Поиск по словарям.

Tam ögey qohumluq — əvvəlki ailədən uşaqları olan valideynlərin ailə qurduqdan sonra uşaqlarının bir-biri ilə qohumluq münasibətləri. Tam ögey bacı-qardaşlar bir ailədə böyüsələr də, bir-birləri ilə bioloji qohumluqları yoxdur . Bir atadan ya anadan olan olan uşaqlar sadəcə ögey qardaş-bacı sayılırlar.

Ögey ata – Azərbaycan filmi. == Məzmun == Filmin qəhrəmanı Kəramətin bir çoxlarından fərqi ondadır ki, həyatın enişli-yoxuşlu yollarında ozünü sanki İpək yolunda kimi hiss edir. Öz diliylə desək, "çox böyük hörmətə sahibdir". Düzdür, borcu hörmətindən daha çoxdur, amma onun xeyli borcu var. Hər zaman "halallıqla" dolanmaq istəsə belə, sonda "haqsızlıqla" qarşılaşır. Əgər Kəramət Kəramətdirsə bu belə davam edə bilməz! Bir anda hər şeyi öz xeyrinə dəyişmək arzusu ilə qəti qərar verir və hər şey bundan başlayır. == Film haqqında == Martın 14-də "Park Cinema"-da "Ögey ata" filmi jurnalistlərə təqdim olunub. "Planet Parni iz Baku" studiyasının çəkdiyi bu ekran əsərinin ssenarisi və baş rolu aktyor Fərda Xudaverdiyevə məxsusdur. Prodüser Tahir İmanov bildirdi ki, kollektiv bir hissə ilə kifayətlənməyərək silsilə halında bir neçə bu tipli film çəkəcək.

Ögey ana — Rejissor Həbib İsmayılovun filmi. Azərbaycanda ən populyar filmlərdən biridir. == Məzmun == Filmdə yeni ailə münasibətlərindən, tərbiyə məsələlərindən, ögey ananın (Nəcibə Məlikova) doğmalığından, onu ana kimi qəbul etmək istəməyən balaca İsmayılın (Ceyhun Mirzəyev) kövrək qəlbini məhəbbətlə, xeyirxahlıqla necə ələ ala bilməsindən söhbət açılır. Filmdəki hadisələr Azərbaycanın İsmayıllı rayonunun Buynuz kəndində cərəyan edir. == Festivallar və mükafatlar == 1959-cu ildə Kiyevdə Ümumittifaq kinofestivalı Film Üçüncü mükafat almışdır. == Film haqqında == Film aktrisa Nəsibə Zeynalovanın kinoda ilk işidir. Filmdə Cəmilə ilə İsmayıl çayı keçərkən ikisi də suya düşürlər. Bu səhnə oktyabr ayında çəkildiyindən hər iki aktyor soyuqlayıb qızdırmışdı. Cəmilənin otağına yarasa girməsi səhnəsinin çəkilişlərində həm oyuncaq, həm də həqiqi yarasadan istifadə etmişdilər. Prokata çıxdığı zaman filmə 21,8 milyon tamaşaçı baxmışdı.

"Ögey ana" — Sain Qəhrəmanın quruluşçu rejissorluğu ilə çəkilmiş Azərbaycan teleserialı. == Məzmun == Serial yeni ailə münasibətlərindən, tərbiyə məsələlərindən, Ögey ana - Sevincin uşaqların ürəyinə yol tapmaq cəhdlərindən bəds edir.

Ögey ata – Azərbaycan filmi. == Məzmun == Filmin qəhrəmanı Kəramətin bir çoxlarından fərqi ondadır ki, həyatın enişli-yoxuşlu yollarında ozünü sanki İpək yolunda kimi hiss edir. Öz diliylə desək, "çox böyük hörmətə sahibdir". Düzdür, borcu hörmətindən daha çoxdur, amma onun xeyli borcu var. Hər zaman "halallıqla" dolanmaq istəsə belə, sonda "haqsızlıqla" qarşılaşır. Əgər Kəramət Kəramətdirsə bu belə davam edə bilməz! Bir anda hər şeyi öz xeyrinə dəyişmək arzusu ilə qəti qərar verir və hər şey bundan başlayır. == Film haqqında == Martın 14-də "Park Cinema"-da "Ögey ata" filmi jurnalistlərə təqdim olunub. "Planet Parni iz Baku" studiyasının çəkdiyi bu ekran əsərinin ssenarisi və baş rolu aktyor Fərda Xudaverdiyevə məxsusdur. Prodüser Tahir İmanov bildirdi ki, kollektiv bir hissə ilə kifayətlənməyərək silsilə halında bir neçə bu tipli film çəkəcək.

