is. [fars.] Xasiyyət, təbiət, xilqət. Atı at yanında bağlarsan, həmrəng olmasa da, həm xoy olar. (Ata. sözü). [Koroğlu:] Bir xələt biçərəm Eyvaz boyun
Полностью »is. İranın əsas əhalisini təşkil edən və həmin adlı dildə danışan xalq və bu xalqa mənsub adam. Farslar islama qədər zərdüştlüyə etiqad edirdilər
Полностью »1 I сущ. перс, персиянин, персиянка; farslar персы (нация, основное население Ирана) II прил. персидский (относящийся к Персии, персам, принадлежащий
Полностью »-а; м. (франц. farce) см. тж. фаршевый 1) Измельчённое мясо или рыба, используемые для котлет, паштетов и т.п. Приготовить фарш. Пропустить фарш через
Полностью »...idim mürşüdümə dərdimə dərman qıla, Mən nə bilim, mən gəlincə xak ilə yeksan ola.
Полностью »Torpaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu ürəyində: “məni qolu bağlı, boynu zəncirli görüb kişiləşirsən?” – deyib, sözünə belə davam etdi: Məni xa
Полностью »Yuxu, röya. Dur xab etmə çeşmə üstə, Bir qulaq ver mən şikəstə. Qoşun gələr dəstə-dəstə, Dur, yatmağın çağı deyil. (“Dilsuz və Xəzangül”)
Полностью »...lüğəti) Qoşun çəkib dörd yanımız alarlar, Bu xabi-qəflətdən ayıl, Eyvaz xan! Bizi tutub o zindana salarlar, İyid olmaz buna qayıl, Eyvaz xan!
Полностью »is. [fars.] mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Sərvər şikəsteyi-fars oxuyur. Ü.Hacıbəyov
Полностью »сущ. муз. “Шикестеи-фарс” (название одного из отделов большинства азербайджанских классических мугамов). Şikəsteyi-fars oxumaq петь “Шикестеи-фарс”
Полностью »Ev, otaq. Sallana-sallana çıxdı xanadan, Ay həzərat, gedən ceyran mənimdi! (“Əsli və Kərəm”)
Полностью »1. Avara, sərsəri, heç bir işlə məşğul olmayan. 2. Mənasız, boş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, deyim düzü Saymaram əllini, yüzü, Hərcay
Полностью »1. Avara, sərsəri, heç bir işlə məşğul olmayan. 2. Mənasız, boş. Xəbər aldım təbrizlidən, Məni hərcayı çağladı, Viran bağlar xəzəl oldu, Didələrim qan
Полностью »Əsla, qətiyyən, heç vaxt. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgid odu aza-çoxa baxmaya, Məlulun, miskinin könlün yıxmaya, Qılınc bozaranda hərgiz qorxmaya,
Полностью »1000 (min). Qurbanam gözünə, yaşına sənin, Ağını kim qatdı aşına sənin? Əgər bir iş gəlsə başına sənin, Mən özümü həzar para eylərəm
Полностью »Səkkiz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Adı Eyvazxan ola, həşt behiştin çəməni, Sənəti qəssab ola, özü ki, gövhər kanı
Полностью »Xədim; xidmətçi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gördü bir neçə saray adamı qabaqda, onların arxasınca əllərində çovgan olan bir neçə xacə, sonra isə Ni
Полностью »Dinməz, susmuş, sakit (halda). Əmr şəklində: xamuş! – sus! dinmə! sakit! səssiz! Şikara çıxanda nəyə tuş oldun? Dərdin nədir, iltimasa gəlmisən? Nə di
Полностью »1. Yol, keçid, keçmə. 2. Gediş, səfər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Həsən bəyəm, gəlləm dilə, Misri qılınc allam ələ, Güzarımdı Çənlibelə, Ərəb atım
Полностью »Müasir dilimizdə cümə axşamı mənasında işlənir. Məxəz dildə isə bu söz cümə günü mənasını verir. Dialektlərdə cümə axşamı ilə yanaşı, cümə gününü də i
Полностью »1. Sulu, şirəli. 2. Məcazi mənada: mənalı, təsirli, gözəl ifadəli. 3. Məcazi mənada: möhkəm və iti. Dastanda sonuncu mənasına rast gəlinir
Полностью »Açıq-göy, mavirəngli. Al-yaşıl, abı sarı, Bənövüş qara, qırmızı, Alasan, geydirəsən Həmişə yara qırmızı
Полностью »Su. Abu atəş, xakü baddan xəlq olduq, Neçə şirin-şirin canlar qocalır. (“Novruz”) Abü ataş, xakü baddan xalq o
Полностью »...lüğəti) Girrəm meydana ər kimi, Durram qabaqda nər kimi, Düşmən boylanar xər kimi, Qaçırtmaz meydandan məni. (“Eyvazın Ç
Полностью »м 1. (yüngül) komediya, məzhəkə; 2. məc. oyunbazlıq, hoqqabazlıq, oyun; 3. köhn. şit zarafat, təlxəklik
Полностью »-а; м. (франц. farce) см. тж. фарсовый 1) Вид средневекового западноевропейского народного театра и литературы бытового комедийно-сатирического характ
Полностью »1. театр, фарс (кьезил комедия). 2. пер. халкь хъуьредай мярека, масхара, хъуьредай уюн.
