Lüğətlərdə axtarış.

Beşinci simfoniya (Bethoven)

Birinci simfoniya (Qara Qarayev)

Doqquzuncu simfoniya (Motsart)

Dördüncü simfoniya (Part)

Motsartin altınci simfoniyası Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1767-ci ildə (müəlifin 11 yaşı var idi) yazılmışdır. Müəlifin avtoqrafı olan əlyazma hazırda Polşanın Krakov şəhərində yerləşən Yagellon universitetinin Kitabxanasında saxlanılır.. == Tarixi və ilk ifası == 11 yaşlı Motsart simfoniyanı Vyanada yazmağa başlamış, lakin 1767-ci ilin payızında şəhərdə çişək epidemiyası tüğyan etdiyinə görə onlar ailəliklə Moraviya şəhəri olan Olomoutsa köçməyə məcbur olmuşlar. Ailə xəstəlikdən qaçsa da, balaca Motsart çiçək xəstəliyinə tutulmuşdur. Olomouts universitetinin rektoru qraf Podstatski onun müalicəsini təşkil etmiş və 2 ay sonra Motsart sağalmışdır. 30 dekabr 1767-ci ildə Brno şəhərində Zalsburq arxiyepiskopunun qardaşı qraf Şrattenbaxın təşkil etdiyi konsertdə ilk dəfə olaraq Motsartın altıncı simfoniyası səsləndirilmişdir. Bu konsertdə Motsartın bacısı, 15 yaşlı Mariya Motsart da ifaçı kimi iştirak edirdi. Yerli din xadimi öz qeydlərində yazırdı ki, şəhərin "Taverna" adı ilə məlum olan binasında Brno sakinləri üçün təşkil olunmuş musiqili konsertdə Zalsburqdan olan 11 yaşlı oğlanın və onun 15 yaşlı bacısının müxtəlif musiqi alətlərindəki ifaları ilə iştirakçıları necə heyran etdiklərinin şahidi oldum.Bu hadisə münasibətilə hazırda da hər il Brno şəhərində 11 yaşlı gənc pianoçuların müsabiqəsi təşkil olunur.. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Allegro, 4/4, Andante, 2/4, Menuetto və Trio 3/4, Allegro, 6/8.

Simfoniya No. 5 °C minorda — Lüdviq van Bethoven tərəfindən 1804–1808-ci illərdə bəstələnmiş Op. 67 simfoniya. Bu simfoniya tez–tez ifa edilən və ən məşhur klassik musiqi əsərlərindən biridir. Əsər dörd hissədən ibarətdir: açılış sonatası, andante, attakkanın da daxil olduğu sürətli scherzo və final. Əsər ilk dəfə 1808-ci ildə Vyanada "Theater an der Wien"də ifa edilmiş və ilk ifadan sonra tezliklə məşhurlaşmışdır. E. T. A. Hoffmann simfoniyanı "tarixin ən mühüm əsərlərindən biri" adlandırmışdır. Simfoniya əsərin motivi olan dörd "qısa-qısa-qısa-uzun" notun iki dəfə təkrarı ilə başlayır: ( dinlə) Simfoniya və xüsusilə onun motivi olan dörd açılış notu, bütün dünyada məşhurdur və tez–tez populyar mədəniyyətdə — diskodan roknrola, televiziya verilişlərindən filmlərə kimi müxtəlif sahələrdə dəfələrlə istifadə edilmişdir. == Tarixi == === İnkişaf === Beşinci simfoniyanın yazılması uzun müddət çəkmişdir. Üçüncü simfoniyanın tamamlanması zamanı bəstəkar artıq beşinci simfoniyanın ilk qeydlərini etməyə başlamışdır.

Beşinci simfoniya Volfgang Amadey Motsartın 1765-ci ilin dekabrında 9 yaşında ikən Haaqada, Qərbi Avropaya ailəvi turu müziklində olduğu zaman yazdığı simfoniyadır. Motsart Haaqada olduğu müddətdə ciddi xəstələnmiş və güman ki, bu kompozisiyanı sağalma dövründə yazmışdır. == Quruluşu == Simfoniya iki qoboy və bir simli alət üçün yazılmışdır. Forma üç ölçülü İtalyan üvertyurasından ibarətdir: Allegro 4/4 Andante, 2/4 Allegro molto, 3/8Hər üç hərəkət xüsusilə qaboylarlın ifasında daha çox nəzərə çarpır. B ♭ (bemol) əsas açarındakı ilk canlanma simfoniyanın açılışını edir, sonra isə G minor açarına nisbətdə daha təntənəli, matəm hərəkəti başlayır. Qısa, səs-küylü bir finalı əsəri sonlandırır. Finaldakı açılış mövzusu, Motsartın ötən il Londonda görüşdüyü İohann Kristian Baxın konsertindəki final konsertdən qaynaqlanır. Eyni mövzu Motsartın daha sonrakı, daha yetkin bir əsəri olan Fiqaro'nın Toyunda ortaya çıxdı: Akt 2 1786-cı ildəki Final , K. 492.