Egey (q.yun. Αἰγεύς və ya Αἰγέως) qədim yunan mifologiyasında Attika dövrünə aid personaj, Afina padşahı və Teseyin atası. O, Meqarada anadan olan Attikanın sürgün edilmiş kralı Pandionun oğlu idi. Üç qardaşla birlikdə atasının səltənətini fəth etdi və onun dörddə bir hissəsini almışdır. Afina Egeyin hakimiyyəti dövründə Krit padşahı Minos ilə müharibəni uduzdu, gənc kişi və qadınlarını müntəzəm olaraq Minotavrın labirintinə göndərməyi öhdəsinə götürdü. Bir gün Trizindən keçərkən Egey yerli padşahın qızı Efra ilə münasibət qurdu. Şahzadə olaraq doğulan Tesey, yetkin olanda Afinaya gəldi. Egey oğlunu tanımadı və o vaxtkı yoldaşı Medeyanın təhriki ilə onu zəhərləməyə qərar verdi, lakin son anda onun qarşısında kimin olduğunu anladı. Tesey Minotavrı öldürmək üçün Kritə getdi. Qalib qayıdaraq qara yelkəni ağ yelkənlə dəyişməyi unutmuşdu.

Homoseksuallıq eyni cinsdən (və ya genderdən) olan şəxslər arasında romantik, cazibə və cinsi davranışdır. Homoseksuallıq, bir cinsi oriyentasiya olaraq, "Özü ilə eyni cinsdə olan insanlara davamlı şəkildə göstərilən cinsi və romantik maraq" olaraq təyin edilir. Bu, həmçinin, "Birinin belə maraqlara, davranışa və LGBT icmasının bir hissəsi olaraq özünü şəxsiyyətcə dərk etməsi" kimi başa düşülür. Biseksuallıq və heteroseksuallıqla bərabər, homoseksuallıq cinsi oriyentasiyalar oxunda əsas üç cinsi oriyentasiyadan biridir. Hal-hazırda homoseksuallığın mövcudluğunun səbəbi elmi şəkildə əsaslandıra bilinməsə də, düşünülür ki, bu, insanın öz seçimi deyildir və əsasən genetik, hormonal və ətraf-mühit amillərinin mürəkkəb şəkildə birləşməsindən qaynaqlanan bir amildir. Bu gün homoseksuallığın səbəbləri haqda bir çox teoriya olsa da, alimlər bioloji nəzəriyyəyə əsaslanır. Kişilərdə homoseksuallığın qeyri-sosial, bioloji səbəblərinin olduğunu, və cəmiyyətin təsirindən asılı olmadığını təsdiqləyən bir çox dəlil vardır. Hal-hazırda nə valideyn tərbiyəsinin və uşaqlıqda yaşanan hər hansı bir təcrübənin insanın cinsi oriyentasiyasına təsir etdiyini sübut edən əsaslı dəlil, nə də ki psixoloji müdaxilənin insanın cinsi oriyentasiyasını dəyişə biləcəyini təsdiq edən sübut mövcud deyil. Bir çox insan homoseksuallığın qeyri-təbii olduğunu düşünsələr də, elmi araşdırmaların nəticəsi onu göstərir ki, bu normal və təbiidir, insanın cinsi oriyentasiyalarından bir variasiyadır, və heç bir neqativ psixoloji təsiri özündə daşımır. Homoseksualları tanımlamaq üçün bir çox terminlərdən istifadə edilir.

Egey Universiteti — 1955-cı ildə yaradılan, Türkiyənin qabaqda gələn universitetlərindən biri. 2016-ci ildə açıqlanan məlumatda , dünyanın ən yaxşı universitetləri arasında 482-ci olmuşdur.

Egey dənizi (türkcə:Ege Denizi, ) ya da Adalar dənizi(türk. Adalar Denizi) — Balkan və Anadolu yarımadaları arasında, Aralıq dənizinə bağlı bir dənizdir. Mərmərə dənizi və Qara dənizdən Çanaqqala və İstanbul boğazları ilə ayrılan dənizin cənub sərhədləri qaralarla çəkilmiş olmaqla bərabər, şimal sərhədlərini Yunanıstana bağlı adalar olan Rodos və Krit adalarına çəkir. Boğazları: Dardanel, Kafirefs boğazı, Evrip boğazı.

Egey mədəniyyəti—Tunc dövrü sivilizasiyasının ümumi adı. == Krit-Mikena mədəniyyəti == Qədim Yunan bədii mədəniyyəti üç əsas mənbədən qidalanır. Egey dənizinin adasında yerləşən əhalinin qədim krit-miken incəsənəti. Bu özünü zəngin arxitekturaya malik olan Krit, Mikena və Tirinf iqamətgahlarında göstərir, həmçinin rəsmlərində, keramika və qızıl əşyalarında büruzə verirdi. Aralıq dənizi sahilindəki Kiçik Asiya və Finikiyalılar tərəfindən daxil olan kompozisiyalı arxitektura, Qədim Misirin incəsənəti də güclü təsir göstərirdi. Dori tayfalarının incəsənəti. Şimaldan gələn Dori tayfalarının incəsənəti və özləri ilə gətirdikləri həndəsi üslubda Yunan mədəniyyətinə təsir göstərir.Öz inkişaf tarixində Qədim Yunan mədəniyyəti bir neçə mərhələdən keçib. Bunlardan birincisi Krit-Miken mədəniyyətidir. Yunan ərazisindəki qədim sivilizasiya tədqiqatçılar tərəfindən Krit-Miken mədəniyyəti adını almışdır. Bu ad Krit adaları və materik Yunanıstanı ərazisindəki Miken şəhəri ilə əlaqədardır.

