-tez oliqoklaz, andezin və labradoritlər olur. Dasit qranodioritin narın dənəli effuziv ekvivalenti (analoqu) hesab olunur.Plagioklaz bir çox dasitdə ən bol mineralır. Dasitin tərkibindən bundan başqa kvars, biotit, hornblend, avgit və enstatit də rast gəlinir. Daha çox plagioklaz və kvarsdan ibarət olan dasit adətən açıq rəngli, tez-tez ağdan açıq boza qədər rənglərdə olur. Hornblend və biotitlə zəngin dasit açıq bozdan açıq qəhvəyiyə qədər rənglərdə ola bilər.
Kasnı
Kasnı (lat. Cichorium) — mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Kasnının tərkibində kalsium, maqnesium, fosfor, dəmir, A1, B1, B2, C, E vitaminləri vardır. == Növləri == Cichorium alatum Hochst. & Steud. Cichorium bottae Deflers Cichorium callosum Pomel Cichorium calvum Sch.Bip. ex Asch. Cichorium dubium E.H.L.Krause Cichorium endivia L. Cichorium hybridum Halácsy Cichorium intybus L. Cichorium pumilum Jacq.
Qanit
Qallium nitrat — mineral, alümoşpinellər qrupu. Qrupun digər mineralları (şpinel, hersinit, qalaksit) ilə izomorf sıralar yaradır. Al qismən Fe3+, Cr, Mn3+ ilə əvəz olunur. Kubik kristalları oktaedrik, yaxud dodekaedrik. İkiləşmə şpinel qanunu {111} üzrə olur. Ayrılma {111} üzrə qeyri-mükəmməl. Aqreqat: tək-tək dənələr. Tünd-yaşıl, bozumtul-yaşıl, göyümtül-qara, bəzən sarı və ya qonur. Cizgisi boz, bozumtul-yaşıl. Parıltı: şüşəli, yağlı.
Uacit
Uto ya Uacet — Qədim Misirə aid Nil deltasında yerləşmiş qədim Buto şəhərinin və ümumiyyətlə Aşağı Misirin hökmdarlarının mühafizəkarı gözlüklü ilan - kobra cildində ilahə. Qədim əfsanəyə görə papirusrəngli ilahə İsidaya Horu Setdən xilas edərkən Nilin delta bataqlığında gizlədilməsində ona kömək etmiş və Horu bəsləmişdir. Buna uyğun yunan mfologiyasındakı rəvayət isə Leto ilə bağlıdır. Leto (yun. Λητώ miken yazılarında ra-to) - yunan mifologiyasında titan ilahə, Koy və Febanın qızı, Zevsin Heranın qorxusundan atmış olduğu sevgilisi (arvadı), ekizlərin Apollon və Artemidanın anası. Fironlar öz hakimiyyətlərinin mənbəyini, döyüşlərdə məğlubedilməzliklərini Aşağı Misirin mühafizəçisi Uacetin mərhəmətində görürlərmiş. Bu məqsədlə də Misir hökmdarları onun əksini baş örtüyünün alın hissəsində daşıyarmışlar.
Vasit
Vasit (ərəb. وَاسِط‎ Wāsiṭ) — İraqın Vasit mühafəzəsində tarixi şəhər.
Yasnı
Yasnı — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər Orenburq vilayətinə daxildir == Tarixi == Şəhərin əsası 1961-ci ildə qoyulub. 1979-cu ildən şəhər statusunu daşıyır. == Coğrafiyası və iqlimi == == Əhalisi == 2017-ci ildə şəhər əhalisi 15000 nəfər təşkil edib.
Maqnit anomaliyası
Maqnit anoma­liyası – (rus. магнитная аномалия, ing. magnetic anomaly) Yerin maqnit sahəsi kəmiyyətinin onun normal kəmiy­yətindən kənara çıxması.