Simfoniya No. 1 E Majorda — Volfqanq Amadey Motsartın 1764-cü ilin yazında, hələ 8 yaşı olarkən yazdığı simfoniya. == Tarixi == Simfoniya Londonda, Motsart ailəsinin İngiltərəyə səfəri zamanı yazılmışdır. Volfqanqın atası Leopold Motsartın xəstəliyi ilə bağlı ailə 1764-cü ilin yayında İngiltərəyə köçməyə məcbur olmuşdur. Əsər ilk dəfə 1765-ci ildə fevralın 21-də ifa edilmişdir, 13 may 1765-ci ildə Motsartın London vida konsertində bir daha nümayiş etdirilmişdir. Hazırda bu simfoniyanın yazıldığı Vestminster şəhərciyində, Ebury küçəsində yerləşən 180 nömrəli evdə xatirə lövhəsi vurulmuşdur. == Quruluşu == Simfoniya 11 dəqiqə davam edir və 3 hissədən ibarətdir. Motsartın birinci simfoniyasında iki tanınmış bəstəkarın: İohann Xristian Baxın və Karl Fridrix Abelin və Motsartın atasının təsiri aydın şəkildə özü göstərir. Allegro Molto (5 dəqiqə) Andante (4 dəqiqə) Final. Presto (2 dəqiqə)İngiltərə musiqişünası və ədəbiyyatşünası Cuthbert Girdlestone "Motsartın piano konsertləri" kitabında bu simfoniya aşılışı ilə iyirmi il sonra bəstələnmiş Motsartın 22 K482 nömrəli fortepiano konserti arasındakı oxşarlığı qeyd etmişdi.

Doqquzuncu simfoniya — simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1772-ci ildə yazılmışdır. == Tarixi == Doqquzuncu simfoniyanın nə vaxt yazılması haqqında müxtəlif fikirlər vardır. Bir sıra tədqiqatçılar simfoniyanın 1769-cu və ya 1770-ci illərdə, Motsartın İtaliyaya ilk səfəri zamanı yazıldığını iddia edirlər. Lakin bəzi tarixçilər isə doqquzuncu simfoniyanın 1772-ci ilin iyun ayından əvvəlki tarixə aid olmadığını iddia edirlər. Hazırda doqquzuncu simfoniyanın əlyazması Polşanın Krakov şəhərində Yagellon Kitabxanasında saxlanılır.

Simfoniya № 4 re major, KV 19 — 1765-ci ildə Motsart tərəfindən yazılmış simfoniya.

Simfoniya No. 4 Los-Anceles (Mələklər və şəhər) — Estoniya bəstəkarı Arvo Partın dördüncü simfoniyasıdır. Dördüncü simfoniya bəstəkarın 1976-cı ildən sonra yazdığı ilk simfoniya olmaqla, bəstəkara məxsus tintinabuli tərzindədir. Bəstəkarın əsərləri arasında Dördüncü simfoniya genişmiqyaslı instrumental tintinabulyasiyaya yer verilmiş ilk əsərdir. “Summa” və “Für Alina” kimi əvvəlki əsərlərini Part SATB xoru və ya azsaylı musiqi alətləri üçün yazmışdır. 2008-ci ildə yazılmış və 10 yanvar 2009-cu ildə premyerası baş tutmuş simfoniya 2010-cu ildə Ən Yaxşı Müasir Klassik əsər nominasiyasında Qremmi mükafatına namizəd göstərilmiş, lakin mükafatı qazana bilməmişdir. Əsər Los Anceles Filarmoniya Assosasiyası və onun drijoru Esa-Pekki Salonen, Kanberra Beynəlxalq Musiqi Festivalı və Sidney konservatoriyasının sifarişi əsasında yazılmışdır. == Tarixi == === İnkişaf === Bəstəkar Dördüncü simfoniyanı Üçüncü simfoniyadan 37 il sonra yazmışdır. Aradakı müddət ərzində bəstəkar əsasən xor və kiçik vokal ansambllar üçün mistik əsərlər yazmışdır. Əsər adını – “Los-Anceles” - əsas sifarişçinin adından almışdır.

Onuncu simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən İtaliyaya ilk səfəri zamanı, 1770-ci ildə bəstələnmişdir. Motsart bu simfoniyanı Milanda karnaval zamanı bəstələməyə başladı və bir neçə ay sonra Boloniyada başa çatdırdı. == Ümumi məlumat == Simfoniyanın əlyazmasında birinci cümlənin sonunda Motsart ("Finis Laus Deo") Tanrıdan təriflər yazmışdı, lakin əlyazmada əsərin yazılma tarixi barədə heç bir qeyd yoxdur. Buna görə konkret dövr müəyyən deyil: Köxel kataloqunun altıncı nəşrində (1964) simfoniyanın tarixi ilə bağlı yalnız bir qey vardır: "ehtimal ki, 1770". == Quruluşu == Simfoniya bir italyan uvertürası şəklindədir və 2 hissədən ibarətdir. Simfoniyanın ifa müddəti təxminən 9 dəqiqədir. Allegro, 3/4 Andante, 3/8 Allegro, 2/4 === Birinci hissə: Allegro === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Allegro === G-Dur, 2/4-Takt, 129 Takte == Mənbə == Jean Massin və Brigitte Massin , Motsart , Fayard, coll. "Musiqinin əsasları",1 st Sentyabr 1990, 1270 səh. ( ISBN 978-2-213-00309-2 ) , səh. 642 (en) Neal Zaslaw və William Cowdery , Mozart'ın mükəmməlliyi : Wolfgang Amadeus Mozartın musiqi əsərlərinə bələdçi , New York, WW Norton & Company ,1990, 350 səh.