İzmir ili

Egey mübahisəsi, Egey məsələsi və ya Egey nifaqı (yun. Γκρίζες Ζώνες, türk. Ege sorunu) — Yunanıstan və Türkiyə arasında Egey dənizinin akvatoriyasında və onun üzərindəki hava məkanında suverenlik və əlaqəli hüquqlarla bağlı bir-biri ilə əlaqəli mübahisəli məsələlər kompleksi. 1970-ci illərin həll olunmamış Kipr böhranından yaranan çoxsaylı münaqişələr Türkiyə–Yunanıstan münasibətlərinə əhəmiyyətli təsir göstərmişdir. 1987-ci ildə və 1996-cı ilin əvvəlində Egey mübahisəsi iki dövlət arasında hərbi əməliyyatların başlanmasına yaxın böhran vəziyyətlərinə gətirib çıxarmışdır. 1998-ci ildə hər iki ölkə bir sıra diplomatik tədbirlər həyata keçirməklə gərginliyi aradan qaldırmağa yaxın idi. Növbəti addım, xüsusən də Yunanıstanın Türkiyənin Avropa İttifaqına daxil olmasını asanlaşdırmağa yönəlmiş hərəkətləri olmuşdu. == Dəniz və hava təsir zonaları == Egey mübahisəs hər iki ölkənin əraziləri ətrafında dəniz və hava təsir zonalarının delimitasiyası ilə bağlıdır. Bu məsələlər Egey dənizinin özünün coğrafi və tarixi xüsusiyyətləri, onun hövzəsindəki ölkələrin yerləşməsi ilə əlaqəlidir. Egey dənizinin suları ilə yuyulan Yunanıstan və Türkiyənin materik sahil xəttinin uzunluğu təxminən bərabər olsa da, Gökçeada və Bozcaada istisna olmaqla, bütün Egey adaları Yunanıstana aiddir.

Gey prayd (ing. Gay pride; həmçinin gey parad) — cəmiyyətdə LGBT (lezbiyan, gey, biseksual və transgender) mövcudluğunun nümayişi, LGBT-dən olan şəxslərə qarşı tolerant münasibətlərin dəstəklənməsi, insan hüquqlarının qorunması, vətəndaş hüquq bərabərliyi və gender identikliyinin cinsi oriyentasiyasından asılı olmayaraq bütün insanlar üçün bərabər olduğunu bildirmək üçün keçirilən aksiyadır. Onun məqsədi həmçinin şəxsi ləyaqət hissinin qeyd olunması, şəxsiyyət azadlığının təntənəsi, eləcə də LGBT-ictimaiyyətinin birlik və müxtəlifliyinin təzahürüdür. Aksiya ənənəvi olaraq yayda (daha çox iyunda), Stounvoll iğtişaşlarının xatirəsi kimi keçirilir - məhz o zaman minlərlə gey polis repressiyalarına qarşı müqavimət göstərmiş və bu seksual azlıqların vətəndaş hüquqları uğrunda apardıqları mübarizənin (daha çox LGBT-hərəkatı adı ilə tanınır) rəmzinə çevrilmişdir. Amma bəzən o, başqa günlərə də həsr olunur, məsələn, Moskva şəhərində keçirilən gey-prayd zamanı, Rusiyada homoseksuallara tətbiq olunan cinayətin ləğvi ildönümünü qeyd olunur. Gey-praydlar müxtəlif formalarda həyata keçirilir, məsələn - parad, mitinq, yürüş, festival, yarmarka, piknik və sairə. Konkret vəziyyətdən asılı olaraq gey-prayd bayram-karnavalı və ya hüquq müdafiəsi nümayişi xarakteri daşıya bilər. Əslində gey parad (ing. Gay parade) və prayd parad (ing. Pride parade), gey praydın bir hissəsi və ya formalarından biri hesab olunur və tez-tez onun mərkəzi elementinə çevrilir.

