İgidlərin aslanı, qəhrəman və bahadırların başçısı (həzrət Əlinin ləqəbi). (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)
Полностью »Farscadır, mərd sözünün cəm formasıdır (“mərdlər” deməkdir). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »Farsca mərdlərin (mərd+an) şahı (ulusu, əsli) deməkdir. İmam Əlinin ləqəbi kimi poeziyada çox işlədilib. Deməli, Şahi Mərdan elə Cənab Əli deməkdir. (
Полностью »...(крупное хищное животное сем. кошачьих) 2. в сравнениях: как лев. Şiri-nərtək vuruşmaq драться как лев, şiri-nərə dönmək превратиться во льва
Полностью »[fars.] 1. Erkək aslan. 2. məc. Təşbeh məqamında işlənir. Mənəm şiri-nərtək meydanda gəzən; Xışm ilə düşmənin bağrını əzən. “Koroğlu”.
Полностью »...Ay baba, mən bu sözü yazdım əyan olmağa; Bakılılar and içib şiri-jəyan olmağa. C.Cabbarlı.
Полностью »...цириярни, Камбарардай пурниярни... Вири кӀанда - кьадар кӀанда. М. Ж. Мерд Али, лагь...
Полностью »...отложение некоторых видов этих животных – ярко-красный, розовый или белый камень, используемый после обработки как украшение 3. украшение из такого к
Полностью »...voleybol ~ı basketball and volley-ball pitch; tikinti ~ı building site; enmə ~ı landing ground; Azadlıq meydanı The Square of Freedom; ~a çıxartmaq t
Полностью »MƏRDANƏ – GİZLİ Mərdanə qardaş qabağında yüz dəfə ölüb dirilsən, yenə azdır (Ə.Haqverdiyev); Yoldaşlar bunu gördükcə aralarındakı gizli məhəbbətin uzu
Полностью »...кому-л., mərdanə demək смело сказать 3. по-джентльменски (поступить) II прил. 1. мужской: 1) устар. предназначенный для мужчин. Mərdanə paltar мужска
Полностью »...что-л.). Müasir dünya şiddətli mübarizə meydanıdır современный мир является ареной острой борьбы, geniş fəaliyyət meydanı широкая арена деятельности,
Полностью »f. 1) açıqlıq, düz yer; 2) bir neçə küçə arasındakı şahə. Meydani-cəng döyüş meydanı; meydani-eşq eşq meydanı.
Полностью »...nallı mərdanə başmaq var idi. S.Rəhimov. // məc. Kişi kimi, kişi tərzində. Qızın sifətindəki mərdanə gözəllik, … sərrastlığı, danışığındakı cazibə [S
Полностью »...Həmin daşdan hazırlanan bəzək şeyi. Mərcan taxmaq. Mərcanı sapa düzmək. – Ələsgər qurbandı, a boyu minə! İncidən, mərcandan düzüb köksünə. Aşıq Ələsg
Полностью »z. with fortitude, frankly; openly; ~ danışmaq / demək to speak* frankly / openly
Полностью »...vermək donner libre cours à qch ◊ ~ı qızışdırmaq jeter de l’huile sur le feu ; ~a atılmaq jeter (se) dans le combat, lancer (se) dans la bataille
Полностью »zərf. bravement ; avec bravoure, courageusement ; ~ vuruşmaq battre (se) avec bravoure ; ~ etiraf etmək avouer avec courage
Полностью »[ər.] сущ. мержан (1. зоол. гьуьлуьн гьайван; 2. мержен; // мержендин, мержендикай авур (мес. хтар); 3. пер. тешпигьра: яру, ал-яру манада).