Simfoniya [yun. symphonia – ahəngdar] - Orkestr üçün yazılmış bir-birindən sürət və ahənginə görə fərqlənən, adətən 3-4 hissəli böyük musiqi əsəri.

B major (Oktyabr) 2 nömrəli simfoniya, op.14 — Dmitri Şostakoviçin Oktyabr inqilabının onuncu ildönümü üçün yaratdığı bir simfoniya. İlk dəfə Leninqrad Filarmoniya Orkestri və Xor Kapellası Akademiyası tərəfindən 5 noyabr 1927-ci ildə Nikolay Malkonun rəhbərliyi altında ifa edilmişdir. Şostakoviç daha sonra "1917" başlığı ilə on ikinci simfoniyasında inqilab hadisələrinə qayıtmışdır. == Quruluşu == Simfoniya ümumi müddəti təxminən 20 dəqiqə olan iki hissədən ibarətdir: Largo Xor: "Oktyabr" (sözləri A. Bezımenski) == Ədəbiyyat == Fay, Laurel, Shostakovich: A Life (Oxford: 2000). Layton, Robert, ed. Robert Simpson, The Symphony: Volume 2, Mahler to the Present Day (New York: Drake Publishing Inc., 1972). ISBN 0-87749-245-X. Feuchtner, Bernd, tr. Gery Brammall, Notes for Teldec 90853, Shostakovich: Symphonies Nos. 2 & 3; London Symphony Orchestra conducted by Mstislav Rostropovich. Maes, Francis, tr.

Nizami simfoniyası — azərbaycanlı bəstəkar Fikrət Əmirovun 1947-ci ildə Nizami Gəncəviyə həsr etdiyi simli orkestr üçün simfoniya. Dahi şair Nizami Gəncəvinin xatirəsinə həsr edilmiş simfoniya şairin anadan olmasının 800 illiyi münasibətlə yazılmışdır. Bəstəkar simfoniya üzərində dəfələrlə işləmiş, onun ikinci və üçüncü redaksiyalarını yaratmışdır. Simfoniyada Nizaminin ümumiləşmiş obrazı yaradılmışdır. Bəstəkar şairin obrazına ehtiramla yanaşır və ona xüsusi münasibət bəsləyir ki, bu da əsərə səmimilik, incəlik, gənclik təravəti, lirik hərarət və romantik ruh verir. Eyni zamanda simfoniya özunün fəlsəfi mənası və lakonik ifadə tərzi ilə diqqəti cəlb edir. Bu cəhət son illərdə yazılmış bir çox əsərlərin musiqisinə xas kameralıq tendensiyasını qabaqlamışdır. Buna görə də musiqidə ifadə olunan gizli hisslər, düşüncələr, əhvalatlar da təbii qavranılır. Simfoniya dörd hissədən ibarətdir. Ayrı-ayrı hissələrin formaları, bir çox inkişaf üsulları, şübhəsiz, klassik simfoniya ilə əlaqənin olduğunu göstərir.

Üçüncü simfoniya (film, 1968)

İkinci simfoniya (Qara Qarayev)

"Əbədiyyət" — bəstəkar Arif Məlikovun ümummilli lider Heydər Əliyevə ithaf etdiyi 8-ci simfoniyasıdır. İlk dəfə 2004-cü ildə M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasında, xalq artisti Rauf Abdullayevin dirijorluğu ilə, Ü.Hacıbəyov adına Azərbaycan Simfonik orkestrinin və solist Rəşidə Behbudovanın ifası ilə səslənmişdir.Simfoniyada yeni musiqi ilə yanaşı Arif Məlikovun vokal musiqisindən də istifadə olunub. “Əbədiyyat” simfoniyası şərti olaraq üç bölümdən ibarətdir. Əsər Nazim Hikmətin sözlərinə yazılmış altı romansla başlayır və Almas Yıldırımın sözlərinə yazılmış “Azərbaycan” balladası ilə bitir. Orta bölmədə yeni, lakin simfoniyanın ümumi dramaturgiyasına xələl gətirməyən musiqi materialı səslənir. Bəstəkar əsərdə xalq musiqisindən, xüsusilə Heydər Əliyevin çox sevdiyi “Sarı gəlin” Azərbaycan xalq mahnısının intonasiyalarından bəhrələnib. == Maraqlı fakt == Arif Məlikovun Ədəbiyyat qəzetinə müsahibəsindən: "Heydər Əliyev üzünü mənə tutub: "Arif, yaxşı olar ki, sən buranın (Məkkənin) əzəmətinə layiq böyük bir simfonik əsər yazasan" - dedi. Geri döndükdən sonra "Əbədiyyət simfoniyası"nı yazdım. Mən o əsəri Heydər Əliyevə həsr etdim. Çox təəssüf edirəm ki, "Əbədiyyət simfoniyası"nı dinləmək ona qismət olmadı.