Marvin Pents Gey, kiçik (ing. Marvin Pentz Gay, Jr.; 2.4.1939 — 1.4.1984) — amerikalı müğənni, aranjemançı, bəstəkar və prodüser. Stivi Uanderlə birlikdə müasir ritm-ənd-blyuz musiqisinin ilk ifaçılarından biridir. 45 illiyinə bir gün qalmış ailə münaqişəsi zəminində atası tərəfindən odlu silahla qətlə yetirilmişdir. 1960-cı illərdə Marvin "How Sweet It Is (To Be Loved By You)" və "I Heard It Through the Grapevine" mahnıları və Meri Uells və Temmi Terrel ilə oxuduğu duetlərlə "Motown Records" səsyazma şirkətinin səsinə çevrildi. Sonradan o, "Motaunun şahzadəsi" və "Soulun şahzadəsi" ləqəblərini qazandı. 1970-ci illər ərzində o, "What's Going On" və "Let's Get It On" konsept-albomlarını buraxmış və "Motown"da öz prodüser şirkətinin buxovlarından azad olan ilk sənətçi olmuşdu. 1982-ci ildə o, "Sexual Healing" və "Midnight Love" albomlarını buraxmış, birinci albom həmin il Qremmi mükafatına layiq görülmüşdü. Marvin Gey 45 yaşının tamam olmasından bir gün əvvəl, 1 aprel 1984-da ailə mübahisəsi zamanı atası tərəfindən öldürüldü. Marvin Gey ölümündən sonra da bəzi mükafatlara layiq görülmüş, o cümlədən 1987-ci ildə Rok-n-Rol Şərəf Zalına daxil edilmiş və 1996-cı ildə isə "Ömürboyu uğurlarına görə" Qremmi mükafatı ilə mükafatlandırılmışdır.

Tayson Gey (ing. Tyson Gay) — ABŞ atleti. Osakada keçirilən 2007 Yüngül Atletika üzrə Dünya Çempionatında 100 metr, 200 metr və 4 x 100 metr bayraq yarışında qızıl medal qazanmışdır. 22 iyun 2007-də Amerika çempionatında 100 metri 9,84 saniyəyə qaçaraq ilin ən yaxşı dərəcəsini əldə etmişdir. Daha sonra avqust ayında həmin məsafəni dünya çempionatında 9,85 saniyəyə qaçmış və dünya rekordçusu Asafa Paueli keçməyi bacararaq ilk dünya çempionluğunu qazanmışdır. Dörd gün sonra 200 metri 19,76 saniyəyə qaçaraq bu kateqoriyada da dünya çempionluğunu əldə etmişdir. 4 x 100 metr yarışında ABŞ komandası ilə birlikdə daha bir qızıl medal qazanaraq Marita Koç, Karl Lüis, Maykl Conson, Moris Qrin və Ellison Feliks ilə birlikdə bir dünya çempionatında üç qızıl medal birdən qazanma müvəffəqiyyətini əldə edən atletlərdən biri olmuşdur. 16 avqust 2009-da Berlində təşkil edilən 2009 Yüngül Atletika üzrə Dünya Çempionatının finalında 100 metri 9,71 saniyəyə qaçaraq yarışı Useyn Boltun gerisində, 2-ci bitirməsinə baxmayaraq tarixin ən yaxşı 3-cü dərəcəsini əldə etmiş və ABŞ rekordunu qırmışdır.

Ödənişli gey — çox vaxt heteroseksual olan kişi və ya qadın aktyorları, pornoqrafik ulduzları və ya seks işçilərini ödəniş müqabilində homoseksual kimi fəaliyyət göstərmələrini ifadə edən termindir. İngilisdilli eləcədə bir çox digər mənbələrdə Gay-for-pay kimidə adlanır. Termin digər peşələrə və hətta gey demoqrafik təbəqəyə müraciət etməyə çalışan şirkətlərə də şamil edilmişdir. 1969-cu ildə Stonewall iğtişaşları müasir Amerika homoseksual hüquqları hərəkatına başladıqdan sonra homoseksual olmaq və ya belə etiketlənmək stiqması davamlı olaraq aşınıb. 1990-cı illərdə əsas kino və televiziya aktyorları homoseksuallığı təsvir etməyə daha çox həvəsli olublar, çünki onların karyeralarına qarşı hər hansı reaksiya təhlükəsi azalmış və cəmiyyətin gey və lezbiyanları qəbul etməsi artmışdır.. Gey pornoqrafiya sənayesi peşəkar aktyorlarla yanaşı həvəskarları da “ödənişli qey” adı altında pul və ya cinsi maraq müqavilində onları eyni cinsdən olan cinsi fəaliyyətlərlə cəlb edir. Əslində homoseksual və ya biseksual olan bəzi aktyorlar "əlçatmazların cazibəsi" adı ilə birbaşa olaraq bazara çıxarılır. Çünki heteroseksual kişilər başqa kişilərlə cinsi əlaqədə olmaq üçün bakirdirlər. Təqdiqadçı Kamill Paqlia bildirib ki, "gey olmayan şəxlərin şirnikləndirilərək qey rolları ifa etməsi qey pornosunda yüksək erotik motivdir". Həmçinin antropoloq Uilyam Leap da eyni şəkildə yazmışdır: "Əksər gey kişi pornosunda gənc, əzələli və çoxda tanınmayan insanlar daha çox axtarılır və tələb olunur." == Pornoqrafiya == Bəzi homoseksual kişilər heteroseksual kişiləri fantaziya obyekti hesab etdikləri üçün bəzi gey porno prodüserləri satışları və məhsullarının reklamını artırmaq üçün demək olar ki, bəzi qey aktyorları heteroseksual kimi təqdim edirlər.

