Поиск по словарям.

Adajio (it. Adagio, "adaco" — asta, sakit) — sakit musiqi tempi, əsas musiqi hərəkətlərinin daha becid forması, bu ən asta temp olan Largodan bir qədər cəld, andantedən isə ləngdir. Georq Fridrix Hendel zəmanəsinin musiqisində adajio larqodan ləng hesab edilirdi. Baletdə adajio — rəqsin sakit musiqi tempi ilə müşayət olunan asta hissəsidir.

Adagio (it. adagio - yavaş–yavaş, ağır, sakit) 1. Ağır tempin (ağır addımlara uyğun) əsas işarəsi. 2. Bu tempdə yazılmış və xüsusi adı olmayan pyes. 3. Baletdə ağır templi lirik rəqs.

Adagio (it. adagio - yavaş–yavaş, ağır, sakit) 1. Ağır tempin (ağır addımlara uyğun) əsas işarəsi. 2. Bu tempdə yazılmış və xüsusi adı olmayan pyes. 3. Baletdə ağır templi lirik rəqs.

Adamin — mineral, Zn2[OH|AsO4]. == Haqqında == Rombik. Habitus prizmatik, bəzən lövhəcikvari, yaxud izometrik. Ayrılma: {101} üzrə -mükəmməl, {010} üzrə - qeyri-mükəm­məl. Aqreqat: - kristallik qabıqcıqlar. Rəng­siz, bənövşəyi, yaşıl. Parıltı şüşəli. Sərtlik 3,5. Xüsusi çəkisi 4,48 . Zn və As-lə zəngin olan yataqların oksidləşmə zonasında tapılır.

Adaçi rayonu (足立区, Adaçi-ku) — Tokionun şimali hissəsində yerləşən xüsusi rayon. Adı tarixi Adaçi qəzasından irəli gəlir (足立郡, adaçi koori).

Danio (lat. Danio) — çəkilər fəsiləsinə aid balıq cinsi.

10 nöqtəli adalia parabüzəni (lat. Adalia decimpunctata) — parəbüzənlər ailəsinin Coccinellinae yarımfəsiləsinə aid böcək növü. == Quruluşu == Bədən formaları yumru, qanadlarının üzəri sarımtıl və bir az da qırmızıya çalır. Üzərində simmetrik olaraq 10 ədəd eyni böyüklükdə qara nöqtələri var. Qoz və qovaq mənənəsi ilə qidalanırlar. == Biologiyası == Yüksək temperatur şəraitində yaşlı və sürfə formaları daha fəal olurlar. Bir qayda olaraq yumurtalarını qoz ağaclarının aşağı yerlərində olan yarpaqlarının alt tərəfinə, mənənə koloniyasının arasına qoyurlar. Qoz ağacının qurumuş hissəsində qabıq altında, Günəş düşən tərəfdə qışlayırlar. Qış sığınacaqlarına oktyabr ayının ikinci yarısından çəkilirlər. Aprel ayının ortalarından ağaclarda yayılmağa başlayırlar.

Adallo Əliyev (avar. Гӏалиязул Гӏадалло Мухӏаммадил вас; 15 fevral 1932 – 30 avqust 2015, Mahaçqala) — Avar şairi, yazıçı, publisist, Şamil Basayevin İçkeriya və Dağıstan xalqları qurultayında müavinlərindən biri. == Bioqrafiya == Avar şeirinin klassiki və Dağıstanda mövcud siyasi sistemin ən sərt tənqidçilərindən biri, dağıstanlıların millətçilikdən və İslamdan kənarlaşdırılması istiqamətində bir kurs aparan şəxs. Kaxib orta məktəbini bitirdikdən sonra (1949) Dağıstan Pedaqoji İnstitutunun qiyabi şöbəsinə daxil olur. Doğulduğu kənddə ibtidai sinif müəllimi işləyir. O, ağır bədən xəsarəti yerinə yetirmək ittihamı ilə 5 il həbs cəzasına məhkum edilir. Amnistiya ilə (Stalinin ölümü ilə əlaqədar) tezliklə sərbəst buraxılır. Məktəb yaşında şeir yazır və dərc olunmağa başlayır. Respublika "Baqlarab bayrax" ("Qırmızı Bayraq") qəzetində işləməyə dəvət edilir. 1957-ci ildə Maksim Qorki adın Ədəbiyyat İnstitutuna daxil olur.