Maqnit diski
Maqnit diski (İng.magnetic disk, ru. магнитный диск)-qoruyucu korpusa (sərt disk) və ya zərfə (yumşaq disk) yerləşdirilmiş çoxlu sayda kiçik seqmentlərin (maqnit domenlərin) maqnit sahəsinin gərginliyini dəyişməyə imkan verən maqnit materialla ötürülmüş disk. Sahənin dəyişməsi – maqnit materialın (informasiya daşıyıcısının) hissəciklərinin maqnit polyarlığının dəyişməsidir ki, bundan da informasiyanın ikilik formada kodlaşdırılması üçün istifadə olunur (bir polyarlıq 1-i, əksi isə 0-ı təmsil edir). Polyarlığın dəyişməsi, disksürənin oxuma-yazma başcığının diskin səthi üzərindən yüksək sürətlə keçməsi ilə yerinə yetirilir. Maqnit diski öz xassələri səbəbindən elektromaqnit sahəsi mənbələrinin təsirindən qorunmalıdır ki, ona yazılmış informasiya korlanmasın və ya dağılmasın. == Ədəbiyyat == İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Maqnit ekvatoru
== Maqnit ekvatoru == Maqnit ekvatoru- yer səthində maqnit əyilməsinin sıfıra bərabər olan nöqtələri birləşdirən xəttə deyilir. Maqnit ekvatoru coğrafi ekvatora uyğun gəlmir. Maqnit ekvatorda maqnit sahəsinin gərginliyi 0,25-0,35 erstedə bərabərdir.
Maqnit induksiyası
Maqnit induksiyası – maqnit sahəsinin qüvvə xarakteristikasıdır. Vahidi törəmə vahid olan Tesladır. == Maqnitostatika == Bio-Savar qanunu: B → ( r → ) = μ 0 ∫ L 1 I ( r → 1 ) d L 1 → × ( r → − r → 1 ) | r → − r → 1 | 3 , {\displaystyle {\vec {B}}({\vec {r}})=\mu _{0}\int \limits _{L_{1}}{\frac {I({\vec {r}}_{1}){\vec {dL_{1}}}\times ({\vec {r}}-{\vec {r}}_{1})}{|{\vec {r}}-{\vec {r}}_{1}|^{3}}},} B → ( r → ) = μ 0 ∫ j → ( r → 1 ) d V 1 × ( r → − r → 1 ) | r → − r → 1 | 3 , {\displaystyle {\vec {B}}({\vec {r}})=\mu _{0}\int {\frac {{\vec {j}}({\vec {r}}_{1})dV_{1}\times ({\vec {r}}-{\vec {r}}_{1})}{|{\vec {r}}-{\vec {r}}_{1}|^{3}}},} == Maqnit sirkulyasiyası haqqında Amper qanunu == ∮ ∂ S B → ⋅ d l → = μ 0 I S ≡ μ 0 ∫ S j → ⋅ d S → , {\displaystyle \oint \limits _{\partial S}{\vec {B}}\cdot {\vec {dl}}=\mu _{0}I_{S}\equiv \mu _{0}\int \limits _{S}{\vec {j}}\cdot {\vec {dS}},} r o t B → ≡ ∇ → × B → = μ 0 j → . {\displaystyle \mathrm {rot} \,{\vec {B}}\equiv {\vec {\nabla }}\times {\vec {B}}=\mu _{0}{\vec {j}}.} == Xarici keçidlər == Crowell, B., "Electromagnetism". Nave, R., "Magnetic Field".
