Поиск по словарям.

Результаты поиска

OBASTAN VİKİ
Tətil
Tətil (it. və isp. basta! «yetər! bəsdir!») — işəgötürəndən və ya hökumətdən hər hansı tələblərin yerinə yetirilməsini tələb etmək üçün təşkilatda və ya müəssisədə kollektiv şəkildə işin dayandırılması; əmək mübahisələrinin həlli yollarından biridir. == Məqsədlərə görə == Hücum tətili tətilçilərin yaşayış və iş şəraitinin yaxşılığa doğru dəyişməsini tələb etdikləri tətildir. Müdafiə tətili - tətilçilərin daha pis yaşayış və iş şəraitinin dəyişdirilməsinə müqavimət göstərdiyi tətil. Siyasi tətil - işçilərin siyasi xarakterli tələblər irəli sürdüyü tətil (hökumət dəyişikliyi, qanunvericilikdə dəyişikliklər və s.). O, öz təbiətinə görə adətən milli ölçülərə çatır və cəmiyyətin və tarixin siyasi həyatında dönüş nöqtələrində mühüm amilə çevrilir (məsələn, 1905-ci il Ümumrusiya Oktyabr siyasi tətili). == Tarixi == Yazıçı Amennaxt tərəfindən papirusda qeydə alınan tarixdə məlum olan ilk zərbə Qədim Misirdə, Firon III Ramsesin hakimiyyəti dövründə baş verib.
Tətil (film, 2006)
Tətil—baş rolda Kameron Diaz, Keyt Vinsletin oynadığı, rejissor Nensi Meyersin çəkdiyi ABŞ filmi. == Mövzu == Ayris ilə Amanda bir-birlərindən 6.000 uzaqda yaşadığı halda romantik baxımdan eyni mövqedədirlər. Miladın dərhal əvvəlində ikisi də həyat yoldaşlarını həyatlarından bir müddətə çıxartmağa qərar vermişdir. Qısacası ikisi də nostaljik Milad mahnıları söyləyəcək rejimdə deyil. Milad tətilində şəhərdən uzaqlaşmaq istəyən Amanda, qarşılıqlı ev dəyişməsi mövzusunda mütəxəssisləşmiş bir internet saytına girdiyində problemlərinin mükəmməl həllini Ayrisin İngiltərədəki evində tapar. Bunun üzərinə Amanda ilə Ayris arasındakı yazışmalar, iki həftəliyinə qarşılıqlı olaraq bir-birinin evinə daşınmaq üçün razılaşmaqla nəticələnər...
Ciddi rejimli tətil
Ciddi rejimli tətil (rus: Каникулы строгого режима, Rom: Kanikuly strogogo rejima) — rejissor İqor Zaytsev tərəfindən 2009-cu ildə Rusiyada çəkilmiş macəra komediya filmidir. == Süjet xətti == Film taleyin iradəsi ilə pioner düşərgəsində dəstə başçısı çalışan iki orta yaşlı insandan Koltsov və Sumarokovdan bəhs edir. Onların ora düşməsi təsadüfi deyil. Peşəkar və hörmətli DİN əməkdaşı, iki dəfə Çeçenistanda xidmət keçmiş Koltsov ehtiyatsızlıqdan öz iş yoldaşını qətlə yetirir. Mərhumun qohumlarının təkidi ilə “qara” zonaya düşür. Həbsxanaya düşməsi nə rəhbər elitanın, nə də zeklərin ürəyincədir. Burada məhbus Sumarokovla tanış olur. Koloniya əməkdaşı Qaqarinin köməyilə həbsxanadan qaçan qaçaqlar indi pioner düşərgəsində gizlənmək məcburiyyətindədirlər.
Ciddi rejimli tətil (film, 2009)
Ciddi rejimli tətil (rus: Каникулы строгого режима, Rom: Kanikuly strogogo rejima) — rejissor İqor Zaytsev tərəfindən 2009-cu ildə Rusiyada çəkilmiş macəra komediya filmidir. == Süjet xətti == Film taleyin iradəsi ilə pioner düşərgəsində dəstə başçısı çalışan iki orta yaşlı insandan Koltsov və Sumarokovdan bəhs edir. Onların ora düşməsi təsadüfi deyil. Peşəkar və hörmətli DİN əməkdaşı, iki dəfə Çeçenistanda xidmət keçmiş Koltsov ehtiyatsızlıqdan öz iş yoldaşını qətlə yetirir. Mərhumun qohumlarının təkidi ilə “qara” zonaya düşür. Həbsxanaya düşməsi nə rəhbər elitanın, nə də zeklərin ürəyincədir. Burada məhbus Sumarokovla tanış olur. Koloniya əməkdaşı Qaqarinin köməyilə həbsxanadan qaçan qaçaqlar indi pioner düşərgəsində gizlənmək məcburiyyətindədirlər.
Bombey tətili
Bombey tətili(1908) — Hind proletiriatının ilk böyük siyasi çıxışı. Səbəbi İngiltərə müstəmləkə orqanlarının iyulun 22-də hind milli inqilabi demokratik hərəkatının rəhbəri Tilakı 6 il katorqa cəzasına məhkum etməsi idi. İyulun 23-də Bombey fəhlələri ümumi siyasi tətilə başladı, şəhər əhalisi isə iyulun 29-dək hartal elan etdi. 100 min nəfərin iştirak etdiyi Bombey tətili Tilaka verilən cəzanın hər ilinə bir gün hesabı ilə, 6 gün çəkdi. Bombey tətili 1905-1908-ci illər hind milli azadlıq hərəkatında çox mühüm mərhələ oldu.
Vergi tətili
Vergi tətili — müəyyən bir şəxsdən vergi və ya əvvəlcədən müəyyən edilmiş məsələlərdən müəyyən müddətə vergi ödəməməklə müəyyən istehsal və ya istehlak fəaliyyətlərinin subsidiyasıdır. Vergi tətili, müvəqqəti olsa da, investisiyaların vergi yükünü azaltmaqla yeni investisiyalar üçün stimullaşdırıcı təsir göstərir. ABŞ-də tez-tez tətbiq olunan bu sistem, Türkiyədə də tətbiq olunmaqdadır.
