Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti

  • TERMİK

    yun. therme – isti

    Tam oxu »
  • TERMİNAL

    lat. terminalis – son mərhələ

    Tam oxu »
  • TERMOKARST

    yun. therme – isti + alm. karst – Sloveniyada yerləşən Kras platosunun adından

    Tam oxu »
  • TERMOKLİN

    yun. therme – istilik + yun. klino – əyilirəm

    Tam oxu »
  • TERMOMETR

    yun. therme – istilik + yun. metreo – ölçürəm

    Tam oxu »
  • TERMOSFER

    yun. therme – istilik + yun. sphaira – kürə

    Tam oxu »
  • TERRAS

    fr. terrasse – meydança

    Tam oxu »
  • TEŞİ

    Mənası “qarınqulu” (“обжора”) deməkdir, mənşəyi qaranlıq qalır. Ola bilsin ki, teşt (“yekəqarın” mənasındadır) sözü ilə bağlıdır

    Tam oxu »
  • TETİS

    qədim yunan dəniz ilahəsi Fetidanın (Thetis) adından

    Tam oxu »
  • TEYFUR

    Ərəbcə tayfur sözündəndir, “quş” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TEYLƏMƏK

    Poeziyada Qara bağrımı teylərəm cümləsi çox işlədilib. Bu sözün “deşmək” (“kəsmək”) və “qonmaq” mənaları var

    Tam oxu »
  • TEYYUB

    Ərəbcədir, əsli teyyib kimidir, “yaxşı əməl”, “saf”, “təmiz” mənasında işlə­dilir. Qadın adı olanda Teyyubə kimi işlədilir

    Tam oxu »
  • TEZ

    Farscadır (tiz), bizdə iti sözündən istifadə olunub (əldən iti deyirik). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏBDİL

    Ərəbcə bədəl, mübadilə sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏBƏRZİN

    Təbər farsca “balta” deməkdir. Təbərzin “aybalta” (“allebarda”) kimi başa düşülür, zərbə baltasıdır (zin, zən “vurma” deməkdir)

    Tam oxu »
  • TƏBLİĞAN

    Ərəbcədir, “ideyanın nəzəri şərhidir”. Təşviqat” da ərəbcədir, “praktik materiala əsasən, adamları ideyanın doğruluğuna inandırmaq”dır

    Tam oxu »
  • TƏCNİS

    Ərəbcə cins, cinas sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏCRÜBƏ

    Ərəbcədir, bizdə görənək sözü işlədilib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏDQİQAT

    Ərəb sözüdür, dəqiq sözü ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏDRİC

    Ərəbcədir, dərəcə sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏƏCCÜB

    Ərəb sözüdür. Görünür, əcaib, əcəb, əcəba sözləri ilə kökdaşdır. Bizdə təəccüb sözünün qarşılığı dan sözü olub (adama dan gəlir deyirik)

    Tam oxu »
  • TƏƏHHÜD

    Ərəbcədir, öhdə, müahidə sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏƏSSÜB

    Ərəb mənşəlidir, “tərəfdarlıq” deməkdir. Təəssübkeş də buradandır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏFƏKKÜR

    Ərəbcə fikir sözü ilə kökdaşdır. Şüurdan fərqi: şüur reallığın beyində inikasıdır, modelidir, təfəkkür isə reallıqla onun modelinin adekvat olub-ol­ma

    Tam oxu »
  • TƏFRİQƏ

    Ərəbcə fərq, fəraq, firqə sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏFSİLAT

    Ərəbcə müfəssəl, fəsil sözləri ilə eyni kökə malikdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏHDİD

    Ərəbcədir, hədə sözü ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏHKİM

    Ərəbcə möhkəm sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏHQİQAT

    Ərəbcədir və həqiqət sözü ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏHMURAZ

    Teymuraz kimi də işlədilir. Qədim mənası “güclü tülkü” deməkdir (“Avesta”dan gəlmə sözdür). “Çoxbilmiş” anlamında işlədilir

    Tam oxu »
  • TƏHRİF

    Ərəbcədir və hərf sözü ilə qohumdur. Sözdəki hərfi dəyişməklə mənanın pozulmasına deyiblər. İndi bir qədər geniş anlamda işlədirik

    Tam oxu »
  • TƏHSİL

    Ərəb sözüdür. Məhsul, istehsal, hasil kəlmələri ilə kökdaşdır. Terminoloji mə­­nası “bioloji varlıq olan adamdan insan (şəxsiyyət, sosial varlıq) iste

    Tam oxu »
  • TƏHSİN

    Ərəb sözüdür, hüsn, Həsən, Hüseyn, Hüsniyyə, əhsən kimi sözlərlə kök­daş­dır, “tərif”, “gözəllik” mənalarında işlədilir

    Tam oxu »
  • TƏHTƏL

    Ərəb mənşəlidir. Təht “alt” deməkdir. Təhtəl-şüur - “şüuraltı”dır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏHVİL

    Ərəbcə həvalə (etmək) sözü ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏXƏYYÜL

    Ərəbcə xəyal, xülya sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏXRİBAT

    Ərəbcə xarab (etmək) sözü ilə bağlıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏK

    Yerin təki deyirik, tək “alt” deməkdir. Farscadır, onlar tapqıra “təkbənd” (“altın­dan bağlanan”) deyirlər

    Tam oxu »
  • TƏK-TÜK

    Tək-tək sözünün dəyişmiş formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏKALTI

    Ulaqla bağlı, qaltaq, tərlik, üzlük, tapqır, üzəngi, quşqun, sinəbənd, təhlim, bo­ğazaltı, burunluq, çul, alıq, palan, yüyən, kəm, kəlləlik, qancığa v

    Tam oxu »
  • TƏKƏ

    Dıbır sözünün sinonimidir. Farslar buynuzlu qoyuna (qoça) təkəl deyirlər. Görünür, təkə “buynuzlu” (uzun buynuzlu) deməkdir

    Tam oxu »
  • TƏKƏBBÜR

    Ərəbcə kəbir, kübra, əkbər sözləri ilə qohumdur, “özünü böyük tutan” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏKƏLDUZ

    İki yozumu mövcuddur: a. Tək, əl və farsca duz (tikən), yəni “tək əllə tikilən”.  b. “Tək əllə düzülən (bəzədilən)”

    Tam oxu »
  • TƏKƏR

    Mənası “ox ətrafında fırlanan” deməkdir. Dəyirmi sözü ilə qohumdur. Dəyir­man kəlməsi də təkər (dəyirmi) sözü ilə bağlıdır

    Tam oxu »
  • TƏKƏRLƏMƏ

    Nağıllarda eyni ifadənin təkrarlarına (biri vardı, biri yoxdu...) təkər­lə­mə deyilir. Təkər sözü ilə bağlıdır, ifadələr hər nağılda “fırlanır”, təkra

    Tam oxu »
  • TƏKKƏ

    Ərəb sözüdür, sufilərin toplandığı yerdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏKRİR

    Ərəbcə təkrar, kərrar (dönə-dönə hücum edən) sözləri ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏQDİR

    Ərəbcə qədir (qiymət) sözü ilə kökdaşdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • TƏQRİBƏN

    Qərib kəlməsi ilə qohumdur. Qərib sözü “təxmini” mənasını əks etdirir. Ərəb mənşəlidir, “yaxınlaşdırma” anlamını əks etdirir

    Tam oxu »
  • TƏQSİR

    Ərəbcə qüsur sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »