Поиск по словарям.

Sic transit gloria mundi — "dünyanın şöhrəti belə keçir" mənasını verən latınca ifadə. Bu ifadə 1409-cu il (V Aleksandrın tacqoyma mərasimində istifadə edildiyi zaman) və 1963-cü illər arasında papanın tacqoyma mərasimlərində istifadə edilmişdir. Yeni seçilmiş papa öz sedia gestatorunda (mərasim taxtı) Müqəddəs Pyotr bazilikasının müqəddəs mərasimindən çıxış edərkən yürüş üç dəfə dayandı. Hər dəfə bir papanın mərasim ustası əlində gümüş və ya mis qamış tutaraq, yanan kətan yedəyində papanın qarşısında diz çökərdi. Ardıcıl olaraq üç dəfə parça yanan kimi o, yüksək və kədərli səslə deyirdi: "Pater Sancte, sic transit gloria mundi!" (“Müqəddəs Ata, dünya şöhrəti belə keçir!”). Papaya ünvanlanan bu sözlər həyatın keçici təbiətini və yer üzündəki şərəflərin xatırladıcısı olaraq xidmət etdi. İfadənin bir forması Tomas Kempisin 1418-ci ildə Məsihin Təqlidi adlı əsərində meydana çıxdı: "O quam cito transit gloria mundi" ("Dünyanın izzəti necə də tez keçib gedir"). İdiomatik kontekstlərdə bu ifadə "şöhrət keçicidir" mənasında istifadə edilmişdir. Amerikalı şair Emili Dikinsonun ilk nəşr olunan şeiri "Sic Transit Gloria Mundi" adlanırdı. İngilis illüstratoru Corc Kruikşank tərəfindən 1819-cu ildə çəkilmiş qravürü "Dənizçilərin Tərəqqi: Sic transit gloria mundi" adlanır.

Call of Duty (azərb. Döyüş tapşırığı‎) — ABŞ şirkəti "Activision" tərəfindən istehsal olunan birinci şəxs atıcı janrında videooyunlar seriyası. Bu seriyadakı oyunlar "Infinity Ward", "Treyarch" və "Sledgehammer Games" kimi studiyalar tərəfindən istehsal edilmişdir. 2003-cü ildə satışa çıxarılan ilk oyunla başlayan seriyanın ilkin epizodlarının məzmunu İkinci Dünya mharibəsinə yönəlmişdi. Seriyanın daha sonra buraxılan epizodlarının hadisələri Soyuq müharibə dövründə, yaxın gələcəkdə, hətta kosmosda cərəyan edirdi. Seriyadakı bir çox oyun müstəsna tənqidi tərif almış və çoxsaylı mükafatlar qazanmışdır. Seriyadakı oyunların adətən çoxnəfərli rejimi var və bu, Şimali Amerika və Qərbi Avropada kiberidman kimi populyarlıq qazanmışdır. 2021-ci ilə aid olan məlumata görə, seriyadakı oyunların ümumi satışları 400 milyon kopyanı keçmişdir. Ginnesin Rekordlar Kitabına dünyada ən çox satılan atıcı seriyası kimi daxil edilmişdir. Satılan kopyaların sayına görə ABŞ-də hazırlanmış ən uğurlu videooyun seriyasıdır.

Call of Duty 2 (azərb. Döyüş tapşırığı 2‎) — "Infinity Ward" tərəfindən hazırlanmış və dünyanın əksər regionunda "Activision" tərəfindən yayımlanmış 2005-ci il birinci şəxs atıcı videooyunu. Bu, "Call of Duty" videooyun seriyasındakı ikinci epizoddur. 7 aprel 2005-ci ildə "Activision" tərəfindən açıqlanan videooyun 25 oktyabr 2005-ci ildə "Microsoft Windows" və 22 noyabr 2005-ci ildə "Xbox 360" konsolunun buraxılış titulu kimi satışa çıxarılmışdır. Digər versiyalar sonradan "OS X", mobil telefonlar və "Pocket PC"-lər üçün buraxılmışdır. Oyunun hadisələri İkinci Dünya müharibəsində cərəyan edir və kampaniya rejimi dörd əsgərin nöqteyi-nəzərindən təsvir edilir. Onlardan biri Qızıl Ordu, biri ABŞ Ordusu və ikisi Britaniya Ordusu sıralarında xidmət edir. Bu, cəmi 27 missiya üçün üç hekayəyə bölünmüş dörd ayrı kampaniyadan ibarətdir. Sağlamlığın bərpası və partlamaq üzrə olan ən yaxın əl qumbarasını göstərən ikona kimi bir çox funksiyalar orijinal "Call of Duty" videooyunundan edilmiş və dəyişdirilmişdir. "Call of Duty 2" tənqidçilər tərəfindən müsbət rəylər almışdır.

Call of Duty 3 — Call of Duty seriyasının üçüncü oyunu. Treyarch tərəfindən inkişaf etdirilərək, Activison tərəfindən 10 dekabr 2005-ci ildə PlayStation 3, Xbox 360, Wii xaricində PlayStation 2 və Xbox üçün paylanan II. Dünya Müharibəsi mövzulu birinci şəxs nişancı növündən bir oyundur.

Simon Ghost Riley— Call of Duty seriyasının hekayə xəttindəki uydurma personajdır . O, ilk dəfə 2009-cu ildə PC oyunu Call of Duty: Modern Warfare 2-də oynana bilən əsgər personajı kimi görünür .2019-cu ildə Call of Duty: Warzone seriyasının buraxılışndan yenidən xatırlandı və burada o, oynana bilən bir personaj oldu. Tam debütünü 2022-ci ildə Call of Duty: Modern Warfare II-də etdi . Simon Riley həmişə kəllə maskası taxır. Orijinal Modern Warfare 2 — də Ghost tünd eynəkdən istifadə edirdi. Ghost uşaq ikən atasının tərəfindən məişət zorakılığına məruz qalıb. Psixoloji problemlərlə mübarizə aparır. Riley Call of Duty: Mobile, Call of Duty: Infinite Warfare və Call of Duty: Ghosts onlayn rejimində görünür . Ghost tez-tez Call of Duty franşizasında ən populyar personajlardan biri kimi qeyd olunur . Riley ilk dəfə Modern Warfare 2-nin beşinci missiyasında görünür .