Bakı tətili (1903)
Bakı tətili — XX əsrin əvvəlində 1903-cü ildə Bakıda tətil hərəkatı. 1903-cü ilin yayında Bakını tətillər dalğası bürüdü. 20 gün davam edən etirazlar tezliklə imperiyanın digər cənub vilayətlərinə də sıçradı. Tarixçilər Bakı tətillərini “Cənubi Rusiyada ilk ümumi tətil” adlandırırlar. İstər iqtisadi, istər siyasi nəticələrinə görə çox böyük iz qoyan və Bakı proletariatının ilk mütəşəkkil çıxışı olan bu tətillərin təsvirinə keçməzdən əvvəl onun səbəbləri və o illərin Bakısının vəziyyətini gözdən keçirməyə ehtiyac var. == Bakı tətillərinin səbəbi == 1883-cü ildən başlayaraq Bakıda neft istehsalı durmadan artırdı. Kapitalist inkişaf yoluna qədəm qoyan Bakı neft sənayesi 20 ildən də az vaxt ərzində o dövrdə dünyada çıxarılan neftin ümumi həcminin 50 faizdən çoxunu təmin edirdi. Ancaq bu, 1901-ci ilə qədər davam etdi. Və əgər 1883-cü ildə Bakıda cəmisi 60,37 milyon pud (62,5 pud = 1 ton) neft çıxarılmışdısa və 1901-ci ildə bu rəqəm 671,57 milyon puda qədər artmışdısa (yəni, 11 dəfə!), 1902-ci ildən başlayaraq bu rəqəm dönməz şəkildə azalmağa başlamışdı. Bunun da səbəbi dünyanı bürüyən növbəti iqtisadi böhran idi.
Bakıda neftçilərin tətili (1954)
Bakıda neftçilərin tətili — 16 iyul 1954-cü il tarixində öz həyat şəraitlərindən narazılıq edən və əsasən azərbaycanlılardan ibarət olan Bakı neftçiləri tərəfindən təşkil edilmiş və insan tələfatı ilə nəticələnmiş tətil.Milisin silahlı müdaxiləsi nəticəsində tətil iştirakçılarından təxminən 20 nəfər öldürülmüş, yüzlərlə insan həbs olunmuşdur. Həbs olunanlardan 300-ə yaxını sonradan SSRİ-nin müxtəlif bölgələrinə sürgün olunmuşdur. Sürgün olunanlar arasında tətil iştirakçılarının ailə üzvləri, qadınlar və uşaqlar da olmuşdur. == Reaksiya == Hadisə barədə məlumat 1954-cü ilin oktyabrında ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinə ötürülüb və 2007-ci ildə məlumatın üzərindən məxfilik qrifi götürülüb. Hazırda həmin məlumatla MKİ-nin kitabxanasında kağız və elektron variantda tanış olmaq mümkündür.
İstanbul tətili (film, 2007)
== Məzmun == Bakıda öz pərəstişkarlarını itirən müğənni Ayan (Röya Ayxan) depressiyaya düşməmək üçün baş götürüb şəhəri tərk edir, İstanbula gedir. İstanbulda fotoqraf Muradla (İlyas Əhmədov) tanış olur. Ayanın keçmişindən xəbər tutan Murad, özünə bildirmədən ona yardım etməyə çalışır, onun şəkillərini çəkir. Ayan da Muradı sevməyə başlayır. Amma bir gün yenə hər şey dəyişir. Ayan jurnalların üz qabığında öz şəkillərini görür. Muradın onu aldadıb istifadə etdiyini zənn edir. Bunu növbəti xəyanət kimi qəbul edən Ayan yenidən Bakıya qayıdır. Amma bu dəfə başqa cür olur. O, öz doğma şəhərində məşhur müğənni kimi qarşılanır.
1917-ci il Putilov tətili
1917-ci il Putilov tətili 1917-ci ilin fevral-mart ayları arasında St. Petersburgdakı Putilov zavodunda (indiki Leninqrad Kirov zavodu) işçilərin rəhbərliyi ilə keçirilmiş tətildir. Tətil rəsmi olaraq Julian təqviminə görə 18 Fevral 1917-ci ildə başladı və Sankt-peterburqun o zamankı adı olan Petrogradda daha böyük nümayişlərə səbəb oldu. İlk dəfə 1905-ci ildə baş verməklə işçilərinin eyni yerdə çoxsaylı tətilləri baş tutmuş, lakin 1917-ci ildəki bu xüsusi tətil Fevral inqilabı üçün bir başlanğıc olaraq qəbul edilir. == Üsyan == 1917-ci il fevralın 18-də Petroqraddakı Putilov fabrikində işləyənlər, ərzaq və əmtəə qiymətlərinin artması səbəbindən yüksək maaş tələb etdilər. Digər bir qrup işçi maaş artımını rədd etmək üçün fabrikdəki səlahiyyətlilərlə razılığa gəldikdə, Petroqraddakı digər fabriklərdən təxminən 20.000 işçi bu hadisəyə kilidləndi. 22 Fevrala qədər 100 mindən çox işçi etiraz etdi. Daha sonra Beynəlxalq Qadınlar Günündə qadınlar bərabər hüquq tələb edən tətillərə və etiraz aksiyalarına qatıldılar və bəziləri tətilçilərə çörək verilməsinə etiraz etdilər. Bu vaxta qədər 500 mindən çox insan müxtəlif səbəblərdən Petroqradda etiraz edirdi. General Xabalova çar tərəfindən etirazçı kütləyə atəş açmaq əmri verildi, lakin əsgərlər bu əmri icra etməkdən imtina etdilər.
Transilvaniya hoteli 3: Yay tətili
Transilvaniya hoteli 3: Yay tətili, 2018 ABŞ 3D kompüter animasiya fentezi — komediya filmidir. — Sony Pictures Animation tərəfindən istehsal edilmiş və Sony Pictures Releasing tərəfindən paylanmış 2018-ci ildə Amerika kompüter animasiyalı canavarlar komediya filmidir. Bu, Transilvaniya hoteli franşizasının üçüncü hissəsi və Transilvaniya hoteli 2 (2015) filminin davamıdır. Rejissoru Gendi Tartakovski, ssenari müəllifi Tartakovski və Michael McCullers, filmdə Adam Sandler, Endy Samberg, Selena Gomez, Kevin James, Fran Drescher, Steve Buscemi, Molly Shannon, Sadie Sandler, David Spade, Keegan-Michael Key, Co Whyte , Asher Blinkoff, Chris Parnell və Mel Brooks öz rollarını yenidən canlandırır, həmçinin aktyor heyətinə yeni əlavələr, o cümlədən Cim Gaffigan, Kathryn Hahn, Joe Jonas, Chrissy Teigen və Tartakovski. Filmdə Drakula ailəsi və dostları ilə kruiz laynerində tətildə olarkən Erikka adlı gəmi kapitanı ilə sevgi tapır, lakin Mavis sonradan məlum olur ki, Erikka əslində Abraham Van Helsinqin nəvəsi, Drakın qövsüdür. — düşmən. Transilvaniya hoteli 3: Yay tətili filminin premyerası Annesi Beynəlxalq Animasiya Filmləri Festivalı 13 iyun 2018-ci ildə baş tutdu və iyulun 13-də ABŞ-də kinoteatrlarda nümayiş olundu. Film bütün dünyada 528 milyon dollar gəlir əldə etdi. 65–80 milyon dollar. Bu, Hotel Transylvania seriyasındakı ən çox gəlir gətirən film və Sony Pictures Animation-ın bütün dünyada ən çox gəlir gətirən filmi idi.
1902-ci il tətili abidəsi (Rostov-na-Donu)
1902-ci il tətili abidəsi — Rostov-na-Donu şəhəri Jeleznodarojnı rayonu ərazisində yerləşən monumental abidələrdən biri. Abidə 1902-ci ildə gerçəkləşmiş təyillər zamanı baş vermiş mitinqlərin keçirildiyi ərazidə ucaldılmışdır. Memorisl kompleksə qoralyef daxildir ki, oda 1967-ci ildə hazırlanmışdır. Abidənin açılışı isə 1975-ci ilə təsadüf edir. Abidə Rusiya Federasiyasının regional əhəmillətli mədəni irs siyahısına daxil edilmişdir. == Tarixi == 1902-ci ilin noyabr ayının əvvəllərində Vladiqafqaz dəmir yolu idarəsinin əsas usraları tətil təşkil edirlər. Kamışev yaşayış məntəqəsinfə isə onlar tərəfindən mitinq və çıxışlar təşkil edilirdi. Burada ustər iqtisadi və siyası tələblər irəli sürülürdü. Toqquşmalar nəticəsində hətta bur neçə işçi güllə yarasından həlak olmuşdur. Tətil 25 noyabr tarixində bitmişdir.
Transilvaniya oteli 3: Yay tətili (cizgi filmi, 2018)
Transilvaniya hoteli 3: Yay tətili, 2018 ABŞ 3D kompüter animasiya fentezi — komediya filmidir. — Sony Pictures Animation tərəfindən istehsal edilmiş və Sony Pictures Releasing tərəfindən paylanmış 2018-ci ildə Amerika kompüter animasiyalı canavarlar komediya filmidir. Bu, Transilvaniya hoteli franşizasının üçüncü hissəsi və Transilvaniya hoteli 2 (2015) filminin davamıdır. Rejissoru Gendi Tartakovski, ssenari müəllifi Tartakovski və Michael McCullers, filmdə Adam Sandler, Endy Samberg, Selena Gomez, Kevin James, Fran Drescher, Steve Buscemi, Molly Shannon, Sadie Sandler, David Spade, Keegan-Michael Key, Co Whyte , Asher Blinkoff, Chris Parnell və Mel Brooks öz rollarını yenidən canlandırır, həmçinin aktyor heyətinə yeni əlavələr, o cümlədən Cim Gaffigan, Kathryn Hahn, Joe Jonas, Chrissy Teigen və Tartakovski. Filmdə Drakula ailəsi və dostları ilə kruiz laynerində tətildə olarkən Erikka adlı gəmi kapitanı ilə sevgi tapır, lakin Mavis sonradan məlum olur ki, Erikka əslində Abraham Van Helsinqin nəvəsi, Drakın qövsüdür. — düşmən. Transilvaniya hoteli 3: Yay tətili filminin premyerası Annesi Beynəlxalq Animasiya Filmləri Festivalı 13 iyun 2018-ci ildə baş tutdu və iyulun 13-də ABŞ-də kinoteatrlarda nümayiş olundu. Film bütün dünyada 528 milyon dollar gəlir əldə etdi. 65–80 milyon dollar. Bu, Hotel Transylvania seriyasındakı ən çox gəlir gətirən film və Sony Pictures Animation-ın bütün dünyada ən çox gəlir gətirən filmi idi.
Nuxa tətilləri
Şəki tətilləri və ya Nuxa tətilləri — Şəki (o vaxtlar Nuxa) fəhlələrinin iqtisadi və siyasi tətilləri. 1903, 1905, 1907, 1912, 1915 və 1917-ci illərdə keçirilmişdir. Tətillərin səbəbləri müxtəlif olmuşdur. 1903-cü il tətili Bakı tətili ilə həmrəylik, 1905-ci il tətili Qanlı bazar hadisəsinə etiraz, 1907-ci il tətili Lena gülləbaranına etiraz, digər tətillər isə iqtisadi və siyasi problemlərə etiraz üçün keçirilmişdi. Yerli bolşevik rəhbərliyinin iştirakı ilə keçirilən tətillərin əksəriyyəti fəhlələrin qələbəsi ilə nəticələnmişdir. == 1903-cü il tətili == Bakı proletariatının iyul ümumi tətili ilə həmrəylik əlaməti olaraq Nuxa (indiki Şəki) ipək emalı müəssisələrində baş vermişdir. Fəhlələr iş və mənzil şəraitlərinin yaxşılaşdırılması, əmək haqqının artırılması və s. tələblər irəli sürmüşdür. Fəhlələrin inqilabi çıxışından narahat olan Çar Rusiyası hökuməti polis nəzarətini qüvvətləndirmişdir. "İskra" hökumətin bu tədbiri haqqında yazmışdır ki, ölkəni ram etmək üçün hökumət Cənubi Qafqazın 4 şəhərində, o cümlədən Nuxada polis nəzarəti tətbiq etmişdir.
Roma tətilləri (film, 1953)
"Roma tətilləri" (ing. Roman Holiday) — rejissor Vilyam Uaylerin filmi. == Məzmun == Kiçik bir dövlətin şahzadəsi Anna bir dəfə özünü sərbəst, rəsmilikdən uzaq aparmaq istəyir. Elə bu məqsədlə də həmin gecə gizlincə səfirliyin binasını tərk edir. Beləcə o, gəzə-gəzə Roma şəhərinin mərkəzinə gəlib çıxır. Şəhəri gəzən şahzadə tezliklə yorulub əldən düşür. Yuxusu gələndə isə şəhər parkında yuxuya gedir. Onu amerikalı müxbir Co Bredli təsadüfən evə gedərkən görür. Bir qədər sonra Bredliyə məlum olur ki, Annanın taksiyə verməyə belə pulu yoxdur. Şahzadə isə qətiyyətlə bildirir ki, o, heç vaxt üstündə pul götürmür.