Otuzuncu simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 5 may 1774-cü ildə Zalsburqda tamamlanmışdır. 1773-1774-cü illərdə Zalsburqda yazılmış digər simfoniyalarda olduğu kimi, Motsart 30-cu simfoniyanın əlyazmasında yazılma tarixini tanınmaz bir hala salmışdır. Tədqiqatçıların fikrincə, Volfqanq Amadey Motsartın bu əsəri plagiat müəlliflərdən qorumaq üçün onun daha əvvəllər yazılmış bir əsər olması təsəvvürünü yaratmaq idi. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir.

Simfoniya No.40 Sol minor, K.550 — bəstəkar Volfqanq Amadey Motsartın ən məşhur əsərlərindən biri. Əsər 39-cu simfoniyadan üç həftəö sonra, 1788-cü ilin 31 iyulunda tamamlanmışdır. Simfonik orkestrə fleyta, iki qoboy, iki klarnet, iki faqot, iki valtorna, birinci və ikinci skripka, alt, violonçel və kontrabas daxildir. Simfoniya klassik sonata-simfonik dövrdür. Dörd hissədən ibarətdir: Allegro Andante Menuetto ― Trio Allegro assaiBirinci, ikinci və dördüncü hissələr sonata şəklində, üçüncü - üçlü bir kompleks üç hissəli formada yazılmışdır. Birinci hissə, 4/4 miqdarında, bənövşələrin harmonik rəqəmləri ilə başlayır, alt və kontrabas tərəfindən dəstəklənir, sonra skripkaların əsas hissəsi: Birinci hissənin musiqisi folklorun təsiri ilə qeyd olunur. Xüsusilə, Serbiya xalqı arasında məşhur olan kiçik rəqsdə əsas partiyaya çox yaxın bir mövzu səslənir. Y.A.Kremlev, "Slavyan folkloru Vyana intonasiyalarının musiqi fondunda ciddi rol oynadığı üçün bu faktın özü, ümumiyyətlə, təəccüblü heç nə yoxdur" deyə yazır "Mi-bemol major və 6/8 nisbətində yavaş ikinci hissə. Üçüncü hissə (minuet), G minor açarında, 3/4 ölçüsü var. Mürəkkəb ritmik yazı ilə hərəkətli bir sürətlə, orta hissədən (trio) fərqli olaraq, G Major-da eyni düymədə yazılmış, daha rahat bir templə, sətir və külək qrupları (klarnet olmadan) mübadilə olunur.

Səkkizinci simfoniya — simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1768-ci ildə ailə Vyanadan Zalsburqa qayıtmamışdan bir az əvvəl yazılmışdır. Simfoniyanın əlyazması hazırda Berlində Preusischer Kulturbesitz kitabxanasında saxlanılır. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Simfoniyanın ifa müddəti təxminən 15 dəqiqədir. Allegro, 3/4 Andante, 2/4 Menuetto və Trio, 3/4 Molto allegro, 12/8 === Birinci hissə: Allegro === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Menuetto === === Dördüncü hissə: Molto allegro === == Notlar və ədəbiyyat == Ноти на IMSLP Kenyon, Nicholas: The Pocket Guide to Mozart Pegasus Books, New York 2006 ISBN 1-933648-23-6 Zaslaw, Neal: Mozart's Symphonies: Context, Performance Practice, Reception OUP, Oxford 1991 ISBN 0-19-816286-3 Jean Massin və Brigitte Massin , Motsart , Fayard, coll. "Musiqinin əsasları",1 st Sentyabr 1990, 1270 səh. ( ISBN 2-213-00309-2 ) , səh. 613 (en) Neal Zaslaw və William Cowdery , Mozart'ın mükəmməlliyi : Wolfgang Amadeus Mozartın musiqi əsərlərinə bələdçi , New York, WW Norton & Company ,1990, 350 səh. ( ISBN 0-393-02886-0 ) , səh. 172 (en) Neal Zaslaw , Motsartın simfoniyaları: Məzmun, Performans Tətbiqi, Qəbul , Oksford, Clarendon Press,1991 ( ISBN 0-19-816286-3 ) , səh.

Yeddinçi simfoniya Volfqanq Amadey Motsartın ailəsi Moraviyanın Olomouts və Brno şəhərlərindən qayıtdıqdan sonra yazılmış və 1768-ci ildə Vyanada tamamlanmışdır. Ehtimal olunur ki, bu simfoniyanın ilk premyerası özəl konsertlərin birində baş tutmuşdur. Simfoniyanın əlyazması hazırda Berlində Preusischer Kulturbesitz kitabxanasında saxlanılır.1768-ci ilin iyul ayında Volfqanq Amadey Motsart bu simfoniyanı yenidən işləmişdir, bu zaman karnizlərin və timpanilərin silinməsi. fleyta və bassonların əlavə edilməsi heyrətamizdir; bu Motsartın bu əsəri komik bir musiqi əsəri üçün zəruri hesab etməməsi ilə əlaqəli ola bilər.. Simfoniyanın ifa müddəti 11 dəqiqədir. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Allegro, 4/4. Andante, 2/2. Menetto və Trio, 3/4 Molto allegro, 2/4. === Birinci hissə: Molto allegro === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Menuett === === Dördüncü hissə: Molto Allegro === Bu hissə, fortepianoda əsasən təkrarlanan əks-sədaya bənzər bir neçə motivdən ibarətdir.

