Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Karaçi
Kəraçi — Pakistanda şəhər.
Arazi
Movses Melikoviç Harutunyan (erm: Մովսես Մելիքի Հարությունյան) və ya Arazi (erm: Արազի; 20 mart (1 aprel) 1878, Şüləver, Tiflis quberniyası – 21 dekabr 1964, İrəvan[…]) — erməni yazıçı. == Həyatı == Movses Harutunyan və ya təxəllüsüylə desək Arazi, 1 aprel 1878-ci ildə indiki Gürcüstan Respublikası ərazisində olan Şaumyani kəndində anadan olmuşdur. 1925-ci ilə qədər bu kəndin adı Şuləver (Şulaver) olmuşdur. Orta təhsilini Tiflisdə tamamladıqdan sonra, 1898-ci ildə Peterburq Texnologiya İnstitutunda təhsil almağa başlayır. Tələbə hərəkatlarına qoşulduğu üçün həbs edilərək 1901–1905-ci illərdə Şimali Qafqaza sürgün edilir. 1906-cı ildən etibarən isən aktiv olaraq yazıçı kimi fəaliyyətə başlayır. Erməni proletar nəsrinin banilərindən hesab edilən Arazinin "Son yuxu" (1912), "Günəş", "Yaralı quş" (1913), "Qanlı çiçək"(1916) kimi hekayələrində burjua cəmiyyəti tənqid edilir. O, "Yoldaş Mukuç" (1924), "Qorxudulmuş Hanes" (1927), "Minbaşlı" (1931) kimi əsərləri sosializm quruculuğundan bəhs edən əsərlər yazmışdır. Arazinin 1959-cu ildə yazdığı "İsrael Ori" tarixi romanı XVII–XVIII əsrdə ermənilərin azadlıq mübarizəsindən, erməni-rus münasibətlərindən bəhs edir. Arazinin 1925-ci ildə yazdığı "Düşmənin mahnısı" hekayəsində isə azərbaycanlı kəndlilərinin inqilabdan əvvəlki ağır həyatından bəhs edilir.
Albano Karrizi
Al Bano(Al Bano Karrizi) 20 may 1943) — məşhur İtalyan müğənnisi, aktyor və şərabçı. == Həyatı == Al Bano Karrizi 1943-cü ildə İtaliyada Puglia bölgəsinin Brindisi vilayətində çox kasıb italyan ailəsində doğulub. Anası evdar qadın Atası əkinçilik və maldarlıqla məşğul olurdu. Anası İolanda Ottino ona Albano adını verdi, çünki o, doğulduğu zaman, atası Carmelo Karrisi II Dünya müharibəsi dövründə Royal İtaliya Ordusu üçün Albaniya ilə döyüşürdü. Sonralar müğənni öz adından utanaraq onu iki hissəyə ayırır və Al Bano Karrizi olur. Albanonun digər qardaşı isə tanınmış pop musiqiçisi Franko Karrisdi. Al Bano müğənnilik fəaliyyətinə qədər ofisiant, aşpaz, koveyerdə fəhlə kimi işləyib. Al Bano ilk mahnısını 12 yaşında yazır, 16 yaşında isə müğənnilik karyerası üçün Milana gəlirO, 1965-ci ildə Adriano Çelentanonun təşkil etdiyi konkursda iştirak edənədək ofisiant, aşpaz, koveyerdə fəhlə kimi işləyir.1966-cı ildə müğənni olaraq, Delle Rose-de və televiziyada yayımlanan musiqi festivalında çıxış edir,1968-ci ildə "Pensando a te" qrupu ilə birlikdə İtalyan mahnısı olan "L'Estate" Disko musiqisi ilə birciliyi qazanır. O, "La siepe" və "Nel sole" kimi bir sıra böyük hitləri qeyd etdi. "Nel sole" 1967-ci ildə üç ay azadlıq dövründə İtaliyada 600 min nüsxə satdı və nəticədə 1 milyondan çox nüsxə və 1968-ci ilin iyulunda qızıl diskə layiq görülmüşdür.
Alexia Kiriazi
Alexia Kiriazi (d. 15 dekabr 1995) — Yunanıstanı təmsil edən bədii gimnast. Alexia Kiriazi 2012-ci ildə Yunanıstanı XXX Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil etdi. == Karyerası == Alexia Kiriazi 2012-ci ildə Yunanıstan bayrağı altında Birləşmiş Krallığın London şəhərində XXX Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. O, qrup yarışlarında komanda yoldaşları Yeleni Doika, Evdokia Loukanqkou, Stavroula Samara, Vasileya Zaçou və Marianti Zafeiriou ilə birgə təsnifat mərhələsində 51.875 xal topladı və 9-cu yeri tutaraq mübarizəni dayandırdı.
Con Xarsani
Con Xarsani (mac. Harsányi János Károly) (29 may 1920[…], Budapeşt – 9 avqust 2000[…], Berkli, Kaliforniya) — Macarıstanda anadan olmuş, sonradan ABŞ-yə köçmüş iqtisadçı. 1994-cü ildə Con Neş və Reynhard Zeltenlə birlikdə İqtisadiyyat üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. Con Xarsani daha çox oyunlar nəzəriyyəsi ilə bağlı tədqiqatları ilə tanınır, xüsusilə təkmilləşdirdiyi əskik bilgili oyunların analizi üçün nəzərdə tutulan Bayesiyan oyunları olaraq adlandırılan xeyli yenilikçi metodla tanınır. Eyni zamanda siyasi və əxlaqi fəlsəfədə (xüsusilə Praqmatizm etikası) iqtisadi məntiq və oyunlar nəzəriyyəsinin istifadəsindəki önəmli xidmətləri ilə tanınır. Altsheymer xəstəliyi diaqnozu qoyulan Con Xarsani 2000-ci ildə Kaliforniya ştatının Berkli şəhərində ürək tutmasından vəfat etdi. == Əsərləri == Praqmatizm etikası ilə bağlı tədqiqatlarına Brisbeyndə olarkən başlamışdı. İki məqalə nəşr etdirmişdi. Con Xarsani məqalələrində əxlaqi problemlərdən əvvəl insanların şəxsi tarixləri və əxlaqi seçimləri arasındakı fərqin göstərilməli olduğunu açıqlamışdı. Con Neşin oyunlar nəzəriyyəsi ilə bağlı nəşrindən sonra Con Xarsaninin bu mövzuya marağı artmışdır.
Dyörd Karpati
Dyörd Karpati (mac. György Kárpáti; 23 iyun 1935, Budapeşt – 17 iyun 2020, Budapeşt) — 1952, 1956, 1960 və 1964 Yay Olimpiya Oyunlarında iştirak Macarıstan su poloçusu. Su polosu üzrə dörd və ya daha çox olimpiya medalı qazanan səkkiz kişi idmançıdan biridir və su polosu üzrə üç olimpiya qızıl medal qazanan on kişi idmançıdan biridir. == Karyerası == Budapeştdə anadan olub və 1952-ci il Yay Olimpiya Oyunlarında qızıl medal qazanan Macarıstan komandasının üzvü idi. O, beş matç keçirdi və dörd qol vurdu. Dörd il sonra o, yenidən 1956 Olimpiya turnirində qızıl medal qazanan Macarıstan komandasının üzvü idi. O, iştirak etdiyi altı qarşılaşmada ən azı altı qol vurdu (qol vuranların hamısı məlum deyil). 1960 Olimpiya Oyunlarında Macarıstan komandası ilə bürünc medal qazandı. Keçirdiyi dörd matçda beş dəfə fərqləndi. Çıxış etdiyi son Olimpiya yarışı 1964-cü ildə Tokio şəhərində keçrilən turnirə təsadüf etdi.
Kassari adası
Kassari adası (est. Kassari) — ada Estoniyanın qərbində qərarlaşır. Adada Estoniyuanın milli mədəniyyət abidəsi olan Kassari kiləsəsi yerləşir. Ada ilə ölkənin digər əraziləri arasında əlaqə əsasən bərə və avtomobil nəqliyyatı vastəsi ilə təmin edilir.
Lev Karsavin
Lev Platonoviç Karsavin (d. 1882 - ö. 1952) — Rus filosofu, şair, tarixçi. == Həyatı == Lev Platonoviç Karsavin 13 dekabr 1882-ci ildə Sankt-Peterburq şəhərində anadan olmuşdu.Sankt-Peterburq Dövlət Universitetində oxumuşdu. Lev Karsavin 20 iyul 1952-ci ildə vəfat edib. == İstinadlar == == Həmçinin bax == == Xarici keçidlər == Карсавин, Лев Платонович: Биография. Библиография. Высказывания Arxivləşdirilib 2008-03-21 at the Wayback Machine Лев Карсавин (1882—1952): биография и тексты Arxivləşdirilib 2011-06-17 at the Wayback Machine Лев Карсавин. Метафизика любви — Документальный фильм (Россия, 2007). Режиссёр Олег Бараев.
Zaçaroula Karyami
Zaçaroula Karyami (7 aprel 1983) — Yunanıstanı təmsil edən bədii gimnast. Zaçaroula Karyami Yunanıstanı 2000-ci ildə Sidney şəhərində baş tutan XXVII Yay Olimpiya Oyunlarında təmsil edib və qrup turnirində bürünc medalın sahibi olub.
Fərruxru Parsai
Fərruxru Parsa (22 Mart 1922 – 8 May 1980) – 1968-1977-ci illərdə İranda təhsil naziri olub. == Həyatı == Lakin 1968-77-ci illərdə nazir olmuş Fərruxru Parsaini 1979-cu ildə İnqilab Məhkəməsinin qərarı ilə edam ediblər. == Həmçinçinin bax == İran == Xarici keçidlər == A photograph of Farrokhroo Pārsā in conversation with Amir-Abbās Hoveydā. An old photograph of the young family of Farrokh-Din Pārsā and Fakhr-e Āfāgh Pārsā.
Kamal Xarazi
Kamal Xarazi-20 Avqust 1997 - 24 Avqust 2005-ci il tarixləri arasında İranın Xarici İşlər Naziri olan islahatçı siyasətçi və diplomatdır.
Kansai (region)
Kansay regionu (関西地方, Kansai-chihō) və ya Kinki regionu (近畿地方, Kinki-chihō) — Yaponiyanın Honşu adasının mərkəz-cənub hissəsində yerləşən region. O, yeddi prefekturadan ibarətdir: Hyoqo, Nara, Şiqa, Vakayama, Mie, Osaka və regionun mərkəzi olan Kioto. == Adı == Kansay sözü yapon dilində sərhəddən qərbdə deməkdir. Bu ad müasir Şiqa prefekturada yerləşən, X əsrdə Kanto və Kansay regionları rəsmən bölən sərhədlə bağlıdır. Məhz buna görə də Kanto sözü yaponca sərhəddən şərqdə deməkdir. Kinki sözü kin (近, yaxınlıq) və ki (畿, İmperiya paytaxtı) sözlərdən ibarətdir, çünki keçmişdə Yaponiya İmperiyasının paytaxtı bu regionda yerləşən Kioto şəhərində idi. == Coğrafiya == Kansay regionu şimalda Yapon dənizi ilə, cənubda isə Sakit okean ilə sulanır; şərqdə o, Çubu, qərbdə isə Çuqoku regionu ilə həmsərhəddir; cənub-qərbdə onu Şikoku adasında yerləşən eyniadlı region ilə Naruto boğazı ayırır. Naruto boğazının üzərində Kansay regionun Avaci adasını Çuqoku adası ilə Onaruto körpüsü birləşdirir. === Parklar === İse-Şima Milli Parkı Yoşino-Kumano Milli Parkı === Dağlar === Çuqoku dağların şərqi hissəsi === Göllər === Biva gölü === Çaylar === Kuzuryu çayı Kita çayı Yura çayı Yodo çayı Yasu çayı Katsura çayı Kamo çayı Kizu çayı Doton çayı Yamato çayı Maruyama çayı Kako çayı İbo çayı Kinokava çayı Yamato çayı Kumano çayı Muko çayı == Əhali == Kansayın Kioto, Osaka və Kobe şəhərlərdən ibarət olan urbanizasiya əhali sayısına görə Böyük Tokio Ərasisindən sonra Yaponiyanın ikinci ən böyük urbanizasiya ərazisidir. == Tarix == Regionda yerləşən Nara şəhəri Yaponiyanın ilk daimi paytaxtı olub.
Kansai regionu
Kansay regionu (関西地方, Kansai-chihō) və ya Kinki regionu (近畿地方, Kinki-chihō) — Yaponiyanın Honşu adasının mərkəz-cənub hissəsində yerləşən region. O, yeddi prefekturadan ibarətdir: Hyoqo, Nara, Şiqa, Vakayama, Mie, Osaka və regionun mərkəzi olan Kioto. == Adı == Kansay sözü yapon dilində sərhəddən qərbdə deməkdir. Bu ad müasir Şiqa prefekturada yerləşən, X əsrdə Kanto və Kansay regionları rəsmən bölən sərhədlə bağlıdır. Məhz buna görə də Kanto sözü yaponca sərhəddən şərqdə deməkdir. Kinki sözü kin (近, yaxınlıq) və ki (畿, İmperiya paytaxtı) sözlərdən ibarətdir, çünki keçmişdə Yaponiya İmperiyasının paytaxtı bu regionda yerləşən Kioto şəhərində idi. == Coğrafiya == Kansay regionu şimalda Yapon dənizi ilə, cənubda isə Sakit okean ilə sulanır; şərqdə o, Çubu, qərbdə isə Çuqoku regionu ilə həmsərhəddir; cənub-qərbdə onu Şikoku adasında yerləşən eyniadlı region ilə Naruto boğazı ayırır. Naruto boğazının üzərində Kansay regionun Avaci adasını Çuqoku adası ilə Onaruto körpüsü birləşdirir. === Parklar === İse-Şima Milli Parkı Yoşino-Kumano Milli Parkı === Dağlar === Çuqoku dağların şərqi hissəsi === Göllər === Biva gölü === Çaylar === Kuzuryu çayı Kita çayı Yura çayı Yodo çayı Yasu çayı Katsura çayı Kamo çayı Kizu çayı Doton çayı Yamato çayı Maruyama çayı Kako çayı İbo çayı Kinokava çayı Yamato çayı Kumano çayı Muko çayı == Əhali == Kansayın Kioto, Osaka və Kobe şəhərlərdən ibarət olan urbanizasiya əhali sayısına görə Böyük Tokio Ərasisindən sonra Yaponiyanın ikinci ən böyük urbanizasiya ərazisidir. == Tarix == Regionda yerləşən Nara şəhəri Yaponiyanın ilk daimi paytaxtı olub.