Şuşa tətilləri
Şuşa tətilləri — Şuşa qəzası fəhlələrinin iqtisadi və siyasi tətilləri. 1903, 1905, 1907, 1912 və 1917-ci illərdə keçirilmişdir. == 1903-cü il tətili == Bakı proletarlarının iyul ümumi tətilinin təsiri ilə baş vermişdir və tezliklə bir neçə müəssisəni, real məktəbini bürümüşdür. Şuşaya gizli ədəbiyyat, "İskra"nın nömrələri, RSDFP Qafqaz Komitəsinin çap olunmuş vərəqələri göndərilmişdir. Tətilçilər polis dəstələrinə ciddi müqavimət göstərmişdilər. Rusiya imperator hökuməti polis idarəsini qüvvətləndirmişdir. "İskra", hökumətin bu tədbiri haqqında yazmışdır ki, "ölkəni ram etmək üçün hökumət Zaqafqaziyanın 4 şəhərində, o cümlədən Şuşada güclü polis nəzarəti həyata keçirmişdir. Tətilin yatırılmasına baxmayaraq, o fəhlələrin gələcək mütəşəkkil mübarizəsinə mühüm təsir göstərmişdir". == 1905-ci il tətili == Şuşada 1905-ci il tətili 9 yanvar hadisələri ilə əlaqədar başlanmışdır. 10 fevralda Şuşa real məktəbinin tələbələri tətil etmişdilər.
Şəki tətilləri
Şəki tətilləri və ya Nuxa tətilləri — Şəki (o vaxtlar Nuxa) fəhlələrinin iqtisadi və siyasi tətilləri. 1903, 1905, 1907, 1912, 1915 və 1917-ci illərdə keçirilmişdir. Tətillərin səbəbləri müxtəlif olmuşdur. 1903-cü il tətili Bakı tətili ilə həmrəylik, 1905-ci il tətili Qanlı bazar hadisəsinə etiraz, 1907-ci il tətili Lena gülləbaranına etiraz, digər tətillər isə iqtisadi və siyasi problemlərə etiraz üçün keçirilmişdi. Yerli bolşevik rəhbərliyinin iştirakı ilə keçirilən tətillərin əksəriyyəti fəhlələrin qələbəsi ilə nəticələnmişdir. == 1903-cü il tətili == Bakı proletariatının iyul ümumi tətili ilə həmrəylik əlaməti olaraq Nuxa (indiki Şəki) ipək emalı müəssisələrində baş vermişdir. Fəhlələr iş və mənzil şəraitlərinin yaxşılaşdırılması, əmək haqqının artırılması və s. tələblər irəli sürmüşdür. Fəhlələrin inqilabi çıxışından narahat olan Çar Rusiyası hökuməti polis nəzarətini qüvvətləndirmişdir. "İskra" hökumətin bu tədbiri haqqında yazmışdır ki, ölkəni ram etmək üçün hökumət Cənubi Qafqazın 4 şəhərində, o cümlədən Nuxada polis nəzarəti tətbiq etmişdir.
Roma tətilləri
"Roma tətilləri" (ing. Roman Holiday) — rejissor Vilyam Uaylerin filmi. == Məzmun == Kiçik bir dövlətin şahzadəsi Anna bir dəfə özünü sərbəst, rəsmilikdən uzaq aparmaq istəyir. Elə bu məqsədlə də həmin gecə gizlincə səfirliyin binasını tərk edir. Beləcə o, gəzə-gəzə Roma şəhərinin mərkəzinə gəlib çıxır. Şəhəri gəzən şahzadə tezliklə yorulub əldən düşür. Yuxusu gələndə isə şəhər parkında yuxuya gedir. Onu amerikalı müxbir Co Bredli təsadüfən evə gedərkən görür. Bir qədər sonra Bredliyə məlum olur ki, Annanın taksiyə verməyə belə pulu yoxdur. Şahzadə isə qətiyyətlə bildirir ki, o, heç vaxt üstündə pul götürmür.
Təbil
Təbil - eramızdan əvvəl yaradılmış qədim zərb alətidir. "Kitabi-Dədə Qorqud" dastanında təbilin adı çəkilir. Klassik şairlərimizdən Əfzələddin Xaqani, Nizami Gəncəvi, Məhəmməd Füzuli, Məsihi və başqaları öz şeirlərində təbili vəsf etmişlər Nizami "İsgəndərnamə" poemasında yazır: Təbildən müxtəlif məqsədlərlə istifadə olunurdu: qoşunu döyüşə ruhlandırmaq, karvanı səfərə səsləmək, informasiya vasitəsi kimi və s. Əfrasiyab Bədəlbəyli "Musiqi lüğəti" kitabında yazır: "Sağanağının hər iki tərəfinə dana və ya qoyun dərisi çəkilir və sonradan xüsusi ağacla çalınır. Təbil öz konstruksiyası etibarilə nağaraya bənzəyir, lakin təbilin sağanağı xeyli böyük, həm də çəllək kimi ellips şəklində olur".
Təcil
Təcil — sürət dəyişməsinin bu dəyişmənin baş verdiyi zaman fəsiləsinə nisbətinə bərabər olan fiziki kəmiyyət . Cismin təcillənməsi Nyutonun ikinci qanununda göstərildiyi kimi cismə təsir edən qüvvələrin əvəzləyicisinin hesabına baş verir. Beynəlxalq vahidlər sistemində (BS) təcilin vahidi metr bölünsün saniyə kvadratıdır ( m s a n 2 {\displaystyle m \over san^{2}} ). Təcil vektorial kəmiyyətdir (yəni həm qiyməti həm də istiqaməti ilə müəyyən olunur) və paraleloqram qanununa görə cəmlənir. Bir vektor kimi hesablanan əvəzləyici qüvvə cismin kütləsi (skalyar kəmiyyətdir) ilə onun təcilinin hasilinə bərabərdir. Misal üçün bir avtomobil hərəkətsiz haldan (başlanğıc sürəti 0 olan haldan) düz xətt boyunca sürətini artıraraq hərəkət edərkən, təcilin istiqaməti hərəkət istiqamətində yönəlir. Əgər avtomobil dönərsə, təcil istiqamətini dəyişərək yeni istiqamət alır. Bu misalda avtomobildəki sərnişinlərin müşahidə etdiyi onları oturacağa doğru itələyən ve ya basan qüvvəni maşının təcili və ya xətti təcil adlanır. Avtomobil istiqamətini dəyişərkən avtomobildəki sərnişinlər onları yan tərəfə doğru itələyən qüvvələrin yarandığını müşahidə edəcəklər belə təcil qeyri xətti təcil adlanir. Əgər avtomobil sürətini azaldarsa, bu zaman təcil avtomobilin hərəkət istiqamətinin əksinə yönəlir və buna bəzən yavaşıma deyilir.Yavaşıma zamanı sərnişinlər onları önə doğru itələyən qüvvənin meydana gəldiyini müşahidə edirlər.Riyazi olaraq yavaşımanın ayrıca bir düsturu yoxdur,hər ikisidə surət dəyişməsidir.
Tədil
Tədil — Ərəb dilində "tərifləmək" mənasını verir. Ravinin ədalətli olduğuna hökm etməyə deyilir. Ravinin ədalət sahibi olduğunu hökmünü verənə isə muaddil deyilir. Ravinin ədalətli olmasını ifadə edən bir sıra terminlər vardır ki, onlara tədil ləfzləri deyilir. == İstinadlar == == Həmçinin bax == Hədis Siqə (termin) Səduq (termin) Mutqin (termin) == Xarici keçidlər == Hədis elmi. hadis.313news.net Arxivləşdirilib 2013-05-31 at the Wayback Machine (az.) Dini terminlər lüğəti.
Təvil
Təvil (Vərziqan)
Bəhri-təvil
Bəhri-təvil — Azərbaycan ədəbiyyatında satirik və lirik səciyyədə, qafiyəli nəsr əsəri. Həcmcə bir-iki səhifədən artıq olmur. Axıcı üslubda yaradılır; cümlələri, hətta çox ifadələri həmqafiyə olduğuna görə birnəfəsə oxunur. "Molla Nəsrəddin" jurnalında, xüsusilə Sabir yaradıcılığında "bəhri-təvil"in olmuşdur. Səkkizhecalı, dördmisralı bir neçə bəndlik şeirdir. Qafiyələri abvb, qqqb, dddb... Bu adla musiqi havası da məlumdur. Qəhrəmanlıq varsağıları sərt, coşğun əhvali-ruhiyyə ifadə edir və çoxu brə, bəhi nidaları ilə başlanır. XVI əsr məşhur türk aşığı Qaracaoğlanın əsərləri içərisində bir neçə varsağı vardır. Misal: Türkmən poeziyasında varsağı zarafatyana məhəbbət mahnısına deyilir.
Təbil boşluğu
Təbil boşluğu (lat. cavitas tympani) — orta qulağın bir hissəsi, 1sm2 həcmində olub gicgah sümüyünün daşlıq hissəsində daxili qulaqla xarici qulaq arasında yerləşmişdir. Təbil boşluğunun ön divarını - lat. paries caroticus yuxu kanalının divarı təşkil edir. Bu divarın yuxarı hissəsində eşitmə borusunun daxili dəliyi - lat. ostium tympanicum tubae auditivae açılır. Təbil boşluğunda 3 ədəd qulaq sümükcükləri, əzələlər və bağlar yerləşmişdir. == Qulaq sümükcükləri == == Orta qulaq əzələləri == Təbil boşluğunda iki kiçicik əzələ vardır. Üzəngi əzələsi (lat. m.
Təvil (Vərziqan)
Təvil (fars. طويل‎) - İranın Şərqi Azərbaycan ostanının Vərziqan şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd. == Əhalisi == 2006-cı il məlumatına görə kənddə 112 nəfər yaşayır (18 ailə).
Dizac-i Təvil
Dizac-i Təvil (fars. ديزج طويل‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Şövt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Metil
Metil — bir karbon atomuna birləşmiş üç hidrogen atomundan ibarət, metandan əldə edilən bir alkildir — CH3. Kimyəvi formullarda metil əsasən Me olaraq qısaldılır. Bu karbohidrogen qrupu bir çox üzvi birləşmələrdə mövcuddur. Molekullarda əksərən stabil bir qrupdur. Metil qrupu adətən daha böyük bir molekulun tərkib hissəsi olsa da, anion, kation və ya radikal kimi üç formada tapıla bilər. Anionda səkkiz, kationda yeddi, radikalda isə altı valent elektronu var. Hər üç formada metil çox reaktivdir və nadir hallarda müşahidə oluna bilir. == Metil kationu, anionu və radikalı == === Metil kationu === Metilium kationuna (CH3+) qaz fazasında rast gəlinir, digər fazalarda mövcud deyil. Bəzi birləşmələr metilium kationunun mənbəsi hesab olunur və üzvi kimyada praktikada geniş tətbiq olunur. Nümunə üçün, metanol protonlaşma zamanı elektrofil metil yaradan reagent verir: CH3OH + H+ → CH3+ + H2OEynilə, metil yodid və metil triflata metil katalizinin ekvivalenti kimi baxılır, çünki onlar zəif nukleofillərlə SN2 reaksiyalarına dərhal məruz qalırlar.
Metil-etil keton
Metil-etil keton (butanon) CH3-C(O)-CH2-CH3-alifatik ketonların homoloji qrupunun ikinci üzvü olan ketonlar sinfinin kimyəvi birləşməsidir. == Fiziki xassələri == Metil-etil keton asetonun qoxusunu xatırladan rəngsiz uçucu mayedir. Su ilə məhdud bir halda,əksər üzvi həlledicilərlə isə istənilən nisbətdə qarışır. Su ilə azeotrop bir qarışıq əmələ gətirir. == Alınması == Sənayedə metil etil keton alınmasının bir neçə metodu var onlardan biridə n-butanın maye fazalı sərbəst radikalın oksidləşməsi zamanı baş verir. Reaksiya zamanı 23% metil etil keton alınır və sirkə turşusu alınır. Əsas sənaye üsulu isə butilen fraksiyasının üç mərhələli işlənməsidir hansı ki, sintetik kauçuk zavodunda divinil istehsalında yan məhsul kimi istifadə olunur. == Toksikliyi == Metil etil keton toksiki maddədir. Bədənə dəri vasitəsilə daxil ola bilər; gözlərə, dəriyə, mərkəzi sinir sistemininə, tənəffüs yollarına zədə verə bilər. 3-5 dəqiqə ərzində 1 mq / l konsentrasiyasında bir insana gözlərin, burun və boğazın selikli qişasının qıcıqlanması -na səbəb olur, 30 mq / l - qıcıqlanma dözülməz hala gəlir.
Dizac-i Təvil (Şot)
Dizac-i Təvil (fars. ديزج طويل‎) - İranın Qərbi Azərbaycan ostanının Şövt şəhristanı ərazisinə daxil olan kənd.
Teti
Teti (e. ə. XXIV əsr – təq. e.ə. 2300) — Köhnə Padşahlıqnın VI sülalənin ilk hökmdarı.Təxminən e.ə 2347-2337 illər aralığında hökmdarlıq etmişdir. == Adları və ünvanları == Şəxsi ad: Teti Horus adı: Hr Sehetep Tavi Nebti adı: Sehetep Nebti Qızıl Horus: Hr nebu sema Yunan dilində adı: Othoes == Sülalə == Teti, kralın anası Seşeşetin oğludur.