Simon Ghost Riley— Call of Duty seriyasının hekayə xəttindəki uydurma personajdır . O, ilk dəfə 2009-cu ildə PC oyunu Call of Duty: Modern Warfare 2-də oynana bilən əsgər personajı kimi görünür .2019-cu ildə Call of Duty: Warzone seriyasının buraxılışndan yenidən xatırlandı və burada o, oynana bilən bir personaj oldu. Tam debütünü 2022-ci ildə Call of Duty: Modern Warfare II-də etdi . Simon Riley həmişə kəllə maskası taxır. Orijinal Modern Warfare 2 — də Ghost tünd eynəkdən istifadə edirdi. Ghost uşaq ikən atasının tərəfindən məişət zorakılığına məruz qalıb. Psixoloji problemlərlə mübarizə aparır. Riley Call of Duty: Mobile, Call of Duty: Infinite Warfare və Call of Duty: Ghosts onlayn rejimində görünür . Ghost tez-tez Call of Duty franşizasında ən populyar personajlardan biri kimi qeyd olunur . Riley ilk dəfə Modern Warfare 2-nin beşinci missiyasında görünür .

Call of Duty: Black Ops (azərb. Borcun çağırışı: Qara əməliyyatlar‎) — "Treyarch" tərəfindən hazırlanan, "Activision" şirkəti tərəfindən nəşr olunan və birinci şəxs atıcı janrında olan videooyun. "Call of Duty" oyun seriyasındakı 7-ci əsas epizoddur və 2008-ci ildə satışa çıxarılan "Call of Duty: World at War" videooyununun davamıdır. Oyun 9 noyabr 2010-ci il tarixində Microsoft Windows, PlayStation 3, Xbox 360 və Wii platformaları üçün satışa çıxarılmışdır. Oyun daha sonra "Aspyr Media" tərəfindən 27 sentyabr 2012-ci il tarixində OS X platforması üçün satışa çıxarılmışdır. Oyunun əsas süjeti Soyuq müharibə dövründə, 1960-cı illərdə cərəyan edir. Oyunun protaqonisti MKİ əməkdaşı Aleks Meyson bir nömrəli radiostansiyanın mövqeyini müəyyənləşdirmək üçün bəzi xatirələrini xatırlamağa çalışır. Bu radiostansiya kimyəvi silahlarla ABŞ-yə hücum etmək istəyən agentlərə məlumat yayır. Meyson, başqa bir MKİ əməkdaşı olan Ceyson Hadson və Qızıl Ordu hərbçisi Viktor Reznov oyunun əsas idarə edilən personajlarıdır. Oyunun əsas süjeti Kuba, Rusiya, ABŞ, Qazaxıstan, Honkonq, Laos, Vyetnam və Arktikada cərəyan edir.

Call of Duty: World at War - Treyarch oyun şirkəti tərəfindən 2008-ci ildə yaradılan, macəra-döyüş oyunudur. Oyun ilk dəfə 11 noyabr 2008-ci ildə buraxılmışdır. == Əsas personajlar == Sıravi Miller — ABŞ kampaniyasının protaqonisti. Sıravi Dmitri Petrenko — SSRİ kompaniyasının protaqonisti. Call of Duty: Black Ops oyununun hadsilərində iştirak edir. Serjant Viktor Reznov — Qızıl Ordunun əsgəri. Sovet kampaniyasının oyundakı əsas yönləndiricisi. Sevimli kəlimələri — "Əclaf" (rus. Мразь), "Miskin" (rus. Ничтожество), "Yaramazlar" (rus.

Call of Duty: Modern Warfare 3, Infinity Ward və Sledgehammer Games tərəfindən hazırlanan və Activison tərəfindən paylanan birinci şəxs atıcı videooyunudur. MW3 olaraq da tanınır. Modern Warfare seriyasının üçüncü, Call of Duty seriyasının isə 8-ci oyunudur. 8 noyabr 2011 tarixində Xbox 360, Wii, PlayStation 3 və Microsoft Windows üçün Şimali Amerika və Avropada nəşr olunmuşdur. MW3, Call of Duty: Modern Warfare 2-nin davamı xüsusiyyətindədir. MW3, satışa təqdim edildiyi gün 24 saat içində ABŞ və Birləşmiş Krallıqda 6.5 milyon satmışdır. Sledgehammer Games oyunun tək multiplayer hissəsinin istehsalını boynuna götürərkən Raven Software çox multiplayer hissəsinin istehsalını boynuna götürmüşdür. Oyun cəmi 17 hissədən ibarətdir. Infinity Ward'dan edilən şərhə görə oyunun səsləndirmə heyətində Billy Murray, Kevin McKidd, Roman Varshavsky, William Fichtner, Timothy Olyphant kimi məşhur adlar vardır. == Oynanış == Oynanış baxımından digər oyunlarda oduğu kimi fps baxış açısına sahib oyun oyunçuya demək olarki hər dəqiqə başından ayrıla bilməyəcəyi aksiyon vəd edir.

Call of Duty: World at War - Treyarch oyun şirkəti tərəfindən 2008-ci ildə yaradılan, macəra-döyüş oyunudur. Oyun ilk dəfə 11 noyabr 2008-ci ildə buraxılmışdır. == Əsas personajlar == Sıravi Miller — ABŞ kampaniyasının protaqonisti. Sıravi Dmitri Petrenko — SSRİ kompaniyasının protaqonisti. Call of Duty: Black Ops oyununun hadsilərində iştirak edir. Serjant Viktor Reznov — Qızıl Ordunun əsgəri. Sovet kampaniyasının oyundakı əsas yönləndiricisi. Sevimli kəlimələri — "Əclaf" (rus. Мразь), "Miskin" (rus. Ничтожество), "Yaramazlar" (rus.