Cənubi Egey adaları (yun. Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου) — Yunanıstanın 13 periferiyasından biri. Periferiyanın inzibati mərkəzi — Siros adasında yerləşən Ermupolis şəhəridir. Sahəsi 5.286 nəf./ km² və ölkənin 4 %-ni əhatə edir. 1987-ci ildə yerli idarəetmə haqqında Qanuna 1622/86 əsasən yaradılmışdır. 2011-ci ildə, Kallikratis proqramına əsasən mərkəzi Pirey ilə Egey adaları desentralizasiya idarəsinə daxil edildi.

Şimali Egey adaları (yun. Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου) — periferiya, Yunanıstanın şərq hissəsində, bir neçə adadan ibarət ikinci səviyyəli inzibati vahiddir. Yerli rəhbərliyin regional idarəsi və inzibati bölmənin bir hissəsidir. Kallikratis proqramına görə, 2011-ci ildən etibarən Egey adalarının mərkəzləşdirilmiş idarəçiliyi Piraeus şəhərində mərkəzi ilə daxil olur. Periferiyanın inzibati mərkəzi — Lesbos adasında yerləşən Mitilini şəhəri. == İnzibati-ərazi bölgüsü == 2011-ci ildə "Kallikratis" proqramından sonra periferiyalar 5 periferiya vahidi, o cümlədən 9 icma daxildir.

2015-ci ilin may ayında LGBT sosial şəbəkəsi olan PlanetRomeo tərəfindən "Gey Xoşbəxtlik İndeksi" nəşr olundu. 120-dən çox ölkədən olan 115.000 gey şəxslərdən cəmiyyətin homoseksuallıq mövzusunda fikirlərini necə hiss etdikləri, başqaları tərəfindən necə rəftar edildikləri və həyatlarından nə dərəcədə məmnun olduqları soruşuldu. == Dünya == Əsas məqalə: Dövlətlərdə və territorial ərazilərdə LGBT hüququ Gey xoşbəxtliyi mövzusunda dünya səviyyəsində bir reytinq yaratmaq üçün üç əsas mövzu birləşdirildi: İctimai Rəy: Gey kişilər cəmiyyətin homoseksuallığa münasibətinə necə baxırlar? İctimai Davranış: Gey kişilər digər insanlar tərəfindən necə rəftar edirlər? Həyatdan Məmnunluq: Gey kişilər həyatlarından nə dərəcədə məmnun və özlərini qəbul edirlər? Qol 1-dən 10-a qədərdir.

İzmir prayd-paradı (türk. İzmir Onur Yürüyüşü) – hər il Türkiyənin İzmir şəhərində 2013-cü ildən keçirilən prayd-parad və festival. == Tarixi == İzmir prayd-paradı ilk dəfə 2013-cü ildə keçirilmişdir. 30 iyun 2013-cü ildə LGBT tərəfdarları Alsancak limanında toplaşaraq Kipr şəhidləri küçəsi boyunca yürüş etmiş və "Biz Zeki Mürenin əsgərləriyik", "Biz Freddi Merkyurinin əsgərliriyik" kimi şüarlar səsləndiriblər. Lakin 2019-cu ildə İzmir prayd-paradı İzmir hökuməti tərəfindən qadağan olunmuşdur. İzmir Advokatlığı məhkəməyə müaraciət edərək bu qadağanın qanunsuz olduğunu və ləğv olunmalı olduğunu bildirmişdir. Məhkəmə qadağanı qaldırmaq qərarına gəlmişdir. Bu qərardan sonra İzmir prayd-paradı 22 iyun tarixində yeddinci dəfə təşkil olunmuşdur. Buna baxmayaraq, polislərə parada müdaxilə etmiş və 20-dən çox şəxsi saxlamışdırlar.

Egey adaları (yun. Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου (ΑΔΑ)) — Yunanıstanın 7 desentralizasiya idarələrindən biri. == Tarixi == 2011-ci ildə Kallikratis proqramı çərçivəsində təsis edilmiş, regional hökumət orqanı və inzibati bölmənin bir hissəsidir. Tərkibinə iki periferiya — Şimali Egey adaları və Cənubi Egey adaları daxildir. İnzibati mərkəzi — Pirey şəhəridir. İdarəetmə rəhbəri koordinatordur, Yunanıstan höküməti tərəfindən təyin olunur . Hal-hazırdakı koordinator (2 yanvar 2019-cu ildən) — Polikarpos Polixronakis (Πολύκαρπος Πολυχρονάκης).