Maqnit lenti
Maqnit lenti - tape ~ магнитная лента ~ manyetik bant – üzərinə verilənlərin yazıldığı maqnit materialla örtülmüş nazik maylar zolaq. Lentdən istifadə etmək üçün verilənlərin saxlanması qurğusu iki dolama (sarğı) çarxına və oxuma-yazma başcığına malik olmalıdır. Lent kəsilməz informasiya daşıyıcısı olduğundan, başcıq isə dərhal lazım olan yerə “adlaya” bilmədiyindən, lentdən oxuma, yaxud lentə yazma diskdə olduğu kimi ixtiyari deyil, ardıcıl aparılmalıdır. Maqnit lent kartrici - tape cartridge ~ кассета магнитной ленты ~ bant kartuşu ~ müəyyən dərəcədə audiokassetə bənzəyən və içərisində maqnit lenti olan modul. Qabaqlar maqnit lent kartriclərindən sərt disklərdə saxlanılan informasiyanın üzünü çıxarmaq üçün istifadə edilirdi. 1952-ci ildə “IBM System 701” kompüterlərində informasiyanın saxlanması, yazılması və əldə olunması üçün maqnit lentlərindən istifadə olunmuşdur. Bu lentlər daha sonra geniş yayılmış və kompakt-kasetlər formasında istifadə olunmağa başlamışdır. Maqnit lent qurğusu – tape drive ~ накопитель на магнитной ленте ~ teyp sürücü ~ maqnit lentində oxuma-yazma əməliyyatına yerinə yetirmək üçün lenti hərəkət etdirən qurğu. Tar file – UNIX əməliyyat sistemində: tar (“tape archive” – “lent arxivi”) proqramı vasitəsilə bir faylda birləşdirilmiş fayllar toplusu. (Hazırda tar fayllar lentdə deyil, demək olar ki, həmişə diskdə saxlanılır.) tar faylı açmaq, yəni ona toplanmış faylları çıxartmaq üçün aşağıdakı komandadan istifadə olunur: % tar –xvf filename.tar ZIP fayllardan fərqli olaraq, tar sıxılmış fayl deyil; belə ki, tar fayllar çox zaman başqa utulit (compress) vasitəsilə sıxılmış olur.
Maqnit sahəsi
Maqnit sahəsi — materiyanın elə növüdür ki, onun aşkara çıxması bu sahəyə gətirilmiş və müəyyən qaydada istiqamətlənmiş elektrik cərəyanına təsir edən mexaniki qüvvə ilə xarakterizə olunur. Elektrik və cazibə sahələri kimi maqnit sahəsinin də özunəməxsus xarakterik xüsusiyyəti vardır. Bu xüsusiyyət ondan ibarətdir ki, o, sahəyə nisbətən müəyyən qaydada istiqamətlənmiş elektrik cərəyanına mexaniki qüvvə ilə təsir edir. Bu xassəyə ancaq maqnit sahəsi malikdir, elektrik və cazibə sahələri bu xassəyə malik deyildir. Maqnit sahəsinə gətirilmiş cərəyanlı naqil hərəkət edirsə, deməli bu hərəkətin əmələ gəlməsinə maqnit sahəsi enerjiyə malikdir. Enerji isə materiyasız mövcud deyil. Deməli o, həm də kütləyə malik olmalıdır. Buradan aydın olur ki, maqnit sahəsi də maddidir. Başqa sahələr kimi maqnit sahəsinin də kütləsini təyin etmək hələ də mümkün olmamışdır. Maqnit sahəsini xarakterizə edən kəmiyyət, maqnit sahəsinin intensivliyidir.