Call of Duty 4: Modern Warfare (azərb. Döyüş tapşırığı 4: Müasir Müharibə‎) — "Infinity Ward" studiyası tərəfindən yaradılmış və birinci şəxs-atıcı janrında olan multiplatformalı videooyun. Call of Duty adlı oyunlar seriyasından 4-cü. Oyunun süjeti digər Call of Duty-lərdən fərqlidir. Belə ki, Call of Duty 4 İkinci dünya müharibəsindən yox 2011-ci ildə baş verən hadisələrdən gedir. Oyunçu ABŞ əsgərləri və Böyük Britaniya xüsüsi təyinatlıları ilə oynayır. Oyunun süjeti Rusiya, Ukrayna, Azərbaycan və Yaxın Şərqdə baş verir. İlk 24 saat satış zamanı oyunun 600.000 nüsxəsi satılıb. Bütün dünyada 10 milyondan çox surəti hazırlanmış, oyun isə öz vaxtının ən satılan oyununa çevrilmişdir. Daha sonra bu titulu Call of Duty 4-ün varisləri Call of Duty: Modern Warfare 2 və Call of Duty: Black Ops qazandı.

Call of Duty: Black Ops (azərb. Borcun çağırışı: Qara əməliyyatlar‎) — "Treyarch" tərəfindən hazırlanan, "Activision" şirkəti tərəfindən nəşr olunan və birinci şəxs atıcı janrında olan videooyun. "Call of Duty" oyun seriyasındakı 7-ci əsas epizoddur və 2008-ci ildə satışa çıxarılan "Call of Duty: World at War" videooyununun davamıdır. Oyun 9 noyabr 2010-ci il tarixində Microsoft Windows, PlayStation 3, Xbox 360 və Wii platformaları üçün satışa çıxarılmışdır. Oyun daha sonra "Aspyr Media" tərəfindən 27 sentyabr 2012-ci il tarixində OS X platforması üçün satışa çıxarılmışdır. Oyunun əsas süjeti Soyuq müharibə dövründə, 1960-cı illərdə cərəyan edir. Oyunun protaqonisti MKİ əməkdaşı Aleks Meyson bir nömrəli radiostansiyanın mövqeyini müəyyənləşdirmək üçün bəzi xatirələrini xatırlamağa çalışır. Bu radiostansiya kimyəvi silahlarla ABŞ-yə hücum etmək istəyən agentlərə məlumat yayır. Meyson, başqa bir MKİ əməkdaşı olan Ceyson Hadson və Qızıl Ordu hərbçisi Viktor Reznov oyunun əsas idarə edilən personajlarıdır. Oyunun əsas süjeti Kuba, Rusiya, ABŞ, Qazaxıstan, Honkonq, Laos, Vyetnam və Arktikada cərəyan edir.

Call of Duty: Black Ops (azərb. Borcun çağırışı: Qara əməliyyatlar‎) — "Treyarch" tərəfindən hazırlanan, "Activision" şirkəti tərəfindən nəşr olunan və birinci şəxs atıcı janrında olan videooyun. "Call of Duty" oyun seriyasındakı 7-ci əsas epizoddur və 2008-ci ildə satışa çıxarılan "Call of Duty: World at War" videooyununun davamıdır. Oyun 9 noyabr 2010-ci il tarixində Microsoft Windows, PlayStation 3, Xbox 360 və Wii platformaları üçün satışa çıxarılmışdır. Oyun daha sonra "Aspyr Media" tərəfindən 27 sentyabr 2012-ci il tarixində OS X platforması üçün satışa çıxarılmışdır. Oyunun əsas süjeti Soyuq müharibə dövründə, 1960-cı illərdə cərəyan edir. Oyunun protaqonisti MKİ əməkdaşı Aleks Meyson bir nömrəli radiostansiyanın mövqeyini müəyyənləşdirmək üçün bəzi xatirələrini xatırlamağa çalışır. Bu radiostansiya kimyəvi silahlarla ABŞ-yə hücum etmək istəyən agentlərə məlumat yayır. Meyson, başqa bir MKİ əməkdaşı olan Ceyson Hadson və Qızıl Ordu hərbçisi Viktor Reznov oyunun əsas idarə edilən personajlarıdır. Oyunun əsas süjeti Kuba, Rusiya, ABŞ, Qazaxıstan, Honkonq, Laos, Vyetnam və Arktikada cərəyan edir.

Call of Duty: Modern Warfare 2' — 2009-cu ildə Infinity Ward tərəfindən hazırlanmış və Activision tərəfindən nəşr edilmiş birinci şəxs atıcı oyunudur.Bu, Call of Duty seriyasının altıncı hissəsi və Call of Duty 4: Modern Warfare-in davamıdır. 10 noyabr 2009-cu ildə Windows, PlayStation 3 və Xbox 360 üçün bütün dünyada buraxıldı. Nintendo DS üçün Modern Warfare: Mobilized adlı ayrıca versiya da eyni gün buraxıldı. OS X üçün versiya Aspyr tərəfindən hazırlanıb və 2014-cü ilin may ayında buraxılıb və Xbox 360 versiyası 2018-ci ildə Xbox One üçün geriyə doğru uyğunlaşdırılıb. Oyunun hekayəsi Rusiya Ultramillətçi Partiyasının lideri Vladimir Makarovu və Vaşinqton D. C-ni məğlub edən Kapitan Sabun MakTavişin komandanlıq etdiyi çoxmillətli xüsusi təyinatlı Task Force 141-dən bəhs edir. Bu, onun ərazisini qoruyan 1-ci Ranger Batalyonundan Amerika Birləşmiş Ştatları Ordusu Reyncerlərini ovlamağı izləyir.(rus işğalı) Oyunun əsas personajları 141-ci çavuş Gary "Roach" Sanderson və Ordu Reyncersindəki sıravi Ceyms Ramirezdir; Kapitan MacTavish daha sonra kampaniyada oynanılacaq. Çox oyunçu rejimi əvvəlki oyundan bir neçə yeni funksiya və rejimlə genişləndirilib. Oyunun inkişafı 2008-ci ildə, oyun hələ Call of Duty 6 kimi tanındığı vaxtdan başladı. Oyun Call of Duty 4-ün IW 3.0-ın təkmilləşdirilmiş versiyası olan IW 4.0 mühərrikindən istifadə edir. Infinity Ward kampaniya rejimini inkişaf etdirərkən real həyatdakı münaqişələrdən ilham aldı.