Karpaz yarımadası
Karpaz (yun. Καρπασία, türk. Karpaz) — Kipr adasının şimalında yerləşən yarımada. Yarımada de-fakto Şimali Kipr Türk Respublikasınin ərazisində yerləşir. Yarımada dar və uzun quru parçası olaraq Liquriya dənizinin içərilərinə doğru şimal-şərq istiqamətdə uzanır. Yarımadanın sonunda Həvvari Andrey burnu yerləşir. Yarımadada Kireniya sıra dağları yerləşirki, oda yarmadaya pereoentukulyar istiqamətdə yerləşir. Ən hündür nöqtəsi — 364 metrdir. Yarımadanın cənub və şimal sahillərində gözəl çimərliklər vardır. 2000-ci illərdən Barfa şəhəri yaxınlığında kotejlərlə zəngin olan qəsəbə salınmışdır.
Kasari çayı
Kasari çayı — Estoniyada çay. Mənsəbi Baltik dənizidir. == Ümumi məlumat == Kasari çayı Estoniyanın qərbindəki ən bolsulu çaylardan biridir. Çayın uzunluğu 112 kilometr, hövzəsinin sahəsi 3210 kv.kilometr, orta illik su sərfi 25-30 kub m/saniyədir. Zamanla çayda daşqınlar çox olduğu üçün ətraf sakinlərin gediş-gəlişinə və təsərrüfatına ciddi problemlər yaradırdı. Çay yatağının dərinləşdirilməsi problemi az da olsa, həll edə bilmişdi, amma yenə də daşqınlar vaxtı çayın digər sahilinə keçmək olmurdu. Buna görə də 1905-ci ildə çayın aşağı yatağında 307 metr uzunluğunda dəmir-betondan körpü tikildi. Sonradan nəqliyyat vasitələrinin keçməsi üçün yeni bir körpü tikildi.
Sarsaz (Şaran)
Sarsaz (başq. Һарыһаҙ, rus. Сарсаз) — Başqırdıstan Respublikasının Şaran rayonunda yerləşən kənd. Kənd Durtüylü kənd şurasının tərkibindədir. Məsafələr: rayon mərkəzindən (Şaran): 12 km, kənd sovetliyindən (Durtüylü): 11 km. ən yaxın dəmiryol stansiyasından (Kandrı stansiyası): 27 km. 2002-ci ildə keçirilən Ümumrusiya əhalinin siyahıya alınmasına əsasən kənddə tatarlar (60%), başqırdlar (39%) üstünlük təşkil edir.
Armazi (şəhər)
Armazi (gürc. არმაზი) və ya Armaztsixe (gürc. არმაზციხე, lat. Harmozika) — Gürcüstanda, Msxetadan 2 km şimal-qərbdə və Tbilisidən 22 km şimalda yerləşən qədim şəhər. Qədim şəhərin tarixi Böyük Msxetanın bir hissəsini təşkil edir. Bu yerdə İberiya çarlığının paytaxtı olan qədim Armazi şəhəri yerləşirdi. Xüsusilə eramızın ilk əsrlərində çiçəklənən Armazi, 730-cu ildə ərəb istilası nəticəsində dağıdıldı. == Arxeologiyası == Armazi ərazisində 1890-cı ildə aparılmış kiçik qazıntılar zamanı şəhərin daş pilləkənli çiy divarlarının plintəsi üzə çıxarılmışdır. Qazıntılar zamanı, I əsrə aid qadın gövdəsinin daş parçaları tapılmış, iki otaqlı mənzil də təmizlənmişdi. 1943-cü ildən 1948-ci ilə qədər Gürcüstan Milli Elmlər Akademiyasından Andria Apakidzenin rəhbərliyi ilə genişmiqyaslı qazıntılar aparılmış, qazıntılar 1985-ci ildə bərpa edilərək bu günə qədər də davam etdirilir.
Qerq Kriazi
Qerq Kiriazi (alb. Gjergj Qiriazi;1868, Bitola – 30 dekabr 1912, Bitola) — alban vətənpərvər, müəllif, pedaqoq, tərcüməçi, protestant, İncil təbliğatçısı, Monastir I Konqresinin təşkilatçısı (1908), Alban Milli Oyanışının fəalı. Qerq Kiriazi Osmanlı imperiyasının (indiki Şimali Makedoniya) Monastır (müasir Bitola) şəhərində anadan olub. O, ilk təhsilini də burada almışdır. Qardaşı Gerasim kimi də o, Bolqarıstanın Samokov şəhərindəki protestant İlahiyyat İnstitutunda təhsilinin davam etdirmişdir. Onun təhsili üçün maliyyə dəstəyini Aleksandr Tomson vermişdir. O, 1885-1889-cu illərdə təhsil aldığı məktəbdən, Bolqarıstan ordusuna məcburi çağırışdan yayınmaq üçün məzun olmadan uzaqlaşmalı, Bolqarıstanı tərk etməli olub. Salonikdəki Amerika İncil Cəmiyyətində, sonra isə Britaniya və Xarici İncil Cəmiyyətində çalışmışdır. Qardaşının ölümündən sonra Korçada ilk alban qızlar məktəbinə rəhbərlik etdi. 1908-ci ildə Monastırda Alban Başkimi klubunun prezidenti, sonra isə vitse-prezident olub.
Cenni Karezi
Cenni Karezi (yun. Τζένη Καρέζη; əsl adı — Yevgeniya Karpuzi; 12 yanvar 1932, Afina – 26 iyul 1992, Afina) — yunan teatr və kino aktrisası. == Həyatı == Yevgeniya Karpuzi 12 yanvar 1934-cü ildə Afinada anadan olmuşdur (bəzi mənbələrdə 1932 və ya 1936 göstərilir). Atası riyaziyyatçı, anası isə məktəb müəllimi idi. Yevgeniya, ilk növbədə Salonikidə, sonra Afinada özəl fransız məktəbində oxumuşdur. O, fransız dilini səlis öyrənmişdir. Gənc olanda atası ailəni tərk edəndə, anası ilə yaşamağa davam etmişdir. 1951-ci ildə Yunanıstan Milli Teatrına qəbul olundu və orada teatr məktəbində oxuyurdu. Onun müəllimləri arasında dramaturq Angelos Terzakis və rejissor Dimitris Rontiris var idi. 1954-cü ildə teatr məktəbini bitirdikdən sonra Aleksis Minotis və Katina Paksino kimi aktyorlarla birlikdə teatrda əsas rolları oynamağa başladı.
Əhməd Kasani
Əhməd Xacəgi ibn Cəlaləddin Kasani (fars. احمد خواجگی بن جلال‌الدین کاسانی‎; özb. Ahmad Xojagi b. Jaloliddin Kosoniy) vəya "Məxdumi-Əzəm" (fars. مخدوم اعظم‎; özb. Maxdumi Aʼzam; 1461 – 1542, Səmərqənd) — Nəqşibəndi təriqətinin görkəmli sufisi və Səmərqəndin ən məşhur İslam müqəddəslərindən biri. Onun məqbərəsi Özbəkistanın Səmərqənd vilayətindədir. AḤMAD KĀSĀNĪ // Encyclopedia Iranica. KÂSÂNÎ, Ahmed // TDV İslâm Ansiklopedisi.
Qyerq Kriazi
Qerq Kiriazi (alb. Gjergj Qiriazi;1868, Bitola – 30 dekabr 1912, Bitola) — alban vətənpərvər, müəllif, pedaqoq, tərcüməçi, protestant, İncil təbliğatçısı, Monastir I Konqresinin təşkilatçısı (1908), Alban Milli Oyanışının fəalı. Qerq Kiriazi Osmanlı imperiyasının (indiki Şimali Makedoniya) Monastır (müasir Bitola) şəhərində anadan olub. O, ilk təhsilini də burada almışdır. Qardaşı Gerasim kimi də o, Bolqarıstanın Samokov şəhərindəki protestant İlahiyyat İnstitutunda təhsilinin davam etdirmişdir. Onun təhsili üçün maliyyə dəstəyini Aleksandr Tomson vermişdir. O, 1885-1889-cu illərdə təhsil aldığı məktəbdən, Bolqarıstan ordusuna məcburi çağırışdan yayınmaq üçün məzun olmadan uzaqlaşmalı, Bolqarıstanı tərk etməli olub. Salonikdəki Amerika İncil Cəmiyyətində, sonra isə Britaniya və Xarici İncil Cəmiyyətində çalışmışdır. Qardaşının ölümündən sonra Korçada ilk alban qızlar məktəbinə rəhbərlik etdi. 1908-ci ildə Monastırda Alban Başkimi klubunun prezidenti, sonra isə vitse-prezident olub.
