sif. 1. Üzü, qaymağı yığılmış. Üzsüz süd. Üzsüz qatıq. 2. Üz çəkilməmiş, üzü olmayan. Üzsüz döşək. – [Gülbadam] üzsüz boz balışı, üzü qırmızı çiçəkli
zərf və sif. Üzünü çadra ilə örtməmiş; çadrasız. [Şərəfnisə xanım:] Müsyö Jordan beyninə salıbdır ki, Parijdə qızlar, gəlinlər məclisdə, yığıncaqda üz
sif. Utanılacaq işi olmayan, vicdanı təmiz, alnıaçıq, namuslu, vüqarlı (üzüqara əksi). Təbəssümlə oyansın beşikdəki körpələr; Bizim xoşbəxt, üzüağ ana
is. Üzüağ olma, alnıaçıqlıq, namusluluq; vüqar
sif. və zərf 1. Getdikcə aşağı tərəfə meyil edən, yuxarıdan-aşağı; başıaşağı. Üzüaşağı cığır. Üzüaşağı getmək
sif. Utanmaz, nəzakətsiz, ədəbsiz, kobud. Üzüboz adam
is. Utanmazlıq, nəzakətsizlik, ədəbsizlik, kobudluq
sif. Adamı üzən, taqətdən, əldən salan; yorucu. Üzücü qızdırma. Üzücü intizar. – Üzücü gözətləmə dəqiqələrində Nəriman nə təmiz bahar havasından, nə m
sif. 1. bax üzgüçü. Hərçənd Yasəmən çox üzücü idi, amma bu itiaxan, daşları və böyük kolları yumalayan seldə üzmək mümkün deyildi
sif. və zərf Öz yaxınlarından üzünü döndərmiş, onlarla əlaqəsini kəsmiş, onları atıb getmiş, onlara arxa çevirmiş, xain çıxmış
is. Üzüdönük adamın hərəkəti; üzü dönmə, arxa çevirmə; xəyanət
bax gülərüzlü. Bakılılar bütün Azərbaycan xalqı kimi səxavətli, qonaqpərvər, üzügülər … adamlardır. H
bax gülərüzlülük
sif. Heç vaxt üzü gülməyən, qaşqabaqlı, hirsli, acıqlı, mızı. Üzügülməz adam. // məc. Kədərli, qəmli
is. 1. Əsasən qızıldan qayrılan, bəzək üçün və ya evlilik rəmzi kimi barmağa taxılan halqa; barmaqlıq
bax üzgün. [Kərəm:] Dərdü qəm çəkirəm, üzüyəm, üzük; Qıyma mənə, ay ciyərim parəsi! “Əsli və Kərəm”
is. Üzüklə oynanılan bir oyun adı. Bir yanda toya gələnlər üzük-üzük oynarlar. R.Əfəndiyev
sif. Üzük şəklində olan; halqavari. Üzükvari detal
sif. və zərf Utanılacaq, əskik işi olan; xəcalətli (üzüağ əksi). Dünyadan köçərdim mən üzüqara; Xalqa dəyməsəydi köməyim mənim
is. 1. Üzüqara olma, utanılacaq, əskik işi olma; utanılacaq vəziyyət, iş; rüsvayçılıq, biabırçılıq. □ Üzüqaralıq etmək – utanılacaq, pis iş görmək
sif. 1. Üzünü qırxmış, ya qırxdırmış, üzündə tük olmayan. Üzüqırxıq kişi. 2. Keçmişdə: cəhalətpərəstlərin üzünü qırxan ziyalılara verdikləri təhqirli
zərf Üzü aşağı olduğu halda. Üzüqoylu uzanmaq. Nimçəni üzüqoylu qoymaq. – Əli üzüqoylu arxa yıxıldı və atəşə başladı
“Üzülmək”dən f.is
f. 1. Xəstəlik, yorğunluq və s. nəticəsində gücdən düşmək, əldən düşmək, taqətdən düşmək, zəifləmək. Azarladım, ölmədim; üzüldüm, öldüm
“Üzülüşmək”dən f.is
f. 1. Borcunu verib, haqqhesab edib qurtarmaq. 2. Ayrılmaq, aralanmaq, uzaqlaşmaq, əlaqəni kəsmək. [Vaqif xana:] İrəvan xanı Ərzurum və Qars paşaların