Полностью »...хьиз тухун, зун-зун лугьун; meydan tutmaq акахьун, какахьун, вичи-вич квадарун, кьил квадарун, вуч ийидатӀа течиз амукьун; meydan vermək майдан гун,
Полностью »( МАРЖАН нугъ. ) араб, сущ.; ц ди, -да; -ар, -ри, -ра 1) акъатай яру, зги ва я лацу рангунин багьа къван, къаш. Маржан къацу чилелла, Чирагъ лацу гъи
Полностью »...və s.). 3. Rəng bildirir (qırmızı, çəhrayı). M.P. Vaqifdə ləbləri mərcan ifadəsi var.Жемчуг da bu sözün təhrifidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğə
Полностью »Fars mənşəlidir “şadlanmaq yeri” deməkdir, mey “içki”, dan “yer” deməkdir (çaydan, çamadan, güldan...). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...zahirə çıxmaq, ortada görünmək. …Əgər xanım qızlar kişi kimi meydana çıxmasalar, vətən övladının gələcəyə arxayın olmağı çətindir. C.Məmmədquluzadə.
Полностью »...кукӀун); 2. мерддаказ, ахъадаказ, ачухдаказ (мес. рахун); 3. прил. мерд касдиз хас тир, итимдиз хас тир, итимдиз лайих (мес. ппек); // пер. итимдин х
Полностью »...cöngə sərdanda yoxdı, yə:qin ki, qurd yedi (Qafan); – Fərzəli qoyunu sərdana gətirdi (Zəngilan); – Keçən il mən sərdanda beş yüz sağmal qoyun sağdırd
Полностью »Bax: gərdən. Gözləyə-gözləyə qallam yolları, Yadıma düşübdü şirin dilləri. Baxış deyər, yarın siyah telləri, Düzülmüş gərdanda sərasər, hanı?
Полностью »ŞİR1 f. süd. ŞİR2 f. 1) aslan; 2) m. igid, qorxmaz. Şiri-jəyan coşmuş, qəzəblənmiş şir; şiri-nər 1) erkək aslan; 2) m. şir kimi qoçaq.
Полностью »Ərəbcədir, “Allahın şiri (aslanı)” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »...kranı. – Şiri ac, stəkana çay tökülsün II (Göyçay, Qax, Ordubad) rəng. – Şiri dulaba çəkillər (Ordubad) III (Dərbənd, Tabasaran) qırov. – Şir tutadi
Полностью »Ərəbcə “Əlinin şiri” deməkdir. Heydər “şir” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »м (мн. сыры) pendir; ◊ как сыр в масле (кататься) yağ-bal içində üzmək (firavan yaşamaq).
Полностью »(Xanlar) bax sincav. – Mərdan elə sincoydu ki, elə bil ki, ağaca paltar geyindiriflər
Полностью »“Məhəmmədin aslanı” (şiri) deməkdir. “Qoçaq” anlamını da əks etdirir. Fars (şir) və ərəb (Məhəmməd) mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Полностью »bax otarmaq. [Şeyx Mərdan:] O qadından qaçan böyük Sənan; Donuz otlatmaq üzrə oldu çoban. H.Cavid.
Полностью »zərf [fars.] 1. Şir kimi, aslan kimi. Şiri şiranə tutarlar. (Ata. sözü). 2. məc. Qəhrəmancasına, şücaətlə, cəsarətlə. Ta müqabildə duraq şiranə; Yaşam
Полностью »нар. икрагь хьана, икрагьдиз.... Мердан сифте кисдай, ахпа ада куьлягьдиз жаваб гудай: Я паб, хьана ман... 3. Гь. Залан кам.
Полностью »...tüşəndə onu çəkin; – Yorğanın dannajıx kəmçiyi qalıf, gəl onu sırı (Tovuz); – Bu parçanın kəmçiyin düzəlt (Şəmkir)
Полностью »Acıq, qəzəb. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mənəm şiri-nərtək meydanda gəzən, Xişm ilə düşmanın bağrını əzən, Tülək tərlan kimi havada süzən, Sonra yax
Полностью »[fars. bi… və ər. vəqt] bax vaxtsız. Mərdan şəhərə gecə bivaxt döndü. Mir Cəlal. ◊ Bivaxt xoruz kimi banlamaq – yersiz, münasibətsiz danışmaq, gözlənm
Полностью »sif. Cəsarətli, igid, qoçaq, qorxmaz, ürəkli. Mərdan sağlam, cəsur bir uşaq idi. S.S.Axundov. [Ceyran] cəsur, mətin, qəhrəman bir qadın idi. S.Hüseyn.