Alireza Jam Farsadi
Alireza Jam Farsadi (3 aprel 2000, Təbriz) — Musiqiçi. == Həyatı == Alireza Jam Farsadi 2000-ci il aprelin 3-də İranın Təbriz şəhərin də anadan olub. Səkkiz yaşında fortepiano təhsili almağa başladı lakin, onu İrandaki musiqi təhsili qane etmədiyinə görə atası onu daha güclü musigi təhsili alması üşün hər həftə Təbriz şəhərindən Naxçıvan Muxtar Respublikasına aparırdı. 2010-cu ildə ailəcə Bakıya köçdülər. O burada Tofiq Quliyev adına 12 sayılı musiqi məktəbinə daxıl oldu. 2017-ci ildə Dubaida keçirilən beynalxalq ArtKelen müsabiqəsində birinci yeri qazandı. 2018-ci ildə M. Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında keçirilmiş Tofiq Quliyev adına 12 nömrəli musiqi məktəbinin hesabat konsertində uğurlu çıxışına görə Bakı Şəhər Mədəniyyəti və Turizm Baş İdarəsi tərəfindən Fəxri Fərman ilə təltif edilmişdir. 2019 ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti nə daxil olmuşdur. 2019-cu ildə Legends of Autumn İnternational Art Contest və Ümumilli Lider Heydər Əliyev in xatirəsinə ikinci elmi-ifaçılıq konfransında birinci yeri qazanmışdır.
Olcay Kartari Raçed
Olcay Kartari Raçed (tam adı: Olcay Kartari Raçed, ing. Olcay Kartari Rached; 30 noyabr 1950, Qars, Türkiyə) — Azərbaycan əsilli, "Sirr qadın" kimi tanınan, ABŞ prezidentlərinin türk dili üzrə sinxron tərcüməçisi. Olcay Kartari 1950-ci ildə Türkiyənin Qars şəhərində dünyaya gəlib. Babaları Marneulidəndir – azərbaycanlıdır. Belə ki, Kartarinin babaları XX əsrin əvvəllərində Borçalıdan Qars şəhərinə köçmüşdür. Atası Həsən Kartari uzun illər Qarsda yerli təhsil şöbəsinin müdiri, eyni zamanda TRT Qars radiosunun solisti olmuşdur. Kartari ailəsində 5 övladdan ən böyüyüdür. Onun Əsgər, Çingiz, Yavuz və Həmid adlı 4 qardaşı var. İkinci qardaşı professor Əsgər Kartari Hacettepe Universitetində İnformasiya və kommunikasiya fakültəsinin dekanı olub. Olcay Kartari vaxtilə TRT Qars radiosunda xorda xalq musiqisi sənətçisi kimi çalışıb.
Rəhim Arazi
Rəhim Arazi (tam adı: Nəcəfov Rəhim Cəfər oğlu; 1928, Alışar, Naxçıvan MSSR – 19 avqust 1982, Alışar, İliç rayonu) — Dissident şair. Nəcəfov Rəhim Cəfər oğlu (Arazi) 1928-ci ildə Şərur rayonunun Alışar kəndində anadan olmuşdur. 1950-ci ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun III kurs tələbəsi olarkən siyasi fəaliyyətinə görə ailəsi (anası, qardaşı və bacıları) ilə birlikdə Cənubi Azərbaycana mühacirət etmək cəhdinə görə həbs olunmuş, 25 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmişdir. 1957-ci ilə qədər Komi MSSR-da siyasi dustaqlar üçün həbs düşərgələrində saxlanılmışdır. Amnistiyaya görə həbsdən vaxtından əvvəl azad olunduqdan sonra ailəsini dolandırmaq üçün uzun müddət fəhlə, gözətçi, kankan işləmişdir. 1967-ci ildən ömrünün sonuna kimi müxtəlif məktəblərdə riyaziyyatdan dərs demişdir. 1982-ci ilin avqust ayının 19-da doğma kəndində vəfat etmişdir. Siyasi və lirik şeirlərdən, kiçik poemalardan ibarət 4 dəftəri qalmışdır. Oğlu Yusif Nəcəfov atasının məhbəs şeirlərini çap üçün hazırlasa da, onlardan yalnız bir neçəsi "Ulus" və "Hürriyyət" qəzetlərində işıq üzü görmüşdür. Sabiq SSRİ-nin bir sıra dissidentləri ilə tanışlığı olan, Azərbaycan SSR məmurları tərəfindən təqib edilən, xalq tərəfindən həm anlaşılan, həm də anlaşılmayan Rəhim Arazi fərd kimi (əslində xalqı ilə birlikdə) faciəli bir ömür yaşamışdır.