Adelina Adalis (əsl adı: Adelina Yefimovna Yefron; rus. Адели́на Ефи́мовна Ефро́н; 13 (26) iyul 1900, Sankt-Peterburq – 13 avqust 1969, Moskva) — Rusiya-sovet şairi. == Həyatı == Adelina Yefimovna Yefron 26 iyul 1900-cü ildə Rusiya imperiyasına bağlı Sankt-Peterburq şəhərində anadan olmuşdur. "Qardaşlıq" (1937), "Şərq ümmanı" (1949), "Yeni əsr" (1960), "Şəhərlər" (1962), "Yanvar–sentyabr" (1970 ildə nəşr olunmuşdur) və s. şeir kitablarının müəllifidir. Klassik və müasir Azərbaycan şairlərinin əsərlərini, o cümlədən Səməd Vurğunun "Azərbaycan" və başqa şeirlərini, "Bəsti", "Muğan" poemalarını, "Vaqif" dramını ruscaya tərcümə etmiş, "Azərbaycan poeziyası antologiyası"nın (1939) hazırlanmasında fəal çalışmışdır. Azərbaycan ədəbiyyatı haqqında məqalələri, Azərbaycana həsr olunmuş əsərləri var. 13 avqust 1969-cu ildə SSRİ-nin paytaxtı Moskva şəhərində vəfat etmişdir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Мандельштам О. Э. Собрание сочинений в двух томах. 2.

Alio Adamia (gürc. ალიო კონსტანტინეს ძე ადამია, 7 (20) may 1914, Batumi – 19 oktyabr 1980, Tbilisi) — gürcü sovet yazıçısı, şairi, jurnalisti və naşiri. == Bioqrafiyası == 7 may (20 may) 1914-cü ildə Rusiya İmperiyasının Kutaisi vilayətinin Ozurqeti mahalının Batum şəhərində (indiki Batumi) anadan olmuşdur. 1934 -cü ildə Tbilisi Dövlət Universitetinin Filologiya fakültəsini bitirib. 1930-1936-cı illərdə Akhalgazrda Komunisti qəzetində çalışdı (ახალგაზრდა კომუნისტი, Rus Gənc Kommunist). 1940-cı ildə Bolşeviklərin Ümumittifaq Kommunist Partiyasına üzv oldu. 1942-1954-cü illərdə "Komunisti" qəzetində çalışıb. 1954-1963 — "Xelovneba" ədəbi-bədii nəşriyyatının direktoru (ხელოვნება, Rus İncəsənəti). 1963-1968 — "Merani" nəşriyyatında şöbə müdiri (მერანი). 1968-1980 — "Sabchota Sakartvelo" nəşriyyatının baş redaktoru (საბჭოთა საქართველო, Rus Sovet Gürcüstanı).

Danio rerio (lat. Danio rerio) — danio cinsinə aid balıq növü.

Danio rerio (lat. Danio rerio) — danio cinsinə aid balıq növü.

Danio rerio (lat. Danio rerio) — danio cinsinə aid balıq növü.

Dario Fo (it. Dario Fo; 24 mart 1926[…] – 13 oktyabr 2016[…]) — İtaliya dramaturqu, rejissor, səhnə sənəti nəzəriyyəçisi, rəssam, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1997), La Sapientsa Roma Universitetinin fəxri doktoru (2006). == Həyatı == İtalyan satirik yazıçısı, dramaturq, rejissor aktyor, bəstəkar və səhnə ifaçısı Dario Fo özünün çoxcəhətli istedadı ilə tanınır. O, İtaliyanın Sancano kommunasında, dəmiryol ustası ailəsində doğulmuşdu. Əqidəcə sosialist olan atası həm də həvəskar artist idi. Anası isə həyatının son illərində istedad nümayiş etdirərək Fo ailəsi haqqında gözəl bir kitab yazmışdı. Amma Darionun sənətçi kimi yetişməsində babasının daha böyük rolu olmuşdu. Babası fermer idi. At arabası ilə kəndləri dolaşıb fermasının məhsullarını satırdı. Həm də bu zaman çox alıcı cəlb etmək üçün əsl aktyorluq məharəti göstərirdi.