Egey dənizi zəlzələsi — 30 oktyabr 2020-ci ildə Türkiyə vaxtı ilə saat 14:51-də, Yunanıstanın Samos adası və Türkiyənin İzmir vilayətinin Səfərihisar ilçəsindən 23 km məsafədə yerləşən Quşadası körfəzində 16,5 km dərinlikdə, 6.6 Mw böyüklüyündə meydana gələn zəlzələ. Kandilli rəsədxanası zəlzələnin 6.9 Mw, AFAD 6.6 Mw, Amerika Birləşmiş Ştatları Geoloji Tədqiqatları Qurumu isə 7.0 Mw şiddətində olduğunu bildirmişdir. == Zəlzələ == Əvvəllər bölgədə 2017-ci ildə 6.6, 2014-cü ildə 6.9 bal gücündə zəlzələlər olmuşdur. === Afterşoklar === Zəlzələdən sonra bölgədə ən böyüyü 5.2 Mw şiddətində olan 157 yeraltı təkan qeydə alınmışdır. == Təsirlər == Mərmərə regionunun böyük bir hissəsində, xüsusilə Egey regionunun bütün şəhərlərində hiss olunan zəlzələdən sonra sunami meydana gəldi. AFAD tərəfilən verilən məlumatlara əsasən, 6 nəfər həyatını itirmiş, 257 nəfər yaralanmışdır. İzmirin Bayraqlı və Bornova ilçələrində 20-dən çox bina dağılmışdır. Yunanıstanda isə 2 nəfər həyatını itirmiş, 10 nəfər yaralanmışdır. Həmçinin Samos adasında yer alan Bakirə Məryəm kilsəsi də zərər görmüşdür. == Yardım əməliyyatları == Zəlzələdən dərhal sonra Türkiyə Səhiyyə naziri Fəxrəddin Qoca hadisə yerinə təxminən 40 təcili yardım avtomobili, 35 xilasetmə qrupu və iki təcili yardım vertolyotunun, Müdafiə Nazirliyindən isə bir təyyarənin ayrıldığı bildirilmişdir.

Jozef Lui Gey-Lüssak (6 dekabr 1778 – 9 may 1850[…], Paris) — Fransız alimi, fizik və kimyaçı. == Həyatı == Jozef Lui Gey-Lüssak 6 dekabr 1778-ci ildə Fransada doğulmuşdur. Onun babası tibb işçisi, atası isə hüquqşünas olmuşdur. O, fransız dilindən başqa italyan, ingilis və alman dillərini də çox gözəl bilmişdir. K.L.Bertollenin tələbəsi olmuşdur. Atom-molekul nəzəriyyəsinin işlənib hazırlanmasında böyük rol oynamış qaz qanunları onun adı ilə bağlıdır. 1802-ci ildə Gey-Lüssak müəyyən etdi ki, sabit təzyiqdə qazın həcmi temperaturla mütənasib olaraq artır. Bir qədər sonra o, daha bir yeni qanunu ifadə edir: qapalı həcmdə qazın təzyiqi temperaturla düz mütənasibdir. 1808-ci ildə Gey-Lüssak (alman təbiətşünası Aleksandr Humboldtla birgə) kimyanın inkişafı üçün çox vacib olan həcmi nisbətlər qanununu kəşf etdi. Bu qanuna görə reaksiyaya daxil olan və reaksiya nəticəsində alınan qaz halındakı maddələrin həcmləri nisbəti, sadə tam ədədlərin nisbəti kimidir (bu şərtlə ki, təzyiq və temperatur sabitdir).

Mehmet Bahəddin Ögəl (d. 21 aprel 1923, Elazıq - ö. 7 mart 1989) — Türkiyə tarixçisi, professor. == Həyatı == 21 aprel 1923-cü ildə Türkiyənin Elazıq elinin Çarşı məhəlləsində doğulmuşdur. İlk və orta təhsilini Elazığ və Malatyada tamamlamış, 1940-1941-ci illərdə Ankara universiteti Dil və Tarix-Coğrafiya Fakültəsinin Tarix ixtisasında təhsil almışdır. Şəmsəddin Günaltay və Afet İnanın oxutduqları Orta Asiya Türk Tarixini əsas alaraq bölümüne davam etmiş, 1944-1945-ci ildə fakültədən məzun olmuşdur. Məzuniyətinden sonra MEB-ə başvurmuş, 30 iyun 1945-ci ildə Ərzurum Litseyi Tarix-Coğrafya müəllimliyinə təyin edilmiş və 31 oktyabr 1947-ci ilə qədər bu vəzifəni aparmışdır. == İstinadlar == == Həmçinin bax == == Xarici keçidlər == Yaşayan eski Türk inançları itibariyle 'Türk Mitolojisi' ve Prof.

Oqoy adası (bur. Уһагүй — «susuz») — Baykal gölü, Kiçik dəniz boğazında yerləşən ən böyük ada. ada uzunsov formaya malikdir. Uzunluğu 2,9 km, eni 0,6 km təşkil edir. Adada yaşayış yoxdur. Olxon adasında yerləşən Şara-Şulun burnu ilə Baykal gölünün qərb sahili arasında yerləşir. == Təbiəti == Adanın bitki örtüyü olduqca kasaddır. Ərazisi əsasən otlar və alçaqboylu kolar örtür. Adanın nisbətən mərkəsi hissəində şam ağacları yayılmışdır. Heyvanlar aləmi — Sünbülqıran, ilan.

Mori Oqay (森 鷗外, 17 fevral 1862, Tsuvano[d] – 8 iyul 1922, Tokio[d]) və ya doğum adı ilə Mori Rintaro (森 林太郎) – Yaponiya yazıçısı, hərbi həkimi, tərcüməçisi, şairi. Mari Morinin atasıdır. 1881-ci ildə Tokio İmperiya Universitetinin Tibb Məktəbindən məzun olduqdan sonra orduya qatılaraq hərbi həkim olmuşdur. Almaniya ədəbiyyatının əsərlərini yapon dilinə tərcümə etmiş, Yaponiya ədəbiyyatını müasirləşdirmişdir. 1911–1913-cü illərdə yazdığı "Vəhşi qaz" romanı onun əsas əsəri sayılır. == İlk illəri == 1862-ci ildə Yaponiyanın İvami vilayətinin (indiki Şimane prefekturası) Tsuvano qəsəbəsində doğulmuşdur. XVII əsrin ortalarında qurulmuş Mori ailəsi Tsuvano daymyosu olan Kamey ailəsinə xidmət etmiş həkim ailəsi olmuşdur. Bu səbəbdən ailənin ən böyük oğlu olan Oqayın da həkim olması gözlənilirdi. O, 7 yaşında Tsuvanoda yerləşən məktəbdə konfusiçi klassiklərin dərslərində iştirak etməyə və Edo dövrünün tibb dili hesab olunan holland dilini öyrənmək üçün özəl dərslər almağa başlamışdır. Daymyo sisteminin ləğv olunmasından sonra 1872-ci ildə Mori ailəsi Tokioya köçmüşdür.

Tayson Gey (ing. Tyson Gay) — ABŞ atleti. Osakada keçirilən 2007 Yüngül Atletika üzrə Dünya Çempionatında 100 metr, 200 metr və 4 x 100 metr bayraq yarışında qızıl medal qazanmışdır. 22 iyun 2007-də Amerika çempionatında 100 metri 9,84 saniyəyə qaçaraq ilin ən yaxşı dərəcəsini əldə etmişdir. Daha sonra avqust ayında həmin məsafəni dünya çempionatında 9,85 saniyəyə qaçmış və dünya rekordçusu Asafa Paueli keçməyi bacararaq ilk dünya çempionluğunu qazanmışdır. Dörd gün sonra 200 metri 19,76 saniyəyə qaçaraq bu kateqoriyada da dünya çempionluğunu əldə etmişdir. 4 x 100 metr yarışında ABŞ komandası ilə birlikdə daha bir qızıl medal qazanaraq Marita Koç, Karl Lüis, Maykl Conson, Moris Qrin və Ellison Feliks ilə birlikdə bir dünya çempionatında üç qızıl medal birdən qazanma müvəffəqiyyətini əldə edən atletlərdən biri olmuşdur. 16 avqust 2009-da Berlində təşkil edilən 2009 Yüngül Atletika üzrə Dünya Çempionatının finalında 100 metri 9,71 saniyəyə qaçaraq yarışı Useyn Boltun gerisində, 2-ci bitirməsinə baxmayaraq tarixin ən yaxşı 3-cü dərəcəsini əldə etmiş və ABŞ rekordunu qırmışdır.

Con Qey (30 iyun 1685[…] – 4 dekabr 1732[…], London) – ingilis şair və dramaturq. "Şərab" şeiri ("Wine", 1708), "Kəndin asudə vaxtları" komik poeması ("Rural sports", 1713) ilk bədii yaradıcılıq nümunələrindəndir. Edmund Spenserin "Çobanın təqvimi" əsərinə parodiya olan "Çoban həftəsi" ("The shepherd’s week", 1714) istehzalı pastoral silsiləsi uğur qazanıb. Bu əsərin mövzusu Conatan Svift tərəfindən təlqin edilib. Ballada-operanın yeni janrında yaradılmış və parodiyanı sosial satiraya qovuşduran "Dilənçilər operası" ("The beggar’s opera", 1728) ona daha çox şöhrət gətirmişdir. "Polli" ballada operası ("Polly", 1729) həmin əsərin davamı sayıla bilər. Bu əsərlərin motivləri əsasında Bertolt Brext "Üçqəpiklik opera"sını yaratmışdır. Conatan Sviftə nəzirə olaraq yazılan "Triviya, yaxud London küçələrində gəzişmə sənəti" ("Trivia, or The art of walking the streets of London", 1716) komik poemasının, Georq Fridrix Hendelin "Azis və Qalateya" ("Acis and Galatea", 1718) oratoriyasının librettosunun müəllifidir. Şair daha çox təmsilləri ilə də məşhurdur.

