is. Nəm şeyin halı. Torpağın nəmliliyi. Havanın nəmliliyi
is. 1. Atanın, yaxud ananın anası; nəvəsi olan qadın. …İkramın fikri dəyişir, bütün günahları nənəsində görürdü
is. Nənəyə, yaxud qoca qadına mehribanlıqla müraciət. Nənəcan, bir az oturub dincinizi alın. – [Qumru:] Köməyə gəl, nənəcan, mən tapa bilmirəm, o [boy
bax nənəcan
is. 1. Ögey nənə. Məsmə Səlimin nənəliyi hesab olunurdu. Mir Cəlal. 2. məc. Analıq. [Hacı Murad:] Durub təzədən ona nənəlik edə bilmərəm ki
is. 1. Körpə uşaqları yatırtmaq üçün asılan kiçik yatacaq. [Qumru] uşağı nənniyə salıb küncə qısıldı
sif. [fars] 1. Erkək (dəvə). Sarbanın yerə yatırdığı nər dəvə onu belinə aldı, sonra nərildəyərək ayağa qalxdı
is. [ər.] 24 xanası olan iki çərçivəli taxtadan, 30 daşdan və iki zərdən ibarət oyun aləti. // Həmin alətlə oynanılan oyun
is. [fars.] Bir yerə qalxmaq və ya enmək üçün ağacdan, dəmirdən, ipdən və s.-dən düzəldilmiş pilləli vəsait
bax nərd. [Budaq:] Mirzə Alış məni Osman bəygildən nərdtaxta gətirməyə göndərdi. Ə.Vəliyev
is. zool. Qiymətli əti, kürüsü olan, çaylarda, dənizlərdə yaşayan qığırdaqlı balıq
is. [ər.] Hücum, həmlə, vuruş əsnasında bərk bağırma; bağırtı. □ Nərə çəkmək, nərə vurmaq – bərk bağırmaq
is. məh. Evlərin üstünə qoyulan tir. Su gəldi, pərə dəydi; Ox keçdi, nərə dəydi; Sənin kimi cavanlar; Tezliklə yerə dəydi
is. [fars. əsli yun.] Ətirli ağ və ya sarı çiçəkləri olan soğanaqlı gül. Nərgizi, bənövşəni; Qəddinə heyran elədin! Aşıq Ələsgər
“Nərildəmək”dən f.is
f. 1. Nərilti səsi çıxarmaq; bağırmaq, qışqırmaq, nərə vurmaq. [Pələng] iki-üç addım məndən aralı bir qaratikan kolu yanında yıxılıb nərildəyirdi
is. 1. Bağırtı, böyürtü, qışqırıq, çığırtı, nərə səsi. …[Ovçular] mağaranın içindən ayının nəriltisini eşidib, tüfənglərini hazırladılar və itləri içə
sif. Gurultulu, uğultulu, son dərəcə səsli-küylü. Belə bir şaqqıltılı, nəriltili, gurultulu hala adət edib alışmış Fərhadoğlu dərin fikirdən ayrıldı…
sif. 1. İncə, zərif, nazik. Ağ biləklərində qızıl bilərzik; Zərif, lətif, sevimli, nərmə-nazik. A.Səhhət
is. İncəlik, zəriflik, naziklik
bax nərdtaxta. [Koroğlu:] Qurun nərtaxtanı, gəlin oynayaq; Atın ağ zərləri, şeşi beş olsun. “Koroğlu”
is. [ər.] : nəsb etmək – rəbt etmək, bağlamaq, bənd etmək
dan. “Nə isə” sözünün ixtisar forması. Yol gəlir Kəsəməndən; Yar küsüb nəsə məndən; Qorxuram gec qayıdam; Meylini kəsə məndən
is. [ər.] Mənşə, nəsil, soy, əcdad silsiləsi (çox vaxt “əsil-nəsəb, əslü-nəsəb” şəklində işlənir). Əslü-nəsəbim sənə əyandır; Hökmüm neçə min evə rəva
is. [ər.] Əsasən kitab çapında işlədilən ərəb yazı xətlərindən birinin adı
is. [ər.] Qismət, hissə, pay, bəxtə çıxan şey, bəxt. □ Nəsib etmək (eyləmək) – qismət etmək, uğruna çıxartmaq