Tranzit (iqtisadiyyat) — iqtisadiyyatın bir qolu. Tranzit (internet) — internetin bir qolu. Tranzit (nəqliyyat) — sərnişin və ya yüklərin bir ölkədən digərinə arılıq ölkədən daşınması. Tranzit (astronomiya) — müəyyən bir nöqtədən baxarkən bir fəza cisminin digərinin qarşısından keçməsi müşahidə olunan astronomik hadisələr Tranzit (politologiya) — siyasi rejimlər mövcud olan dövlətlərin demokratiyaya keçidi prosesi. Tranzit (FK) — Latviyanın Ventspils şəhərinin futbol klubu.

Tranzit —

Bock (Çexcə: Dudy) — ənənəvi Bohemiya tuluq zurnasıdır. Aləti çalma adəti XX əsrə kimi ilk əvvəl Blata, Chodsko, Bohemyanın Egerland və Saksonya bölgələri arasında çəkdi. Bock adı (almanca buck:erkək keçi) onun düzəldilməsində keçi dərisindən istifadə olunması ilə əlaqəlidir. Bockun dronu (musiqi alətinin hissəsi, səs çıxarır) adətən chanterin (musiqi alətinin bir hissəsi melodya yaradır, üzərində deşiklər olan boru) tonundan 2 oktava aşağı düşür. Bockun mövcud variantı ümumilikdə körüklə üfürüləndi. Buda tuluqzurnaçıya aləti çalmaqla bərabər mahnı oxumasınada şərait yaradır. Borunun yuxarı hissəsi adətən keçi başı formasındadır. Egerland tərzi alətlərdə dron (musiqi alətinin bir hissəsi, hansı ki səs çıxarır) torbadan aşağı asılarkən, Bohemiya tərzində isə onun çalanın çiynindən arxaya doğru uzanır. Bu musiqi aləti daha çox osrkestrlarda istifadə olunur. Bu musiqi aləti indi daha çox Çexiya Respublikasında, xüsusilə Cənubi Bohemiyadakı Strakonicede və Qərbi Bohemiyada Chodsko olaraq bilinən Domažlice regionunda istifadə olunur.

Duy – Azərbaycan müğənnisi Aygün Kazımovanın albomudur. Albom 2018-cü ildə Gürcüstanda hazırlanmışdır. Dünyaca məşhur DJ David Vendetta tərəfindən hazırlanan "Duy" adlı mahnıda Aygün Kazımova milli və müasir musiqini sintez edib. Eyni zamanda ifalarda muğamdan istifadə olunub. Həmçinin tar, kaman, zurna, ud kimi musiqi alətlərinin səsinə rast gəlmək olar. Albomun musiqi prodüseri gürcü musiqiçi Kakhaberidir. Səsyazmalar Gürcüstanın məşhur "Bravo" studiyasında həyata keçirilib. Layihənin "cover" fotosu üçün Kazımovaya maraqlı bir obraz yaradılıb. O, uzunqollu əlçək, böyük şlyapa və dərin sinə dekolteli qara paltarda kamera qarşısına keçib. Bütünlüklə beynəlxalq komanda tərəfindən ərsəyə gətirilən bu sənət nümunəsi keyfiyyəti ilə seçilir.

Lapis Lazuli (Lazurit yolu) Beynəlxalq Tranzit Dəhlizi— 2017-ci ilin 15 noyabr tarixində Türkmənistanın paytaxtı Aşqabat şəhərində keçirilən Regional İqtisadi Əməkdaşlıq konfransı çərçivəsində Türkiyə, Gürcüstan, Azərbaycan, Türkmənistan və Əfqanıstan hökümətləri arasında imzalanan müqavilə. Yeni müqaviləyə əsasən bu ölkələr yaxın zamanda öz aralarında regional dəmir yolları və magistral yollarla birləşərək yeni ticarət dəhlizi formalaşdıracaqlar. Həmçinin yeni müqavilə tarixi Lapis Lazuli ticarət yolunun yenidən bərpasını nəzərdə tutur. Lapis Lazuli beynəlxalq ticarət dəhlizi ideyası ilk dəfə 2012-ci ildə Əfqanıstan İslam Respublikası tərəfindən irəli sürülmüşdü. Layihə ilə bağlı ölkələrarası yekun görüş 2016-cı ilin noyabr ayında Bakı şəhərində baş tutmuşdu. Məqsəd dənizə çıxışı olmayan Əfqanıstan regional ölkələrlə ticarət və iqtisadi əlaqələrini gücləndirmək, həmçinin yerli Əfqan mallarının qısa və təhlükəsiz yolla Avropa bazarlarına daşınmasını təmin etmək idi. Layihənin ilkin mərhələdə büdcəsi 2 milyard ABŞ dolları həcmində müəyyən edilmişdir. Dəhlizin başlağıc nöqtəsi kimi Əfqanıstan – Türkmənistan sərhədinin yaxınlığında yerləşən Aqina şəhəri (Fəryab əyaləti) və Torqundi şəhəri (Herat əyaləti)i təyin ediliblər. Bu şəhərlər qonşu Türkmənistanla dəmir yolu əlaqəsinə malik olub Əfqanıstanı Xəzər Dənizi hövzəsi ilə birləşdirəcək əsas şəbəkədir. Türkmənistan ərazisindən dəmir yolu vasitəsilə daşınan yüklərin əvvəlcə Türkmənbaşı Dəniz limanına ordan isə Bakı beynəlxalq Ələt limanına daşınması nəzərdə tutulub.