Varsağı
Varsağı — aşıq şeir biçimlərindən biri. Xalq şeiri üslubunda yazan sənətkarlar, aşıqlar bu formadan öz yaradıcılıqlarında istifadə etmişlər. "Varsağı" qədim Azərbaycan qəbilələrindən birinin adı ilə bağlıdır. Qədim türk tayfalarından bəziləri ozan statusundan musiqiçi – folklor sənətkarını “varsaq” adı ilə də çağırmışlar. "Varsaq" bir termin kimi müxtəlif anlamlarda işlədilir. M.Seyidov varsağını bir termin olaraq: a) qəbilə adı; b) yer adı; c) qəbiləyə məxsus əşya adı; ç) şeir forması və melodiya adı; d) sənətkara verilən ad kimi şərh edir. Şah İsmayıl Xətai, M.Əmani, Qaracaoğlan, Dadaloğlu və başqaları yaradıcılığında varsağılardan geniş şəkildə istifadə etmişlər. Varsağılar lirik-məhəbbət, təsəvvüf və nəsihətamiz ruhda olmuşdur. Bu, səkkiz və on bir hecalı, dördmisralı və bir neçə bəndlik şeirdir. Qafiyələnməsi abab, cccb, çççb və s.
Arşaki
Arşakilər sülaləsi — Bizim eradan əvvəl 250-ci ildən eranın 224-cü ilinədək Parfiyada iqtidarda olmuş, Parna əsilli xanədan. == Tarixi == E.ə. 53-cü ildə Roma sərkərdəsinin Azərbaycana uğursuz yürüşündən sonra Artaşeslər öz hakimiyyətini qısa müddətə bərpa edirlər, lakin E.ə. 36-cı ildə Mark Antoni Azərbaycandan keçib, onu dağıdaraq İrana hücum etdi. Antoni II Artavazdı öldürtdürdü. 63 il ərzində Azərbaycanı ələ keçirmək üçün Roma ilə İran ara-sında müharibələr getmiş və nəhayət, qarşılıqlı sazişə görə hər iki dövlət Ermənistanı öz nüfuz dairəsində saxlamışdı. Azərbaycan Romanın tərkibində qalmış, lakin oranı Parfiya Arşakilər sülaləsinin nümayəndələri idarə etməyə başlamışdı. Sülalənin başcısı İran hökmdarı Vologezin qardaşı Tiridat olmuşdur. 224-cü ildə İranda yeni Sasanilər sülaləsi hakimiyyəti ələ keçirir, lakin Arşakilər sülaləsi Azərbaycanda hakimiyyəti Sasanilərə vermək istəməyərək müharibəyə başlayır. Nəhayət, 297-ci ildə Roma imperiyasının köməyi ilə Arşakilər qələbə qazanır.
Arazı
Arazı — Araz ətrafı rayonlarda, o cümlədən Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad, Culfa, Şərur, Babək və Kəngərli rayonlarının toy şənliklərində ifa olunan qədim yallı növlərindəndir. Bu yallının digər adı Papuro da adlanır. Asta və sürətlə ifa olunmaqla iki hissədən ibarət bu yallını qadınlar və kişilər qarışıq şəkildə çeçələ barmaqları ilə çiyin səviyyəsində bir-birindən tutaraq ifa edirlər. İfaçılar sağ ayaqlarını daban üstə qarşıya sola qoyur, sağ ayağı da cəld çox da hündür olmayaraq qarşıya sola atırlar. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ordubad, Culfa, Şərur, Sədərək, Babək rayonlarında, eləcə də Naxçıvan şəhərində keçirilən mədəni-kütləvi tədbirlərdə toy və bayram mərasimlərində folklor rəqs kollektivləri tərəfindən maraqla ifa olunur.
Dəvə karvanı
Dəvə karvanı - Dəvələrdən istifadə olunmaqla əmtəənin bir nöqtədən digərinə aparılması ilə baş tutan nəqiliyyat vasitəsi. Heyvanlar vasitəsilə təşkil edilən karvanlar arasında ən çox üstünlük veriləni dəvə karvanları olmuşdur. Belə ki, dəvələr açıq səhra şəraitində 5 km/saat sürətlə gündəlik 10 saat məsafə qət edə bilirlər. İri və güclü bir dəvə özü ilə birlikdə 300 kiloqrama yaxın yükü də aparmağa qadiridir. Dəvələrin sərt hava şəraitinə və susuzluğa davamlı olmaları səbəbindən orta əsrlərdə Şimali Afrika və Ərəbistan yarımadasında insanların əsas əlaqə və ticarət vasitələri kimi istifadə olunmuşdur. XX əsrdə motorlu avtomobillərin kütləvi istehsalı səbəbindən dəvə karvanlarından istifadə azalmışdır. Buna baxmayaraq Şimali Afrikanın bir çox bölgələrində XX əsrin sonlarına qədər dəvə karvanlarından geniş istifadə olunmuşdur.