Maqnit seli
Maqnit seli – maqnit induksiya vektorunun modulu,səthin sahəsi və maqnit induksiya vektoru ilə səthin normalı arasındakı bucağın kosinusu hasilinə bərabərdir. Φ=BS.cosα. Əgər naqil çərçivə sabit ω bucaq sürəti ilə maqnit sahəsində fırlansa ondan keçən maqnit seli t-zamanından asılı olaraq Φ=BScosωt kimi dəyişər.Naqil çərçivənin uclarında yaranan elektrik hərəkət qüvvəsi E.H.Q. ε=ωBSsinωt qanunu ilə dəyişər. Əgər sarğıların sayı N olarsa yaranan induksiya E.H.Q. N dəfə böyük olar. Ölkəmizdə istifadə edilən dəyişən cərəyan qurğuları əsasən 50Hs dəyişən cərəyan üçün nəzərdə tutulmuşdur. Dəyişən cərəyan şəbəkəsindəki gərginlik transformatorların köməyi ilə asanlıqla lazım olan gərginliyə çevrilə bilər. Φ B = ∬ S B ⋅ d S {\displaystyle \Phi _{B}=\iint \limits _{S}\mathbf {B} \cdot {\rm {d}}\mathbf {S} } Elektromaqnit induksiya qanunu: Qapalı keçirici konturda yaranan induksiya elektrik hərəkət qüvvəsi əks işarə ilə götürülmüş maqnit selinin dəyişmə sürətinə bərabərdir: ε=-ΔΦ/Δt və ε=-dΦ/dt.Maqnit sahəsi artdıqda,yəni ΔΦ/Δt>0 olduqda,e. h. q.-nin işarəsi mənfi olur.Bu zaman maqnit selinə əks təsir göstərən induksiya cərəyanı yaranır.Maqnit seli azaldıqda ΔΦ/Δt<0,e.h.q.müsbət olur və cərəyan,zəifləyən maqnit selini gücləndirməyə çalışır.
Maqnit ulduzlar
Maqnetar və ya maqnitar — neytron ulduzu, çox güclü maqnit sahəsinə malik olan bir obyekt(10 üstü 11 Tesla və ya 10 üstü 14 Qaussa qədər). Maqnetarların mövcudluğu ilə bağlı ilk fərziyyələr 1992-ci ildə astronom Robert Dunkan və Kristofer Tompson tərəfindən irəli sürülmüşdür, lakin 1998-ci ildə Qartal bürcündə yerləşən SGR 1900+14 maqnetarından alınan qamma-rentgen şüalar maqnetarların mövcudluğunu təsdiqlədi.5 mart 1979-cu ildə əldə olunan qamma-şüaların da bir maqnetar mənbəyindən gəldiyi güman olunur. Maqnetarların orta ömür müddəti 1 milyon ildir. Bu obyektlər kainatda ən güclü maqnit sahəsinə malikdirlər. == Haqqında == Maqnetarların diametri adi neytron ulduzlarında olduğu kimi ortalama 10–20 km-dir, lakin bir maqnetarın kütləsi Günəşin kütləsindən ortalama 2 dəfə çoxdur. Bir qaşıq maqnetar maddəsinin çəkisi Yer kürəsində 1000 milyard tona bərabər olacaqdır. Bir maqnetarın maqnit sahəsinin gücü Günəşin maqnit sahəsinin gücündən 1000 trilyon dəfə çoxdur. Formalaşdıqdan 10.000 il sonra maqnetarların maqnit sahələri yox olur və onların aktivliyi və rentgen şüalanması dayanır. Bu hesabla Süd Yolu qalaktikasında 30 milyon aktiv olmayan maqnetarın mövcud olduğu düşünülür. 2004-cü ildə Avstraliya radioteleskopları böyük enerji axını aşkar etdilər.
Masnis dağı
Masnis – Ordubad rayonu ərazisində dağ (hünd. 2081,9 m). Zəngəzur silsiləsinin suayırıcısındakı Səfərdərə yüksəkliyindən (3826,4 m) cənub-qərbə ayrılan Xoşkeşin qolunda zirvə. Parağa kəndindən 2,3 km şərqdə, Parağaçayın sol sahilindədir. Alt Eosenin İpr mərtəbəsinin yuxarı hissəsinə aid Kələki lay dəstəsinin trerrigen- və vulkanogen-çökmə süxurlarından təşkil olunmuş, şimal və cənub yamacları sıldırımlı günbəzvari yüksəklikdir. Tektonik cəhətdən Ordubad qarılma zonasının Paradaş seqmentində, eyniadlı əyilmənin mərkəzi strukturu olan Şurud-Vənənd sinklinalının şimal-şərq qanadında, eyni zamanda Zəngəzur qalxım zonasını hüdudlandıran Şərqi Ordubad dərinlik qırılmasının düşmüş cənub-qərb qanadında yerləşir.