Simfoniya No. 13E Majorda — Volfqanq Amadey Motsarta aid edilən və K. 18 nömrəsi ilə qeyd edilən simfoniyadır. Hazırda əsər Erkən klassik dövrün aparıcı alman bəstəkarlarından olan Karl Fridrix Abelə aid edilir. Əsərin ilkin olaraq Motsart tərəfindən yazılması fikrinin yayılmasına səbəb not əlyazmasının azyaşlı Motsart tərəfindən köçürülməsi və Motsartın ilk külliyyatını nəşr edən Breitkopf & Härtel nəşriyyat evinin əsəri "Simfoniya No. 3 in E♭, K. 18" kimi kataloqlaşdırması olmuşdur. Sonradan məlum olmuşdur ki, bu əsər Abelə məxsusdur və 1764-cü ildə Londona səfər edərkən Motsart onun notlarını köçürmüşdür (ehtimal ki, tədris məqsədi ilə). Bu simfoniya ilk dəfə Abelin "Altı Simfoniya, Op. 7" toplusunda nəşr edilmişdir. Lakin, Motsartın əlyazma nüsxəsi Abelin nəşr edilmiş nümunəsindən fərqlənir, belə ki, Motsart klarnetlərin partiyasını qoboylarla əvəz etmişdir. Əsər aşağıdakı hissələrdən ibarətdir: Molto allegro Andante Presto == İstinadlar == == Xarici keçidlər == Üçüncü simfoniya notları International Music Score Library Project saytında.

Simfoniya No. 5 B Majorda — KV 17 sıralaması ilə bilinən və zun müddət Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən yazıldığı güman edilən simfoniya. Hazırda əsərin Volfqanqın atası Leopold Motsart tərəfindən yazıldığı düşünülür.[1] Lüdviq fon Köxel tərəfindən hazırlanmış Motsart əsərləri kataloqunun altıncı nəşrində simfoniya "Anhang C 11.02" nömrəsi ilə qeyd edilmişdir.[2] Sonradan Kliff Eysen tərəfindən nəşr edilmiş kataloqda əsər "Eisen B ♭ 6" kimi qeyd olunub. Ənənəvi dörd hissəli quruluşa malik olan əsər sürəti-yavaş-minuet-sürətli pattern hissələrə malikdir: Allegro Andante[3] Menuetto I & II PrestoMotsart musiqilərinin ilk toplu nəşri olan Alte Mozart-Ausgabe antologiyasında verilmiş bir neçə qısa qeyd əsərin yarımçıq olduğunu göstərir. Məsələn "Menuetto I" hissəsində yalnız birinci skripka və violonçel/kontrabas partiyaları tamamlanmışdır; ikinci skripka və alt partiyaları isə tamamilə redaktorun əlavələridir.[4]Hazırda əsərin Motsarta aidliyi tamamilə inkar edilir və o, Neue Mozart-Ausgabe antologiyasına daxil edilməmişdir. == İstinadlar == ^ Stanley Sadie, The New Grove Mozart (NY: Norton, 1983), p. 197. ISBN 0-393-30084-6. ^ Sadie, p. 197.

İyirminci simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1772-ci ilin iyulunda yazılmışdır. O zaman gənc bəstəkarın 16 yaşı var idi. Həmin dövrdə yazılan digər Zalsburq simfoniyaları ilə (KV 128 , KV 129 , KV 130 , KV 132 , KV 134) ilə müqayisədə iyirminci simfoniya (KV 133) möhtəşəm və pafoslu bir xarakteri ilə səciyyələnir. Simfoniyanın ifa müddəti təxminən 25 dəqiqədir. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Allegro, 4/4 Andante, 2/4 Menuetto, 3/4 Allegro, 12/8 === Birinci hissə: Allegro === === Ikinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Minuetto === === Dördüncü hissə: (Allegro) === == Xarici keçid == Symphony No.20 in D major, K.133 (Mozart, Wolfgang Amadeus) στο IMSLP.org (alm.) Partition, discographie et un enregistrement et appareil critique dans la Neue Mozart-Ausgabe.