Полностью »is. [fars.] köhn. İkiadamlıq. [Ağa Mərdan:] Ağa Kərim, bizim nökərlərdən birisini göndər, bazardan çilovpəzdən 4 nəfər üçün dörd dümərdi boşqabda yanı
Полностью »...dan. salmaq; damlamaq, dustaq etmək; засадить льва в клетку şiri qəfəsə salmaq; 4. dan. əyləşdirmək, oturtmaq (bəzən felin icbar forması ilə ifadə ol
Полностью »f. Çaşmaq, özünü itirmək. [Ağa Mərdan:] Yoxsa, əlbəttə, mürafiə məclisində qarıxarsan, dilin tutular… M.F.Axundzadə. Ştirner bu haqlı təəssüfün qarşıs
Полностью »sif. [ər. qənd və fars. abi] Şərbətli, şirin, şirni qatılmış. [Ağa Mərdan:] Ağa Kərim, bizim nökərlərdən birisini göndər, bazardan çilovpəzdən 4 nəfər
Полностью »...mərddən, Sərraf olan seçər ləli gövhərdən, Düldülün sahibi ya Şahi-mərdan, Ağa, məni dərdə salan gəlindi! (“Seydi və
Полностью »ЛЕВ I м (мн. львы) zool. şir, aslan; ◊ морской лев zool. dəniz şiri; муравьиный лев zool. mirmelion (sürfələri, qarışqaları yeyən cırcıramayaoxşar cüc
Полностью »...sarğı ləvazimatı. 2. Yerlik halında: qundaqda – bax qundaqlı1. [Ağa Mərdan:] O vaxtda onun yanında qundaqda bir aylıq tifil oğlunu gördünüzmü? M.F.Ax
Полностью »прил. хийир хкатдай. [Мердан]. - Валлагь, стха Къурбан, чна гзаф вил экуь авуна са рябетлу кьил жагъидатӀа лугьуз. Мад и мукьварал куь рушалай лай
Полностью »...tənə-tənə söz nədi? Dərə nədi, təpə nədi, düz nədi? Mənəm gürbələrin şiri, pələngi! (“Hasan paşanın Çənlibelə gəlməyi”)
Полностью »...qızdırmış dağı, daşı, torpağı. A.Səhhət. // Günorta yeməyi. [Ağa Mərdan:] Mərhəba oğlum, ədəblə adam dünyada həmişə əziz olar. Çaşt yeyibsinizmi? M.F
Полностью »...adama tamamilə qanuni ve təbii görünür (M.İbrahimov); ŞƏRİ [Ağa Mərdan:] Amma sənin oğlun onun şəri varisidir (M.F.Axundzadə); RƏSMİ (bax).
Полностью »...(“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu der atda hünər var ola, Şahi-mərdan qoç igidə yar ola, Şəmşir dava günü əldə dal ola, Dəstgirim Məhəmməd, Əli g
Полностью »-а (-у); мн. - сыры, -ов; м. см. тж. сырок, сырный Пищевой продукт в виде твёрдой или полутвёрдой массы, получаемый путём специальной обработки молока
Полностью »[fars. bi… və ər. din] bax dinsiz. [Ağa Mərdan:] Bəli, indi məlum oldu ki, siz niyə belə danışırsınız, çünki o … bidinin ağzı sizə dəyibdir. M.F.Axund
Полностью »sif. Gənc, yetişmiş, yekə, boylu-buxunlu. [Ağa Mərdan:] Bəs o yaxşıdır ki, baldızın tamam dövləti aparıb bir bığıburma oğlana yedirə! M.F.Axundzadə. Q
Полностью »...tapşırdı ki, ondan nigaran qalmasınlar. Gec qayıdacaq (X.Hasilova); BİVAXT Mərdan şəhərə bivaxt döndü (Mir Cəlal); ƏRƏZƏN (dial.) Bu il pambıq ərəzən
Полностью »