Karralı Avraami
Karralı Avraami (q.yun. Αβραάμης) və ya Livan mürtədi Avraami (təq. 350 – 422 və ya 423, Konstantinopol) — Suriya xristian zahidi, Karra şəhərinin yepiskopu. == Həyatı == Ömrünün ilk hissəsini Xalkida səhrasında keçirmiş və burada zahid həyatı yaşamışdır. Oruc tutaraq bədənini sınamış və hələ də ayaqda qalmışdır. Buna baxmayaraq, sonra tacir kimi Livana getmiş və kənd sakinlərinə kömək etmişdir. O, dostlarının köməyi ilə vergi ödəmək üçün kənddə qalmışdır. Kəndlilər ondan tərbiyəçi olmağı xahiş etmiş və o, xristian kilsəsinin tikilməsi şərtilə bunu qəbul etmişdir. O, üç il bu kənddə keşiş kimi qalmış və sonra zahid kimi həyatına qayıtmışdır.t == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == А. Пономарев. Авраам (епископ Киррийский) // Православная богословская энциклопедия.
Möhtəşəm Kaşani
Şəmsüş-şüəra Kəmaləddin Möhtəşəm Kaşani (1528, Kaşan, İsfahan ostanı – 1 fevral 1588) — İran şairi. Şəmsüş-şüəra Kəmaləddin Möhtəşəm Kaşani Kaşanda dünyaya gəlmiş, Möhtəşəm, I Şah Təhmasib Səfəvinin hakimiyyəti illərində yaşamışdır. Təvəllüd tarixi mə’lum deyildir. O, h.q. 996 (m. 1588) — ci ildə vəfat etmişdir. Məzari-şərifi Kaşandadır. Təzkirə müəlliflərinin yazdıqlarına görə atası Xacə Mir Əhməd bəzzaz olmuşdur. Yeniyetmə yaşlarında Kəmaləddin də atasının yanında bu sən’ətlə məşğul olmuşdur. Gənc yaşlarından bu işdən uzaqlaşmış və şeir yazmağa başlamışdır.
Sirkə kasası
Sirkə kasası çuxuru və ya sadəcə Sirkə kasası (lat. acetabulum) çanağın qalça sümüyünün bayır səthində bud-çanaq oynağına məxsus oynaq çuxuru. Sirkə kasasına bənzədiyi üçün bu çuxur təbabətdə, xüsusilə anatomiyada belə adlandırılır Sirkə kasası çuxuru çanağın üç: qalça (lat. os ilium), oturaq (lat. os ischii) və qasıq (lat. os pubis sümüklərinin birləşməsindən yaranmışdır. Sirkə kasası çuxuru aypara formalı qığırdaq oynaq səthinə (lat. Facies semilunata) malikdir. Bu qığırdaq oynaq səthinin uzunluğu təxminən 2 sm, qalınlığı isə 0,3 sm-dir. Kasanın ətrafı qığırdaqla örtülərək oynaq kasası dodağını (lat.
Karapi Müqəddəs Georgi kilsəsi (Kldisubani)
Karapi Müqəddəs Georgi kilsəsi (gürc. კლდისუბნის წმ. გიორგის ეკლესია) – Qədim Tbilisinin ən qədim rayonlarından biri olan Kldisubani ərazisində yerləşən Gürcü pravoslav kilsəsi. Kilsə, 1991-ci ilə kimi Erməni Həvari kilsəsinə aid olmuş, sonradan isə Gürcü pravoslav kilsəsinə verilmişdir. Qomi küçəsindən kilsənin şimal-şərq tərəfinə pilləkən qalxır. == Tarixi == Kldisubanidəki Müqəddəs Georgi kilsəsinin inşa edildiyi dağlıq yamac ərazisində, kilsənin inşasına qədərki dövrdə 1600-cü ildə qədim kafedral mövcud olmuşdur. Müasir kilsə binası Petros Zöhrabyan və onun həyat yoldaşı Lalitanın maddi vəsaiti hesabına inşa olunmuşdur. XIX əsrdə kilsə əsaslı təmir olunmuş və bu zaman onun memarlığına zəng qülləci və günbəz əlavə edilmişdir. Bu restavrasiya işlərini göstərən elementlərdən biri də daş hörgü arasına qatılmış kərpic sıralarıdır. Bu zaman kilsənin fasadı kərpicdən hörülmüş romb və xaç dekorları ilə bəzədilmişdir.