İlya Çaşnik
İlya Qriqoreviç Çaşnik (1902–1929) — rus rəssamı. == Həyatı == İlya Çaşnik 1902-ci ildə Rusiya İmperiyasında, Lucynda (hazırda Ludza, Latviya) yəhudi ailəsində anadan olub. İlya Çaşnik səkkiz qardaş və bacıları arasında ən kiçik olan idi və son uşağın doğulmasından sonra ailə Vitebskə köçdü. O, 1919-cu ildə Vitebsk İncəsənət Məktəbində oxudu. Onun müəllimləri arasında Mark Şaqal, Kazimir Maleviç və El Lisiçkiy var idi. 1920-ci ildə "UNOVİS" ("Утвердители нового искусства") rəssamlar qrupuna üzv oldu. 1919–1922-ci ildə Vitebsk və Smolenskdəki Oktyabr İnqilabının ildönümündə şəhərin dizayn işlərinə qatıldı. 1921–1922-ci ildə Moskvada keçirilən sərgilərdə iştirak etdi. 1922-ci ildə o, İnstitutu bitirib və Petroqrada getdi. 1922–1923-cü illərdə dizayn, reklam və afişa işləri yaratmağa başladı.
Nowy Casnik
Nowy Casnik (a.sorb Новая газета; alm. Deutsche Sprache‎) — Aşağı sorb və Alman dillərində nəşr olunan həftəlik qəzet. Domovina nəşriyyatı tərəfindən nəşr edilmişdir. == Tarixi == Nowy Casnik qəzeti katolik keşiş Mata Novekin təşəbbüsü ilə 5 iyul 1848-ci ildə ilk nömrəsi çapdan çıxmış aşağı sorb dilində olan " Bramborski Serbski Casnik" jurnalının varisidir. 1852-ci ildən Kito Panka qəzetin redaktoru idi. 1863-cü ildə Kito Şvjela baş redaktor oldu. 1880-ci ildə nəşr Bramborske Nowiny adlandırıldı. 1885-1915-ci illərdə nəşr "Bramborske Casnik" adı ilə nəşr edilmişdir. Kito Şvela 1915-ci ilə qədər qəzetin baş redaktoru olub. 1880-1883-cü illərdə qəzetin həmredaktoru Aşağı sorb şairi Mato Kosyk idi.
Adi kasnı
Adi kasnı (lat. Cichorium intybus) – kasnı cinsinə aid bitki növü. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik bitkidir. Gövdəsi dikduran, hündürlüyü 20-125 sm, aşağı hissədə tüklü, şırımlı, açıq budaqlıdır. Bəzi bölgələrdə çırtlıq (çırtdıq) adlandırılan bu bitkinin aşağı yarpaqları uzunsov-lansetvari, oyüqlu, lələkvarı bölümlü, hər iki tərəfdən nahamar-tüklüdür. Gövdəyanı yarpaqları seyrək, oturaq, gövdəni bürüyən, yuxarı yarpaqlar xırda, bütöv, lansetvari, ucubizdir. Səbətləri 10 mm yaxın uzunluqda, gövdə yarpaqların qoltuğunda tək-tək və ya dəstəşəklində yerləşir. Çiçəkləri mavi rəngdə, sarğıdan 2-3 dəfə uzundur. Toxumcaları 2-3 mm uzunluqda, tərsyumurtavari, açıq rəngdən qara rəngə kimi; kəkili çox qısa nazik pərdələrdən ibarətdir. == Yayılması == BQ bütün rayonlarında arandan orta dağ qurşağına kimi yayılmışır.