Simfoniya No. 5 °C minorda — Lüdviq van Bethoven tərəfindən 1804–1808-ci illərdə bəstələnmiş Op. 67 simfoniya. Bu simfoniya tez–tez ifa edilən və ən məşhur klassik musiqi əsərlərindən biridir. Əsər dörd hissədən ibarətdir: açılış sonatası, andante, attakkanın da daxil olduğu sürətli scherzo və final. Əsər ilk dəfə 1808-ci ildə Vyanada "Theater an der Wien"də ifa edilmiş və ilk ifadan sonra tezliklə məşhurlaşmışdır. E. T. A. Hoffmann simfoniyanı "tarixin ən mühüm əsərlərindən biri" adlandırmışdır. Simfoniya əsərin motivi olan dörd "qısa-qısa-qısa-uzun" notun iki dəfə təkrarı ilə başlayır: ( dinlə) Simfoniya və xüsusilə onun motivi olan dörd açılış notu, bütün dünyada məşhurdur və tez–tez populyar mədəniyyətdə — diskodan roknrola, televiziya verilişlərindən filmlərə kimi müxtəlif sahələrdə dəfələrlə istifadə edilmişdir. == Tarixi == === İnkişaf === Beşinci simfoniyanın yazılması uzun müddət çəkmişdir. Üçüncü simfoniyanın tamamlanması zamanı bəstəkar artıq beşinci simfoniyanın ilk qeydlərini etməyə başlamışdır.

Ağ rəngin simfoniyası qısametrajlı sənədli televiziya filmi rejissor İqbal Məmmədəliyev tərəfindən 2003-cü ildə çəkilmişdir. Film Lider Televiziyasında istehsal edilmişdir. Bütün çirkabları üzə çıxaracaq qədər təmiz, saf bir rəng olan ağ rəng yaradılışla bağlıdır. Ağ rəng təmizlik, səmimiyyət, bakirəlik və azadlıq rəmzidir. Elmi-kütləvi filmdə bu rəngin anlamları açıqlanır. == Məzmun == Bütün çirkabları üzə çıxaracaq qədər təmiz, saf bir rəng olan ağ rəng yaradılışla bağlıdır. Ağ rəng təmizlik, səmimiyyət, bakirəlik və azadlıq rəmzidir. Elmi-kütləvi filmdə bu rəngin anlamları açıqlanır. Yüngül, soyuq rəngdir. Sakitləşdirici təsirə malikdir.

Simfoniya No. 5 °C minorda — Lüdviq van Bethoven tərəfindən 1804–1808-ci illərdə bəstələnmiş Op. 67 simfoniya. Bu simfoniya tez–tez ifa edilən və ən məşhur klassik musiqi əsərlərindən biridir. Əsər dörd hissədən ibarətdir: açılış sonatası, andante, attakkanın da daxil olduğu sürətli scherzo və final. Əsər ilk dəfə 1808-ci ildə Vyanada "Theater an der Wien"də ifa edilmiş və ilk ifadan sonra tezliklə məşhurlaşmışdır. E. T. A. Hoffmann simfoniyanı "tarixin ən mühüm əsərlərindən biri" adlandırmışdır. Simfoniya əsərin motivi olan dörd "qısa-qısa-qısa-uzun" notun iki dəfə təkrarı ilə başlayır: ( dinlə) Simfoniya və xüsusilə onun motivi olan dörd açılış notu, bütün dünyada məşhurdur və tez–tez populyar mədəniyyətdə — diskodan roknrola, televiziya verilişlərindən filmlərə kimi müxtəlif sahələrdə dəfələrlə istifadə edilmişdir. == Tarixi == === İnkişaf === Beşinci simfoniyanın yazılması uzun müddət çəkmişdir. Üçüncü simfoniyanın tamamlanması zamanı bəstəkar artıq beşinci simfoniyanın ilk qeydlərini etməyə başlamışdır.

Volfqanq Amadey Motsart D major qırx səkkiz nömrəli K. 111 + 120 simfoniya 1771-ci ildə bəstələmişdir. İlk iki hərəkət K. 111 Ascanio in Alba,operasının üverturası kimi, son hərəkəti K. 120 isə ayrı qurulmuşdur. Simfoniya iki fleyta, iki qoboy, iki qoboy, iki şeypur, timpani və simmli alətlər üçün nəzərdə tutulub . Surilər və timpani ikinci hərəkət üçün səssizdirlər. Simfoniya aşağıdakı hərəkətlərdən ibarətdir: Allegro molto, 44 Andantino grazioso, 38 Allegro, 38Alte Motsart-Ausgabe (1879-1882-ci illərdə nəşr edilmişdir) 41 nömrəli simfoniyalarda 1–41 nömrəli ardıcıllıqla verilir. Motsartın Qırx birinci simfoniyasından daha əvvəl yazılmış olmasına baxmayaraq, bəzən 42-56 aralığında nömrələrlə verilir (1788-ci ildə yazılmışdır). K. 111 + 120 simfoniyasına bu nömrələmə sxemində 48 nömrəsi t\qdim edilir.