Boş yerə təbil vurma (film, 2011)
Boş yerə təbil vurma (rus. ...В барабан не бью без толку...) qısametrajlı sənədli filmi rejissorlar Andrey Pavlenko və Tahir Əliyev tərəfindən 2011-ci ildə çəkilmişdir. "Salnamə" sənədli filmlər studiyası və Lennauçfilmin birgə istehsalıdır. Film Rusiya Dövlət Mükafatı laureatı, bu ölkənin Əməkdar İncəsənət Xadimi, sovet kinosunun tanınmış səs rejissoru və operatoru, həmvətənimiz Ələkbər Həsənzadəyə həsr olunmuşdur. == Məzmun == Ekran əsəri Rusiya Dövlət Mükafatı laureatı, bu ölkənin Əməkdar İncəsənət Xadimi, sovet kinosunun tanınmış səs rejissoru və operatoru, həmvətənimiz Ələkbər Həsənzadəyə həsr olunmuşdur.Ə. Həsənzadə 2000-ci ildə Rusiyanın “Nika” mükafatını alan ilk azərbaycanlı kino ustasıdır.
Metil qrupu
Metil — bir karbon atomuna birləşmiş üç hidrogen atomundan ibarət, metandan əldə edilən bir alkildir — CH3. Kimyəvi formullarda metil əsasən Me olaraq qısaldılır. Bu karbohidrogen qrupu bir çox üzvi birləşmələrdə mövcuddur. Molekullarda əksərən stabil bir qrupdur. Metil qrupu adətən daha böyük bir molekulun tərkib hissəsi olsa da, anion, kation və ya radikal kimi üç formada tapıla bilər. Anionda səkkiz, kationda yeddi, radikalda isə altı valent elektronu var. Hər üç formada metil çox reaktivdir və nadir hallarda müşahidə oluna bilir. == Metil kationu, anionu və radikalı == === Metil kationu === Metilium kationuna (CH3+) qaz fazasında rast gəlinir, digər fazalarda mövcud deyil. Bəzi birləşmələr metilium kationunun mənbəsi hesab olunur və üzvi kimyada praktikada geniş tətbiq olunur. Nümunə üçün, metanol protonlaşma zamanı elektrofil metil yaradan reagent verir: CH3OH + H+ → CH3+ + H2OEynilə, metil yodid və metil triflata metil katalizinin ekvivalenti kimi baxılır, çünki onlar zəif nukleofillərlə SN2 reaksiyalarına dərhal məruz qalırlar.
Metil spirti
Metanol(metil spirti, karbinol, oduncaq spirti)- CH3OH - sadə biratomlu spirt, rəngsiz zəhərli mayedir. Havayla 6,98-35,5 % qatılıqda partlayıcı qarışıq yaradır. Metanol su və üzvü birləşmələrlə istənilən nisbətdə qarışır. == Tarixi == Metanolu ilk dəfə 1661 ildə Boyl tərəfindən təzə mişarlanmış bərk növ oduncağın quru distilləsindən almışlar. == Alınması == Metanol ilk dəfə olaraq R.Boyl tərəfindən 1661-ci ildə oduncağın quru distilləsi məhsullarında müşahidə olunmuşdur (buradan da metanolun adı yaranmışdır - ağac spirti). Təmiz halda metanol 1834-cü ildə Y.Dyuma və E. Peliqo tərəfindən ayrılmışdır və onlar metanolun kimyəvi formulunu müəyyən etmişlər. Metanolun alınmasının bir neçə üsulu mövcuddur: qarışqa turşusunun duzlarının termiki parçalanması, metanın natamam oksidləşməsi və sintez- qazdan alınması və.s. Müasir sənayedə metanolu dəm qazı ilə hidrogen qarışığını 250 0C-də 150-200 atm. təzyiqdə CuO və ya ZnO katalizatorların iştiraki ilə alırlar. Bu zaman aşağıdakı tənlik üzrə reaksiya gedir və metil spirti alınır.
Tetis okeanı
Tetis (yun. Θέτις, ing. Thetis) — qədim okean olaraq Mezozoy erası dövründə mövcud olmuş, Qondvana və Lavrasiya kimi materiklərin arasında yerləşmişdir. Aralıq dənizi, Qara dəniz, Xəzər dənizi və Aral gölü bu okeanın qalıqlarıdır. == Tarixi == Avropanın hündür nöqtələri Alp, Karpat dağlarında və Asiyanın Himalay dağlarının zirvələrində dəniz canlılarının qalıqları aşkarlanır. Bu isə onu deməyə əsas verir ki, bu ərazilər tarixən suyun altında olmuşdur. Bunu əsas gətirən Zyoss Eduard 1893-ci ildə bu qədim okeanı Tetis adlandırmışdır. Bu ad yunan ilahəsinin adıdır. Bəzən isə bu okeanı Sarmat dənizi və ya Ponti dənizi adlandırılır. == Müasir baxış == Tetis okeanı milyard il önçə Qondvana və Lavraziya qitələrinin arasında meydana gəlmişdir.
Etil metakrilat
Etil metakrilat (Etil 2-metil akrilat, Etil 2-metil-2-propenoat, UN2277)-kimyəvi formulu C₆H₁₀O₂,metakril turşusunun etil efiridir. == Fiziki xassələri == Etil metakrilat normal şəraitdə rəngsiz mayedir, suda az həll olur, qaynama temperaturu 117 °C və ərimə temperaturu -75 °C-dən azdır. Molekulyar çəki isə 114.1 q/mol-dur. Etil metakrilat xassələrinə görə metil metakrilata bənzəyir, lakin onun qıcıqlandırıcı xassələri daha az nəzərə çarpır. == Tədbiqi == Etil metakrilat akril polimerlərin - sintetik qatranların, latekslərin, emulsiyaların istehsalı üçün istifadə olunur .Metil metakrilatdan daha az bioloji təhlükəli olduğu üçün bu efir kosmetik prosedurlarda, xüsusən də dırnaq uzatmalarında istifadə olunur. == Təhlükəsizlik == Etil metakrilat buxarlarının inqalyasiyası öskürək, yanma, başgicəllənmə və baş ağrılarına səbəb olur. Böyük dozalarda ürəkbulanma, qusma və huşun itirilməsinə , dəri ilə təmasda yanmağa səbəb olur. Gözlərlə əlaqə aktiv lakrimasiyaya, gözlərdə ağrıya gətirib çıxarır. Etil metakrilat buxarı hava ilə yaxşı qarışır və partlayıcı qarışıqlar əmələ gəlir.Maddə qızdırıldığında və işığa məruz qaldıqda və ya güclü oksidləşdirici maddələrlə təmasda olduqda şiddətlə polimerləşir. == Mənbə == Etil metakrilat (EMA) (əlçatmaz keçid).