Avey kilsəsi — Qazax rayonu ərazisində Aveydağ silsiləsinin ən yüksək zirvəsində yerləşən abidə. Avey Ağstafa FK — 1990-cı ildə Ağstafada yaranmış futbol klubu. Avey (dağ) — Gürcüstan ilə Qazax rayonu arasında yerləşən Kiçik Qafkaz dağlarındakı zirvələrdən biri, ağ bozumtul dağ silsiləsidir.

Axeylər və ya axaylar — Peloponnes yarmadasının (Yunanıstan) Axayya vilayətində yaşamış qədim yunan tayfası e.ə. VIII əsrdə Cənubi İtaliyanın bir sıra böyük şəhərlərində (Sibaris, Kroton və s.) məskunlaşmışdılar. Bizim e.ə. 280-cı ildə təşkil etdikləri Axeylər ittifaqı Makedoniya və Romanın təcavüzkar siyasətinə qarşı mübarizədə böyük rol oynamışdır.

Ecey - türk və altay mifologiyasında yer üzündəki ilk qadın, Həvva. Ece, Ece, Eje də deyilir. Törüngəyin yoldaşıdır. Şumerlerdeki Ecem (Kraliça Tanrıçası) ilə də əlaqəlidir. Adəm isə Əlley (və ya Törüngəy) olaraq bilinir. İlk insan (ilk kişi və ilk qadın) anlayışlarına bütün mədəniyyətlərdə maraq eşidilmişdir, çünki insanın yer üzündə nə vaxt və necə var olduğu sualı daim maraq edilmişdir. == Etimologiya == (Ec/Eç/Eş) kökündən törəmişdir. Şumer mənşəli olduğu deyilməkdədir. Türkcədə böyük bacı, kraliça mənaları vardır. Türkcədə "Eş" kökünü də işarə edər.

Eney (q.yun. Αἰνείας, lat. Aenēās) — qədim yunan mifologiyasında dardan hökmdar nəslindən olan Troya müharibəsi qəhrəmanı, Qədim Roma mifologiyasında isə Romanın banisi olan Rem və Romulun Troya müharibəsi zamanı sağ qalmış troyalıları məhv edilənlər içərisindən çıxarıb İtaliyaya gətirmiş əfsanəvi əcdadı.

Qeya ya Heya (yun. Γαῖα ya Γῆ) — qədim yunan mifologiyasında yerin şəxsləşdirilmiş adı və ilk tanrılardan biri, Xaosdan sonra doğulmuş ya yaranmış yer ilahəsi, digər bir əfsanəyə görə Hemera və Efirin qızıdır. == Yer və göydən törənənlər == == Yer və dənizdən törənənlər == == İstinadlar == == Mənbə == Греческая Мифология, Катерина Серви, EKDOTİKE ATHENON, Афины 2007 ISBN 960-213-378-3, ISBN 978-960-213-378-1 Софиа Сули, Греческая Мифология, Издателство Михалис Тубис А.О., 1995 ISBN 960-540-118-5 Panaghiotis Christou, Katharini Papastamatis, Griechische Mythologie, 2008 ISBN 978-88-476-2283-8 Paul Mazon, introduction à la Théogonie d’Hésiode, Les Belles Lettres, coll.

Qley — Q. N. Vısotski tərəfindən işlənmişdir. == Xüsusiyyəti == Torpaq profilinin struktursuz azməsaməli hissəsi yaşıl, mavi, tünd göy, yaxud göyümtül pas rəngli olur. Bataqlaşmış və bataqlıq torpaqlarda oksigenin torpağa çətinliklə daxil olduğu və ya heç daxil olmadığı şəraitdə torpağın qleyləşməsi nəticəsində əmələ gəlir. == Qleyli torpaqlar == İkivalentli dəmir birləşməsinin olmasından irəli gələrək, torpaq horizontu mavi-tünd göy, yaxud yaşıl rənglidir. Dayanıqlı rütubətlilik şəraitində güclü inkişag etmiş qleyləşmə prosesi nəticəsində formalaşır.

Uvey Şanyü (e. ə. II əsr – e.ə. 104) — eramızdan əvvəl 114-105-ci illər arası hökmdarlıq etmişdir. İçizin böyük oğlu olan Uvey Şanyünün hakimiyyət dövrü Hun imperiyasının durğunluq dövrü sayılır. Hakimiyyətinin 4-cü ilində Çin elçisi ona imperatorun onu müharibəyə çağırdığını, müharibə etməzlərsə vassallığını qəbul etməsini dediyini bildirdi. Uvey buna əsəbləşərək elçini Baykal gölü ətrafına sürgünə göndərdi. Müharibəyə isə girişməyərək ordusuna dinclik verdi. Yan-sin adlı Çin elçisi həmin il gələrək sülh təklif etdiyini, şanyünün vəliəhdi imperatorun yanına göndərməsini istədi. Şanyü isə buna etiraz edərək bir Çin şahzadəsi tələb etdi.