Motsartın D majorda 51-ci K. 196+121 simfoniyası 1774-1755-ci illərdə Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən tərtib edilmişdir. Uverturadan La Finta giardiniera operasına qədər olan ilk iki hərəkət, K. 196, son hərəkət isə K. 121/207a, şəklində 1775-ci ildə ayrıca qurulmuşdur. (Son hərəkətin tanışlığı Alan Tyson tərəfindən şübhə altına alındı, çünki istifadə edilən kağızı Motsart 1772-ci ilin sonlarında Milandan satın alınmış və 1773-cü ilin əvvəlinə qədər istifadə etmişdi. Mozart yəqin ki, bu kağızın bir hissəsini Zalzburqa geri dönərkən özü ilə aparmış və 1776-cı ildə istifadə etmişdir). </br> Simfoniya iki qoboy, iki buynuz və simli alət üçün yazılıb. Qoboylar və buynuzlar ikinci hərəkətdə səssizdirlər. Simfoniya aşağıdakı hərəkətlərdən ibarətdir: Allegro molto, 44 Andantino grazioso, 24 Allegro, 38Alte Motsart-Ausgabe (1879-1882-ci illərdə nəşr edilmişdir) 41 simfoniyada 1–41 nömrəli ardıcıllıqla verilir. Köklənməyən simfoniyalara (o cümlədən K. 121 / 207a, 1910-cu ilə qədər Alte-Mozart Ausgabe əlavələrində dərc edilmişdir) Motsartın 41-ci Simfoniyasından daha əvvəl yazılmış olsalar da, bəzən 42-56 aralığında nömrələr verilir. (1788-ci ildə yazılmışdır). K. 196+121 simfoniyası bu nömrələmə sxemində 51-ci yerdə verilir.

== Məzmun == Filmdə Bakının yaxınlığında, Lökbatanda iri neft yatağı aşkar edildiyi nümayiş olunur. Bununla əlaqədar buruq qazılır və neftçilərin səbirsizliklə gözlədikləri gün gəlib çatır, neft fontan vurur. Neftçilər sevinir, bir-birlərini təbrik edirlər. Səsli filmdə neft mövzusu poetik aspektdə öz həllini tapmışdır. Musiqinin təntənəli sədaları altında neft fontan vurur, fəhlələr buruq qururlar, neft ram edilir. Sonrakı kadrlar neftçilərin istirahətinə, onların bayramına həsr olunmuşdur. == Filmin heyəti == === Film üzərində işləyənlər === Rejissor: Boris Pumpyanski Operator: Boris Pumpyanski, Muxtar Dadaşov Bəstəkar: S.Paniyev Səs operatoru: M.Murov === Rollarda === Əlisəttar Məlikov — neftçi == Mənbə == Кино: Энциклопедический словарь / Гл. ред. С. И. Юткевич; Редкол.: Ю. С. Афанасьев, В. Е. Баскаков, И. В. Вайсфельд и др. — Москва: Советская энциклопедия, 1987.

On altıncı simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1772-ci ilin mayında yazılmış üç simfoniyadan birincisidir. O zaman gənc bəstəkarın 16 yaşı var idi. Simfoniyanın ifa müddəti 12 dəqiqədir. Bu simfoniyanın əlyazması hazırda Berlindəki "Preußischer Kulturbesitz" dövlət kitabxanasında saxlanılır. == Quruluşu == Simfoniya üç hissədən ibarətdir. Allegro maestoso, 3/4 Allegro maestoso, 2/4 Allegro, 6/8 === Birinci hissə: Allegro maestoso === === İkinci hissə: Andante grazioso === === Üçüncü hissə: Allegro === == Xarici görüntülər == Simfonija br.

On beşinci simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1772-ci ilin yanvarında Zalsburqda yazılmışdır. 14 yaşlı bəstəkarın İtaliyaya ikinci səfərindən qayıtdıqdan sonra bəstələdiyi ikinci simfoniyasıdır. Simfoniyanın davam etmə müddəti 16 dəqiqədir. Simfoniyanın əlyazmasındakı bir qeyddə bu əsərin dini bir hadisə münasibətilə Zalsburqun yeni arxiyepiskopunun şərəfinə bəstələndiyi göstərilmişdir. On beşinci simfoniyanın ilk dəfə nə vaxt və harada ifa olunması barədə dəqiq bir məlumat yoxdur. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir.

On birinci simfoniya bir vaxtlar şübhəsiz Volfqanq Amadey Motsartın əsəri hesab olunurdu. Bununla yanaşı, onun müəllifliyi şübhə altına alınmış və (2008-ci ildə) qeyri-müəyyən olaraq qalmaqda davam edir. 1770-ci ildən etibarən bu cür hesab edilir və həqiqətən Motsartın əsəridirsə, Milanda və ya Boloniyada yazılmış ola biləcəyi ehtimal edilir. Vyana əsərin ilkin əlyazmasını Volfqanqa aid etmiş, ancaq on doqquzuncu əsr nüsxələrinin Leopold Motsart və Carl Dittersdorfun olduğu qeyd olunmuşdur . Neal Zaslaw yazır: " Əsərin ilk hissəsinin iki stilistik təhlilinin nəticələri, üç bəstəkarın təhlili ilə müqayisə olunmasına əsasən Motsartın əsərin bəstəkarı olması daha çox ehtimal edilir. ". Simfoniya üç yerdəyişmə, bir minuet və triodan ibarətdir . Bu simfoniyanın ilk (Allegro) yerdəyişməsi Musik zu einer Pantomime’nin ilk hərəkəti kimi də istifadə olunur: D majorda Pantalon und Colombine (Bir Pantomimaya Musiqi), K. 446 / 416d (1783, natamam) Frans Beyerin orkestri (Sir Neville Marriner və Müqəddəs Martin Akademiyası tərəfindən Tam Mozart Edition sahələrində yazılmışdır). == Yerdəyişmələr və instrumental == Əsər 2 qoboy, D-də 2 şeypur və simli alət üçün nəzərdə tutulub . Allegro, 4 </br> 4 Andante, 3 </br> 3 Allegro, 2 </br> 2 == Performans təfərrüatları == İlkin performansın nə vaxt baş verəcəyi barədə heç bir məlumat yoxdur.