Transept bazilikanın planını şaquli olaraq kəsərək, kilsə ərazisini xaç şəklində vurğulayan çarpaz nefdir

Traxeit- Yuxarı tənəffüs yollarının iltihabı və obstruksiyası ilə müşayiət olunan traxeyanın infeksiyasına traxeit deyilir. Traxeit ilk dəfə 1920-ci illərdə tibbi ədəbiyyatda təsvir edilib və həmin dövrdə kəskin larinqotraxeobronxit adlandırılıb. Kəskin traxeit: kəskin və qəfl başlanğıc və yüksək morbidlik və mortalite ilə müşahidə edilir. Yarımkəskin traxeit: daha yavaş başlayır və az ağır gedişata malikdir. Əsasən uzun müddət intubasiya edilmiş, traxeostomiya qoyulmuş və/və ya respirator və ya nevroloji xəstəlikləri olan uşaqlarda müşahidə olunur. Bakteriya: Staphylococcus aureus (ən çox rast gəlinən), qrup A betta-hemolitik streptokokk, Moraxella catarrhalis və H.influenzae Pseudomonas aeruginosa, digər Qram-neqativ enteral bakteriyalar nozokomial infeksiyalara səbəb olur Mycobacterium tuberculosis, Mycoplasma pneumoniaeç Corynebacterium diphtheria, H.influenzae tip B və bir çox respirator anaerob bakteriyalar nadir hallarda traxeitə səbəb olur. Viruslar: qrip, paraqrip, respirator sinsitial virus, herpes simpleks və qızılca virusları da traxeitə səbəb olur və çox zaman bakteriyal patogenlərlə yanaşı müşahidə edilir. Göbələk: Əsasən xroniki steroid preparatlar qəbul edən və ya immun sistemi zəif olan və ya immun çatışmazlığı olan xəstələrdə rast gəlinir. Anamnez Yüksək hərarət; ağrısız öskürək; səsli tənəffüs; letargiya (yuxululuq); təngənəfəslik; tənəffüs yollarının proqressiv artan (saatlar və ya günlər ərzində) obstruksiyası. Səsin kallığı (disfoniya), disfagiya, boyunda ağrı, tüpürcəyin (ağız suyu) ağızdan axması az hallarda müşahidə edilir.

Qranit — tam kristalaşmış, bərabərdənəli və ya porfir quruluşlu intruziv süxurdur.Qranit əsasən kvars kristallarından və çöl şpatından ibarət olan dağ süxürudur. Təsnifatı çöl şpatlarının və rəngli mineralların tərkib və miqdarına əsaslanır. Qranit iki qrupa bölünür: kalsiumlu-qələvi, yaxud normal qranit və qələvi qranit. Normal qranit mineraloji tərkibi: qələvi çöl şpatı ortoklaz və ya mikroklindən, plagioklaz-oliqoklaz-andezindən, kvarsdan, rəngli minerallar isə biotit, hornblend, müskovitdən ibarətdir. Bəzi hallarda piroksen müşahidə olunur. Çöl şpatı ancaq və ya əksərən plagioklazdan ibarət olduqda plagioqranit, rəngli mineralları olmadıqda, yaxud çox az miqdarda olduqda – alyaskit adlanır. Qələvi qranit isə qələvi çöl şpatı mikropertit, mikroklin-mikropertitdən, anortoklazdan, plagioklaz-albitdən, rəngli minerallar isə qələvi amfibol və qələvi piroksenlərdən (ribekit, arfvedsonit, egirin və b.) ibarətdir. Kalsiumlu-qələvi intruzivlərin tutduğu sahələr bir neçə yüz, hətta min km² çatır, qələvi qranit isə kiçik ştoklar əmələ gətirir. Mənşəyinə görə qranit üç qrupa bölünürlər: a) qranit maqmasının kristallaşması nəticəsində yaranan qranit; b) hibridləşmiş bazalt maqmasının son diferensiatları olan qranit; c) regional metasomatoz nəticəsində yaranan qranit. Sonuncu tip qranitlər arxey və proterozoy süxurları içərisində geniş yer tutmuşdur.

Trani — İtaliyanın Apuliya regionunda şəhər.

Fransis Apelete Amuzu (23 avqust 1999, Akkra) — Belçika Birinci Divizounu təmsilçilərindən olan Anderlext klubunda hücumçu kimi çıxış edən peşəkar Belçika futbolçusu. Amuzu Anderlext akademiyası vasitəsilə inkişaf etmişdir. Amuzu Anderlext klubu ilə ilk peşəkar müqaviləsini 23 avqust 2015-ci ildə imzalamışdır. Amuzu öz peşəkar karyerasında debütünü 22 dekabr 2017-ci ildə Eypen klubuna qarşı oyunda etmişdir. O, 25-ci dəqiqədə qolla yadda qalmış və 65-ci dəqiqədə Sofiyan Hanni ilə əvəz olunmuşdur. Belçika Birinci Divizounu görüşündə Anderlext rəqibinə 1-0 hesabı ilə qalib gəlmişdir. Amuzu Qanada anadan olmuşdur. Valideynləri də Qana vətəndaşlarıdır. O, kiçik yaşlarında ailəsi ilə birlikdə Belçikaya köçmüş və burada futbolçu kimi inkişaf etmişdir. 31 iyul 2018 tarixində yenilənib 1UEFA Avropa Liqası görüşləri daxildir.

Fransis Harri Kompton (8 iyun 1916[…], Northempton – 28 iyul 2004[…], La-Hoyya[d], Kaliforniya) ― İngilis molekulyar bioloq, biofizik və nevroloq idi. O, Ceyms Uatson və Rosalind Franklin DNT molekulunun sarmal quruluşunun deşifrə edilməsində mühüm rol oynadılar. Krik və Uatson'un 1953-cü ildə "Təbiət" jurnalında yazdığı məqalə DNT quruluşunu və funksiyalarını öyrənmək üçün təkan verdi. Moris Uilkins ilə birlikdə "Nuklein turşularının molekulyar quruluşu və canlı materialda məlumat ötürülməsi üçün əhəmiyyətinə dair kəşflərinə görə" 1962-ci ildə Fiziologiya və Tibb üzrə Nobel Mükafatına layiq görülmüşdülər. Krik nəzəri molekulyar bioloq olması DNT-nin sarmal quruluşunu ortaya çıxarmaq ötrü əlaqəli araşdırmalar aparmasında mühüm rol oynadı. Məlumat nuklein turşularından (DNT və ya RNT) zülallara ötürüldükdə, nuklein turşularına geri dönə bilməyəcəyi fikrini ümumiləşdirmək üçün "mərkəzi dogma" ifadəsini istifadə etməklə məşhurdur. Başqa sözlə, nuklein turşularından zülallara informasiya axınındakı son addım geri dönməzdir. Karyerasının qalan dövründə J.V.Kiekhefer, Kaliforniya, La Jolladakı Salk Bioloji Araşdırmalar İnstitutunda xüsusi tədqiqat professoru kimi fəaliyyət göstərmişdir. Onun sonrakı tədqiqatları nəzəri neyrobiologiya və insan şüurunun elmi tədqiqatını inkişaf etdirmək cəhdləri üzərində quruldu. Ölənə qədər bu vəzifədə qaldı; Kristoff Kox, "elm adamı ölüm yatağından acı sona qədər bir əlyazma yaratmalıdır" dedi.

Fransis Ley (fr. Francis Lai; 26 aprel 1932[…], Nitsa, Dənizkənarı Alplar, Fransa – 7 noyabr 2018[…], VIII arondisman (Paris), Fransa) — fransız bəstəkarı, "Sevginin tarixi" (1970, ABŞ) filminə görə 1970-ci il musiqi nominasiyasında Oskar mükafatının laureatı. 26 aprel 1932-ci ildə anadan olub. Estrada müğənnilərini müşahidə etməklə musiqi karyerasına başlayıb. 1960-cı illərin əvvəllərində kino bəstəkarı kimi tanınmağa başlayıb. Klod Leluşla uzun müddət və məhsuldar əməkdaşlığı olub. Edit Piaf, Julyett Qreko, İv Montan, Mirey Matye, Conni Halidey üçün mahnılar yazıb. Bu mahnıları həmçinin Tom Cons, Frenk Sinatra və Ella Fitzgerald oxuyub. Mahnılarının bəzilərini ("Sur notre étoile", "La Rose Bleue") özü ifadə edib.

Fransis Ley (fr. Francis Lai; 26 aprel 1932[…], Nitsa, Dənizkənarı Alplar, Fransa – 7 noyabr 2018[…], VIII arondisman (Paris), Fransa) — fransız bəstəkarı, "Sevginin tarixi" (1970, ABŞ) filminə görə 1970-ci il musiqi nominasiyasında Oskar mükafatının laureatı. 26 aprel 1932-ci ildə anadan olub. Estrada müğənnilərini müşahidə etməklə musiqi karyerasına başlayıb. 1960-cı illərin əvvəllərində kino bəstəkarı kimi tanınmağa başlayıb. Klod Leluşla uzun müddət və məhsuldar əməkdaşlığı olub. Edit Piaf, Julyett Qreko, İv Montan, Mirey Matye, Conni Halidey üçün mahnılar yazıb. Bu mahnıları həmçinin Tom Cons, Frenk Sinatra və Ella Fitzgerald oxuyub. Mahnılarının bəzilərini ("Sur notre étoile", "La Rose Bleue") özü ifadə edib.

Fransis Leyn (d. 23 sentyabr 1874; Çikaqo, Birləşmiş Ştatlar - ö. 17 fevral 1927; Çikaqo, Birləşmiş Ştatlar) — Birləşmiş Ştatları təmsil edən yüngül atlet. 1896 Afina Olimpiadasında bürünc medal qazanıb. Fransis Leyn 1874-cü ilin 23 sentyabr günündə Birləşmiş Ştatların İllinoys ştatının Çikaqondə anadan olub. 1927-ci ilin 17 fevral tarixində isə elə həmin şəhərdə ömrünün 52-ci yaşında vəfat edib. Fransis Leyn 1896-cı ildə Yunanıstanın Afina şəhərində I Yay Olimpiya Oyunlarına qatıldı. 100 metr məsafəyə qaçış yarışlarında mübarizə aparan Leyn təsnifat mərhələsində 12.2 saniyə nəticə ilə 1-ci yeri tutdu və finala vəsiqə qazandı. Finalda isə 12.6 saniyə nəticəyə imza atan Fransis Leyn Macarıstanlı Alajos Szoкolyi ilə birgə I Yay Olimpiya Oyunlarının bürünc medalını qazandı.

Fransis bin Fətulla bin Nəsrulla Mərraş (ərəb. فرنسيس بن فتح الله بن نصر الله مرّاش‎; 29 iyun 1836[…], Hələb – 1874, Hələb) ya Fransis əl-Mərraş ya Fransis Mərraş əl-Hələbi — şair, yazıçı və həkim Hələbdən. Abdulla və Maryana Mərraşın qardaşı idi. 1866-cı ildə tibb oxumaq üçün Parisə getdi. Gözlərinin pisləşən vəziyyəti onu təhsilini yarımçıq qoydurdu.