Dario Hübner (28 aprel 1967) — İtaliyalı keçmiş futbolçu. Mövqeyi hücumçu olub. == Həyatı == İtaliyalı hücumçu Dario Hübner, İtaliyanın şimalında Mudca şəhərciyində doğulub. Atası alman anası isə italyandır. Orta Məktəbi yarımçıq bitirib və 7-ci sinfi bitirdikdən sonra çörəkçi işləməyə başlayıb. Daha sonra metal yığan, daha sonra isə 4 il pəncərə çərçivəsi ustası işləyib. == Karyerası == Furbolçu karyerasına 1987-ci ildə Trevezio əyalətində çıxış edən "Pievinya" komandasında başlayıb. Burada o futbol oynaya oynaya həm də şüşəçi işləyirdi. Daha sonra o "Perqokrema" klubuna keçir. Burada bir mövsüm ərzində meydanda olduğu 30 oyunda 6 dəfə fərqlənir.

Dario Argento (7 sentyabr 1940, Roma, İtaliya krallığı) — İtaliya kinorejissoru, prodüseri, redaktor və ssenari müəllifi.

10 nöqtəli adalia parabüzəni (lat. Adalia decimpunctata) — parəbüzənlər ailəsinin Coccinellinae yarımfəsiləsinə aid böcək növü. == Quruluşu == Bədən formaları yumru, qanadlarının üzəri sarımtıl və bir az da qırmızıya çalır. Üzərində simmetrik olaraq 10 ədəd eyni böyüklükdə qara nöqtələri var. Qoz və qovaq mənənəsi ilə qidalanırlar. == Biologiyası == Yüksək temperatur şəraitində yaşlı və sürfə formaları daha fəal olurlar. Bir qayda olaraq yumurtalarını qoz ağaclarının aşağı yerlərində olan yarpaqlarının alt tərəfinə, mənənə koloniyasının arasına qoyurlar. Qoz ağacının qurumuş hissəsində qabıq altında, Günəş düşən tərəfdə qışlayırlar. Qış sığınacaqlarına oktyabr ayının ikinci yarısından çəkilirlər. Aprel ayının ortalarından ağaclarda yayılmağa başlayırlar.

Tanacetum coccineum (lat. Tanacetum coccineum) — bitkilər aləminin astraçiçəklilər dəstəsinin mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin dağtərxunu cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu / Natonal IUCN Status: "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU A2c + 3 cd. Azərbaycanın nadir növüdür. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 35-50 (80) sm hündürlükdədir. Aşağı yarpaqları uzun saplaqlı, ayası uzunsov, ikiqat lələkvari xırda, xətti, sivri hissəciklərə bölünmüşdür. Yuxarı yarpaqları oturaq, kiçilmiş, ensiz xətti hissəciklərə bölünmüşdür. Səbətləri tək-tək, iridir. Sarğı 15–20 mm enində, yarpaqcıqları üçbucaqlı-lansetvari, enli, çox tünd rəngli zarlı kənarlıdır.

İki nöqtəli adalia parabüzəni (lat. Adalia bipunctata L.)-Bədəni ovalşəkilli, başı parlaq, qaradır və iki ağ ləkəsi var, yanı ağ haşiyəlidir. == Biologiyası == Bədəni ovalşəkilli, başı parlaq, qaradır və iki ağ ləkəsi var, yanı ağ haşiyəlidir. İki mürəkkəb gözləri aydın bilinir. Ağız hissə tünd sarıdır, dodaq uzanıb və parlaqdır, tüksüzdür. Ayaqları tünd qaradır, caynaqları enlililəşmiş və qərni dişciklərə malikdir ki, bu ağaclarda yayılan böcəklərin əsas əlamətləridir. Çünki, caynaqlar ağaclarda şaquli vəziyyətdə durmaq rolunu oynayır. Qanadüstlükləri əsasən sarıdır, lakin dəyişkəndir. Hər qanadüstlüyündə, tən ortada iki qara nöqtəsi var. Qidalandıqları ağaclarda alt yaruslarda olan yarpaqların alt tərəfinə, mənənə koloniyalarının arasına 300-ə yaxın yumurta qoyurlar.