is. Ağ, qara və ala rəngli dənələri olan salxımlı meyvə. Üzüm mürəbbəsi. Üzüm şirəsi. – Hər kəs ya qabağına üzüm, kişmiş yığaraq, ya da əlində bir şey
is. Üzümçülüklə məşğul olan adam. Azərbaycan üzümçüləri
is. 1. Üzüm tənəkləri əkmək və üzüm yetişdirməklə məşğul olma. Üzümçülük təsərrüfatın gəlirli sahələrindən biridir
is. Üzüm bağı, meynəlik, tənəklik. Birdən üzümlüklərin kənarında göyə ucalan çinar ağacını və ilan kimi onun başına dolanan tənəyi gördü
qoş. Səbəb, nəticə bildirir. [Fikrət:] Avariyalar çox vaxt [gənclərin] diqqətsizliyinin və təcrübəsizliyinin üzündən olur
is. 1. Adamı üzən qəm, kədər, dərd, iztirab, ruhi əzab. Kim deyir ki, ana, vaxtını keçir; Dörd divar içində üzüntülərlə
sif. Adamı üzən, əldən salan; üzücü, əzici, əzablı. Lalə Qüdrətin gəlişini gözləyir, …amma yenə üzüntülü düşüncələrdən sonra narahat bir yuxuya gedird
bax üzgün. Getdikcə üzünük düşən mal-qara yazağzı doyunca yeməsə, bir neçə günün içində batardı. B.Bayramov
sif. Üzü örtülmüş halda olan, üzüaçıq olmayan. Arvadların biri, yəni Mustafanın anası üzüörtülü (z.) sevincək qaçır oğlunun yanına
zərf Üzü aşağı olduğu halda, üzüqoylu. Üzüstə yıxılmaq. Üzüstə yerə dəymək. – Bayatı çəkən oğlan üzüstə uzanıb, nə isə deyirdi
zərf dan. Biabır olmadan, öz abrını saxlayaraq. [Ələsgər:] Gecə-gündüz Allaha şükür elə ki, üzüsulu bu bihəyanın üzündən qurtardın
“Üzüşmək”dən f.is
qarş. Üzmək (çoxları haqqında). Qurbani der: – Bahar olur, gəlir yaz; Göllərdə üzüşür ördək ilə qaz. Qurbani
sif. Sözəbaxan, məsləhətə qulaq asan, söz eşidən, inad olmayan. Üzüyola adam. – Əsmər təbiəti yumşaq, üzüyola bir qızdır
is. Üzüyola adamın xasiyyəti; sözə, məsləhətə qulaq asma, sözə baxma. Üzüyolalıq yaxşı xasiyyətdir. – Səfər kişinin üzüyolalığı hamıya məlumdur
zərf Aşağıdan yuxarıya doğru; başıyuxarı. Üzüyuxarı çıxmaq. – Maşın küçələri axşamüstü gəzintisinə çıxmış adamlarla dolu olan Şimranı üzüyuxarı qalxır
sif. Xahişdən keçə bilməyən; xasiyyəti yumşaq. Üzüyumşaq kişi
sif. dan. Üzüyumşaq adamın xasiyyəti
is. [ər.] 1. İnsan bədəninin bir hissəsi; orqan, əza. Bədən üzvləri. – Orqanizm üzvlərdən ibarətdir. Bu üzvlərin hər biri müəyyən vəzifə ifa edir
sif. [ər.] 1. Həyat prosesləri ilə səciyyələnən; canlı, orqanik. Üzvi aləm. Üzvi təbiət. 2. Heyvan və bitki orqanizmlərinin pozulması, çürüməsi nəticə
is. Hər hansı bir qrupun, təşkilatın, birliyin, cəmiyyətin və s.-nin üzvü olma. Üzvlük bileti. – [Qulu Həsənə:] Harada narazı varsa, başımıza toplayaq
Azərbaycan əlifbasının otuzuncu hərfi. bax ve
bax vah