Fransis bin Fətulla bin Nəsrulla Mərraş (ərəb. فرنسيس بن فتح الله بن نصر الله مرّاش‎; 29 iyun 1836[…], Hələb – 1874, Hələb) ya Fransis əl-Mərraş ya Fransis Mərraş əl-Hələbi — şair, yazıçı və həkim Hələbdən. Abdulla və Maryana Mərraşın qardaşı idi. 1866-cı ildə tibb oxumaq üçün Parisə getdi. Gözlərinin pisləşən vəziyyəti onu təhsilini yarımçıq qoydurdu.

Fransis Jan Marsel Pulenk (fr. Francis Jean Marcel Poulenc; 7 yanvar 1899[…], Paris – 30 yanvar 1963[…], Paris) – fransız bəstəkar. Bəstələdiyi musiqi tərzləri arasında mahnılar, solo piano musiqisi, otaq musiqisi, oratoriya, opera, balet musiqisi və orkestr musiqisi vardır. Pulenk Parisdə 1899-da anadan olub. Atası böyük bir sənayeçi idi. Həvəskar pianoçu olan anası Fransis Pulenkə piano çalmağı öyrətdi və musiqi ailə həyatının önəmli bir qismi oldu. Çox qabiliyyətli bir pianoçu olduğu üçün bəstəkarlığının başlanğıcında hazırladığı əsərlər, əsasən klavişli çalğılar üçün hazırlanmışdır. Pulenk bütün bəstəkarlıq müddətində həm öz köhnə bəstələrinden, həm də Volfqanq Amadey Motsart və Kamil Sent-Sansın bəstələrindən davamlı olaraq mövzular və hissələr almışdır. Həyatının sonlarına doğru Rokadamurda olan Qara Məryəm ana məbədinə ziyarətindən sonra getdikcə daha qatı katolik xristian dini fikirləri və görüşləri mənimsədi və bəstələri daha bədbin tonlu hətta qaranlıq olmağa başladı. FP 125 – Dialogues des Carmélites (1956) FP 159 – Les mamelles de Tırésias (1944) FP 171 – La voix humaine (1958) FP 23 – La baigneuses de Trouville (from Les mariés de le tour Eiffel) (1921) FP 24 – Discours du général (from Les mariés de le tour Eiffel) (1921) FP 25 – Fanfare (1921) FP 36 – Les biches (1923) FP 45 – Pastourelle (from L’éventail de Jeanne) (1927) FP 49 – Concert champêtre pour clavecin et orchestre (1927-1928) FP 50 – Pièce brève sür le nom d’Albert Roussel (1929, orch.1949) FP 51 – Aubade, concerto chorégraphique pour piano et 18 ınstruments (1929) FP 61 – Concerto en ré mineur pour 2 pianos et orchestre (1932) FP 80 – Suite française d’après Claude Gervaise (16e siècle) (1935) FP 88 – 2 Marches et un intermède (1937) FP 93 – Concerto en sol mineur pour örgue et orchestre (1938) FP 104 – 2 Préludes posthumes et üne Gnossienne (1939) FP 106 – Léocadia (1940) FP 111 – Les animaux modèles (1940-1941) FP 138 – L’ınvitation au château (1947) FP 141 – Sinfonietta (1947) FP 146 – Concerto pour piano et orchestre (1949) FP 153 – Matelote provencale (from La guilande de Campra) (1952) FP 160 – Bucolique (from Marguerite Long) (1954) FP 7 – Sonate pour 2 clarinettes (1918, rev.1945) FP 32 – Sonate pour clarinette et basson (1922, rev.1945) FP 33 – Sonate pour çor, trombone et trompette (1922, rev.1945) FP 43 – Trio pour piano, hautbois et basson (1926) FP 60 – Bagatelle en ré mineur pour violon et piano (from Le bal masqué) (1931) FP 74 – Villanelle pour pipeau et piano (1934) FP 100 – Sextour pour piano, flûte, hautbois, clarinette, basson et çor (1930-1932) FP 119 – Sonate pour violon et piano (1942-1943, rev.1949) FP 129 – L’histoire de Babar, le petit éléphant (1940-1945) FP 143 – Sonate pour violoncelle et piano (1940-1948, rev.1953) FP 164 – Sonate pour flûte et piano (1956) FP 168 – Élégie pour çor et piano (1957) FP 179 – Şarabande pour guitare (1960) FP 184 – Sonate pour clarinette et piano (1962) FP 185 – Sonate pour hautbois et piano (1962) FP 5 – 3 Pastorales (1917) FP 8 – Sonate pour piano à 4 mains (1918, 1939) FP 14 – 3 Mouvements perpétuels (1918) FP 17 – Valse en ut (from Albüm des Six) (1919) FP 19 – Suite en ut (1920) FP 21 – 5 İmpromptüs (1920-1921, rev.1939) FP 24 – Promenades (10 Pièçeş) (1921) FP 40 – Napoli (3 Pièçeş) (1922-1925) FP 45 – Pastourelle (from L’éventail de Jeanne) (1927) FP 47 – 2 Novelettes (1927-1928) FP 48 – 3 Pièçeş (Pastorale, Toccata, Hymne) (1928) FP 50 – Pièce brève sür le nom d’Albert Roussel (1929, orch.1949) FP 56 – 8 Nocturnes (1929-1938) FP 60 – Caprice en ut majeur (from Le bal masqué) (1932) FP 60 – İntermède (from Le bal masqué) (1932) FP 62 – Valse-improvisation sur le nom de Bach (1932) FP 63 – İmprovisation No.

Fransis Veber (fr. Francis Veber) — Fransa kinorejissoru və ssenaristi. Fransis Veber 28 iyul 1937-ci ildə Nöyi-sür-Sendə anadan olmuşdur. O, bir çox gözəl komediyalar çəkmişdir. "Dublyor" filmində hətta epizodik rolda çəkilmişdir. İlk ekran işlərini Fransada çəkmişdir. XX əsrin 90-cı illərinin ortalarında həmişəlik Amerikada yaşamağa getmişdir. Onun ilk filmi olan "Oyuncaq" Pyer Rişarın iştirakı ilə lentə alındı və böyük uğur qazandı. Rejissor sonralar bir neçə dəfə həmin aktyorla işləmişdir.