Dario Frederiko da Silva (11 sentyabr 1991-ci ildə anadan olub) — Dario və ya Dario Jr kimi də tanınan, Azərbaycan Premyer Liqası təmsilçilərindən olan Neftçi klubunda hücumçu kimi çıxış edən Braziliyalı peşəkar futbolçudur. == Karyerası == 2014-cü ilin iyul ayında Dario Sequnda Liqa təmsilçilərindən olan Trofense klubu ilə iki illik müqavilə imzalamışdır. Bir il sonra o, Azərbaycan Premyer Liqası təmsilçilərindən olan Kəpəz klubuna transfer olmuşdur. 26 yanvar 2018-ci ildə Dario yenidən Kəpəzə qayıtmış və klub ilə bir illik müqavilə imzalamışdır.11 iyun 2018-ci ildə Dario Neftçi klubu ilə bir illik müqavilə imzalamışdır.

Аbruka adası (est. Abruka, alm. Abro‎) — Riqa körfəzində yerləşən Estoniya adasıdır. Saaremaa adasından 4 km cənubda yerləşmişdir.. == Coğrafiyası == Qonşu bir neçə kiçik ada (Vahase, Kasselaid, Linnusitamaa və Kirjurahu) ilə birlikdə Laane-Şaar Parisin bir parçası olan Abruka kəndini meydana gətirirlər. 34 adamın yaşadığı kəndin ümümi sahəsi 10.1 km²-dir. Abruka adasının ümumi sahəsi 8,78 км², qonşu kiçik adaların ümumi sahəsi isə 1,3 км²-dir.. == Təbiət == Abruka adası nadir hesab olunan Orta Avropa tipli enliyarpaqlı meşələrinin olduğu bir adadır. Bu təbiət ehtiyatı 1937-ci ildə qoruma altına alınıb və qoruq kimi fəaliyyət göstərir. Abruka adasında bir kitabxana (Liman binasında olan) və adanın ən köhnə binası olan bir malikanə (Abruka Evi) yerləşmişdir.

Adak adası (ing. Adak Island, aleut. Адаҳ) — Aleut adaları qrupuna daxil olan Andreyanov adaları qrupunun ən böyük adasıdır. Ada inzibati cəhətdən ABŞ-nin Alyaska ştatının tərkibinə daxildir. 2010-cu il əhalinin siyahıya alınma məlumatlarına əsasən adanın əhalisi 326 nəfərdən ibarətdir. == Coğrafiyası == Adak adasının ümumi sahəsi 711,18 km²-dir. Sahəsinin böyüklüyünə görə ada ABŞ-nin ən böyük 25-ci adasıdır. Adak adasının uzunluğu təxminən 54,5 km, eni isə 35 km-dir. Adanın ən yüksək nöqtəaı (Moffett dağı) dəniz səviyyəsindən 1196 m hündürlükdə yerləşmişdir. Dağ adanın şimal-qərb qurtaracağında yerləşib.

Adalar adası (Аdalar, Ağ daşlar, ukr. Адалари, Білі Камні, krımtat. Ada — ada)- Gurzuf yaxınlığında Qara dənizə məxsus iki qayalıqdan ibarət adadır. == Etimologiya == Bu söz Krımtatar dilindəki adalar və türk dilindəki ada sözlərindən əmələ gəlmişdir. Adalar kimi də tərcümə olunur. == Coğrafiya == Ada sahildən təxminən 250 m məsafədə yerləşmişdir. Diametri 20–30 m arasındadır. Qayalıqların hündürlüyü — 35 və 48 metrdir. Onların arsındakı məsafə təxminən 40 m-dir. Qayalıqların yerləşdiyi dəniz hissəsinin dərinliyi 14 m-dən 38 m-ə qədərdir.

Adams (ing. Adams) — yaşayışı olmayan, Oklend adalarının cənubunda yerləşən ada. Yeni Zelandiyaya məxsusdur. UNESCO Ümumdünya irsi siyahısına daxildir == Coğrafiya == Adanın şərqdən qərbə uzunluğu 17 km, şimaldan cənuba edi 9 km, sahil xəttinin uzunluğu 61,3 km, sahəsi — 97,3 km². Ən hündür nöqtəsi Dik zirvəsidir 668 metrdir. Oklend adasından eni 2,3–0,57 km olan boğaz ayırır. Adada çoxlu sayda endemik canlılar yaşayır: Oklend çay ördəyi, Oklend Snipe Auckland Shag və Auckland Rail.

Adelaid adası — Frans-İosif Torpağı arxipelaqı daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Arxangelsk vilayətinin Primorski rayonu ərazisinə daxildir. Ən hündür nöqtəsi 48 metr təşkil edir və adanın cənub-şərqində yerləşir. == Yerləşməsi == Ada arxipelaqın şimal-şərqində, Sars boğazı sularında yerləşir. Ağ Torpaq adaları qrupuna daxildir. 3,5 km şimal-şərqdə Yeva-Liv adası, 3,3 km cənubda isə Freden adası yerləşir. == Təsviri == Dairəvi formaya malikdir. Diametri 2 km-dir. Üzəri buzla örtülüdür. Frityof Nansenin anasının şərəfinə adlandırılmışdır.

Adelreyd (ing. Adelaide Island, isp. Isla Adelaida или Isla Belgrano) — Antarktida sahilində yerləşən ada. 121 km uzunluğa, 32 km enə malik ada Antarltidanın sahəsinə görə orta ölçülü adasıdır. == Coğrafiya == Antarktik yarımadasının şimal-qərbində, Marqarita körfəzinin isə şimalında yerləşir. Buzlaqların hesabına materika birləşmişdir. Bütünlüklə buzla örtülüdür. Adanın sahəsi 4463 km²-dir Qaudri dağı adanın ən hündür nöqtəsidir (2315 m) == Tarixi == Ada ilk dəfə Con Bisko tərəfindən 14 fevral 1832-ci ildə kəşf edilmişdir. Ada öz adını kraliça Adeleydin şərəfinə adlandırılmışdır. Cənub hissəsində Qütb stansiyaları fəaliyyət göstərir.

Aeqna adası (est. Aegna; isv. Ulfsö və alm. Wulf‎ "canavar adası") — ada Estoniya ərazisində, Fin körfəzində yerləşir. Sahəsi 2,93 km²-dir. Tallin şəhərinin Kesklinn rayonu ərazisinə daxildir. Adada cəmi 8 sakin (2011) qeydə alınmışdır. Ada toxunulmayan təbiəti səbəbindən dövlət tərəfindən qorunur. Tallin rəhbərliyi adanı turistik zonaya çevirmək məqsədi ilə planlar hazırladığını bəyan etmişdir.

Akpatok adası ing. Lougheed Island — Kanada Arktik arxipelaqının Kraliça Yelezaveta adalarına daxildir. == Coğrafiyası == Ada Unqava körfəzinin şimal-qərb girişində, qərb sahilindən 65 km, cənub sahilindən isə 180 km məsafədə yerləşir. Baffin Torpağını Hudzon boğazı digər adalardan ayırır. Unqava körfəzinin sahili Kvebek əyalətinin ərazisi olsa da, adanın özü Nunavut ərazisinin bir hissəsidir. Adanın sahəsi 903 km², sahil xəttinin uzunluğu 129 km-dir. Adanın şimaldan cənuba maksimum uzunluğu 45 km, maksimum eni 25 km (şimal sahilləri boyunca) və cənubda isə 6 km-dir. Adanın relyefi karst tipli eroziya proseslərinin izləri olan yastı əhəngdaşı yaylasıdır. Demək olar ki, bütün adanı əhatə edən sıldırım dəniz qayalarının hündürlüyü 40 ilə 250 metr arasındadır. Dərin dərələr tərəfindən yarıldığı yerlər yaylaya qalxmağa imkan verir.