On doqquzuncu simfoniya E-flat majorda K. 132 1772-ci ilin iyulunda Volfqanq Amadey Motsartın bəstələdiyi simfoniyadır. == Quruluşu == Simfoniya iki qoboy, dörd buynuz (bunlardan ikisi misilsiz E-düz alto ilə yazılmışdır) və stringsdə ifa edilməsi üçün nəzərdə tutulub. Əsərdə dörd hərəkət var : Allegro, 4 </br> 4 Andante, 3 </br> 3 Menyu - Trio, 3 </br> 3 Allegro, 2 </br> 2Birinci hərəkət Motsartın daha sonra eyni açarda iyirmi ikinci fortepiano konsertinin əvvəlində istifadə edəcəyi bir motivlə açılır. Ekspozisiya qısadır və təkrar yoxdur. İnkişaf yeni materiala yönəlmişdir. Burd alternativ yavaş hərəkət də var - qeyd olunan Andantino grazioso . Birinci, ikinci və dördüncü hərəkətlərdə temp işarələri Leopold Motsart tərəfindən yazılmışdır. Final, yeddi hissədən ibarət fransız rondosudur (ABACADA). Rondonun hər bir hissəsi son A istisna olmaqla təkrarlanır.

On dördüncü simfoniya 15 yaşlı Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1771-ci ildə yazılmışdır. Bu əsər Motsartın italiyaya ikinci və üçüncü səfərləri arasında, Zalsburqda yazılmışdır. Simfoniyada dahi bəstəkar İohann Sebastyan Baxın təsiri aydın şəkildə özünü göstərir. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir, ifa müddəti təxminən 20 dəqiqədir. Allegro moderato, 2/2 Andante, 3/4 Menuetto və Trio, 3/4 Molto allegro, 2/4 === Birinci hissə: Allegro moderato === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Menuetto və Trio === A-Dur, 3/4-Takt, 26 + 24 Takte (zweite Fassung) === Dördüncü hissə: Molto allegro === == Notlar və ədəbiyyat == Ноти на IMSLP Mozart, Wolfgang Amadeus; Giglberger, Veronika (preface), Robinson, J. Branford (transl.) (2005). Die Sinfonien III.. Kassel: Bärenreiter-Verlag. p.

On ikinci simfoniya Volfqanq Amadey Motsart tərəfindən 1171-ci ilin yayında onun ikinci İtaliya səfəri ərəfəsində Zalsburqda bəstələnmişdir. Bu simfoniya əvvəlki əsərlərindən daha yetkin musiqi əsəri olması ilə fərqlənir. Simfoniyanın ilk dəfə nə vaxt və harada ifa olunması dəqiq məlumat yoxdur. Ehtimal olunur ki, bu simfoniya ilk dəfə 1771-ci il 22 və ya 23 noyabr tarixlərində Milanda keçirilən konsertdə səsləndirilmişdi. == Quruluşu == Simfoniya 4 hissədən ibarətdir. Bu simfoniyanın birinci hissəsi bəstəkarın difər simfoniyalarının hissələrinə nisbətən uzunluğu ilə fərqlənir. Allegro, 3/4 Andante, 2/2 Menuetto and Trio, 3/4 Allegro, 2/4 === Birinci hissə: Allegro === === İkinci hissə: Andante === === Üçüncü hissə: Menuetto === === Dördüncü hissə: Allegro === == Notlar və ədəbiyyat == Ноти на IMSLP Mozart, Wolfgang Amadeus; Giglberger, Veronika (preface), Robinson, J. Branford (transl.) (2005). Die Sinfonien III.. Kassel: Bärenreiter-Verlag. p.

Kubik sinqoniya — ali kateqoriyalı kristalloqrafik sinqoniya. Bir-birinə perpendikulyar və eyni ölçü vahidinə malik üç kristalloqrafik oxla səciyyələnir (α=β=γ=90°, α=b=c). Kubik sinqoniya kristallarında məchul həndəsi sabit yoxdur. Kubik sinqoniya kristallarının fəza şəbəkəsində elementar özək kubdur. 5 sinfi var. Bunların hər birində 4 üçlük simmetriya oxunun (4L³) iştirakı zəruridir. Kubik sinqoniya kristalları elektrik və istilikkeçirmələrinə, həmçinin optik xassələrinə görə izotropdur. == Mənbə == Geologiya terminlərinin izahlı lüğəti. Bakı: Nafta-Press, 2006. Кубик сингонија // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә ].