“Heyrətləndirmək” dən f.is
f. Heyrət doğurmaq, heyrətə salmaq, təəccübləndirmək. [Abışın] səsi Qədiri daha da heyrətləndirirdi. Mir Cəlal
“Heyrətlənmək”dən f.is
f. Heyrət etmək, təəccüblənmək, təəccüb etmək. Kazım fəqət xəbərsizdi bu işdən; Gəldi, gördü, heyrətləndi bir qədər
sif. Heyrət doğuran, gözlənilməz, qəribə, heyrətə salan; təəccüblü, heyrətamiz, heyrətəngiz. [Dərviş] heyrətli və kəskin bir nəzərlə baxınıb durur
is. [ər.] Mənlik, şan, şərəf, qürur; mənlik hissi. Eşqin atəşində o yandırmadı; Böyük mənliyini, heysiyyətini
sif. Heysiyyəti, mənliyi olan; mənliyini qoruyub saxlayan, şərəfli. [Qızı Turxan bəyə:] Atadan-babadan sizin namuslu, heysiyyətli bir xanədan olduğunu
sif. Heysiyyəti, mənliyi olmayan; şərəfsiz, alçaq. [Fərman] Mələyin … heysiyyətsiz bir adam olduğunu düşündü
sif. Gücsüz, qüvvəsiz, taqətsiz, heyi olmayan. Heysiz qoca
is. Sarı rəngli, turşməzə, üstü tüklü, xırda çəyirdəkli meyvə. Heyva mürəbbəsi. – [Əyyar:] Elə ki, budaqlar başını əyir; Nar, heyva, şaftalı, gavalı d
is. mus. Azərbaycan xalq oyun havalarından birinin adı. Heyvagülü çalmaq
is. [ər.] 1. İnsanı çıxmaqla hər cür canlı məxluq. [Qaçay:] Atalar deyib ki, heyvan iyləşə-iyləşə, insan dilləşə-dilləşə yaxınlaşar
is. [ər. “heyvan” söz. cəmi] Heyvanlar, heyvanlar aləmi. [Fərhad:] …Yer, göy titrəşsin, göyün quşları, yerin heyvanatı, dəryaların balıqları, hamısı g
sif. və zərf Heyvan kimi, vəhşicəsinə, kobudcasına
1. bax heyvancıq. 2. oxş. Nəvazişlə balaca, körpə uşaq haqqında deyilir – yazıq uşaq, zavallı uşaq. Heyvancığaz qızdırma içində yanır
is. Kiçik heyvan, balaca heyvan, yazıq heyvan, heyvancığaz. Həsrətlərinə qovuşmuş heyvancıqlar ayaqlarını bükərək quyruqlarını oynada-oynada analarını
is. [ər. heyvan və fars. …dar] 1. Heyvandarlıq mütəxəssisi. 2. Mal-qara saxlamaqla, yetişdirməklə, maldarlıqla məşğul olan təsərrüfat, kəndli
is. Kənd təsərrüfatının ev heyvandarları, mal-qara saxlamaqla məşğul olan sahəsi. Heyvandarlığı inkişaf etdirmək
is. [ər. heyvan və fars. …xanə] Vəhşi heyvanların saxlandığı xüsusi yer, bina
sif. [ər.] 1. Heyvan ətindən, südündən, yağından və s.-dən hazırlanan, alınan; üzvi. Heyvani maddələr
“Heyvanlaşmaq”dan f.is
f. İnsanlıq sifətlərini itirmək, vəhşiləşmək, kobudlaşmaq; sərtləşmək
is. Qanmazlıq, anlamazlıq, qanacaqsızlıq. Heyvanlıq etmək
sif. İnsan sifətlərini itirmiş; vəhşi, kobud, qanmaz, yontalanmamış
sif. və is. 1. Kobud, qanmaz, ləyaqətsiz, tərbiyəsiz, ədəbsiz, zırrama, ağzıyava, ağzıpozuq. Heyvərə adam
“Heyvərələnmək”dən f.is
f. dan. Avara-avara gəzmək, avaralanmaq, veyillənmək. Küçələrdə heyvərələnmək
is. 1. Qanmazlıq, kobudluq, tərbiyəsizlik, zırramalıq; sözünü, hərəkətini bilməmə; boşboğazlıq. Bir bölük boşboğazıq, heyvərəlik adətimiz; Doludur lən
(bəzən “ə” saiti uzadılaraq tələffüz olunur) əd. 1. Verilən suala müsbət cavab və ya təsdiq məqamında işlənir (yox ziddi); bəli, elədir
is. [ər.] Toz dərmandan hazırlanmış kürəcik. Həb atmaq. Acı həb. – Həkim bir neçə həb, beş də iynə dərmanı verdi
is. Efiopiyanın əsas əhalisini təşkil edən xalq və bu xalqa mənsub adamın keçmiş adı; efiopiyalı. Zavallı, silahsız və kimsəsiz həbəşlərin boynunda fa
is. [ər.] klas. Sevgili, dost. Tutaram yarın qiyamətdə, həbibim, damənin. Füzuli. [Bəhram:] Mənim vicdanım ləkəlidir
is. [ər.] 1. Dustağasalma (salınma), azadlıqdan məhrumetmə (edilmə). Həbs cəzası. – Məhbəs də, qəfəs də, həbs də, qəsd də; İnsan mərd olanda həddini a
is. [ər. həbs və fars. …xanə] Dustaqların saxlandığı yer, ev, bina; dustaqxana, qazamat, zindan. Çar hökuməti yıxılandan sonra Cavahir həbsxanadan çıx
is. Həbsxana gözətçisi
is. [ər.] Müsəlmanlarda: zilhiccə ayında Məkkədə ziyarət mərasimini yerinə yetirmə. Bəhs ilə həccə gedən yorulub yolda qalar
is. [ər.] Xalq təbabətində: xəstə adama küpə salıb qan almaqdan ibarət müalicə üsulu, habelə müalicə məqsədilə qan almaq, qanı sormaq üçün işlədilən b
is. [ər.] 1. Bir şeyin kub vahidləri ilə ölçülən uzunluğu, hündürlüyü və eni. Həndəsi cismin həcmi. Kubun həcmi
sif. Həcminə, böyüklüyünə, tutumuna görə, içinə ala biləcəyi şeyin miqdarına görə. Həcmcə bu çənlərdən hansı böyükdür? Həcmcə kiçik çəllək
sif. [ər.] Həcm cəhətdən, həcm baxımından, həcmlə bağlı. Həcmi təhlil
sif. Həcmcə iri olan; böyük, tutumlu. İri həcmli sistern. – Bir tərəfdə müxtəlif həcmli ekskavatorlar torpağı qazır, bir tərəfdə parovozlar xəndəkdə f
is. [ər.] Bir şəxsə, ictimai quruluşa, yaxud həyatdakı mənfiliklərə qarşı yönəldilmiş istehzalı, kəskin, acı, kinayəli yazı
is. və sif. Həcv yazan, həcvgu. XIX əsr ədəbiyyatımızın ən qüvvətli həcvçi şairi Qasım bəy Zakirdir
is. Həcv yazma
is. və sif. [ər. həcv və fars. …gu] köhn. bax həcvçi. Həcvgu şair
top. [ər. “həcv” söz. cəmi] köhn. Həcv məzmunlu əsərlər. // Boş, bayağı, mənasız əsərlər
is. [ər.] Qısa satirik şeir; epiqram
bax həcvçi
is. [ər.] köhn. 1. Tutub saxlama, tutma. 2. Müsadirə
is. [ər.] 1. Sərhəd, hüdud. 2. məc. Hədd-hüdud, son, nəhayət. Uşağın sevincinin həddi yox idi. □ Hədd qoymaq – hüdud qoymaq, məhdudlaşdırmaq, normaya