[lat. primus – ilk, ən yaxşı] Nefti odluğa vermək üçün nasosu olan qızdırıcı cihaz
[lat.] 1. Hər hansı bir nəzəriyyənin, təlimin, əqidənin, dünyagörüşünün, elmin və s.-nin əsas müddəası, çıxış nöqtəsi
[lat. principalis – əsas] 1. Prinsipə aid olan, prinsipdən çıxan. Prinsipial sual. Prinsipial ziddiyyət
is. Sözdə və işdə ardıcıl surətdə müəyyən prinsipləri keçirmə, onlara ciddi riayət etmə. Ədəbi, nəzəri tənqid ardıcıllıq, prinsipiallıq tələb edir
sif. Prinsipə ciddi riayət edən, onu əsas götürən; prinsipial. Prinsipli adam. – Qaratel inad və prinsipli idi
sif. Müəyyən prinsipi, dəyanəti olmayan. Prinsipsiz adam. // Zərf mənasında. [Şirzad Rüstəm kişiyə:] Lakin böyüyə hörmət adamı prinsipsiz, simasız edi
is. Sözdə və işdə prinsipin olmadığı hal
sif. [alm.] 1. Birincilik. 2. Müəyyən bir sahədə üstünlük təşkil edən
is. [rus.] 1. Əlavə yazma, artırma, olduğundan çox göstərmə. 2. Bilərəkdən saxtakarlıq etmə
[rus.] İnqilabdan əvvəl Rusiyada: yerli polis rəisi. Pristav, naçalnik gələndə kəndə; Obanı, oymağı vururlar bəndə
is. tar. 1. Pristav vəzifəsi. Bəli, vaxt oldu ki, şəhərdə pristavlıq yeri açıldı. N.Nərimanov. 2. Pristav idarəsi, yerli polis idarəsi
[lat. privatim docens – xüsusi yolla dərs deyən] 1917-ci il inqilabından əvvəl Rusiyada və Qərbi Avropa ölkələrində: ştatdankənar (Rusiyada: 1884-cü i
[fr.] Hər hansı bir yarışda qalib gələnə verilən mükafat. İdmançılar böyük priz uğrunda yarışlarda qalib gələrək qızıl medal qazanmışlar
is. Priz almış yarış iştirakçısı. Olimpiya oyunlarının prizçisi. // Sif. mənasında. Prizçi idmançı
[yun.] 1. riyaz. İki üzü bərabər və uyğun tərəfləri paralel çoxbucaqlı, qalan üzlərinin hamısı paraleloqram olan çoxüzlü (cisim)
sif. Prizması olan, prizma ilə təchiz edilmiş. Prizmalı durbin
bax prizmavari
sif. Prizma şəklində olan
[rus.] 1. Ağzı girdə şüşə və s. qabların ağzını, aparat və cihazların deşiklərini qapamaq üçün rezin və s
“Probkalamaq”dan f.is
f. Probka ilə bağlamaq, tıxamaq. Şüşənin ağzını probkalamaq
“Probkalanmaq”dan f.is
məch. Probka ilə bağlanmaq, tıxanmaq. Şüşə probkalandı. Qabın deşiyi probkalandı
[yun. problema – vəzifə, tapşırıq] Həll olunmasını tələb edən nəzəri və ya əməli məsələ. Tərbiyə problemi
sif. [yun.] Sübut olunmamış, həll olunmamış, hələ problem kimi qalan. Problematik məsələ. // Şübhəli, ehtimalsız
[yun.] Problemlər. Elmi işlərin problematikası
is. Problematik məsələ və s.-nin xüsusiyyəti, problematik olma
is. [ing.] Filmlərin quruluşunu verən, kinostudiya rəhbəri
sif. [yun.] Müəyyən bir işi özünə peşə etmiş; peşəkar. Professional idmançı. Professional rəssam. – Ərəblinski səhnə fəaliyyətinə başladığı gündən əsi
[lat. professor – tərbiyəçi] Ali məktəblərdə müstəqil kurs aparan ən ixtisaslı müəllimlərə, elmi tədqiqat müəssisələrində isə aspirantlara, elmi tədqi
is. Professorun işi, professor vəzifəsi
[lat.] 1. Professor adı, vəzifəsi. 2. top. Professorlar heyəti. Universitet professurası
[ital. profil] 1. Üzün və əşyanın yandan görünüşü. Bu şəklin üst tərəfində hörükləri çiynindən döşünə doğru sallanan bir qız profili görünürdü
sif. [yun.] Profilaktikaya aid olan, profilaktika məqsədi ilə görülən. Profilaktik tədbir. Maşınların profilaktik təmiri
[yun. prophylaktikos – qoruyucu] 1. tib. Xəstəliyin qarşısını alan və əhalinin əmək və məişəti üçün sağlam şərait yaradan tədbirlərin məcmusu
[yun.] Sanatoriya tipli müalicə müəssisəsi. Gecə profilaktorisi
[rus.] 1917-ci il inqilabından əvvəl Rusiyada: oğlan və ya qızlar üçün natamam orta məktəb. Yeni təhsil ili başlananda progimnaziyada azərbaycanlı təl
[fr. projecteur, əsli lat. projectio – irəli atılmış] İstənilən tərəfə paralel işıq şüaları salan güclü işıqlandırıcı cihaz
is. Projektorlarla işləyən, projektoru idarə edən şəxs
[rus.] tex. Metalı fırlanan vallar arasında sıxmaqla emal etmə. Boru prokatı
is. Prokat sexində işləyən fəhlə
is. [lat.] Qədim Romada rəsmi şəkildə qanundankənar elan edilmiş şəxslərin siyahısı
[lat. procurare – qayğısına qalmaq] 1. Qanunların dəqiq və dürüst yerinə yetirilməsi üzərində dövlət nəzarətini həyata keçirən vəzifəli şəxs
is. 1. Qanunların yerinə yetirilməsinə nəzarət edən və qanunu pozanları məsuliyyətə cəlb edən dövlət orqanı
[yun. prognosis] Əldə olan elmi dəlillərə əsasən hər hansı bir hadisənin gələcək inkişafı və nəticəsi haqqında fikir söyləmə
[programma – elan, sərəncam] 1. Görüləcək iş, fəaliyyət və s.-nin planı. Sənayeni inkişaf etdirmək proqramı
[rus.] Üzürsüz işə gəlməmə, işə çıxmama; işburaxma. ◊ Məcburi proqul – qanunsuz olaraq işə buraxılmadığına görə vəzifəsini yerinə yetirə bilməmə
is. Üzürsüz işə çıxmayan, proqul edən işçi; işburaxan
[lat.] 1. Müasir cəmiyyətdə əsas siniflərdən biri, muzdlu fəhlə; fəhlə sinfi. Proletar sinfi. – Bir qolumuz oldu; bir də ki zindan; Tarix proletar ad
[lat. proletarius] bax proletar 1-ci mənada