Etil spirti
Etanol və ya Alkoqol – rəngsiz, kəskin iyə malik maye olub, el arasında alkoqol kimi tanınmışdır. Köhnə mənbələrdə onun adı Äthanol, Äthylalkohol və ya Ethylalkohol kimi hallanır. Çox vaxt ona "spirt" də deyilir. Elmi dildə etanol EtOH kimi qısaldılmış şəkildə işlədilir. Alkoqol kefləndirici maddədir. Onun istifadəsinə dünyanın çox ölkələrində icazə verilir. Ancaq avtomobil, velosiped, qatar, gəmi və təyyarələrin alkoqol içkisinin təsiri altında idarəsi qanunla cəzalandırılır. == Tərkibi == Alkoqol C2H5OH düsturu ilə n-Alkanollar qrupuna aiddir. O Ethan (C2H6) doymuş karbohidrogendə bir hidrogen atomunun hidroksil (OH) qrupla əvəz olunması sayəsində əldə edilir. Ona görə də, ethan-ın sonuna -ol şəkilçisi əlavə edilir.
Teti, Sardiniya
Teti (sardin: Tèti) — Sardiniyanın Nuoro əyalətindəki kommuna və kiçik şəhərdir. Sahəsi 43,91 km²-dir. Kommunanın əhalisi 674 nəfər, əhalinin sıxlığı bir kvadrat kilometrə 15 nəfərdir.
Teti (Sardiniya)
Teti (sardin: Tèti) — Sardiniyanın Nuoro əyalətindəki kommuna və kiçik şəhərdir. Sahəsi 43,91 km²-dir. Kommunanın əhalisi 674 nəfər, əhalinin sıxlığı bir kvadrat kilometrə 15 nəfərdir.
Teti (firon)
Teti (e. ə. XXIV əsr – təq. e.ə. 2300) — Köhnə Padşahlıqnın VI sülalənin ilk hökmdarı.Təxminən e.ə 2347-2337 illər aralığında hökmdarlıq etmişdir. == Adları və ünvanları == Şəxsi ad: Teti Horus adı: Hr Sehetep Tavi Nebti adı: Sehetep Nebti Qızıl Horus: Hr nebu sema Yunan dilində adı: Othoes == Sülalə == Teti, kralın anası Seşeşetin oğludur.
Cəlil
Cəlil — Azərbaycanlı kişi adı. Bu adı olan tanınmış şəxslərCəlil Məmmədquluzadə — yazıçı, dramaturq, jurnalist, ictimai xadim. Böyük satirik Cəlil bəy Bağdadbəyov — aktyor, Azərbaycanın əməkdar artisti Cəlil bəy Sultanov — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Parlamentinin deputatı Cəlil Sadıxov —Azərbaycanın Ukraynada ilk səfiri. Cəlil Vəzirov — teatrşünas. Azərbaycan Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi Cəlil Kiyekbayev Cəlil XəlilovCəlil Xəlilov (geoloq) Cəlil Xəlilov (polkovnik) Cəlil Xəlilov (tərcüməçi) == Həmçinin bax == Cəlilzadə Cəlilov Cəlilli — Tovuz rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
Cəmil
Cəmil — Azərbaycanlı kişi adı. Cəmil Ağayev — Cəmil Debbouz — Cəmil bəy Haqverdiyev — Cəmil bəy Musayev — Cəmil bəy Vəzirov — Cəmil bəy Köçərlinski — Cəmil bəy Rəfibəyli — Cəmil Cahid bəy Toydəmir — Cəmil bəy Xazalanski — Cəmil Lənbəranski — Cəmil Mirzəyev — Cəmil Sadıqbəyov — Cəmil Kavukçu — Cəmil Çiçək — Cəmil Əlibəyov — Azərbaycan yazıçısı, "Azərbaycanfilm"in direktoru (1974-1984) Cəmil Quliyev — Azərbaycan kinorejissoru, İctimai Televiziyanın baş direktoru (2013-cü ildən).
Dəbil
Dvin və ya Dəbil (azərb. Dəbil‎, erm. Դուին, yun. Δούβιος) — Müasir Ermənistan ərazisində yerləşən qədim şəhər. Xarabalıqları qalmışdır. == Tarixi == 335-ci ildə Arşakilər sülaləsindən III Xosrov tərəfindən salınmışdır. Adı farsca "təpə" mənasına gəlir. 506-cı ildə Dvin kilsə məclisi burada çağrılmışdır. 642-ci ildə Ərməniyyənin mərkəzinə çevrilmişdir, bundan sonra şəhər daha çox Dəbil adlanmağa başlanmışdı. 893-cü ildə zəlzələdə şəhər dağılmış, Saci afşini Məhəmmədin şəhəri ələ keçirməsi asanlaşmışdı.
Ertil
Ertil — Rusiya Federasiyasında yerləşən şəhər, Voronej vilayətinə daxildir.
Fəsil
Fəsil, mövsüm ya da sezon — ilin şərti olaraq bölündüyü 4 dövr. Mövsümlərin bölünməsi müxtəlif cür aparılır: Təqvim üzrə mövsümlər – dünyanın əksər ölkəsində ilin hər biri 3 təqvim ayına bərabər olan 4 mövsümə bölünməsi qəbul edilib. Astronomik mövsümlər - gündönümündən (yay və qış) və gecə-gündüzün bərabərləşməsinə uyğun bölünür. Fenologiya - mövsümlərin müddəti təbiət hadisələrinə uyğun olaraq bölünür (təbiətdə iqlimin mövsümi dəyişikliyinə uyğun). == Təqvim üzrə mövsümlər == Fəsilləri dövrü belədir : qış payız yaz yay .İlin fəsilləri belə dövr edir: Qış Payız Yaz Yay .Orta en dairələrində il formal olaraq təqribən 4 bərabər hissəyə bölünür.
Gətir
Gətir — lazımi məhsulları 10 dəqiqə ərzində gətirməyi hədəfləyən tətbiqetmə üzərindən işləyən onlayn bazar tətbiqidir. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa və Kocaelinin seçilmiş bölgələrində 100-dən çox anbarı ilə istifadəçilərə xidmət göstərir. Gətir ərzaq sifariş sistemi ilə yanaşı, yemək sifarişini qısa müddətdə çatdırmaq üçün müəyyən bölgələrdə Getir Yemek sistemini xidmətə gətirdi. Maykl Moritzin başçılıq etdiyi xarici investorlar bu tətbiqetməyə 38 milyon dollar sərmayə qoymuşlar.