Полностью »* фарс чӀал сущ. Ирандин халкь рахадай чӀал. Сулейманан шиирра са кьадар фарс ва араб чӀаларин гафар аватӀани, адаз я фарс чӀални, я араб чӀални чид
Полностью »Gülüş, gülümsəmə. Eşqin sövdasına aşiq düşəndə, Eləməz nəsihət heç əsər, nədi? Bülbültək tutulur, heç olmaz xəndə, Verə yar yolunda can, bu sər nədi?
Полностью »1. Gülən, üzügülər, şən. 2. Məcazi mənada: klassik ədəbiyyatda tamam açılmış gülə bənzəyən gözəlin üzü mənasında işlənmişdir
Полностью »1. Gülən, üzügülər, şən. 2. Məcazi mənada: klassik şeirdə gözəlin üzü açılmış gülə bənzədilir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Açılıbdı sinən gülü, Dön
Полностью »Ox (silah). Klassik şeirdə gözəlin kirpiyi oxa (xədəngə) bənzədilir. Dastanlarda həm həqiqi, həm məcazi mənalarda işlənməsinə aid nümunə var
Полностью »Ox (silah). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Xədəng ox şəklində də işlənir (mürğ quş, qızıl-qırmızı, uzundraz kimi komponentlərin hər ikisi eyni mənanı v
Полностью »Ev-eşik, ata yurdu, ocaq, məskən, dudman. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kəsiblər dörd bir yanımı, Dağıdarlar xanmanımı, Axıdarlar al qanımı, Bir umudu
Полностью »1. Alıcı, müştəri. 2. Məcazi mənada: bir şeyin qiymətini bilən, başa düşən; sərraf. Yavaş get, yavaş get, kimin yarısan? Hansı bəxtəvərin xiridarısan?
Полностью »Acıq, qəzəb. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mənəm şiri-nərtək meydanda gəzən, Xişm ilə düşmanın bağrını əzən, Tülək tərlan kimi havada süzən, Sonra yax
Полностью »Acıq, qəzəb. Xişm ilə adam öldürür, Yerişi qandır bu gələn. On dörd gecəlik ay kimi İşıq salandır bu gələn
Полностью »Müəllim, molla mənaları ilə yanaşı, tacir mənasında da işlənir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda tacir mənasında rast gəlinir
Полностью »Gözəl görünüşlü, qəşəng. Ay ağalar, gəlin sizə söyləyim, Üzülməsin əldən əli bu bəyin! Cənnəti-əlada, baği-behiştdə Xoşnişin döşənsin yeri bu bəyin!
Полностью »Yaxşı, gözəl, xoş; xublar – gözəllər. Könül qalxdı Bərdə sarı yeridi, Orda bir şəhər var, adı Gəncə hey
Полностью »Yaxşı, gözəl, xoş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Ağa vəzir, mən xub sənə neylədim, Hər nə etdim dost könüldən eylədim, Səni o sərdara cəllad eylədim
Полностью »1. Palana bəzək üçün tikilən rəngbərəng iri muncuqlar. 2. Məcazi mənada: dəyərsiz, qiymətsiz. Xərmöhrə gətirib ləldir deyər, Doğru söz deyərsən, təbin
Полностью »(Qafan, Quba, Masallı, Sabirabad) suqabı, güyüm. – Farşı al git su duldur, gütür (Quba)
Полностью »təql. bax xorultu 1-ci mənada. Məcidin xor-xoru Nadiri fikir və xəyalatdan ayıltdı. B.Talıblı. □ Xor-xor xoruldamaq – bərk yatmaq, xorultu ilə yatmaq.
Полностью »...xoruldamaq сильно храпеть, крепко спать, издавая храп ◊ xor-xor qəlyan кальян (приспособление для курения, в котором табачный дым проходит через сосу
Полностью »...xoruldamaq хур-хур ацалтна ксун, кӀевиз ксун; ** xor-xor qəlyan кил. qəlyan (sulu qəlyan).
Полностью »межд.; устар. см. тж. марш-марш, марш-маршем В русской кавалерии: команда к самому быстрому движению.
Полностью »...çayda tam sakitlik, sakit hava, küləksizlik. Hava xoş, dəniz xay, əncir-üzüm bol; Dənizdə oğlanlar, qızlar çimirlər. R.Rza. // Sif. mənasında. Əsəblə
Полностью »...azaltmadı. M.Hüseyn. [Mirzəyev Nazlıya:] Bəs şəriət? Bəs Allah xofu? Heç mollanın sözündən çıxmaq olar? Ə.Məmmədxanlı. □ Xof etmək (eləmək) – qorxmaq
Полностью »...T.Ş.Simurq. [Rüstəm kişi:] Briqadir Şirzadın yaxşı səsi var. Xor dərnəyi düzəltməyi ona tapşırmalı. M.İbrahimov. // Kollektiv tərəfindən ifa edilmək
Полностью »xor baxmaq – ikrahla, həqarətlə, alçaq nəzərlə, saymazcasına baxmaq, qiymət verməmək, dəyərsiz saymaq. Xor baxarsan, ac qalarsan. (Ata. sözü). [Əbubək
Полностью »sif. [fars.] 1. Ürəyəyatan, xoşlandıran, xoşagələn, bəyənilən, yaxşı, gözəl. Xoş xasiyyət. Xoş təbiət. Xoş səda. – [Quşların] …xoş avazları cütçünü hə
Полностью »1. приятный, благоприятный, хороший, добрый; 2. приветливый, ласковый; 3. приятно, хорошо, приветливо;
Полностью »...qızışması (əsasən yaz mövsümü haqqında). İl faraş gəlsə, yaylaqda ot, qışlaqda güzdək və xəsil bol olsa, qoyun saxlamaq asandır. Ə.Vəliyev. Yaz da bu
Полностью »...bir palazdan. C.Məmmədquluzadə. // Ümumiyyətlə, yerə döşənən hər cür şey. Təbiət bir bəzəkli-düzəkli gəlinə oxşayır, yaşıl zəmilər, əkin göyləri yerə
Полностью »марш (1. жергеда аваз къекъуьн. 2. кьушунрин къекъуьн; фин; маневр. 3. къекъведайла, ядай макьам, рекьин макьам). ♦ марш! гъайда! алад! марш!
Полностью »...dibində bir şey işıldayır. Lap üçtonluq maşının faraları boyda bir şey. M.İbrahimov.
Полностью »is. [ing.] 1. Elektron rabitə cihazı. 2. Qrafik məlumatın qəbulu və verilməsi üsulu
Полностью »hiylə, fırıldaq, kələk, yanlış çalma, qeyri – təbiilik, sünilik, yalan, uydurma, riyakarlıq
Полностью »мажор – fövqəladə vəziyyət, qabaqcadan nəzərə alına bilməyən və ya heç bir tədbirlə qarşısı alına bilməyən vəziyyət
Полностью »is. [fars.] Fars dili. Süheyli çörək yeyən qardaşlarına sarı getdi. Onlar nə isə pıçıldaşırdılar: – Farsini kamil bilirsənmi? M.İbrahimov.
Полностью »is. [fars.] klas. bax xoy. Çox gözəlsən, amma xuyundur yaman; Baxmazsan üzümə mənim çox zaman. M.P.Vaqif. Duzlu hekayətin, nəməki sözün; Pəsəndidə xül
Полностью »qarş. 1. Bir-biri ilə xəlvəti danışmaq, pıçıldaşmaq. …Urmi və Xoy konsulları da onlarla tez-tez danışır və qulaqlaşırdı( lar). M.S.Ordubadi. 2. Bir-bi
Полностью »гл. фарс авун, фарс тушир халкьарив фарс чӀал ва адетар гужуналди кьабулиз тун.
Полностью »Persian1 n 1. fars; the ~s top. i. farslar; 2. fars dili Persian2 adj fars; İran; the ~ language fars dili; ~ carpet İran xalçası
Полностью »