Adile Naşit
Adile Naşit (əsl adı: Adela; 17 iyun 1930, İstanbul – 11 dekabr 1987, İstanbul) — Türkiyə kinoaktrisası. 300-dən artıq filmdə rol almışdır. == Həyatı == Adile Naşit 1930-cu ildə İstanbulda anadan olub. Adile Naşitin həyatı uşaqlıqdan teatrla bağlıdır. Çünki mənşəcə türk atası Naşit Özcan teatr rejissoru, erməni anası Amaliya isə teatr aktrisası idi. 1944-cü ildən İstanbul Uşaq Teatrında çalışmağa başlayan Adile Naşit 1948-ci ildə "Lüks Həyat" komediya filmi ilə kino karyerasının əsasını qoyur. Onun aktyor karyerasının zirvəsi 1975-ci ildə "Hababam sinfi" filmindəki Hafizə Ana rolu hesab olunur. Populyar filmin davamı olaraq çəkilən 1976-cı ildə "Hababam sinfi oyanır"‚ 1977-ci ildə "Hababam sinfi tətildə" və 1978-ci ildə "Hababam sinfi doqquz doğur" onun uğurunu möhkəmləndirir. Məhsuldar yaradıcıllığı boyu Adile Naşit bir çox komediya filmlərində oynamaqla yanaşı, teatrdakı çıxışlarını da davam etdirib.. 11 dekabr 1987-ci ildə doğulduğu şəhər İstanbulda uzun müddətdir tutulduğu bağırsaq xərçəngindən vəfat etmişdir.
Annallar (Tasit)
"Annallar" (lat. Annales) orijinal başlığı – "İlahi Avqustun ölümündən" (lat. Ab excessu divi Augusti) — Roma tarixçisi və senatoru Tasitin Roma imperiyasının b.e. 14–68-ci illərindən, yəni Tiberinin hakimiyyəti dövründən Neronun hakimiyyəti dövrünə qədərki tarixi haqqında yazdığı əsər. "Annallar" b.e. I əsrində Roma imperiyasının tarixinin başa düşülməsi üçün mühüm mənbədir. Bu, Tasitin son əsəridir və müasir tarixçilər ümumiyyətlə onu onun ən böyük yazısı hesab edirlər. Tarixçi Ronald Mellor bunu "Roma tarixi yazısının zirvəsini" təmsil edən "Tasitin pik nailiyyəti" adlandırır.Tasit "Tarix" and "Annallar" birlikdə 30 kitabdan ibarət idi. Bəzi alimlər bəzi kitabların hansı əsərə aid edilməsi ilə bağlı fikir ayrılığına düşsələr də, ənənəvi olaraq 14-ü "Tarix"ə, 16-sı isə "Annallar"a aid edilir. İyeronimin istinad etdiyi 30 kitabın təxminən yarısı qorunub saxlanılmamışdır.
Basit Rüstəmov
Basit İdris oğlu Rüstəmov (3 iyun 1996, Xok, Naxçıvan Muxtar Respublikası – 9 noyabr 2020, Şuşa rayonu) — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin əsgəri, İkinci Qarabağ müharibəsi şəhidi. == Həyatı == Basit Rüstəmov 2 iyun 1996-ci ildə Kəngərli rayonunun,Xok kəndində anadan olub. == Hərbi xidməti == Basit Rüstəmov 2014–2015-ci illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin sıralarında müddətli həqiqi hərbi xidmətdə idi. 2019-ci ildən isə müddətdən artıq həqiqi hərbi xidmət qulluqçusu idi. 27 sentyabrda başlayacaq və 44 gün davam edəcək olan Qarabağ müharibəsində XTQ'nin sıralarında Qarabağa yollanmaq üçün könüllü olur. 19 noyabrda doğulduğu Xok kəndində son mənzilə yola salınır. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Davud Abasov ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Füzuli rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Cavid Səfərli ölümündən sonra "Füzulinin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.Azərbaycanın Xocavənd rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şəxsi igidliyi və şücaəti nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Davud Abasov ölümündən sonra "Xocavəndin azad olunmasına görə" medalı ilə təltif edildi.