Akun (aleut. Akungan, ing. Akun Island) — Aleut adaları qrupuna, Tülkü adalarına daxil olan ada. İnzibati baxımından Alyasaka ştatı, Qərbi Aleut adaları rayonuna daxildir. Umnak adasından şimalda yerləşir. Əhalisi yoxdur. == Tarix == Bu ad 1830-cu ildə Veniaminov və Fyodor Litke tərəfindən verilmiş, hidroqraf Tebenkov 1852-ci ildə bu adı xəritəyə qeyd etmişdir. 1928-ci il mayın 22-də axşam saatlarında adanın sahillərində "Folklend ulduzu" yelkənli gəmisi qəzaya uğramışdır. Gəmi duman içində sahil daşlarına çırpəımışdır. Ertəsi gün sahil mühafizə gəmisi "Hayda" və "Kedr" mayak xidmət gəmisi qəzada zərərçəkənlərə yardım etmək üçün köməyə gəlir.

Akutan adası (ing. Akutan Island) — Aleut adaları qrupuna, Tülkü adalarına daxil olan ada. İnzibati baxımından Alyasaka ştatı ərazisinə daxildir. == Etimalogiya == "Akutan" adı aleut mənşəllidir. Belə bir deyim vardır ki, bu isim "hakuta" adından törəmiş və mənası "Mən səhvlər edirəm" mənasını verir. == Coğrafiya == Adada aktiv olan akutan vulkanı vardır. Adanın sahəsi 334,13 km²-dir. Adada 713 nəfər yaşayır (2000). Əhali eyni adlı qəsəbədə yaşayır. ada müasir adı ilə ilk dəfə 1768-ci ildə Pyotr Kuzmiç və Mixail Levaşkov tərəfindən xəritəyə salınmışdır.

Alaid adası (ing. Alaid Island; aleut. Игиҥинаҳ) — Aleut adaları qrupuna daxil olan ada. Semiçi adaları, Near adaları qrupuna daxildir. Vulkan mənşəllidir. Semiçi adalarının ən qərb nöqtəsini təşkil edir. Ondan şərqdə Nizki adası yerləşir. Oda öz növbəsində Alaid adasına qumlu dillə birləşir. Attu adasından 25 km şərqdə qərarlaşır. Uzunluğu 4,9 km, maksimal hündürlüyü 204 metrdir (Semiçi adalarının ən hündür nöqtəsidir.).

Alcer adası — Frans-İosif Torpağına daxil olan ada. İnzibati cəhətdən Arxangelsk vilayətinin Primorski rayonu ərazisinə daxildir. Adanın ən hündür nöqtəsi 429 metr olun cənub-qərbdə yerləşir. Rixthofen dağıda adanın cənub-qərbindədir (409 m). Şimal-şərqdə isə digər bir zirvə vardır (361). Adanın ancaq cənub-şərq hissəsi buzdan azaddır. Burada yerləşən yeganə göl onun mərkəzindədir. Sahillərini Barens dənizinin suları yuyur. Ada Qorasiyo Alcerin şərəfinə adlandırılmışdır. == Yerləşməsi == Ada qərbdən Sidorov boğazı ilə Brays adasından ayrılır.

Alkatras (ing. Alcatraz) — ABŞ-nin Kaliforniya ştatında, San Fransisko şəhərinin yaxınlığında yerləşən ada. Adanın adı ispan dilindən tərcümədə "qutan" mənasını verir. Adanın ərazisi əvvəllər müdafiə qalası kimi istifadə edilmiş, 1861-1934-cü illərdə hərbi həbsxana kimi, 1934-cü ilin aprel ayından 1963-cü il martın 21-dək ABŞ-nin ən təhlükəli cinayətkarlarının saxlandığı federal həbsxana kimi fəaliyyət göstərmişdir. Al Kapone, Robert Straud kimi tanınmış cinayətkarlar da burada saxlanılmışdır. Hal-hazırda muzey kimi fəaliyyət göstərir.

Amatiqnak adası (ing. Amatignak Island, aleut. Amatignax̂) — Andreyanov adaları qrupuna, Delarov yarımqrupuna daxil olan ada. == Coğrafiya == Adanın uzunluğu 9 km, eni 5 km-dir. Maksimal hündürlüyü 515 metrdir. Ulak adası ondan 4 mil (6 km) şimal-şərqdə yerləşir. Vulkanik mənşəllidir. Ada olduqca seysmik zonada yerləşir. Tundra zonasında yerləşir. Sahil qayalıqlarında dəniz quşları yaşayır.