I Fransisk (fr. François Ier) və ya Anqulemli Fransisk (fr. François d’Angoulême; 12 sentyabr 1494 – 31 mart 1547, Rambuye[d], Fransa metropoliyası) — Fransa kralı. Atası V Çarlzın nəticəsi Anqulem qrafı Orleanlı Çarlz, anası isə Savoyyalı Luiza idi. Fransisk 1515-ci ildə həm ana, həm də ata şəcərəsindən qohumu olan, üstəlik qaynatası olan Fransa kralı XII Lüdovikin ardından taxta çıxdı. Elmin və incəsənətin hamisi olan Fransisk, məşhur əsəri Mona Lizanı satın alaraq Parisə dəvət etdiyi Leonardo da Vinçi də daxil olmaqla, bir çox rəssam, şair, heykəltaraş və incəsənət xadimini ətrafında toplayaraq Fransa renesansının inkişafına təkan verdi. Onun səltənəti dönəmində Fransada mərkəzi hakimiyyət gücləndi, protestantlıq və humanizm cərəyanı gücləndi və fransızlar ilk dəfə Amerikaya addım atdı. Jak Kartye və digər fransız kəşfiyyatçılar vasitəsilə Yeni dünyada Fransa da haqq iddia etməyə başladı və ilk dəfə Fransa müstəmləkə imperiyasının təməli atıldı. Fransız dilinin standartlaşdırılması və inkişafındakı rolu səbəbilə "le Père et Restaurateur des Lettres" ("Hərflərin atası və Restoratoru"), ən güclü rəqibi Müqəddəs Roma imperatoru V Karlla apardığı müharibədə döyüşlərə şəxsən qatıldığı üçün "Roi-Chevalier" ("Cəngavər kral"), fiziki görünüşü səbəbilə isə "François au Grand Nez" ("Yekə burunlu Fransisk") olaraq da tanınır. Sələflərinin izindən gedərək İtalya müharibəsinə davam etdi və rəqibi olan V Karlın öncə Burqundiya və İspaniya, ardından Müqəddəs Roma imperiyasının taxtına əyləşməsi ilə Fransa Habsburq imperiyasının mühasirəsinə düşdü.

Transept meydanı kilsə memarlığında transeptlə əsas nefin birləşməsindən əmələ gələn dörd tərəfli və dolayı yolla dördbucaqlı və ya kvadrat formasında ola bilən mərkəzi hissəyə verilən addır. Transept kvadratının üzərindəki çarpazlama tağlı hissəyə transept çarpazı deyilir. Romanesk memarlığında, əsasən bütün binanın nisbətlərini təyin edərkən ölçü olaraq götürülən transept meydanının bəzi hallarda üzərində bir qüllə və ya bir günbəz ola bilər. Bu tip transept meydanı formasında olan kvadrat qüllələr Qotika memarlığında da geniş yayılmışdır. Transept meydanları kilsənin qərbindəki nefə keçidi təmin edərkən, daha çox qərbdəki xor sahəsinə bağlıdırlar. Cənubda və şimalda transept qolları mövcuddur.

Fransis Aleksandr — amerikalı portret rəssamı. Aleksandr 1800-cü il fevralın 3 - də Konnektikutun Vindham qraflığında anadan olub. O , fermada böyüyüb. 1820-ci ildə Nyu-Yorka gedərək Aleksandr Robertson ilə birlikdə rəssamlıq təhsili alıb. 1831 və 1832-ci illərdə Romada yaşayıb. Daha sonra təxminən on ilə yaxın Massaçusets ştatının Boston şəhərində yaşayıb. Burada yaşadığı müddətdə Çarlz Dikkensin portretini çəkib (1842). Fransis 1840-cı ildə Milli Dizayn Akademiyasının fəxri üzvü seçilib. Aleksandr 1881-ci ildə Florensiyada vəfat edib. Aleksandr 1836-cı ildə Lusiya Qrey Svit ilə evlənib.

Fransızlar – Fransanın əsas əhalisi, millət. ABŞ və Kanadada, həmçinin keçmişdə Fransanın müstəmləkə və dominionu olmuş ölkələrdə də yaşayırlar. Fransız dilində danışırlar, dindarlarının əksəriyyəti katolikdir. Fransanın formalaşmasında keltlər (qallar, e.ə. 1-ci minilliyin ortaları), romalılar (e.ə. 3–1 əsrlər), sonralar vestqotlar, burqundlar, franklar və b. iştirak etmişdir. 6-cı əsrdə Qalliyada vestqotlar və burqundlar öz krallıqlarını, franklar isə Frank dövlətini yaratdılar. 9-cu əsrdə Karolinqlər imperiyası parçalandığı zaman frank sözü həm ölkənin, həm də xalqın adında və dilində qalmışdı. Vahid fransız xalqı və dili təqr.

Tanqıt — Azərbaycan Respublikasının Qax rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. 1 yanvar 2012-ci il tarixinə olan rəsmi məlumata əsasən kənddə 40 təsərrüfatda 190 nəfər əhali yaşayır.

Fransız Alpları — Fransada yerləşən Qərbi Alp dağlarının bir hissəsi. Uzunluğu təxminən 330 km-dir. Fransız Alplari Şimal və Cənuba bölünür. Şimali Fransız Alplari buzlaqları və dağ-buzlaq torpaq formaları, iynəyarpaqlı meşələr, subalp və alp çəmənlikləri olan yüksək dağlıqdır. Buraya Monblan, Ekren (Pelvu), Beldonn, Qray və Kotsk Alpları massivləri daxildir. Ən yüksək nöqtəsi Monblan dağıdır (4810 m). Cənubda yerləşən Fransız Alpları dağları daha aşağı (adətən 3000 m-ə qədər), Aralıq dənizi iqlimi və landşaft elementləri olan Provans Alpları və Dənizaşırı Alplarını əhatə edir. Французские Альпы // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..