is. [ər.] Öyüd, yol göstərici sözlər. Ata nəsihəti. Nəsihətə qulaq asmaq. □ Nəsihət vermək (etmək) – öyüd vermək, ağıl vermək
sif. [ər. nəsihət və fars. …amiz] Nəsihətverici, öyüd verən, ağıl öyrədən; nəsihətyana, nəsihətlə dolu; dərin, ağıllı
is. Nəsihət xasiyyəti daşıma, nəsihət mahiyyətində olma
is. Nəsihət verən, öyüd verən, yol göstərən. [Hacı Mehdi Sənəmə:] Başımdan açıl, ovqatımı təlx eləmə
is. Nəsihət, öyüdvermə xasiyyəti (meyli). Ədəbi əsərlərdə nəsihətçilik üsulundan uzaqlaşmaq
zərf Nəsihət tərzində, nəsihət yolu ilə, öyüd məqsədi ilə, doğru yol göstərmək məqsədi ilə. Nəsihətyana danışmaq
is. [ər.] 1. Əcdadı bir olan qohumlar silsiləsi; soy. İkinci otaqda səfəviyyə nəslindən vəfat edən padşahların və namdar şahzadələrin təsviri çəkilmiş
sif. Nəsildən-nəslə, nəsillər boyunca, ata-babadan tutmuş. [Zeyni baba:] Elədir, nəyimiz varsa nəsilbənəsil talanıb
zərf Bir nəsildən digərinə. Yazı icad olunana qədər dərmanlar haqqında olan bilik və məlumat nəsildənnəslə şifahi surətdə keçirdi
sif. Nəslə aid olan, nəsillə bağlı olan; irsi. Nəsildəngəlmə xəstəlik
sif. Nəslə məxsus, nəslə aid. Nəsillik xəstəlik. Nəsillik torpaq
zərf Nəslən, nəslin hamısı, bütün nəsil. Nəsillikcə oxumuş. – [Səməndər:] Deyəsən, sizin nəsillikcə doğru işdən xoşunuz gəlmir?! B
sif. Nəsli olmayan, nəsil verməyən, övladı olmayan
is. Nəsil verməmə, övladı olmama, nəsli olmama
is. [ər.] Xəfif, yüngül yel; meh. Dərənin hər iki tərəfində bitmiş yüzillik palıd və fıstıq ağaclarının budaqları ahəstə əsən nəsimdən hərəkətdədir
zərf [ər.] 1. Nəslə görə, nəsilcə. Nəslən ərəbdir. 2. Bütün nəsil. Nəslən məhv olmaq. // Nəsildən gəlmə, irsdən keçmiş
sif. [ər.] Nəsildən-nəslə keçən, bir nəslə aid olan; irsi. Məsmənin dediyindən məlum olurdu ki, göz ağrısı [kor kişigildə] nəsli bir xəstəlik imiş
is. [ər.] Roman, hekayə, novella tərzində yazılmış (qeyri-mənzum) ədəbiyyat (nəzm əksi). Nəsr, dramaturgiya və publisistikada satiranın yaradıcısı Cəl
is. [ər. əsli qədim yəh.] Xaçpərəst, isəvi, xristian
[fars.] klas. bax nəstərən. Bir əndamı nəsrin, dodağı qönçə; Bir qaməti gülbuy yarə aşiqəm. M.P.Vaqif
is. [fars.] Ağ çiçəkli yabanı gül. Çıxarıb baş bənövşələr yerdən; Açılır bağda nəstərən, süsən. M.S.Ordubadi
is. [ər.] Meyit, cənazə, ölü. Gəlmə nəşim üstə, versəm həsrə-tindən can əgər; Qeyrlər ta olmasın agah ki, yarımsan mənim
is. [ər.] klas. Sevinc, şadlıq, kef. Mey sonulduqca doğar zövq, nəşat; Ölülər içsə bulur tazə həyat. H
is. [ər.] Kef, sevinc, ləzzət, zövq. Mey nəşəsini zövq bilər, cam nə bilsin. M.Ə.Sabir. [Xəlilin] bir an sıxılan ürəyi haman açıldı, səbəbsiz bir nəşə