Kətik
Ağgədik (əvvəlki adı: Kötük) — Azərbaycan Respublikasının Xocalı rayonunun Xanabad kənd inzibati ərazi dairəsində kənd. Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin 29 dekabr 1992-ci il tarixli, 428 saylı Qərarı ilə Xocalı rayonunun Kötük kəndi Ağkədik kəndi adlandırılmışdır. 1992-ci ildən 2020-ci ilə kimi Ermənistan Silahlı Qüvvələrinin işğalı altında olmuşdur. İkinci Qarabağ müharibəsinin nəticələrinə əsasən imzalanmış 10 noyabr 2020-ci il tarixli üçtərəfli bəyanata uyğun olaraq Ağgədik kəndi Rusiya sülhməramlı qüvvələrinin nəzarətinə keçmişdir. == Toponimikası == Ağgədik kəndi dağətəyi ərazidədir. Keçmiş adı Ağdar, 1992-ci ilədək Kotuk ("gədik" sözünun təhrif forması) olmuşdur. Oykonim ərazidəki eyniadlı dağ keçidinin adından yaranmışdır. Zaman-zaman Kətük, Kətik kimi də qeyd olunmuşdur. Bəzi tədqiqatçılar kəndin adını Qafqaz Albaniyasındakı məşhur Kətik məbədinin (XII əsr) adı ilə bağlayırlar. == Əhalisi == 2005-ci ildə Dağlıq Qarabağda keçirilən əhalinin siyahıyaalmasına əsasən Kətik kəndinin əhalisinin sayı 8 nəfər təşkil edirdi.
Kətiş
Xınalıq və ya yerli dildə: Kətiş — Azərbaycan Respublikasının Quba rayonunun eyni adlı inzibati ərazi vahidində kənd və həmin ərazi vahidinin mərkəzi. Qafqaz Albaniyasının qədim tayfalarından, Şahdağ xalqlarının nümayəndələrindən biri olan xınalıqlıların tarixi və mərkəzi məskəni. Quba xanlığı dövründə Xınalıq mahalının, SSRİ dövründə Xınalıq kənd sovetliyinin, hazırda Xınalıq bələdiyyəsinin mərkəzi (1999-cu ildən). Dünyanın ən yüksək yaşayış məntəqələrindən biri (dəniz səviyyəsindən 2180 metr yüksəklikdə. 5000 illik tarixə malik olan Xınalıq fenomeni təkcə Azərbaycan tarixində deyil, həm də bəşər tarixində ən zəngin etnoqrafik dəyərlərdən biri, əfsanəvi yaşayış məntəqəsidir. 2023-cü ildə xınalıqlıların mədəni mühiti və köç yolu UNESCO Dünya irsi olaraq qeydiyyata alınmışdır. == Ümumi məlumat == Böyük Qafqaz dağları silsiləsinin Şahdağının yaxınlığında dağlar ilə əhatə olunmuş bir ərazidə, Baş Qafqaz və Yan silsilələri arasındakı çökəklikdə olan Xınalıq kəndi, Quba şəhərindən 57 km cənub-qərbdə, Azərbaycan Respublikasının paytaxtı Bakı şəhərindən isə 225 km məsafədə, 41°10′41″ şimal enində və 48°07′36″ şərq uzunluğunda yerləşir. 8 avqust 1930-cu ildən Qonaqkənd rayonunun tərkibində olmuş Xınalıq kəndi 4 dekabr 1959-cu ildən Quba rayonunun ərazisinə keçirilmişdir. İnzibati-ərazi bölgüsünə görə SSRİ dövründə Qalayxudat kəndi ilə birlikdə Xınalıq kənd sovetliyinin tərkibində olan Xınalıq kəndi həmin kənd sovetliyinin mərkəzi olmuşdur.Hazırda kənd Xınalıq bələdiyyəsinin ərazisindədir. 1999-cu ildə yaradılmış Xınalıq bələdiyyəsinin tərkibinə Xınalıq kəndindən başqa Qalayxudat kəndi də daxildir.
Lətif
Lətif — kişi adı.
Məftil
Məftil adətən nazik, uzun və əyiləbilən, en kəsiyi dairəvi olaraq hazırlanmış metal və ya süni materialdır. Digər en kəsik formaları dördbücaqlı,altıbucaqlı,və ya oval şəklində ola bilir. Uzun olduğundan məftillər dolağa yığılır və dəst şəklində saxlanır. Məftillərin hazırlanması üçün tətbiq olunan materiallar polad, mis, bürünc, alüminium, gümüş, qızıl və paslanmayan poladdır. Son vaxtlar kiçik miqdarda avtomobil və aviasiya sənayesində maqnezium məftillərdən də istfadə olunur. == Hazırlanması == Məftil hazırlama texnologiyası çəkmə üsuluna əsaslanr. Emal zamanı dartma-sıxma prosesində yonqar ayrımadığndan metalda baş verən deformasiya istiliyin ayrılması ilə müşqaiyət olunur. Proses zamani soyuq və isti çəkmə, yayma və elektrolit emalı fərqləndirilir. Məftilin çəkilməsində öncə ştamplama və ya yayama yolu ilə hazırlanmış pəstah çəkmə daşının deşiyindən keçirilir və çəkilir. Çəkmə zamanı pəstah material itkisi olmadan uzanır və nazilir.
Qatil
Qatil — qətli törədən cinayətkar şəxsə verilən addır. Öldürən, adam öldürən, cani deməkdir.
Qəsil
Aşağı Qəsil — Azərbaycan Respublikasının Ağdaş rayonunda kənd. Yuxarı Qəsil — Azərbaycan Respublikasının Ağdaş rayonunda kənd.
Beril
Beril — mineral, Al2Be3[Si6O18]. == Haqqında == Beril adətən 5-7% qədər Na, Li, K, bəzən Rb, Cs, (OH) daşıyır. Heksaqonal təbaşirləri prizmatik, tək-tək, bəzi hallarda druzlar şəklində rast gəlir. Ayrılma {0001} üzrə qeyri-mükəmməl. Aqreqat: kip, dənəvər. Rəngi adətən ağ, yaşılımtıl, sarımtıl. Parıltı: şüşəli. Sərtlik 7,5-8. Xüsusi çəkisi 2,8. Qranit və qranit peqmatitlərin boşluqlarında, kvars-muskovitli damarlarda, pla­gioklazit və qreyzenlərdə tapılır.